اجتهاد و اصول فقه

پاسخ تفصیلی به دیدگاه «نفی فقه نظامات»/ عبدالحسین خسروپناه

هشت سؤال اساسی از نویسنده «تکلیف دینی در انتخابات»/ عبدالحسین خسروپناه

شبکه اجتهاد: در پی اظهارات اخیر آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی در نفی فقه نظامات، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران پاسخی داده است که مشروح آن از منظرتان می‌گذرد. «آیا اسلام نظام اجتماعی دارد یا نه؟» این سؤال را آقای شیخ جواد فاضل لنکرانی در یک سخنرانی که در تاریخ ۹۷/۹/۸ در دانشگاه مفید به …

Read More »

ملاحظه‌ای در باب دیدگاه‌ آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی/ عبدالحمید واسطی

ملاحظه‌ای در باب دیدگاه‌ آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی/ عبدالحمید واسطی

شبکه اجتهاد: گفتاری از آیت‌الله حاج شیخ جواد فاضل لنکرانی، در مراسم بزرگداشت آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، در دانشگاه مفید قم، در ۸ آذر ۹۷ منتشر شد، ایشان در بخشی از سخنان خود چنین بیان داشته‌ است: «ما این مقدار که در فقه کار کردیم چیزی به نام نظام نداریم، نظام اقتصادی، نظام سیاسی، نظام قضایی، نباید این عنوان چشم …

Read More »

حوزه‌‌‌های علمیه برمدل‌‌‌های عملیاتی منطبق با فقه جواهری متمرکز باشند

دانش هوش مصنوعی به دنبال استخراج فرآیند تخصص از متخصص است

مدیر موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی گفت: حوزه علمیه اگر بخواهد در آینده به سمتی حرکت کند که بتواند اعمال مهندسی فکری، فرهنگی داشته باشد باید روی مدل‌‌‌های عملیاتی بر اساس فقه جواهری و حکمت شیعی متمرکز باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین واسطی، مدیر موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی در نشست تخصصی «حوزه علمیه …

Read More »

فقه نظامات، توهّم یا واقعیت؟

فقه نظامات، توهّم یا واقعیت؟

فقه نظامات نه تنها از نظر علمی ثابت نیست بلکه یک امر خیالی دست نیافتنی است و نه تنها خدمت به فقه نیست بلکه یک توقف‌گاهی برای فقه خواهد بود. معتقدیم امام از همین فقه و اصول موجود حکومت را استخراج کرد نه فقه نظامات. البته من دعوا سر لفظ ندارم. امّا آقایان برای فقه نظامات موضوع مستقل، مکلّف مستقل، …

Read More »

فقه ما دغدغه مقاصد احکام شریعت و قرآن را ندارد/ در نسبت سنجی استخراج احکام از منابع تردید داریم

فقه ما دغدغه مقاصد احکام شریعت و قرآن را ندارد/ در نسبت سنجی استخراج احکام از منابع تردید داریم

رییس مؤسسه فتوح اندیشه با تبیین ضرورت‌های توجه جدی به مباحث فقه دولت اسلامی، گفت: اگر اجرای احکام نتوانسته است مقاصد آنها را در جامعه پیاده کند باید نسبت سنجی میان مقاصد و استنباط احکام فقهی مورد بازنگری واقع شود، فقه ما دغدغه مقاصد را نداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، افتتاحیه ترم نخست دوره آموزشی فقه ما دغدغه مقاصد …

Read More »

از حکومت اسلامی تا فقه نظام

از حکومت اسلامی تا فقه نظام

شبکه اجتهاد: در نگاه بسیاری از حوزویان، رسالت حکومت اسلامی اقامه احکام شرعی است. بنیان این تصویر در ۴۰ سال گذشته تغییر چندانی نداشته است، اما تصوری که از شریعت و فقاهت داشته‌اند، دستخوش قبض و بسط شده است. جریان‌های سنتی حوزه احکام اسلامی را محدود به همان فروعات فقهی می‌دانند که درابواب شناخته شده فقهی از آن بحث شده …

Read More »

نمی‌توان مصلحت‌گرایی را بر وحی مقدم کرد/ تفاوت در ارث و دیه بین زن و مرد تبعیض نیست

