دیدگاه و گزارش

وظیفه امر به معروف و نهی از منکر در برابر اجتهاد مشروع و بدعت نامشروع

تحلیل تاریخی از ورود اجتهاد اسلامی به مسئله ثابت و متغیر

در اینجا به بررسی بدعت و جوانب آن می‌پردازیم تا فرق میان بدعت از یک طرف و مشروع بودن اختلاف میان مسلمین و حتی مشروع بودن اجتهاد و نوآوری در اسلام از طرف دیگر، واضح شود و از طریق این تمایز، جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در قبال این دو مساله روشن گردد و مشخص شود که …

Read More »

عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن

عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن

حقوق بشر و کرامت انسان بر پایه توحید و ولایت و عدالت با احیای فطرت انسانی و در صورت خودسازی فردی و اجتماعی و ساخت جامعه بر مدار ایمان و عمل صالح و مقاومت و نفی ستم گری و ستم کشی و مبارزه با طاغوت و تضمین عینی آن با سازکار اجرایی و فرهنگ سازی قابل تحقق است. شبکه اجتهاد: …

Read More »

هویت گزارشگران فساد باید محرمانه بماند/گزارشگران دروغگو رسوا، به مردم معرفی و مجازات شوند

انواع اجتهاد/ عباس کعبی

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: یکی از شرایط در گزارشگری فساد محرمانه ماندن هویت گزارش‌دهندگان، درصورت خوف ضرر و مفسده است. اگر افشای هویت به مصلحت نباشد و جلوی فساد هم گرفته نشود، مساله باید محرمانه بررسی شود. به گزرش شبکه اجتهاد، استاد عباس کعبی در دومین جلسه از سلسه نشست‌های «الگوی قضای اسلامی در تراز جمهوری اسلامی …

Read More »

«عدالت‌خواهی حقیقی» کمک به تحققِ «حکمرانی اسلامی» است/ «مدرنیزم» بزرگ‌ترین حجابِ عدالت/ عدالت‌خواهی باید ذیل اقامه‌ی عدالت تاریخی و اجتماعی باشد

نقد و بررسی دو رویکرد نسبت به اجتهاد در معارف دین

انقلاب اسلامی به تعبیر رهبر بزرگوار باید پنج مرحله را هم طی کند. این انقلاب باید تبدیل به نظام بشود که شده است. تبدیل به دولت یعنی حکمرانی اسلامی بشود. ما الان در این مرحله‌ایم. اگر به تحقق حکمرانی اسلامی کمک نکنیم به عدالت کمک نکرده‌ایم. عدالت‌خواهی اگر در این مسیر نباشد و به این وسعت نباشد عدالت‌خواهی کور است …

Read More »

مدیریت مخالفان در سیره حکومتی نبوی و علوی

مدیریت مخالفان در سیره حکومتی نبوی و علوی

زمانی‌که حضرت امیر (علیه‌السلام) به حکومت رسیدند، این امتیازات را از زرسالارانِ قدرت‌طلب پس‌گرفته و تمام استاندارانِ بنی‌امیه را عزل کردند؛ و این به‌معنای حذف این جریان از قدرت بود؛ و در گام بعدی، تمام آن‌چه به‌ناحق از بیت‌المال گرفته بودند را از آن‌ها پس‌گرفته و در این راه کوتاه نیامدند. به گزارش شبکه اجتهاد، یازدهمین نشست از سلسله نشست‌های …

Read More »

فقه عاری از گونه‌شناسی باغیان است/ از شروط اطلاق «باغی» تا مصادیق بغات بر حوادث اخیر

حجاب حریم خصوصی یا عمومی؟/ علی‌اکبر کلانتری

عضو مجلس خبرگان رهبری، فقه را عاری از گونه‌شناسی باغیان می‌داند و معتقد است: این بحث به‌صورت صریح در فقه بیان ‌نشده است که در اطلاق باغی و تمایز آن با عناوین دیگر، چه اموری مؤثر است اما می‌توان با توجه به شرایطی که برای اطلاق باغی بیان کردیم، یک تقسیم‌بندی را بر اساس ملاک‌های «بغات دارای سرکرده و عدم …

Read More »

بدگویی علیه مفسدان برای جلوگیری از فساد واجب است/ مفسدان باید بایکوت اجتماعی و فرهنگی شوند/ جلوگیری از فساد تنها در سایه افشاگری رسانه‌ای ممکن است/ مصادیق جواز گزارشگری فساد در فقه

بدگویی علیه مفسدان برای جلوگیری از فساد واجب است/ مفسدان باید بایکوت اجتماعی و فرهنگی شوند/ جلوگیری از فساد تنها در سایه افشاگری رسانه‌ای ممکن است/ مصادیق جواز گزارشگری فساد در فقه

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: در تزاحم بین منافع شخصی و عمومی، منافع عمومی از نظر شرعی مقدم است؛ پس جلوگیری از فساد توام با افشاگری رسانه‌ای مقدم بر حفظ ﺣﺮﻣﺖ مفسدین می‌شود و از نظر شرعی جایز است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عباس کعبی در نخستین جلسه از سلسله نشست‌های کرسی علمی «الگوی قضای اسلامی با موضوع مبارزه …

