آخرین اخبار

شبکه اجتهاد: بیش از ده روز از فوت علامه قاضی محمد اسماعیل عمرانی یکی از برجسته ترین علمای معاصر یمن که به وی لقب شوکانی عصر را داده بودند می‌گذرد. وی علاوه بر منصب رسمی مفتی یمن تا قبل از اتحاد یمن در سال ۱۹۹۰ ریاست دفتر رسیدگی به شکایات ریاست جمهوری و ریاست کمیته تدوین شریعت اسلامی را در پارلمان یمن به عهده داشت. او که با یک واسطه از شوکانی و سیزده واسطه از بخاری نقل روایت می‌کرد[۱] جایگاه بسیار بالایی در میان علمای معاصر یمن داشت. فوت وی که با مکانت علمی بالای خود یکی از عوامل …

شبکه اجتهاد: حکم تنفیذ مقام معظم رهبری مطابق با اصل ۱۱۰ قانون اساسی بوده که مطابق با این قانون، امضای حکم ریاست جمهوری پس از رأی دادن مردم از وظایف و اختیارات ولی فقیه است. مبنای این تنفیذ نیز این است که نظام ما مردم سالاری دینی است؛ به این معنا که هم مردم سالاری را پذیرفته‌ایم و هم قبول کرده‌ایم که نظام ما در چارچوب دین باشد؛ همچنین اصل چهارم قانون اساسی نیز می‌گوید همه قوانین باید بر اساس دین بوده و شورای نگهبان نیز برای این کار تعیین شده است. در اصل پنجم قانون اساسی، سخن از ولایت …

حجت‌الاسلام دکتر رحیم نوبهار در جدیدترین اثر خود کوشیده‌ است «برابری دیه زن و مرد در آموزه‌های اسلامی» را مورد واکاوی قرار دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب جدید حجت‌الاسلام دکتر رحیم نوبهار، دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی از سوی نشر طرح نو به زیور طبع آراسته شد. براساس این گزارش، بر پایه یک فتوای مشهور و سنتی در فقه اسلامی خون بهای یک زن نصف خون بهای مرد است. این کتاب این فتوا را نقد می‌کند و به نفع برابری دیه زن و مرد استدلال می‌کند. برابر یافته‌های این پژوهش، راه‌های فقهی برای تنظیم نظام جدید دیات و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اولین نشست از سلسله نشست‌های نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجت‌الاسلام مصطفی جلالی و نقادی دکتر بلال شاکری، مدرس سطوح عالی حوزه و دانشگاه و حجت‌الاسلام‌ دکتر سید مهدی نریمانی، استادیار دپارتمان الهیات دانشگاه مفید برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و معاونت راهبردی قوه قضائیه با حضور برخی از اساتید و فضلا، ۲۱ تیرماه ۱۴۰۰ در مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام جلالی محتوای پژوهش خود را ارائه نمود که متن …

رئیس دانشکده علوم و معارف حدیث، با بیان اینکه حدود ۱۵ درصد از روایات پزشکی دارای سند هستند و اصحاب تمرکزشان بر روایات فقهی بوده است و به همین جهت سندهای این‌گونه روایات دارای اعتبار بیشتری از سند روایات پزشکی است، گفت: معمولاً احادیث جعلی در حوزه طب، در جهت پسند جامعه یا نگاه پزشکی حاکم بر آن دوران بوده است؛ بنابراین وجود روایتی در خلاف جهت تفکر غالب زمان، احتمال صدور آن روایت از معصوم را تقویت می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سید محمدکاظم طباطبایی، عضو هیات علمی و استادیار دانشگاه قرآن و حدیث در سومین روز از …

رهبرانقلاب با تأکید بر اینکه دولت باید مظهر وفاق ملی و نگاه ملاطفت آمیز به عموم مردم باشد، افزودند: یکی از کارهای مهمی که به مردمی بودن دولت کمک می‌کند، تعهد به گفتگوی صادقانه و بدون پیرایه‌های سیاسی با مردم است. باید با مردم صادقانه حرف زد، مشکلات و راه‌حل‌ها را گفت و توقعات را بیان کرد و کمک‌های لازم را نیز به مردم تقدیم کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم تنفیذ ریاست جمهوری دوره سیزدهم، صبح امروز در حسینیه امام خمینی(ره) برگزار شد و رهبر معظم انقلاب اسلامی با تنفیذ رأی ملت، حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی را به …

