همه مطالب

گروه «فلسفه و روش فقه حکومتی» دفتر فرهنگستان علوم اسلامی قم، سلسله جلسات تخصصی «فلسفه اصول (مبانی روش تفقه و فقه حکومتی)» را با حضور اساتید و محققان برگزار می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فرهنگستان علوم اسلامی در نظر دارد یک دوره اجمالی از مباحث فلسفه اصول فقه حکومتی از منظر مرحوم سید منیرالدین حسینی را با نگاه تطبیقی (با اندیشه حوزه علمیه و اندیشه‌های نوین دیگر) برگزار کند. ازاین‌رو، سلسله نشست‌های تخصصی «فلسفه اصول» در پنج محور «شأن شارع در مقام تخاطب»، «زبان و ادبیات دین»، «حکم شناسی»، «حجیت» و «موضوع شناسی» طراحی شده است. در اولین گام دیدگاه …

چگونه الازهر با موارد تغییر جنسیت مقابله می‌کند؟ رئیس کمیته فتوا: ما پرونده‌هایی را از سندیکای پزشکان دریافت می‌کنیم و آنها را به صورت فقهی مورد تحقیق قرار می‌دهیم، سپس به کمیته مجمع ارجاع می‌دهیم … یک سال پیش در سه مورد کار کردیم.. و در مجموع باید بگویم که انجام عملیات جراحی برای تغیر جنسیت مجاز نیست. شبکه اجتهاد: تغییر جنسیت یا گرایش به تغییر جنسیت شرایطی است که فرد در آن احساس می‌کند متعلق به جنس مخالف است. بیشتر دلایل تغییر جنسیت ناشی از ناراحتی فرد از رابطه جنسی فعلی و تمایل او برای عضویت در جنس مخالف …

شبکه اجتهاد: فقهای ما به استناد ادله موجود برای قاضی اوصاف و شرایطی برشمرده‌اند که برخی از آنها مانند عقل، شروطی است که عقلا نیز بر آن اتفاق نظر دارند. درباره برخی شرایط نیز نگاه یکسانی در فقه وجود ندارد؛ مانند شرط ذکورت و حریت؛ چنان که درباره شرط اجتهاد، این واقع‌بینی در فقه وجود دارد که در فرض فقدان فقیه واجد شرایط به اندازه نیاز، به دلیل لزوم حفظ نظام اجتماعی و پرهیز از عسر و حرج، می‌توان در فصل خصومت و دعاوی حقوقی، به غیر فقیه اجازه قضاوت داد؛ البته اجرای حدود شرایط ویژه خود را دارد. یکی …

استاد ابوالقاسم علیدوست درس خارج «اصول فقه مقارن» را به‌صورت غیرحضوری و در راستای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا برگزار می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، درس خارج «اصول فقه مقارن» استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین و از اساتید مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به‌صورت غیرحضوری برگزار می‌شود. نحوه دسترسی به صوت درس از طریق سایت استاد علیدوست به آدرس www.a-alidoost.ir و در کانال ایتای دروس استاد به آدرس https://eitaa.com/alidost_fiqh فراهم شده است. براساس این گزارش، صوت دروس از روز یک‌شنبه اول تیرماه ۹۹ در دسترس شاگردان و علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.

دوره تخصصی «آموزش احکام» از سوی دفتر وجوهات شرعی مقام معظم رهبری در مشهد و دهمین دوره آموزشی تربیت کارشناس احکام از سوی ستاد ترویج احکام در قم برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر وجوهات شرعی مقام معظم رهبری در خراسان دوره تخصصی آموزش احکام را با حضور اساتید مطرح حوزه‌ها‌‌‌ی علمیه چون حجج‌اسلام والمسلمین محمد رضایی، محمدحسین فلاح‌زاده، محمد قاضی، سید اباصالح راجی و سید رضا موسوی بایگی برگزار می‌کند. «آشنایی با فتاوای روز و مبانی فقهی مقام معظم رهبری»، «اعطای گواهی پایان دوره و معرفی جهت تدریس در حوزه‌ها‌‌‌ی علمیه» و «معرفی به دفاتر مراجع تقلید و …