Read More »

کشورهای اسلامی تبیین مورد وفاقی از حقوق بشر اسلامی ارائه دهند

کشورهای اسلامی تبیین مورد وفاقی از حقوق بشر اسلامی ارائه دهند

یک کارشناس حقوق بین‌الملل و فقه اسلامی معتقد است که کشورهای اسلامی باید با گفت‌وگوها و پژوهش‌های مکرر و همکاری مراجع علمی و جوامع فرهنگی، تبیین مورد وفاقی را از حقوق بشر اسلامی ارائه بدهند و زمینه اجرایی شدن آن را در سطح بین‌المللی فراهم نمایند. به گزارش شبکه اجتهاد،‌ ستاد حقوق بشر قوه قضائیه همزمان با سالروز گرامی‌داشت «حقوق …

Read More »

نقطه‌ مشترک تمام فقهای مشروطه اعتقاد به ولایت فقیه بود

نقطه‌ مشترک تمام فقهای مشروطه اعتقاد به ولایت فقیه بود

آیت‌الله علم الهدی با اشاره به اینکه مخالفت‌ها و موافقت‌های فقهاء با مشروطه، بر اساس مبنای فقهی بود گفت: البتّه نقطه‌ی مشترک تمام فقهای این دو گروه، اعتقاد به ولایت فقیه بود. تمام مباحث دیروز و امروز بر سر همین کلمه است که ولایت فقیه اصل مشترکی بود که همه به آن اعتقاد داشتند و اینطور نیست که بگوییم کسانی …

Read More »

قیام مرجعیت علیه استعمار؛ نقش فتوا در رویارویی با زر سالاران اقتدار طلب

مقبولیت مردمی و مشروعیت الهی انقلاب

ایران با توجه به فتاوا و عالمان روشن‌اندیش که استقلال کشور را مد نظر داشتند، هیچ گاه مستعمره کشور دیگری نبود، البته منظور از سلطه تنها سیاسی نیست. به طور نمونه مرحوم ابراهیم محلاتی در بعد اقتصادی فتوا داده و خرید از تجارتخانه‌های دو دولت انگلیس و روسیه در داخل و خارج از ایران را دارای مشکل اعلام کرد. این …

Read More »

مجازات فرزندکشی سبک‌تر از قاچاق کودک است/ لزوم بازنگری در ماده ۶۱۲ قانون مجازات

مجازات فرزندکشی سبک‌تر از قاچاق کودک است/ لزوم بازنگری در ماده ۶۱۲ قانون مجازات

در دومین نشست تخصصی «بررسی مجازات فرزندکشی مبتنی بر مبانی فقه اسلامی» عنوان شد که مجازات فرزندکشی سبک‌تر از قاچاق کودک است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین محمدامین کیخای فرزانه، مدیر گروه مطالعات قضای اسلامی در دومین نشست تخصصی بررسی مجازات فرزندکشی در فقه اسلامی و حقوق ایران، اظهارکرد: در خصوص فرزندکشی در مبانی حقوق اسلامی نظریاتی مبتنی …

Read More »

مناسبات میان قلمرو دین و قانون‌گذاری

مناسبات میان قلمرو دین و قانون‌گذاری

شبکه اجتهاد: مناسبات میان خوانش‌های گوناگون از قلمرو دین و تأثیر این خوانش‌ها بر قانون‌گذاری موضوع این نوشتار است. بدون شک، قلمرو دین در حوزه‌های گوناگون ازجمله در ماهیت و گسترۀ قانون‌گذاری آثار زیادی دارد. با ظهور نهاد جدیدی به نام مجلس در مشروطه، اختلاف‌های جدی بین فقها دربارۀ ماهیت قانون‌گذاری به وقوع پیوست. موافقان مشروطه معتقد بودند که ماهیت …

Read More »

چند پرسش و پاسخ پیرامون حکم قتل فرزند توسط پدر

چند پرسش و پاسخ پیرامون حکم قتل فرزند توسط پدر

شبکه اجتهاد: اخیرا اظهارنظرهایی درباره حکم قتل فرزند توسط پدر مطرح شده است، و برخی افراد عدم قصاص پدر در قتل فرزند را نوعی مالکیت پدر بر فرزند تعبیر کرده‌اند، و آن را صرفا یک برداشت فقهی از سوی فقها و نه متکی به آیات قرآن دانسته‌اند. با توجه به این اظهار نظرها، سوالات زیر مطرح می‌شود و استاد علی‌‌اکبر …

Read More »

حکم فقهی تکرار شرب خمر اعدام است

حکم فقهی تکرار شرب خمر اعدام است

برخی حکم صادر شده اخیر را مبنی بر اعدام به دلیل تکرار شرب خمر، مستند به فتوای امام خمینی(ره) در «تحریرالوسیله» دانسته‌اند. این در حالی است که دست کم بر سر اینکه «این مسأله» حکمی فقهی بوده و همه فقها آن را قبول دارند، اجماع وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در روزهای اخیر، اعدام فردی در زندان مرکزی مشهد …