در حال حاضر معاملات اموال غیرمنقول به دو صورت سند عادی و سند رسمی صورت می‌گیرد. صحت معاملات عادی منشا مشکلات متعددی شده است. نوشتار پیش رو، در صدد اثبات شرعی این مطلب است که در معاملات اموال غیر منقول پرارزش، در صورت وجود طریق اطمینان آور، در فرض اختلال نظام، رجوع به امارات ظنیه جایز نیست و سلوک طریق اطمینان آور وجوب دارد و از طرفی چنین معامله‌ای صحیح نیست. در این مقاله با فرض وجود و دسترسی به سامانه‌ای که برای خریدار، علم یا اطمینان به مالکیت فروشنده ایجاد می‌کند، اثبات می‌شود امارات ظنی مالکیتِ فروشنده‌‌‌ی اموالِ ارزشمند، …

استاد خسروپناه گفت: چالش‌های جامعه خودمان و مباحث فقهی مرا به‌سمت بحث در باب فقه حکمرانی سوق داد و از طرفی دیدم حکمرانی نوین در غرب مبتنی بر مبانی فلسفی است، از این رو متوجه شدم پیوند وثیقی بین حکمرانی و حکمت وجود دارد؛ بنابراین باید بحث حکمت و فقاهت حکمرانی را دنبال کنیم یعنی هم به مبانی حکمرانی بپردازیم هم اهداف و هم اصول آن، تا از این ۳ ضلع بتوانیم به یک الگوی حکمرانی حکمی ـ شبکه‌ای مطلوب برسیم که متناسب با فرهنگ جامعه خودمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عبدالحسین خسروپناه، عضو هیأت علمی گروه فلسفه …

شبکه اجتهاد: یکی از محترمین متن پرسش و پاسخی را برای این جانب فرستاده‌اند و در خواست کرده‌اند که اگر نقدی بر پاسخ وارد است، آن را بیان کنم. پرسش و پاسخ این است: س) آیا سگ در قرآن نجس است؟ ج) بسیاری از مسلمانان عقیده دارند که سگ نجس است؛ این باور نه تنها پایه قرآنی ندارد، بلکه در تضاد با قرآن است؛ در هیچ جای قرآن چنین چیزی نیست که سگ نجس باشد. برعکس در داستان اصحاب کهف خداوند درباره آن‌ها می‌فرماید:” إِنَّهُمْ فِتْیَهٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًی” سپس خداوند آن قدر به سگ آن‌ها ارز ش می‌دهد …

سقط جنین از موضوعات مهم در نظام‌های حقوقی کشورهای مختلف جهان است. این مسئله دارای ابعاد گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مذهبی و حقوقی است. دامنه جواز و عدم جواز سقط در مقررات کشورهای گوناگون با یک‌دیگر تفاوت دارد، ولی اجمالاً در بیشتر کشورها، سقط جنین به طور مطلق آزاد نیست و در عین حال در همه این کشورها مواردی از حکم عدم جواز سقط، استثناء شده است که مهم‌ترین آنها سقط برای نجات جان مادر است. سقط در فقه و نظام حقوقی ایران نیز گرچه ممنوع است، اما مواردی از این حکم استثناء شده است. از سوی دیگر در فقه …

کتاب «مسئولیت مدنی داور؛ ابزار نظارت و کنترل قضایی» و کتاب «قضات غیرحرفه‌ای در نظام‌های حقوقی» از سوی پژوهشگاه قوه قضاییه منتشر و وارد کتابفروشی‌ها شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، امروزه در انعقاد قراردادها و معاملات یکی از موضوعاتی که همواره مورد تأکید حقوقدانان و مسئولان قضایی به منظور کاهش پرونده‌های وارده به دستگاه قضایی و حل و فصل آسان‌تر اختلافات میان متعاملین قرار می‌گیرد، گنجاندن شرط داوری در زمان انعقاد قراردادها و ارجاع اختلاف احتمالی ناشی از قرارداد به داور است. پژوهشگاه قوه قضاییه در جدیدترین اثر علمی – پژوهشی خود با عنوان «مسئولیت مدنی داور؛ ابزار نظارت و …

استاد سید احمد مددی گفت: مشکلات این است که میزان آشنایت افرادی که بر روی علوم اسلامی کار می‌کنند با اسلام در حد شناخت احتیاط و معارف آن است و بعضی شاید اجتهادی داشته باشند. نشناختن فرهنگ، اصول و اصطلاحات دنیای اسلام از جمله مشکلات ماست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید احمد مددی در سخنانی با تأکید بر فعالیت مجموعه‌های مختلف علمی در زمینه علوم انسانی اسلامی گفت: چاره‌ای نداریم جز این‌که با زبان علمِ دنیای امروز کار کنیم. در امور حقوقی، قضایی یا… نیاز به زبان علم دنیا داریم. در حقیقت ما باید درست بایستیم و حرف درست …

