اجتهاد و اصول فقه

از دیرباز، علمای شیعه به تأثیر شگرف تنوع افکار و تضارب آراء در غنای آثار و دقت نتایج، توجه داشته‌اند که از آن جمله می توان به آثار ارزشمندی اشاره نمود که در حوزه فقه مقارن به یادگار مانده است، و نیز علمای اهل سنت نیز، در این زمینه به تحقیق و تتبع پرداخته‌اند.

از دیرباز موضوع فقه مقارن (فقه خلاف) دغدغه ذهنی بسیاری از علما و اندیشمندان بزرگ و روشنفکر بوده که شاهد این مدعا، وجود کتاب‌ها و مقاله‌های بسیاری است که در این زمینه به رشته تحریر درآمده است.

اگر چه فقه مقارن (به معنای فقه بین‌مذهبی)، در فقه شیعه سابقه دیرینه‌ای دارد، اما طراحی و برگزاری یک رشته تخصصی در این موضوع، برای اولین بار در سال ۱۳۸۳ هجری شمسی در حوزه علمیه مشهد و به همت گروه فقه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی صورت گرفت.

با تصویب این دوره آموزشی به عنوان رشته تخصصی سطح سه در حوزه علمیه خراسان در سال ۱۳۹۰، نخستین دوره ثبت نام به عنوان یک رشته رسمی انجام شد و هم‌اکنون دانش‌پژوهان آن در سال آخر این رشته تحصیل می‌کنند.

علامه شهید، آیه الله سید محمد باقر صدر، یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان و به تعبیر امام خمینی «مغز متفکر اسلامی» در تاریخ اسلام به ویژه در قرن چهاردهم هجری است.