در ادامه سلسله جلسات تخصصی گروه فقه اخلاق حکومتی موسسه فتوح اندیشه؛ نشست علمی «منطق الگوی فقهی اخلاقی کارگزاران سالک در دولت اسلامی» با حضور استاد محمدصالح کمیلی خراسانی، رئیس مؤسسه فرهنگی، تحقیقاتی توحید برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد کمیلی خراسانی در ابتدا به تعدادی از سؤالات مهم و از قبل تعیین شده در رابطه با مسأله «منطق الگوی فقهی اخلاقی کارگزاران سالک در دولت اسلامی» پاسخ داد که بدین قرار است: ۱-‌‌ الگوی علوی در این‌باره چه راه‌بردها و راه‌کارهایی ارائه می‌دهد. سیر منطقی را بیان کنید تا کارگزار، خودآگاه یا ناخودآگاه به کارگزار مورد وثوق در …

شبکه اجتهاد: درباره نحوه شکل‌گیری فقه امامیه به عنوان یک مکتب فقهی هنوز هیچ پژوهش قابل اعتنایی صورت نگرفته. اما آنچه مسلم است این است که از سوی شاگردان امام صادق (ع) آثاری فقهی شامل پاره‌ای ‌‌‌از تعالیم فقهی امامان باقر و صادق تدوین می‌‌شد. این البته با شکل‌گیری فقه امامی به عنوان یک مکتب فقهی فرق می‌‌کند. نخستین تلاش‌ها‌‌‌ برای تدوین منظم فقه امامی به اوائل سده سوم بر می‌‌گردد. با این وصف حتی در ‌آن دوران هم فقه امامی به عنوان مجموعه‌ای ‌‌‌منظم و منتسب به امامان شیعه کاملا در دسترس همگان نبود و اسنادی هست که نشان …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی درباره تاثیر همه‌گیری کرونا بر تعلیق آیین‌ها و مناسک مذهبی گفت: کرونا اگرچه مناسک مذهبی و دسته‌جمعی را تحت شعاع قرار داد و صورت سنتی‌شان را که حضور دورهم در اماکن مذهبی بود تعطیل کرد، اما صورت‌های دیگری از این مناسک مذهبی پیدا شد و از طریق فضاهای مجازی شکل گرفت و به گمان من بینش دین‌داری عمیق‌تر شد و به مردم و جوامع کمک کرد که همچنان به یاد خدا باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرونا در زمانی کوتاه موجب تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متعددی شد؛ مهم‌ترین نمود آن در …

شبکه اجتهاد: برخی منتقدند که چگونه می‌توان اندیشه شریعتی را مطهری‌گونه و مطهری را شریعتی‌گونه خوانش کرد؟ منتقدان بر این باورند که این دو پارادایم مبتنی بر مفروضات متفاوتی بنا شده‌اند و هر تلاشی برای سنتز سیستماتیک اندیشه‌های آنان محکوم به شکست است، اما من بر این عقیده هستم که نه تنها چنین پروژه‌ای ممکن است بل مطلوب جامعه امروزی ایران نیز می‌باشد. اما چگونه می‌توان این سنتز سیستماتیک را به انجام رساند؟ اجازه دهید به مفهوم مقتضیات زمان و مکان اشاره کنم. بسیاری از حکماً و فلاسفه اسلامی و فقهای اصولی در جهان تشیع در قرن بیستم در نسبت …

عرضه اولیه باعث رشد و توسعه شرکت‌های تازه تأسیس می‌شود ولی در عرصه ثانویه سهم شخص دیگری خریداری می‌شود و خریدار جایگزین او می‌شود؛ چه در بازار اولیه و چه در بازار ثانویه خرید کنیم یک فعالیت اقتصادی انجام می‌شود و هر دو مورد بدون اشکال است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست موضوع شناسی فقهی بورس و سهام عدالت با حضور دکتر حسین فهیمی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری اوراق بهادار، حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان عضو شورای فقهی بانک مرکزی  و رئیس گروه اقتصاد موسسه موضوع شناسی احکام به همت این موسسه در سالن جلسات انجمن‌ها‌‌‌ی علمی حوزه در …