شبکه اجتهاد: ظریف عزیزی؛ پژوهشگر مقیم افغانستان که مدرک کارشناسی جامعه‌شناسی خود را از دانشگاه هرات گرفته است، در یادداشتی که از این ولایت برای «راوی نیوز» نوشته، گزارشی از مواضع علمای شیعه و سنی افغانستان درباره پیش‌روی‌های اخیر گروه طالبان ارائه کرده است: علمای افغانستان سال‌هاست که در حوزه سیاست نقش فعال دارند. با اینکه مذاهب مختلفی در این کشور وجود دارد، ولی پیروان دو مذهب حنفی و جعفری در این کشور اکثریت را تشکیل داده‌اند. درباره قضایای جاری افغانستان، علمای حنفی به‌صورت عموم به سه گروه بزرگ تقسیم‌ شده‌اند؛ دسته اول به حکومت فعلی افغانستان وفادارند و این …

کتاب «مشروعیت حکومت در اندیشه سیاسی اسلام» به قلم سمیر ساسی(نویسنده تونسی و عضو گروه پژوهشی «پدیده دین در تونس»)، پژوهش در «فقه سیاست مشروع» و «مفاهیم مشترک بین سنی و شیعه» را بررسی می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع نظام حکومت در اسلام، از جمله مهمترین موضوعاتی است که در قالب پژوهش در «فقه سیاست مشروع» بدان پرداخته شد، به طوری که دیدگاه‌های مختلفی درباره سازماندهی حکومت در اسلام و قدرت در حکومت اسلامی و نیز تفاوت حکومت در متون تاسیسی و واقعیت امروزین بروز کرد، اما زوایای پرداختن به این مسئله و اختلاف مذهبی و سیاسی و اشکال …

در روش شناسی فقهی، مطالعه روش فقه از منظر بیرونی و با رویکردی فلسفی انجام‌ می‌‌پذیرد. این نوع از مطالعه برای توجه دادن به این نکته است که آیا آنچه در رسیدن به حکم، به فقیه کمک می‌کند واجد عقلانیت است یا نه؟ این پرسش از جنس فلسفه علم و در بحث حاضر از جنس فلسفه فقه بوده و به پژوهشگر کمک می‌کند تا دریافت صحیحی از روش‌شناسی داشته باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: جلسه دفاعیه رساله سطح ۴ (دکتری) حوزه علمیه مشهد با عنوان «تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید صدر» توسط حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی، از سوی مدیریت مدارج علمی …

دو سوم سطح زمین پوشیده از آب است. آب‌های زیرزمینی نیز بخش عمده‌ای از آب‌های کره زمین را تشکیل می‌دهد. مالکیت این آب‌ها و نیز نحوه بهره‌برداری از آن‌ها از گذشته تا کنون از مباحث پردامنه فقهی بوده است. دیرینه این مباحث را در روایات نیز می‌توان یافت. این نوشتار در صدد گزارشی اجمالی از آرای فقیهان گذشته و معاصر درباره ملکیّت آب و بهره‌برداری از آن و مستندات آن است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر مسعود امامی، دبیر علمی شورای فقهی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در گزارشی به تبیین و تشریح فتاوای فقهی در ملکیّت آب و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در هر قضیه سه طرف داریم: موضوع، محمول، نسبت قضیه. برای حل مساله فقهی چند گام و مرحله را باید طی کنیم. گام اول: موضوع شناسی گام اول برای حل مساله فقهی این است که ما موضوع را تشخیص دهیم. موضوعات دو گونه هستند یا موضوعات مستنبطه هستند و یا صرفه. موضوعات مستنبطه یعنی شارع آن‌ها را اختراع کرده است و باید به ادله شرعی مراجعه کنیم. اما موضوعات صرفه یعنی آن موضوعات مخترع شارع نیست و باید در آن به عرف رجوع کرد مانند اینکه خون چیست و یا اینکه بیع چیست. اگر موضوع عرفی و …

