اجتهاد و اصول فقه

«حاشیه» بودن فقه شیعه بر فقه عامه «در حاشیه»

نقش قواعد فقه در توسعه فقه نظام‌مند/ مصطفی شاکری

شبکه اجتهاد: شاید بحث برانگیزترین نظر درباره نسبت فقه شیعه با فقه اهل سنت، این عبارت از ‌‌آیت‌الله سید حسین بروجردی(ره) است که: «فقه شیعه، حاشیه‌‌ای بر فقه عامه است». گاه ظاهر این عبارت موجب شده است تا برخی همچون ‌‌آیت‌الله سید علی میلانی انتساب این عبارت به ایشان را نادرست بدانند و این نظر خود را به نقلی از …

Read More »

جزئیات فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان اعلام شد

دبیرخانه آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان به منظور فراهم سازی تمهیدات ظهور ایده‌ها و اندیشه‌های نو در ساحت علوم اسلامی و انسانی از یکسو و همچنین ظرفیت‌سازی برای بروز شخصیت‌های پژوهشی از سوی دیگر، از ابتدای اسفندماه ۱۳۹۸ فعالیت پانزدهمین فراخوان آثار را به جد آغاز نمود و معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان به عنوان متولی در این راستا، بر آن است تا با اجرای فراخوان‌های متعدد در زمینه‌های مختلف علمی و پژوهشی، علاوه بر شناسایی استعدادهای پژوهشی، آن‌ها را سازماندهی و حمایت‌های لازم را انجام دهد.

دبیرخانه آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های پانزدهمین فراخوان آثار پژوهشی این حوزه را اعلام کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دبیرخانه آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان به منظور فراهم سازی تمهیدات ظهور ایده‌ها و اندیشه‌های نو در ساحت علوم اسلامی و انسانی از یکسو و همچنین ظرفیت‌سازی برای بروز شخصیت‌های پژوهشی از سوی دیگر، از ابتدای اسفندماه …

Read More »

بررسی نسبت «ماهیّت» و «منابع» روحانیّت تشیّع با «خرافات»/ محمدحسین کمالی

سه واکنش به یادداشت استاد علیدوست

اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیرا کلیپی از دکتر عبدالکریم سروش منتشر شده که در آن روحانیت در همۀ ادیان از جمله روحانیّت تشیّع را متهم به خرافه زایی کرده؛ و از منابع مرجع ایشان از جمله کتاب بحار الانوار – علیرغم تجلیل از شخصیّت عالم و محقق علامه مجلسی ره- به عنوان منبع خرافات یاد نموده است. لذا از کار یکی …

Read More »

ضمانت اجرا برای پژوهش‌های علوم انسانی، ممکن نیست/ مبنای قانون گذاری باید فتوای فقیه حاکم باشد

ضمانت اجرا برای پژوهش‌های علوم انسانی، ممکن نیست/ مبنای قانون گذاری باید فتوای فقیه حاکم باشد

اساساً پژوهش‌های علمی این گونه نیست که مستقیماً با حوزه اجرا مرتبط باشد، لزوما هم نمی‌شود که این گونه باشد، چون پژوهش‌های نظری گاهی متفاوت است، گاهی همدیگر را خنثی می‌کند و این داشتن ضمانت اجرا برای پژوهش‌های نظری حوزه علوم انسانی، اندکی غیر قابل دسترسی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر و با رشد کمی و کیفی فقه‌های …

Read More »

«اجتهاد»؛ شک در احکام و قواعد فقهی و شرع

از انتشار کتاب «التنبيه على غرائب من لا يحضره الفقيه» تا احیای یک اثر فقهی از دانشمندان قرن 13 هجری

کتاب «اجتهاد» به بررسی قواعد فقهی می‌پردازد که به وسیله آن‌ها احکام الهی استنباط می‌شوند و میان مقلد و مجتهد، مشترک هستند، یعنی هر دو می‌توانند از این قواعد استفاده کنند. قاعده فقهی «شک الکثیر الشک» هم یکی از این قواعد است که از کتاب القواعد الفقهیه اثر سیدحسن موسوی بجنوردی، مورد بازخوانی و تحلیل فقهی قرار گرفته است. به …

Read More »