نمی‌توان مصلحت‌گرایی را بر وحی مقدم کرد/ تفاوت در ارث و دیه بین زن و مرد تبعیض نیست

آیت‌الله سبحانی با بیان این که نباید مصلحت را بر نص مقدم کرد، گفت: مصلحت انگیزی در وحی اثر و جایگاهی ندارد و مصلحت گرایی را نمی‌توانیم بر وحی مقدم کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در درس خارج خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به آیاتی از قرآن کریم بیان کرد: یکی …

Read More »

کاهش یا افزایش منزلت روحانیت؟

کاهش یا افزایش منزلت روحانیت؟

شبکه اجتهاد: برخی گفتگوها در میان عامه مردم و شاید برخی خواص، در خصوص منزلت روحانیت، تلنگری است تا پاسخ درستی در اختیار مخاطبان قرار داد، یکی از کتبی که این روزها در پی پاسخ به سوالات مردم در خصوص کاهش یا افزایش منزلت روحانیت است، توسط حجت‌الاسلام وحید نجفی نوشته شده و موسسه صراط مبین آن را تهیه و …

Read More »

تمدن جدید و راه‌های پیش‌روی فقه و فقیهان/ مهدی نصیری

اقتصاد اسلامی؛ داریم یا نداریم؟

شبکه اجتهاد: با اظهارات اخیر یکی از اساتید حوزه درباره فقدان نظام سازی در فقه، دوباره بحث فقه نظام ساز در محافل حوزوی مطرح شده است. بالاخره فقه نظام ساز است یا خیر؟ اولین نکته مهم این است که اساسا مساله و معضله عدم کفایت فقه سنتی و موجود برای اداره جامعه مربوط به یک قرن اخیر است و در …

Read More »

تصاویری از سخنرانی آیت‌الله آصف محسنی در یک نشست رجالی در مشهد

احادیث کفر منکران ولایت چگونه قابل توجیه است؟!

شبکه اجتهاد: نشست علمی با موضوع «الگوهای توثیق اخبار ضعیف السند با نگاه ویژه به احادیث بحارالانوار و جامع احادیث الشیعه» با حضور و سخنرانی آیت‌الله حاج شیخ محمد آصف محسنی از علمای مطرح افغانستان در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد. سخنان آیت‌الله آصف محسنی را بخوانید.

Read More »

چهلمین نشست «رجال پژوهی» با حضور آیت‌الله صف محسنی برگزار شد

چهلمین نشست «رجال پژوهی» با حضور آیت‌الله صف محسنی برگزار شد

چهلمین نشست رجال پژوهی  با حضور و سخنرانی آیت‌الله صف محسنی به همت گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان و با همکاری مدیریت مدرسه آیت‌الله العظمی خوئی(ره) در محل مدرسه علمیه سلیمانیه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حنیف، از شاگردان آیت‌الله شیخ آصف محسنی در نشست «الگوهای تصحیح روایات ضعیف السند با نگاه ویژه به کتاب شریف بحار …

Read More »

مقدمه‌‏ای بر روش‌‏شناسی نظام‏‌سازی قرآنی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

مقدمه‌‏ای بر روش‌‏شناسی نظام‏‌سازی قرآنی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیرامون «روش‏‌شناسی و متدولوژی نظام‏‌سازی قرآنی»  دو معنا محتمل است: اول) معنای اول این است که قرآن کریم برای نظام‏‌سازی چه روش‌‏هایی را پیشنهاد داده و یا از چه روش‏‌هایی بهره برده است؟ آیا از روش‏‌های عقلایی و موجود بهره برده و به اصطلاح در این حوزه به صورت امضائی و پذیرش یک یا چند روش‏ از …

Read More »

اداره جامعه با احکام بی‌نظام ممکن نیست

روش‌شناسی تفریع فروع فقه زیست ‌فناوری و تفصیل مسائل آن

امروز باید فقه به طرزی صورت‌بندی شود که حکومت را اداره کند و اداره دولت با مجموعه احکام بی‌نظام ممکن نیست؛ دوست فاضل و عزیز ما فرموده‌اند اگر بنا بود فقه ساختاری داشته باشد امام بهترین فرد بود که باید این کار را انجام می‌دادند، از کجا که ایشان چنین کاری نکردند! به گزارش شبکه اجتهاد،‌ آیت‌الله علی‌اکبر رشاد پیش …