فقه نظام ولایی، فقهی است که رویکرد حاکم بر کلّ آن ولایی است از طهارت تا دیات؛ لذا می‌توان گفت که اکثر فقهای شیعه فقه‌السیاسه یا فقه‌الاجتماع داشته‌اند ولی فقهایی چون امام خمینی، الفقه الاجتماعی داشته‌اند و رویکردشان در تمام ابواب، فقه نظام بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست افتتاحیه دوره تخصصی «فقه رسانه، ارتباطات و فضای مجازی» به همت مؤسسه مطالعات اسلامی فتوح اندیشه و با همکاری دانشگاه باقرالعلوم(علیه‌السلام) و دانشگاه جامع امام حسین(علیه‌السلام)، در موسسه فتوح اندیشه برگزار شد. در ابتدای نشست، حجج اسلام صانعی، مشکانی و فرج‌نژاد از مسئولین مؤسسه فتوح اندیشه، به تبیین اهداف مؤسسه …

استاد شیخ محی الدین آموزگار مازندرانی از شاگردان و معتمدین شهید صدر و  از قضات عالی رتبه کشور در سالروز شهادت امام صادق (ع) درگذشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محی الدین آموزگار مازندرانی از شاگردان و همراهان دیرین شهید صدر و داماد ارشد آیت‌الله سید حسن مرتضوی مرتضوی (از علمای مقیم مشهد) روز گذشته در تهران و در سن ۷۶ سالگی دار فانی را وداع گفت. استاد محیی‌الدین فقیه مازندرانی فرزند بهاء‌الدین فقیه مازندرانی در سال ۱۳۶۴هـ.ق (۱۹۴۴ م) در خانواده‌ای مذهبی و دوستدار دانش و فضیلت چشم به جهان گشود و در ابتدای جوانی خود به تحصیل …

شبکه اجتهاد: قال الله الحکیم فی کتابه الکریم: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا الله وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ»(۱) حضرت امام جعفر صادق علیه السلام با آن شخصیت بسیار با عظمت علمی ‌و جامع الأطرافشان، بر تمامی عالم اسلام حق دارند، یعنی در تمام رشته‌های علمی، اسلامی، ‌از ایشان، هدایت‌ها و معارفی که کافی و وافی باشد باقی مانده است؛ در رشته الهیات، عقاید، توحید، اخلاق، فقه، احکام، تفسیر قرآن و همه علومی ‌که در اسلام مطرح بوده، آثار حضرت صادق علیه السلام درخشندگی و تابندگی فوق‌العاده‌ای دارد که نه فقط در بین ما شیعیان، بلکه در تمام عالم اسلام، جلوه خودش …

حجت‌الاسلام متقیان گفت: در نگاه اصولیون، «مولویت» مربوط به علم کلام دانسته شده و امتداد در اصول پیدا نکرده است اما شهید صدر (ره) این نگاه کلامی را در مفهوم سازی و در منطق تفقه و علم اصول جریان داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «شأن شارع در مقام تخاطب از منظر شهید صدر» به همت فرهنگستان علوم اسلامی و با حضور حجت‌الاسلام محمد متقیان پژوهشگر فرهنگستان، در اتاق جلسات ساختمان مفید در قم برگزار شد. آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح این نشست علمی به نقل از پایگاه وسائل است: شأن شارع در مقام احتجاج شارع اقدس با …

بخش دوم پایان‌نامه به مبانی حقوقی و فقهی مصونیت کنسولی در میان مذاهب خمسه پرداخته شده و در ضمن دو فصل اصلی، نخست به مبانی حقوقی مصونیت کنسولی اشاره نموده و در فصل دوم به مبانی فقهی مصونیت کنسولی نظر شده و با تاکید بر آراء فقها مذاهب خمسه مباحث قابل بررسی، گرد آوری و ارزیابی شده است به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایان نامه حجت‌الاسلام حسن خانی، طلبه سطح ۳ حوزه علمیه خراسان با عنوان «مصونیت کنسولی از دیدگاه مذاهب خمسه» با بررسی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسن موسوی خراسانی در مقام استاد داور، در مرکز مدیریت و به صورت …