کتاب درسنامه «قواعد فقهی خانواده» به کوشش دکتر لیلا ثمنی، عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س) به‌تازگی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، درسنامه قواعد فقهی خانواده بر اساس سرفصل‌های مصوب وزارت علوم برای درس قواعد فقهی خانواده در مقاطع کارشناسی و پیش‌نیاز دکتری در رشته مطالعات زنان و خانواده تهیه و تدوین شده است. این درسنامه علاوه بر دانشجویان رشته مطالعات زنان و خانواده، برای دیگر دانشجویانی که می‌خواهند در حیطه زنان و خانواده پژوهش‌ داشته باشند، کاربرد دارد. از معیارهای مهم نویسنده در تدوین این کتاب ساده‌نویسی و تفهیم راحت مطالب بوده است، لذا سعی شده قواعد فقهی خانواده …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف گفت: مرحوم شهید صدر (ره) برای رهایی بانک‌ها از ربا، کتاب البنک اللاربوی را نوشتند اما در همه راه‌حل‌های ایشان فرض شده که پول عینی دادوستد می‌شود و راهکارهای ارائه شده در رابطه با پول ذمی (پول اعتباری) را بررسی نکرده‌اند. اگر فرض پول عینی را کنار بگذاریم هویدا می‌شود که نظریه بانک بدون ربای شهید صدر ربای محض است. به گزارش شبکه اجتهاد، «استخراج نظام اقتصادی از فقه سنتی با تطبیق بر «رمزارزها» موضوع چهل و سومین نشست تخصصی اقتصادنا بود که با ارائه استاد شیخ محمد سند، از اساتید مبرز …

تعدادی از اساتید حوزه و دانشگاه در نامه‌ای پیشنهاداتی درباره تیم اقتصادی دولت جدید به حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی ارائه دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، ۲۱ نفر از اساتید حوزه و دانشگاه و مدیران اقتصادی در نامه‌ای، پیشنهاداتی درباره تحول اقتصادی و تیم اقتصادی دولت جدید به حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی ارائه داده‌‌اند که متن آن به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم حضرت حجت‌الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی (دام عزه) رئیس جمهور منتخب جمهوری اسلامی ایران سلام علیکم با تبریک مجدد، توفیقات روزافزون حضرتعالی را از درگاه خداوند متعال خواستاریم. دولت پیش‌روی حضرتعالی اولین دولت در قرن جدید و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بازی شهروند و مافیا، از بازی‌های جذاب گروهی است که در کشور ما و سایر کشورها در حال رواج و بومی‌سازی است. عناصر مهمی که در این بازی نقش دارند؛ عده‌ای مافیا هستند که باید هویت خود را مخفی نگه‌دارند و عده‌ای دیگر که شهروند هستند، باید مافیا را شناسایی نموده و از بازی حذف کنند. این معرفی اجمالی بازی است و هر یک از بازی کنان نقشی دارند که بر اساس آن بازی می‌کنند و به شهر خود یا گروه مافیایی خود کمک می‌کنند. این بازی در نگاه اول نمایانگر رواج کذب است و افراد در …

کتاب «پرتوی از اندیشه آیت‌الله طالقانی» از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید محمود طالقانی از جمله شخصیت‌های اثرگذار معاصر است. سیاستمدار و اندیشمند بزرگ که مشی سیاسی خاص خود را داشت. وی نگرشی از خود بر جای گذاشت که مبتنی بر کثرت‌گرایی، تساهل و دموکراسی بود. کتاب «پرتوی از اندیشه آیت‌الله طالقانی» درصدد است تا نوع پیوندی را که آیت‌الله طالقانی میان شیوه‌های دموکراتیک سیاسی زمان خود و دین اسلام برقرار می‌کند مورد بررسی قرار دهد و پرتوی از این اندیشه را آشکار سازد. این اثر مشتمل …

مشاور مدیر حوزه‌‌‌های علمیه در هوش مصنوعی و فضای سایبر گفت: در حوزه نجف امکان بررسی اینکه کدام فقیه در مبانی اصولی خود برای رسیدن به یک حکم دچار اشتباه شده یا خیر، با استفاده از ابزارهای ماشینی در حال آماده سازی است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر بهروز مینایی در سلسله نشست‌‌‌های آینده علوم اسلامی با موضوع هوش مصنوعی که در مرکز پشتیبانی از نوآفرینان حوزوی برگزار شد، عنوان کرد: چهار دوره شکار، کشاورزی، صنعت و اطلاعات در طول تاریخ طی شده و عصر پنجم عصر هوش مصنوعی خواهد بود. وی افزود: هوش مصنوعی از سال ۱۹۵۶ به‌عنوان شاخه …

عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان تاکید کرد: اصلی‌ترین وظیفه قرار گاه فقاهت و مجتهدپروری تلاش در جهت ساماندهی دروس خارج است که با نظارت بر اساتید، حمایت از ایشان و نیز ارزیابی دقیق طلاب درس خارج محقق می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه و امام جمعه مشهد در دیدار با اعضای قرارگاه فقاهت و مجتهدپروری حوزه علمیه خراسان با بیان خاطراتی از دوران حضور خود در درس خارج آیت‌الله سید محمدهادی میلانی و روش تدریس ایشان، یکی از مهمترین ویژگی‌های حوزه علمیه خراسان را باقی بودن آثار و برکات درس مرحوم آقای …

