مؤلف تأکید دارد که جوامع اسلامی معاصر نیاز به دو فقه دارند و این دو عبارت است از: فقه مقاومت و فقه حکومتی. فقه مقاومت پاسخگوی پرسشهایی مانند: مشروعیت مقاومت مسلحانه و وجوب عینی یا کفایی آن، اقسام مقاومت و تفاوت آنها در مشروعیت و وجوب یا یکی بودن آنها از نظر حکم شرعی و دلیل شرعی آنها از کتاب، سنت، اجماع و عقل و مسائل زیادی از این قبیل است.
توضیحات بیشتر »عمود فکری نظام اسلامی/ شهید صدر را بیشتر بشناسیم
شبکه اجتهاد: دستاوردهای فکری و عملی عمر ۴۶ ساله شهید سیدمحمدباقر صدر آنقدر شگفت و خارقالعاده است که برای آشنایان راهی جز اینکه او را نابغه بخوانند، باقی نگذاشته است.
توضیحات بیشتر »نظریه آیتالله سیستانی در ساختار و جغرافیای دانش اصول/ علی الهی خراسانی
شبکه اجتهاد: آیتالله سیستانی، دو ساختار پیشنهادی برای دستهبندی منطقی و چینش مباحث دانش اصولفقه دارد:
توضیحات بیشتر »فقیه بدون فهم سیاسی، از صلاحیت تقلید میافتد
اگر فقه سیاسی به معنای فقه نظام اجتماعی مبتنی بر سیاست از فقه حذف شود، فقط برای فردی که دور از مردم به تنهایی زندگی میکند کاربرد خواهد داشت. داشتن فهم سیاسی از مهمترین وظایف فقهاست.
توضیحات بیشتر »فقه موجود مسائل را سیاه و سفید میبیند، به آیات قرآن کمتوجه است و نگرش اجتماعی ندارد
شبکه اجتهاد: آیتالله سیدکمال حیدری در کربلا متولد شد. وی در درس برخی از علمای نجف از جمله آیتالله شهید صدر و آیت الله خویی حاضر شد. سه تن از برادرانش بهدست رژیم بعثی عراق به شهادت رسیدند و خود نیز تحت تعقیب قرار گرفت و در همان سالهای اولیه پیروزی انقلاب اسلامی ایران، عراق را به مقصد ایران ترک کرد. در قم، فقه، فلسفه، عرفان را ادامه داد و اکنون به تدریس خارج فقه و شرح فصوص الحکم ابن عربی و غیره میپردازد. نگرشها و دیدگاههای متفاوت او در زمینه علوم اسلامی گاه جنجالبرانگیز و خبرساز بوده است.
توضیحات بیشتر »نقد و رد نظرات استاد تبریزیان در خصوص محصولات تراریخته
ما باید به نظر کارشناسان این فن اعتماد بکنیم، این که بیایم دیدگاه خودمان را بیان کنیم و مثلا بگوییم زردک مصرف کنید ولی هویج فرنگی نخورید و در ادامه این را ربطش بدهیم به اینکه استعمار این کار را کرده است، اینها بعضا مقداری ما را مورد تمسخر هم قرار میدهند، میگویند این حرفها چیست که میزنید؟ این را باید مقداری دقت کنیم.
توضیحات بیشتر »انتشار ویژهنامه «فقه نظام ساز» + دانلود
اولین ویژه نامه علمی - پژوهشی با موضوع «فقه نظام ساز» توسط فصلنامه راهبرد فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی چاپ و منتشر شد.
توضیحات بیشتر »سندی با ارزش از مبارزه یک فقیه استرآبادی با کشتار مسلمانان شیعه و سنی
مطالعه این متن قوت استدلال این فقیه، عمق احتیاط فقهی دینی او و بینش انسانی وی را کاملا نشان میدهد، چیزی که از یک فقیه واقعی که حامی حقوق مسلمانان است، انتظار میرود.
توضیحات بیشتر »بهرهگیری از حساب احتمالات در اعتبار بخشی به مرسلات
شبکه اجتهاد: بهرهگیری از حساب احتمالات در اعتبار بخشی روایات به خصوص روایات مرسل، یکی از روشهای جدید رجالی است که نیازمند بحث و بررسی بیشتر و اتقان بخشی میباشد و پیش از آن قابلیت ارائه در مقام عمل را ندارد. اما با این حال برای بازکردن فضایی جدید برای بحث و بررسی، صحبت پیرامون آن بسیار مفید خواهد بود.[۱]
توضیحات بیشتر »عدالت در مقیاس ولایت انتخابی فقیه در دیدگاه آیتالله سیستانی
شبکه اجتهاد: در کتاب «قاعده فقهی عدالت» که در سال ۱۳۹۲ منتشر شد به سه رویکرد فقهی به عدالت اشاره کردم: ـ عدالت بهمثابه قاعده فقهی؛ ـ عدالت بهعنوان یکی از مقاصد شریعت؛ ـ عدالت معیار در نظامسازی و فقه حکومتی.