باب حج «تقریر الحقیقه فی شرح تحریر الوسیله» تألیف آیت‌الله احمد بهشتی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، باب حج در کتاب «تحریر الوسیله» اثر گران‏سنگ امام خمینی (ره) مطرح شده و نکته سنجی‌های دقیق دارد. آیت‌الله احمد بهشتی که از شاگردان امام خمینی (ره) و عضو مجلس خبرگان رهبری است، در اثر حاضر با نام «تقریر الحقیقه فی شرح تحریر الوسیله» این باب را به تفصیل شرح کرده و زوایای گوناگون آن را کاویده است. این اثر به زبان عربی در سال جاری به همت مؤسسه بوستان کتاب دفتر …

شبکه اجتهاد: موضوعی که در این یادداشت مورد اشاره قرار می‌گیرد، گرچه از زمان آن قدری گذشته است، اما با توجه به زنده بودن و تکرارش در هر سال، مجالی موجه و موسع برای یادداشت دارد و البته به دلایلی حقیر مصلحت در تأخیر آن می‌دید. ۱. در بسیاری از سال‌ها مراجع عظام تقلید نسبت به رؤیت هلال شوال (عید فطر) اختلاف پیدا می‌کنند؛ و در حالی که بعضی از ایشان روزی را به عنوان عید فطر اعلام می‌کنند، گروهی دیگر فردای آن روز را عید می‌دانند و البته برخی هم در اواسط یا اواخر همان روز اول، عید فطر …

رئیس دانشکده علوم و معارف حدیث می‌گوید: ما در مباحث فقه السیره بسیار فقیریم. فقیر کسی است که نانِ بخور و نمیر دارد. ما هیچی نداریم. متأسفانه قواعد و ضوابط استنتاج هم موجود نیست و این کارِ ما را دشوارتر می‌کند، خصوصاً اینکه تاریخ را گزارش حوادث در نظر می‌گیرند که چندان فایده ندارد. آنچه باید رونق یابد تحلیل تاریخی است. برای این کار لازم است فرد تاریخ‌نگار حافظه و استعداد زیاد، زیرکی، فطانت و خلاقیت داشته باشد و حتی با علوم دیگر آشنا باشد و سؤالات متعددی در جهات مختلف سیره داشته باشد تا بتواند عصری‌سازی سیره را انجام …

در این کتاب سعی شده است تا با آوردن احکام فقهی و قوانین موضوعه مرتبط در ذیل هر بحث، کادر درمانی را در مطالعه تطبیقی و مقایسه‌ای مطالب فقهی با قوانین حقوقی کشور مدد رساند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «فقه و حقوق پزشکی» به قلم حامد رستمی نجف آبادی، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی و محمدرضا کمیلی فرد، دانش پژوه دکتری فقه و حقوق و قاضی دادگستری نوشته شده است. این کتاب به سبکی جدید، متفاوت و به صورتی سلیس و قابل فهم، با حذف استدلال‌های طولانی و تخصصی فقهی و حقوقی، مسائل …

مفتی لیبی فتوایی را مبنی بر جایز نبودن خرید هیچ کالایی از امارات، اردن، مصر، فرانسه و عربستان؛ حال هرچقدر هم که آن کالا کوچک باشد، صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از النشره، الصادق عبد الرحمن علی الغریانی، مفتی لیبی با صدور فتوایی اعلام کرد: خرید هر کالایی، هرچقدر هم که کوچک باشد، از امارات، اردن، مصر، فرانسه و عربستان جایز نیست، چراکه فقهاء گفته‌اند که خرید کردن از دشمن جایز نیست، به این دلیل که با مال ما علیه ما قدرت می‌یابند. هر دلاری که به آنها پرداخت شود، به منزله تیری در سینه لیبیایی‌ها است. …