Read More »

فقه نظام اسلامی در اندیشه امام خمینی/ بنیامین شیرخانی

خاطرات مستند استاد خسروشاهی درباره «امام خمینی(ره)، پانزده خرداد و مسأله انقلاب»

شبکه اجتهاد: اخیراً یکی از فضلاء و بزرگواران حوزه علمیه قم در طی سخنانی گفته است:«مرحوم آقای صدر در همان مسئله اقتصادنا که به نظرم متأثر از وجود نظام‌های سرمایه‌داری، نظام‌‌‌های اقتصادی سرمایه داری یا نظام‌های اقتصادی کمونیستی است که این اندیشه در ذهنش جرقه زد که باید خود اقتصاد در اسلام یک نظام داشته باشد و دنبال کشف نظام …

Read More »

فقه نیازمند بازسازی جدی و عمیق بر مبنای اصل کرامت است

فقه نیازمند بازسازی جدی و عمیق بر مبنای اصل کرامت است

قرآن‌پژوه حوزه علمیه قم گفت: اگر می‌خواهیم بر مبنای اصل کرامت مشکلات را مرتفع کنیم، باید فقه به صورت عمیق و جدی بازسازی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، در نشست علمی «جایگاه کرامت انسان در استنباط فقهی» در مؤسسه فهیم گفت: قرآن در سوره اسراء و در سوره حجرات در …

Read More »

«آزاد اندیشی دینی» در شماره جدید خیمه

«آزاد اندیشی دینی» در شماره جدید خیمه

ماهنامه خیمه در شماره جدید خود، در پرونده‌ای ویژه با موضوع «آزاد اندیشی دینی»، گفتگو‌هایی قابل توجه با صاحب‌نظران و پژوهشگران این حوزه ترتیب داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره ۱۲۷ ماهنامه دینی-فرهنگی خیمه (مهر و آبان ۱۳۹۷) به صاحب ‌امتیازی و مدیرمسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا زائری در ۸۰ صفحه چاپ و پس از شش ماه وقفه در …

Read More »

برائت می‌جوییم، آن هم علناً و نه مخفیانه!/ شیخ حسین الراضی

برائت می‌جوییم، آن هم علناً و نه مخفیانه!/ شیخ حسین الراضی

تطبیق دادن و اشاره کردن با اسم از ضروریات نیست؛ خصوصاً جانب تبری به جهت اعتقادی و قلبی بر می‌گردد. از اعمال جوارحی و بدنی نیست مثل زبان و چیزهای دیگر. تبری عملی قلبی است. شبکه اجتهاد: بعضی اشکال می‌کنند که از طرفی تبری جزء فروع تشیع است و از طرفی هم می‌گویند سب و لعن نکنید یعنی دست از …

Read More »

اصالت‌های حوزه، راهکارها و چالش‌ها؛ آنچه در اجلاسیه نشست دوره‌‌ای اساتید گفته شد

اصالت‌های حوزه، راهکارها و چالش‌ها؛ آنچه در اجلاسیه نشست دوره‌‌ای اساتید گفته شد

اجلاسیه عمومی نشست دوره‌‌ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با موضوع «حفظ اصالت‌های حوزه راهکارها و چالش‌ها»، با حضور اساتید حوزه علمیه قم و سخنرانی آیت‌الله جوادی آملی در مدرسه مرحوم آیت‌الله گلپایگانی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلسه عمومی نشست دوره‌‌ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با حضور باشکوه اساتید حوزه علمیه …

Read More »

سیره تقریبی «شیخ مفید»

ابعاد علمی و شخصیتی شیخ مفید

این فقیه مجاهد هیچ‌گاه در صدد بر نیامد به واسطه وجود حکومتی شیعی به نام آل بویه و اقتدار آنان بر اهل سنت سخت بگیرد و آنان را تحت فشار قرار بدهد، بلکه بر آزاداندیشی تأکید داشت و حتی خود چندین بار طعم تلخ تبعید اجباری را چشید. شبکه اجتهاد: شیخ مفید برای علم آموزی، اختلاف مذهبی را بر نمی‌تافت …