جایگاه اصل کرامت انسانی در اجتهاد شیعی/ مصطفی محقق داماد

جایگاه اصل کرامت انسانی در اجتهاد شیعی/ مصطفی محقق داماد

شبکه اجتهاد: قرآن مجید به صراحت برای بشر «کرامت» اعلام کرده است. این اصل هر چند در کتب تفسیر قرآن تا حدودی مورد تحلیل و تبیین قرار گرفته، ولی انتظار بود که اولا در حکمت اسلامی که وجود انسان بسیار مورد توجه است و از جهات مختلف گفتگو می‌شود، به هستی کرامت انسانی بیش از این پرداخته می‌شد و ثانیاً …

Read More »

درس آنلاین خارج فقه «مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک»

درس آنلاین خارج فقه «مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک»

حوزه‌ علمیه استان تهران با همکاری مؤسسه‌ آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) درس خارج فقه «مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک» را برای طلاب سراسر کشور برگزار می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، درس خارج فقه «مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک» از سوی حوزه‌ علمیه استان تهران و با همکاری مؤسسه‌ آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) و با همیاری اساتید و فضلای …

Read More »

شهیدصدر و نوآوری در روش اثبات عقاید

تفاوت حکمرانی سکولار و اجتهادی در فضای مجازی چیست؟

شبکه اجتهاد: کتاب «اعتقاد ما» برگردان فارسی «موجز فی اصول الدین» است که از رشحات اندیشه و قلم علامه مجاهد آیت‌آلله شهید سید محمدباقر صدر است. این اندیشمند نابغه که در ایران و جهان معمولاً با دو نگاشته گران‌سنگ «اقتصادنا» و «فلسفتنا» شناخته می‌شود، بی‌تردید یکی از بزرگترین اندیشمندان معاصر دنیای اسلام است که با نگارش کتاب‌ها و طرح اندیشه‌هایی …

Read More »

تحریف دین با استناد به برخی روایات!/ رابطه مشیت الهی و سرایت بیماری

هیچ فقیه شیعه مدعی عصمت و تحمیل نظر خود بر دیگر فقها نیست

استاد سطح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه دین مجموعه‌ای از روایات و آیات قرآن است، تأکید کرد: نسبت دادن دیدگاهی بفه دین با استناد تنها به یک روایت، غلط است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قائنی، استاد فقه حوزه علمیه قم در ادامه سلسله مباحث فقه پزشکی خود به بحث سرایت بیماری به مناسبت کرونا پرداخت و …

Read More »

علم و جهاد در زندگی شهید صدر/ محسن اراکی

صوت منتشر نشده از آیات گلپایگانی، مرعشی نجفی و امام خمینی در پی شهادت آیت‌الله سید محمدباقر صدر

شبکه اجتهاد: استاد بزرگوار، شهید اسلام و مسلمین آیت‌الله حاج سید محمدباقر صدر (قدس الله نفسه الزکیه) در همه ابعاد گستره وجودی شخصیت خود، ممتاز، کم‌نظیر یا بی‌نظیر بود. بُعد علمی شخصیت ایشان دارای شعبه‌های مختلف و دامنه‌‌ای گسترده است؛ بعد اخلاقی، بعد اندیشه و رفتار سیاسی، رفتار خانوادگی، معاشرت با مردم، طلاب، شاگردان و سایر شخصیت‌ها و علمای معاصر …

Read More »

گزارشی از نشست شورای فقه معاصر حوزه‌های علمیه/ احصای ۲۰ محور در پاسخ‌گوئی به شبهات و کج‌اندیشی‌ها درباره کرونا

گزارشی از نشست شورای فقه معاصر حوزه‌های علمیه/ احصای 20 محور در پاسخ‌گوئی به شبهات و کج‌اندیشی‌ها درباره کرونا

نشست شورای علمی فقه معاصر حوزه با حضور ‌آیت‌الله اعرافی و جمعی از معاونین و مدیران حوزه‌های علمیه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی در نشست علمی فقه معاصر بیان کرد: ستاد حوزوی حوادث و بحران با همراهی طلاب و نیروهای جهادی حوزه در سطح کشور شکل گرفت و طلاب وارد فضای اجتماعی و همدلی و گره …

Read More »