شبکه اجتهاد: در این گفتار مختصر بر یک نقطه و مطلب متمرکز می‌شویم و آن: پیامدهای شیوه اجتهادی آیت‌الله خویی بر محافل علمی کنونی حوزه علمیه قم است. دیگر موضوعات مرتبط را به مجالی دیگر وا می‌نهیم. تردیدی نیست آیت‌الله خویی پیش از این که بر حوزه علمیه قم تأثیر نهاد، در حوزه علمیه نجف اشرف تغییر و دگرگونی به عمل آورد. شیوه و تجربیات ایشان چندین ویژگی دارد: ۱- شهامت علمى متوازن: نتایج و دستاوردهای اجتهادی ایشان بیانگر این امر بوده، از نظریات مشهور فقهی تحت تأثیر قرار نمی‌گرفت. بررسی بحث‌های فقهی ایشان ما را به چنین برداشتی می‌رساند. …

شبکه اجتهاد: سخن بر سر این نیست که اظهار نظر درباره مسائل اسلام‌شناسی و تفسیر قرآن و شناخت سیره و دین‌شناسی مخصوص طبقه خاصی است. بر عکس، نه تنها این امور به‌مثابه دانش‌هایی بشری عرصه مطالعه و اظهار نظر و مشارکت جمعی است و این در واقع یکی از پیامدهای تجدد هم هست بلکه در خود اسلام هم هرگونه محدودیت آموزش و نمایندگی به نام اسلام و انحصار آن به یک طبقه معین منع شده است. قرآن هم همگان را به تأمل در آیات الهی دعوت می‌کند و سنت تمدن اسلامی هم شاهدی است بر این معنا که آموزش‌های دینی …

گزاره‌های فقهی ما حاصل فهم فقیه از متون دینی است. بر این اساس این فهم یعنی فهم فقیه به خودی خود فاقد اعتبار است، یعنی فهم فقیه بما هو فهم فقیه، یک جایگاه خاصی ندارد آنچه که مهم است آن متن دینی است که فقیه می‌خواهد از آن استنباط کند، اما این متن دینی که فقیه می خواهد از آن استنباط کند یک زمینه‌هایی برای صدور دارد که اگر نسبت به زمینه‌های صدور آن بی توجهی کنیم طبیعتاً دچار اشتباه در عملکرد و کارکرد فقه می‌شویم. اختصاصی شبکه اجتهاد: کارآمدی فقه، به روشنی از چالشهای روزگار معاصر است. برخی این …

حضرت امام با عنایت به واقعیات پیش می‌رفتند، بنابراین به این نتیجه رسیدند برای پیشبرد و تجلی‌بخشی اسلام در شرایط کنونی باید وحدت در عین کثرت را که جمهوری اسلامی یا دموکراسی الهی یا مردم سالاری دینی می‌شود ارائه کرد. به عبارتی ولی فقیه در رأس جامعه قرار گرفته که مشروعیت خود را نه از رأی مردم بلکه از جانب الله می‌گیرد و آنگاه با پخش کردن مسئولیت‌ها و برگزار کردن انتخابات و جهت‌دهی به رأی مردم به سمت تعالی پیش می‌برد. شبکه اجتهاد: تشکیل دولت اسلامی به عنوان یکی از حلقه‌های اصلی زنجیره تمدن اسلامی در گفتمان رهبر معظم …

آیا به سرمایه‌ای که در بورس یا در محل دیگر سرمایه گذاری شده است، در سررسید سال خمسی، خمس تعلق می‌گیرد و باید خمس آن پرداخت شود؟ شبکه اجتهاد: حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟ آیا سرمایه گذاری در بازار سهام و خرید و فروش سهام جایز است؟ در ادامه به نظر مراجع تقلید در این زمینه می‌پردازیم: آیت‌الله خامنه‌ای: بورس بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد، بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این هست که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشد، در غیر این صورت حرام است. بطور کلی فعّالیّت …