Read More »

دومین نکوداشت آیت‌الله موسوی اردبیلی در دانشگاه مفید قم

دومین نکوداشت آیت‌الله موسوی اردبیلی در دانشگاه مفید قم

شبکه اجتهاد: دومین همایش نکوداشت مرحوم آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی با حضور اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و با هدف تکریم اندیشه‌های مرجعیت در زمینه مسائل فقهی، حقوقی و قضایی در دانشگاه مفید قم برگزار شد.  

Read More »

کج‌فهمی و برداشت‌های سلیقه‌ای از مفهوم تحول در حوزه، دغدغه‌ای که در نهایت کتاب شد

کج‌فهمی و برداشت‌های سلیقه‌ای از مفهوم تحول در حوزه، دغدغه‌ای که در نهایت کتاب شد

اختصاصی شبکه اجتهاد: بی‌شک احتمال وقوع کج‌فهمی، بی‌تدبیری‌‌، شتاب‌زدگی‌ و برداشت‌های سلیقه‌ای از مفهوم، ضرورت و چگونگی –تحول و نوآوری در حوزه–، دغدغه انحراف آن را همواره در ذهن و قلب بزرگان و دلسوزان حوزه در طول تاریخ حوزه‌های علمیه شیعی ایجاد کرده و می‌کند. مقدمه‌‌ای بر معرفی کتاب موضوع تحول و تحول‌خواهی در سازمان روحانیت از قدمت طولانی برخوردار …

Read More »

اجلاسیه عمومی نشست دوره‌‌ای اساتید در قاب تصویر

اجلاسیه عمومی نشست دوره‌‌ای اساتید در قاب تصویر

شبکه اجتهاد: اجلاسیه عمومی نشست دوره‌‌ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با موضوع «حفظ اصالت‌های حوزه راهکارها و چالش‌ها»، با حضور باشکوه اساتید حوزه علمیه قم در مدرسه مرحوم آیت‌الله العظمی گلپایگانی برگزار شد و حضرت آیت‌الله جوادی آملی و حجج‌اسلام والمسلمین حسینی‌آملی، تبریزی و محمدی خراسانی به سخنرانی پرداختند.

Read More »

ویژگی‌های کتاب درسی و اشکالات وارده به نظام آموزشی حوزه

ویژگی‌های کتاب درسی و اشکالات وارده به نظام آموزشی حوزه

شبکه اجتهاد: کتاب «نظام آموزشی حوزه: جستاری پیرامون نظام آموزشی و متون درسی حوزه‌های علمیه»، مجموعه‌ای حاوی دیدگاه‌ها و نظرات ارکان متعدد و مختلف حوزه‌های علمیه درباره روزآمدسازی متون درسی است، که غالبا از انعکاس مفصل رویکردهای مخالف تغییر در متون درسی اجتناب کرده، و در بخش‌هایی از جمله نظرسنجی و مصاحبه‌ها، اشاراتی به نظرات مخالف هم داشته است. این …

Read More »

چیزی به‌عنوان «فقه نظامات» نداریم/ امام(ره) اجتهاد موجود را کافی نمی‌دانست، نه فقه را

قاعده الزام یکی از قواعد فقه سیاسی است/ پژوهشگران به دنبال تولید علم باشند/ مسئولان اگر به آنچه فقه می‌گوید درست عمل کنند، بسیاری از مشکلات را ندارند

می‌گویند امام فقه موجود را کافی نمی‌دانست، نخیر امام اجتهاد موجود را کافی نمی‌دانست ولی فقه را کافی می‌داند منتهی فقهی که باید در آن فکر و نوآوری شود. الآن در مباحث اصول و فقه نیاز به نوآوری‌های فراوان داریم، افق‌های زیادی در فقه باز می‌شود که همه منتهی به همین فقه موجود است نه اینکه ما چیزی به نام …

Read More »

آسیب‌شناسی تقریر نویسی معاصر و افق‌های پژوهش در حوزه علمیه

شبکه اجتهاد: اولین نشست تخصصی محاضرات با موضوع «آسیب شناسی تقریر نویسی معاصر و افق‌های پژوهش در حوزه علمیه» با حضور اساتید و فضلا و سخنرانی حجج‌السلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، محمدحسن ربانی بیرجندی، مهدی زمانی، سیدحمید علوی آزیز و دیگر اساتید، به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و با مشارکت گروه تقریر نویسی محاضرات برگزار شد.  