ناگفته‌های شهید حکیم از سال‌ها مراوده علمی، اجتماعی و سیاسی با شهید صدر

ناگفته‌های شهید حکیم از سال‌ها مراوده علمی، اجتماعی و سیاسی با شهید صدر

شهید صدر در بعد سیاسی هم ملت‌های اسلامی را به حمایت از انقلاب ایران و رهبر آن دعوت کردند و به‌رغم دشمنی عراق با ایران، در نجف به پشتیبانی از انقلاب اسلامی، طلاب را به راه‌پیمایی تشویق کردند. ایشان در تأیید انقلاب تلگراف‌های متعددی را به ایران فرستادند و برای شهادت شهید آیت‌الله مطهری مجلس فاتحه برگزار کردند که تنها …

Read More »

به خاطر سخنرانی در حمایت از امام، مورد تقدیر شهید صدر قرار گرفتم

چرا شهید صدر به‌اندازه‌ای که انتظار داریم معمولی نیست!

زمانی که حکومت پهلوی امام خمینی را به ترکیه تبعید کرد، من به کویت رفتم و در آنجا در حسینیه مرحوم آیت‌الله سیدعباس مُهری درباره شرایط و وقایع ایران سخنرانی و از امام تجلیل و تمجید کردم. شهید صدر هنگامی که از این موضوع مطلع شدند، آقایان شیخ اخلاقی قمی و سیدنوری اشکوری را نزد من فرستادند و گفتند: می‌خواهم …

Read More »

شهید صدر از ابتدای بلوغ، مجتهد بود و نیازی به تقلید نداشت!/ کتاب «فدک» را بخوانید تا به نبوغ ایشان پی ببرید

شهید صدر از ابتدای بلوغ، مجتهد بود و نیازی به تقلید نداشت!/ کتاب «فدک» را بخوانید تا به نبوغ ایشان پی ببرید

این را که ایشان قبل از سن بلوغ در تمام ابواب فقهی به اجتهاد رسیده باشد نمی‌دانم، اما قطعا از ابتدای بلوغ از هیچ کسی تقلید نکرده بود و از زمان بلوغ در هر مسئله‌ای، به فتوای خودش عمل می‌کرد و یقینا از کسی تقلید نمی‌کرد. اما در مورد نبوغ ایشان، این موضوع بدیهی‌تر از آن است که کسی بتواند …

Read More »

حوزه‌‌های علمیه در برابر رخدادهای ناگوار/ علیرضا سبحانی

شریعت جامع؛ نقدی بر یک مقاله/ علیرضا سبحانی

شبکه اجتهاد: هر پدیده‌ای که در عالم رخ می‌دهد قطعاً حکمتى در آن نهفته است، برخى از این پدیده‌ها بدست بشر اتفاق می‌‌افتد، مانند جنگ‌ها، و برخى رخدادها طبیعى نیز است مانند: سیل و زلزله…؛ برخى از این وقایع خیراست و برخى از آنها شرّ میباشند که در مباحث علم کلام بدان پرداخته شده است. به اعتقاد کارشناسان بعد از …

Read More »

در حوزه‌های علمیه، چیزی تحت عنوان شخصیت‌گرایی نداریم!

شش نکته در باب «نفی اقتصاد اسلامی»/ امین‌رضا عابدی نژاد

قدرت‌های مادی دنیا مثل آمریکایی‌ها که سعی می‌کنند سلطه خود را برتمام دنیا گسترش بدهند یک معارض جدی دارند و آن معارض جدی هم همین عقلانیت فکری و اجتهادی است که منبعث از حوزه‌های علمیه ماست. این عقلانیت فکری و اجتهادی به هیچ وجه تئوری‌ها و مبانی فلسفی و رفتاری و هنجاری جهانی سازی آمریکا را نمی‌پذیرد و با آن …

Read More »

فقیهی ممتاز که دنبال جایگاه علمی دنیوی نبود/ احمد مروی

ماجرای تشکیل شورای افتای آیت‌الله خامنه‌ای

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله سیدجعفر کریمی مسئولیت دفتر استفتائات رهبرانقلاب را به عهده داشت و از ابتدای رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در جلسه فقهی شورای افتاء شرکت می‌کرد که در آن جلسات گفت‌وگوهای مفصل فقهی پیرامون مسائل جدید مورد ابتلای جامعه اسلامی انجام می‌دادند. در بخشی از پیام تسلیت رهبرانقلاب آمده است: «مرحوم آیت‌الله آقای حاج سیدجعفر کریمی در شمار …