توضیحات بیشتر »بررسی اعتبار ظن در مساله ضرر محصولات تراریخته
محصولات تراریخته از مواردی است که باید به عرف خاص مراجعه کنیم نه عرف عام، عرف خاص یعنی همان خواص متخصص این مباحث، وقتی تعداد زیادی از کارشناسان میگویند که ۲۰ سال گذشته است، اگر ضرر معتنی بهی داشت خودش را در طول ۲۰ سال نشان میداد و ما چنین ضرری ندیده ایم و در پایان نتیجه میگیرند که چنین ضرری ندارد، از این گفته آن سطح کافی برای اطمینان حاصل میشود.
توضیحات بیشتر »کتاب شناسی «موسیقی»
فقهای عظام از دیر زمان در مفهوم «غنا» و «موسیقی» اختلاف داشته و دارند. برخی بر این باورند که هر موسیقیای غنا نیست، ولی هر غنایی موسیقی است. گروهی دیگر بین غنا و موسیقی تفکیک قائل نشده اند و در بعضی از مصادیق به تباین معتقدند، کتاب «کتاب شناسی موسیقی» از معدود کتب منتشرهای است که نگاهی کتابشناسانه به بحث موسیقی دارد و کتابهایی را که در این زمینه نوشته شده را فهرست نمده است.
توضیحات بیشتر »اکراه و اجبار در امور دینی باعث دین گریزی میشود
شبکه اجتهاد: پیش از انقلاب تقید به ظواهر دینی در بین مردم کم رنگ شده بود. شرائط و زمینهای برای امر به معروف و نهی از منکر وجود نداشت. ارشاد و موعظه هم تاثیر خود را از دست داده بود. آزادیهای فردی چنان در فرهنگ عمومی جا افتاده بود که سخن گفتن بر خلاف آن یک امر خلاف متعارف به حساب میآمد.
توضیحات بیشتر »تقیه امام محمدباقر(ع) در برابر ذهنیت افکار عمومی
گرچه امام باقر(ع) اندیشه عموم را به چالش کشید و اندیشه مرجعیت اهل بیت علیهم السلام را به طور آشکار ارائه کرد و در سختترین مجالس از نگر سیاسی بر آن تصریح کرد، اما ایشان و امامان بعدی در حالتهای عادی نسبت به این مبنا شدیداً در تقیه بودند
توضیحات بیشتر »نظریه انسجام فقهی/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: فقه اسلامی فقهی غنی است. فقها در طول تاریخ تلاش بسیار گستردهای جهت شناخت، معرفی، تحکیم و تثبیت آن انجام داده تا این فقه امروزه در اختیار ما قرار گرفته است؛ ولی در عین حال، فقه ابعادی بیشتر از آنچه نشان داده، دارد.
توضیحات بیشتر »ساختار آخوند و تحلیل برجام!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام و المسلمین محمد قائینی از نجفزادگانِ ساکن قم است. شاگردی در محضر اساتیدی همچون آیتالله خویی در نجف و آیات منتظری و تبریزی در قم، او را به یکی از بهترین اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم بدل کرده است. میخواستیم با ایشان در مورد امکان نظامسازی از ساختار فعلی دانش اصول سخن بگوییم؛
توضیحات بیشتر »جستاری در تاریخ و ادوار فقه سیاسی شیعه
اگر فقه سیاسی را «آگاهی از احکام شرعیِ رفتار سیاسی مکلف، اعم از حقیقی و حقوقی، بدانیم» میتوان به تناسب «نوعِ تعامل شیعیان با حکومت»های مختلفی که با عنوان حکومت اسلامی تشکیل شدهاند، برای فقه سیاسی شیعه ادوار مختلفی را تعریف کرد.
توضیحات بیشتر »نوروز در فرهنگ شیعه/ رسول جعفریان
بحث از نوروز در فرهنگ شیعه، از قرن پنجم به بعد مطرح شد و تا آنجا که به منابع برجاى مانده مربوط میشود، نخستین بار در مختصر مصباح شیخ طوسى از آن یاد شد. پس از آن در منابع دیگر هم وارد گردید. در این مقاله سیر ورود آن در منابع شیعه و موضعگیرى فقهاى شیعه در باره آن را توضیح خواهیم داد.
توضیحات بیشتر »تصویری از وضعیت و پیامدهای طلاق و راهکارهایی برای استواری پایههای خانواده
برای ایجاد سدی استوار برابر سیل پرقدرت طلاق، نیاز به راهکارهای عملیاتی است که پشتوانهای علمی و منطبق بر آمار واقعی داشته باشد.