Read More »

فقه، نسبت به بررسی موضوعات نوپدید دارای فقدان تحول در روش و عدم مساله‌یابی است

فقه، نسبت به بررسی موضوعات نوپدید دارای فقدان تحول در روش و عدم مساله‌یابی است

حجت‌الاسلام الهی خراسانی در نشست تخصصی با عنوان تاثیر انقلاب اسلامی در فقه‌های مضاف، نبود مسئله یابی و عدم وجود نگاههای جدید روشی در پردازش مسائل فقهی را از فقدان‌های فقه دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی در نشست تخصصی که با عنوان «تاثیر انقلاب اسلامی در فقه‌های مضاف» در محل دفتر تبلیغات اسلامی مشهد برگزار شد …

Read More »

طرح وحدت امام راحل زمینه احیای اسلام‌گرایی را فراهم کرد/ شیعه و سنی می‌تواند ولایت فقیه را محور وحدت قرار دهد

طرح وحدت امام راحل زمینه احیای اسلام‌گرایی را فراهم کرد/ شیعه و سنی می‌تواند ولایت فقیه را محور وحدت قرار دهد

امام راحل بیداری را تبدیل به شعار نکرد، بلکه تبدیل به شعور میدانی نمود. شعاری بود همراه باشعور حاضر، نه شعور غایب از صحنه؛ شعوری که عملاً ترسیم وحدت دینی و اسلامی شد و در قدم بعد سعی کرد آن را به وحدت اسلام‌گرایی جهانی پیوند بزند. بیداری اسلامی که امام راحل راه انداخت نه تنها آن را صادر کرد …

Read More »

فقه جعفری در‌ آثار زیدی/ حسن انصاری

حدیث گرایی، اتوریته مذهبی و مشکل اسلام معاصر/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: زیدیان مکتب قدیم کوفه در عصر ابو خالد واسطی و بعد از او در دوران راویان او تا عصر احمد بن عیسی بن زید و شاگردانش مانند محمد بن منصور مرادی و شاگردان او به روایات و فقه امامان شیعی و از همه مهمتر امامین باقر و صادق (ع) اعتنا داشتند. خود قاسم رسی و سنت‌ هادوی از …

Read More »

احیای حوزه به تفقه در دین و انذار است/ حوزه‌ها باید مستقل باشند

توصیه‌های آیت‌الله وحید خراسانی در آستانه سال جدید و رفع کرونا

حضرت ‌‌آیت‌الله وحید خراسانی با اشاره به آیه شریفه “لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم” و رسالت مهم حوزه‌ها تأکید کرد: احیای حوزه و امر اهل بیت(ع) احیای حوزه به تفقه در دین و انذار است. به گزارش شبکه اجتهاد، اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه با حضرت ‌‌آیت‌الله وحید خراسانی دیدار کردند. در این دیدار ‌‌آیت‌الله وحید خراسانی پس از …

Read More »

الازهر مصر؛ توقفگاه قطار «فمنیسم اسلامی»/ «تساوی سهم الارث زن و مرد»؛ «اجتهاد در برابر نص»

الازهر مصر؛ توقفگاه قطار «فمنیسم اسلامی»/ «تساوی سهم الارث زن و مرد»؛ «اجتهاد در برابر نص»

تجدد، نواندیشی و اجتهاد؛ کلماتی که این روزها بسیار بر زبان مفتیان و صاحب نظران دینی مصر جاری می‌شود اما گاه به نام نواندیشی بسیاری از احکام قطعی اسلام مورد تفسیر برخی نااهلان قرار می‌گیرد. با آنکه الازهر بسیار تلاش کرده تا بتواند در ضمن تکیه به اجتهاد، مانع از برداشت‌های گزینشی از متون دینی شود اما این تلاش تا …

Read More »
Real Time Web Analytics