اهداف کلان مجازات‌ها در فقه که همان دستیابی افراد به کمال انسانی است و بالاترین کمال هستی هم قرب الهی به شمار می‌رود. در نظام تربیتی هم هدف رشد و کمال انسان و رسیدن به قرب الهی می‌باشد. بنابراین هم فقه و هم تربیت به دنبال رشد و هدایت و کمال انسان‌ها است. لذا پیروی از دستورات شارع در حوزه مجازات‌ها، افراد و شخص مجرم (بالفعل وبالقوه) را و به تبع آن جامعه را در مسیر کمال و اصلاح قرار می‌دهد. در نتیجه مجازات‌های مطرح شده در فقه با یک رویکرد تربیتی در راستای رشد و کمال انسان، قابل تحلیل …

بحث عدل که همان حسن و قبح ذاتی است در مسائل علم اصول دو تأثیر دارد: یکی تأثیر مستقیم که مستقیماً مسأله‌‌ اصولی با خود حسن و قبح گره می‌‌خورد و دوم تأثیر با واسطه که به بحث مصلحت‌‌ها و مفسده‌‌ها برمی‌‌گردد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در ادامه سلسله نشست‌های علمی «مبانی کلامی اصول فقه» با موضوع «جایگاه و تأثیرات صفت عدل الهی در اصول فقه»، سومین نشست از فصل اول این سلسله نشست‌ها با موضوع «تأثیرگذاری صفات الهی در اصول فقه» به همت و مشارکت موسسه پژوهشی دانشوران، مرکز تخصصی آخوند خراسانی، پژوهشکده اسلام تمدنی و مدرسه عالی سطح چهار …

شبکه اجتهاد: برای اینکه یک خبر به مرتبه‌ی تواتر برسد باید به گونه‌ای پی در پی نقل شده باشد. معنای لغوی تواتر همین است؛ به این صورت که فلان راوی از راوی دیگر، تبعیت کند و عین همان خبری را که راوی اول نقل کرده منتقل کند. برای تحقق چنین حالتی باید سندها و مصادر روایت، متعدد باشد؛ لذا اگر روایتی، تنها یک سند داشت ولی به دلیل وجود قرائن خاصی، علم به صدور آن پیدا کردیم – مانند روایت «العمری» در باب حجیت خبر واحد که شهید سید محمد باقر صدر، نسبت به صدور آن، اطمینان دارد – این …

شبکه اجتهاد: مرحوم علامه محقق سید عبدالعزیز طباطبایی تقریباً بیشتر عمر خود را وقف حدیث غدیر کرد. هم با مرحوم آقای امینی سال‌ها همکاری کرد و هم در گردآوری منابع خطی حدیث غدیر و به‌ویژه تألیفات حدیثی اهل سنت تلاش کرد و هم در راستای تکمیل کتاب الغدیر کتاب‌ها و نوشته‌های مختلفی فراهم و تدوین کرد. تقریباً کتابی مهم در حدیث اهل سنت نبود که آن را در راستای گردآوری اسانید حدیث غدیر مورد کاوش و بررسی قرار نداده باشد. آن زمان بیشتر کتاب‌ها هنوز خطی بود و طبعاً این کار نیاز به زحمت و تلاش فراوان داشت. خود آن …

شبکه اجتهاد: صفحه مجازی بنیاد علمی‌وفرهنگی شهید مطهری به مناسبت عید غدیر خم ، بخشی از سخنان آن شهید با موضوع غدیر آیه اکمال دین را منتشر کرده است. در این سخنان، شهید مطهری با استفاده از آیه قرآن می‌گوید: «بعد از غدیر از خودتان بترسید نه از کفار!».

شبکه اجتهاد: علامه امینی برای اثبات صدور حدیث غدیر از چهار روش بهره جسته است که عبارتند از: ۱. اثبات وجود تواتر در نقل حدیث غدیر؛ ۲. احتجاج به حدیث غدیر از سوی اهل‌بیت(ع) و شماری از افراد در تاریخ؛ ۳. نزول شماری از آیات شاهدی بر صحت صدور حدیث غدیر؛ ۴. معرفی روز غدیر به عنوان روز عید مسلمانان. ۱. اثبات وجود تواتر در نقل حدیث غدیر علامه امینی برای اثبات وجود تواتر در نقل حدیث غدیر از دو روش بهره جسته است که عبارتند از: ۱. بررسی ناقلان حدیث غدیر در سده‌های مختلف؛ ۲. معرفی پدید آورندگان آثار …