توضیحات بیشتر »اسلام نمیتواند نگاه حذفی حداکثری به آیینها داشته باشد/ وجود سیره و روایات مشروعیتساز فرهنگها نیست
شبکه اجتهاد: اسلام دینی است که تاریخ تولد دارد و تاریخ تحول و تکامل دارد و تاریخی پرفرازونشیب دارد و... اما آیا اسلام آمده است تا هویت ملی و عرفها و آیینهای مخاطبانش را بهکلی پاک کند و تلاش کند همه را از صفر سامان دهد؟ بهعبارتدیگر آیا اسلام برای ورودش در فرهنگها و اقوام و نژادها ابتدا دست به تخریب میزند و پسازآن بر خرابهها بنیانی آسمانی بنا میکند یا خیر؟
توضیحات بیشتر »معرفی تفصیلی مجموعه فلسفه علم اصول نگاشته آیتالله آملی لاریجانی
شبکه اجتهاد: انتشارات مدرسه علمیه ولیعصر از زمستان سال ۱۳۹۳ شمسی و در طی دو سال، سه مجلد از مجموعه «فلسفه علم اصول» را به جامعه علمی کشور تقدیم کرده است. این اثر به قلم اندیشمند نوآور، حضرت آیتالله صادق آملی لاریجانی و با همکاری تنی چند از شاگردان ایشان گرد آمده است.
توضیحات بیشتر »لزوم بازطراحی مدل سبک آرمانی در «شهر اسلامی»
متاسفانه در زمینه نظریه آرمان شهر، تنها بر نگاه چند فیلسوف قدیم تمرکز کردهایم در حالی که با نگاه به قرآن و با بهرهگیری از علوم و با توجه به پیچیدگیهای اقتصادی و رابطه پیچیده سیاست، اقتصاد و فرهنگ باید نظریه آرمان شهر اسلامی و نیز مدل و سبک زندگی بر اساس آرمان شهر اسلامی را ارایه کنیم.
توضیحات بیشتر »۸۶ هزار زائر ایرانی به حج اعزام میشوند+اولویتها
سازمان حج و زیارت در اطلاعیهای در خصوص حج تمتع سال ۱۳۹۶ اعلام کرد: شرایط لازم برای تشرف بیش از ۸۶ هزار نفر از حجاج جمهوری اسلامی ایران در حج سال ۱۳۹۶ مهیا شده است.
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه رجب ۱۴۳۸ قمری
برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند. به تصاویر زیر بنگرید: یک) نقشۀ رؤیتپذیری هلال ماه رجب ۱۴۳۸ …
توضیحات بیشتر »حق نقد دولت و حاکمیت قابل اسقاط نیست/ تزاحم حقها امری پذیرفته شده است
نوبهار حق نقد دولت، حق نقد حاکمیت و حق بر نقد سیاستهای اجتماعی را از مصادیق حقهای مرتبط با عرصه عمومی و از حقهای غیر قابل اسقاط عنوان کرد و گفت: این حق در ادبیات دینی ما البته با عنوان امر به معروف و نهی از منکر بیان شده است که ناشی از همان زبان تکلیف گونه دین است.
توضیحات بیشتر »چاپ کتاب «حج آسان» به سه زبان در مصر
وزارت اوقاف مصر با هدف سهولت در ادای مناسک حج از کتاب «حج آسان» به سه زبان عربی، انگلیسی، فرانسوی در دو بخش الکترونیکی و چاپ کتابی رونمایی کرد.
توضیحات بیشتر »نسبت میان «فقه» و «علم اجتماعی»/ دانش فقه در یک قرن دو انقلاب کرده است
حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا در نشستی نسب میان فقه و علم اجتماعی را بر اساس سه رویکرد مدرن، پست مدرن و علم اجتماعی جامعه مسلمین بررسی کرد.
توضیحات بیشتر »شریعت با ظلم، مردم آزاری، اسراف مخالف است، نه با شادی حلال
اگر کسی گفته شریعت با شادی مخالفت است، اشتباه کرده است. شریعت با شاد بودن به شکل حلالش مشکلی ندارد و بلکه با دورِ هم بودن، میهمانی رفتن و هدیه به یکدیگر دادن و سفر کردن تشویق هم میکند. شریعت با ظلم، مردم آزاری، اسراف و این شکل مسائل مخالف است.
توضیحات بیشتر »اصل عید نوروز نزد شارع مقدس امضاء شده است
آیتالله مظاهری در سخنرانی آخرین جلسه درس خود در سال ۹۵ اظهار داشت: عید نوروز یک عید ملّی است و همین مقدار که نهی از آن نشده، امضاست و ما میتوانیم عید بگیریم به نام عید ملی و اشکالی هم ندارد.
توضیحات بیشتر »بیسلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی میکنند
آیتالله علوی بروجردی بر همراهی با مردم در عید نوروز به عنوان عید ملی تاکید کرد و گفت: با سنتهای مردم درگیر نشویم این بی سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی میکنند، که اصلا نوروز از نظر اسلام و ما رسمیت ندارد.
توضیحات بیشتر »