Read More »

درس خارج فقه مسائل کرونا ویروس برگزار می‌شود

آیت‌الله سید احمد خاتمی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بنا دارد به صورت آنلاین در قالب درس به مسائل فقهی کرونا ویروس بپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید احمد خاتمی، عضو شورای عالی حوزه و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، درس خارج فقه مسائل کرونا ویروس برگزار می‌کند. بنابراین گزارش، این درس از امروز یک‌شنبه ۱۶ …

Read More »

تقدس‌زدائی دینی در معرکه کرونا/ جدا کردن خدا از متن زندگی، آخرین قطعه از پازل اندیشه دکتر سروش

تقدس‌زدائی دینی در معرکه کرونا/ جدا کردن خدا از متن زندگی، آخرین قطعه از پازل اندیشه دکتر سروش

شبکه اجتهاد: پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، دکتر عبدالکریم سروش در مصاحبه‌ای با عنوان «خدا به هر دردی نمی‌خورد!» به مسائلی متعرض شده‌ است که سؤالات و ابهاماتی فراوانی در اذهان پدید آورد. دکتر عباس جوارشکیان، دانشیار و مدیر گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در گفتگویی به مطالب مطرح شده پاسخ گفته است. …

Read More »

فقه اسلامی و بازخوانی مفهوم «حق» در پرتو «تفکر قانونی»؛ سیری در «گفتمان حق مداری» نزد آیت‌الله سیستانی

آیت‌الله سیستانی؛ ثبات در طوفان سیاست

شبکه اجتهاد: نگاهی به تاریخ علم حقوق و به ویژه دگرگونی معنایی خود اصطلاح «حق» پس از قرون وسطی و در دوران روشنگری بیانگر این نکته است که آدمیان نسبت به «حقوق» خود آگاه شدند، حال آن که ادیان عمدتاً بر «تکالیف» تأکید کرده‌اند. البته این بدان معنا نیست که در دوران کهن یا در ادیان نمی‌توان اثری از حق …

Read More »

ارائه امکانات ویژه کتابخانه‌ها در روزهای کرونایی

ارائه امکانات ویژه کتابخانه‌ها در روزهای کرونایی

برخی کتابخانه‌‌ها و نهادها در ایام تعطیلات، کتاب‌‌ها و مقالات الکترونیکی خود را به صورت آزاد در دسترس علاقه مندان قرار دادند که جهت بهره مندی طلاب معرفی‌‌‌ می‌‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با شیوع بیماری کرونا در کشور، پویش «در خانه بمانیم کتاب بخوانیم» جهت ترغیب مردم به خانه ماندن و رفع این بحران در قم راه اندازی …

Read More »

برای فقه نظام باید کتاب متقنی همانند جواهر الکلام تهیه شود

برای فقه نظام باید کتاب متقنی همانند جواهر الکلام تهیه شود

حوزه در زمینه فقه نظام به متونی نیاز دارد که این متون در حد جواهر الکلام، مستمسک عروه، کتب فقهی امام راحل و آقای خویی باشد. باید یک متن سنگین برای آن تهیه شود که از نظر متانت، قوت، فنی و علمی بودن با چیزی شبیه جواهر برابری کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی اکبر سیفی مازندرانی، با بیان …

Read More »

دروس حوزه علمیه خراسان به‌صورت مجازی آغاز شد

دروس حوزه علمیه خراسان به‌صورت مجازی آغاز شد

مدیر حوزه علمیه خراسان ضمن تقدیر از تلاش مدافعان سلامت، اعلام کرد که دروس این حوزه از یکشنبه دهم فروردین ۹۹ برابر با چهارم شعبان المعظم ۱۴۴۱ ه.ق به صورت مجازی آغاز شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیر حوزه علمیه خراسان در بیانیه‌ای ضمن اعلام ادامه دروس این حوزه از روز یکشنبه مورخ دهم …

Read More »