چهارمین جلد از اثر «کتاب القضا من کتاب تحقیق‌الدلائل فی شرح تلخیص‌المسائل» به همت گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب گران‌سنگ، مفصل‌ترین اثری است که در موضوع قضا و قضاوت نگاشته شده و دربردارنده آرا برخی از فقها با موضوع قضا و قضاوت است. «کتاب القضا من کتاب تحقیق‌الدلائل فی شرح تلخیص‌المسائل» توسط حجت‌الاسلام ‌والمسلمین حاج مولی علی الکنی الطهرانی به زبان عربی نگاشته شده است. اصل این اثر در قطع رحلی به چاپ رسیده که درواقع استفاده آن برای فضلا، طلاب و اساتید کمی دشوار است؛ همچنین …

فرایند تشخیص موضوعات احکام فقهی به شش مرحله نوع‌شناسی، موقعیت‌شناسی، عنوان‌شناسی، مفهوم‌شناسی، ملاک‌شناسی و مصداق‌یابی قابل توسعه است. هر کدام از این مراحل بر یکدیگر ترتّب دارند. به‌ گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست از سلسله نشست‌های گروه فقه هنر مؤسسه فتوح اندیشه با موضوع «روش‌شناسی شناخت قیودات هنر و مصادیق آن در بستر حکومت و سیاست» با ارائه حجت‌الاسلام ‌والمسلمین دکتر حجت‌الله بیات و به دبیری دکتر مهدی امینی در قالب «وبینار» برگزار گردید. در ابتدا دبیر علمی نشست ضمن معرفی استاد مدعو و تبیین ضرورت موضوع‌شناسی به طور کلّی، التفات و توجه به روش‌شناسی قیودات موضوع و حکم در …

دوره حضوری و مجازی «فقه رسانه، ارتباطات و فضای مجازی» به همت گروه فقه رسانه و فضای مجازی مؤسسه فتوح اندیشه با همکاری دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار می‌شود و ثبت‌نام آن تا ۲۸ خردادماه ۹۹ تمدید شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دوره حضوری و مجازی «فقه رسانه، ارتباطات و فضای مجازی» همراه با اعطای مدرک معتبر با حضور اساتید مطرح حوزه و دانشگاه برگزار می‌شود. اهداف دوره: آشنایی عمیق طلاب با یکی از مهم‌ترین فقه‌های تخصصی و پر کاربرد. انگیزه‌بخشی به طلاب در ابتدای دروس خارج برای مطالعه فقه با رویکرد حکومتی واجتماعی و تخصصی رسانه. کاربردی‌سازی فقه عام در …

حقیقت آن است که در اجتهاد دفاعی با نوعی انفعال در قبال حادثه‌سازی‌ها و مسأله‌آفرینی‌های دیگران مواجهیم؛ گویا فقیه در صحنه و زمینی که دیگران طراحی کرده‌اند ایفای نقش می‌کند. این دیگران هم می‌توانند عبارت باشند از مکاتب، علوم، فرهنگ‌ها، سبک‌های زندگی و تمدن‌های غیر اسلامی. اما در اجتهاد ابتدائی، فقه و فقیه، خود، صحنه‌گردان و حادثه‌ساز، بلکه طراح زمین و صحنه هستند. شبکه اجتهاد: استاد محمد حسین ملک‎زاده، علاوه بر دروس تفسیر، علوم حدیث، فلسفه، اخلاق و عرفان، در دروس خارج اصول از محضر آیات سید کاظم حائری، جعفر سبحانی و وحید خراسانی، و در دروس خارج فقه از …

سید ابراهیم رئیسی در آذرماه سال ۱۳۳۹ هجری شمسی در مشهد و در محله نوغان دیده به جهان گشود. پدر ایشان حجه الاسلام سیدحاجی رئیس الساداتی و همچنین مادر وی سیده عصمت خدادادحسینی از سلاله سادات حسینی و نسبش از هر دو طرف به حضرت زید بن علی بن الحسین علیهمالسلام می‌رسد. سید ابراهیم در ۵ سالگی پدر خود را از دست داد. تحصیلات تحصیل علوم حوزوی را در مدرسه نواب و سپس در مدرسه آیت الله موسوی‌نژاد شروع کرد. در سال ۱۳۵۴ جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم و مدرسه آیت الله بروجردی رفت و مدتی نیز در …