برگ‌هایی از گنجینه خاطرات حوزه علمیه نجف و قم

برگ‌هایی از گنجینه خاطرات حوزه علمیه نجف و قم

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدجعفر کریمی در سال ۱۳۰۹ در بابل متولد شد. تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه بابل، قم و نجف انجام داد. در کارنامه وی شاگردی اساتید بزرگی همچون مرحوم آیات خویی، حکیم، شاهرودی، امامی امیری و میرزا هاشم آملی وجود دارد. در دوره حضور امام خمینی در نجف تا سال ۱۳۵۷، وی در درس امام (ره) حضور …

Read More »

فیلم/ نقد استاد علیدوست نسبت به ادعاهای دکتر سروش؛ راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است

با نوآوری و اظهار نظر منضبط فقهی مخالف نیستم/ دعوت از آقای عابدینی برای طرح نظرات خود در کرسی‌های نظریه‌پردازی حوزه + پاسخ به برخی نظریات فقهی

رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به ادعاهای دکتر سروش علیه حوزه و روحانیت واکنش نشان داد و با پوپولیستی خواندن رفتار سروش، وی را به مطالعه آثار حوزویان توصیه کرد و گفت: آیا واقعا داریم مصلحانه قدم برمی‌داریم یا خدای نکرده با خرافه زایی می‌خواهیم خرافه زدایی کنیم؟ جناب آقای سروش، راه شما یک صفر بزرگ …

Read More »

آیت‌الله سید‌جعفر کریمی درگذشت + نگاهی به حیات علمی، سیاسی و اجتماعی

آیت‌الله سید‌جعفر کریمی درگذشت + نگاهی به حیات علمی، سیاسی و اجتماعی

آیت‌الله سیدجعفر کریمی دیوکلایی، مسئول شورای استفتائات رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ظهر امروز در ۹۰ سالگی در قم دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید جعفر کریمی، از علما و اساتید حوزه علمیه، ظهر امروز درگذشت. او که از شاگردان آیات عظام شاهرودی، حکیم، خویی، میرزا هاشم آملی و بیش از همه …

Read More »

قبض و بسط کرونایی فقه؛ آثار فقهی کرونا/ حسین سیمایی صراف

قبض و بسط کرونایی فقه؛ آثار فقهی کرونا/ حسین سیمایی صراف

شبکه اجتهاد: ویروس کرونا ضمن ایجاد تغییرات در سبک زندگی مردم، بر رفتار مذهبی و دینی آنان تاثیر گذاشته و سؤال‌های زیادی را در حوزه الهیات، اخلاق و فقه برای متدینان و متشرّعان پدید آورده است. هدف ما در این نوشتار کوتاه، بررسی حکم فقهی این تغییرات و رفتارهای تازه و نوپیدایی است که در اثر ظهور این ویروس پدید …

Read More »

کتاب «اجتهاد در اسلام» توسط دارالافتاء دبی منتشر شد

کتاب «اجتهاد در اسلام» توسط دارالافتاء دبی منتشر شد

اداره امور دینی و خیریه دبی کتابی را با عنوان «اجتهاد در اسلام و اهمیت آن در زندگی مسلمانان”» به قلم شیخ احمد عبدالعزیز الحداد مفتی ارشد و مدیر دارالافتاء دبی منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، اداره امور دینی و خیریه دبی کتابی را با عنوان «اجتهاد در اسلام و اهمیت آن در زندگی مسلمانان» به قلم شیخ احمد …

Read More »

نگاهی به اختلافات اعتبار سنجی احادیث از منظر آیت‌الله خویی و آیت‌الله محسنی/ علی ظفر یوسفی

نگاهی به اختلافات اعتبار سنجی احادیث از منظر آیت‌الله خویی و آیت‌الله محسنی/ علی ظفر یوسفی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در اعتبار سنجی احادیث، دو منهج معروف وجود دارد؛ روشِ «وثوق سندی» و «وثوق صدوری»؛ دانش رجال، وثوق سندی کاربرد بیشتری دارد؛ معظم نظریاتِ آیت‌الله خویی (ره)، نشان می‌دهد که ایشان قایل به وثوق سندی هستند و برای همین است که شهرت عملی و روایی را باعث اعتبار روایت نمی‌داند و یا این که مشایخ اجازه باید …

Read More »
Real Time Web Analytics