Read More »

اعدام شارب خمر در ترازوی شرع و عدالت/ حسین سلیمانی

اعدام شارب خمر در ترازوی شرع و عدالت/ حسین سلیمانی

شبکه اجتهاد: اعدام یک مرتکب بزه شرب خمر در مشهد در فضای رسانه‌ای توجه صاحب‌نظران و شهروندان عادی را جلب کرده است. این حکم به استناد ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی صادر شده است که مقرر می‌دارد: «هرگاه کسی سه بار مرتکب یک نوع جرم موجب حد شود و هر بار حد آن جرم بر او جاری گردد، حد وی …

Read More »

درخواست شهید حکیم برای تعطیلی «دفتر صدر دوم» در قم خلاف واقع است/ دکتر فراتی برای اثبات مدعی مستندات را ارائه بدهد

درخواست شهید حکیم برای تعطیلی «دفتر صدر دوم» در قم خلاف واقع است/ دکتر فراتی برای اثبات مدعی مستندات را ارائه بدهد

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و از پژوهشگران سرشناس حوزوی که در سال‌‌های اخیر مشغول پژوهش درباره جریان‌های سیاسی حوزه نجف بوده است، در گفتگو با مجله تقریرات (اینجا بخوانید) به جریان شناسی حوزه نجف پرداخته و در بخشی از آن به بررسی اختلاف بین شهید حکیم و جریان صدر دوم …

Read More »

آیت‌الله سیستانی اندیشه سیاسی میرزای نائینی را یک گام به‌ جلو برد/ نگاهی نو به جریان شناسی حوزه نجف

آیت‌الله سیستانی اندیشه سیاسی میرزای نائینی را یک گام به‌ جلو برد/ نگاهی نو به جریان شناسی حوزه نجف

دکتر عبدالوهاب فراتی بر این باور است که حوزه معاصر نجف چیزی جز قرائت آیت‌الله خویی از تشیع نیست و آیت‌الله سیستانی نیز تکرار میرزای نائینی در دوره جدید همراه با برخی ابهام‌زدایی‌هاست. شبکه اجتهاد: دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و از پژوهشگران سرشناس حوزوی است که به مطالعات و پژوهش‎های سیاسی درباره روحانیت …

Read More »

اعتراض شدید مراجع، علما و شخصیت‌های دینی در پی اهانت به آیت‌الله سیستانی

روزنامه الشرق الاوسط عربستان جمعه گذشته، در اقدامی گستاخانه کاریکاتوری اهانت‌آمیز در مورد حضرت آیت‌الله سیدعلی سیستانی، از مراجع شیعی مقیم عراق، منتشر کرد. این اقدام هتاکانه اعتراض و محکومیت شدید مراجع، علما، شخصیت‌های شیعه و اهل سنت و مراکز اسلامی را برانگیخت. لکن این اقدام نابخردانه، تلافی‌جویانه و کینه ورزانه نور پرفروغ مرجعیت را خاموش نخواهد کرد. به گزارش …

Read More »

ولایت‌عهدی امام رضا(ع)؛ توطئه یا باور!

حضور علمی امام جواد(ع) در جهان اسلام

شبکه اجتهاد: مأمون عباسی نه از برای توطئه‌گری و نه از روی اعتقاد مذهبی شیعی، بلکه متأثر از فضای فکری سیاسی به امام رضا (ع) روی کرد. الف) جریان‌های فکری سیاسی: در دوره حیات امام رضا (ع) سه جریان فکر سیاسی وجود داشته که در نحوه تعامل دستگاه حاکمه با آن حضرت و نیز واکنش ایشان تأثیرگذار بوده است؛ جریان …

Read More »

واکنش‌ها به نامه موسوی‌ خوئینی‌ها/ پرسش‌هایی که باید پاسخ بدهد

واکنش‌ها به نامه موسوی‌ خوئینی‌ها/ پرسش‌هایی که باید پاسخ بدهد

سید محمد موسوی خوئینی‌ها، دبیرکل مجمع روحانیون مبارز اخیراٌ در نامه‌ای انتقادی و سرگشاده به رهبر معظم انقلاب، به جای نقد هم‌فکرانش در دولت‌های مختلف و طیف‌های وابسته، معظم‌له را مسئول تمامی مشکلات کشور خوانده و با دادن آدرس غلط و فرار رو به جلو، انگشت اتهام را به سوی ایشان نشانه رفته است؛ اما این فرافکنی‌ها با اعتراضات گسترده …

Read More »

فیرحی: هرکس به مردم سالاری در قانون اساسی استناد می‌‌کند مدیون شهید بهشتی است/ مرتضوی: شهید بهشتی کاری نمی‌‌کند که اصول ۴ و ۱۱۰ ناقض اصل ۵۶ باشد

فیرحی: هرکس به مردم سالاری در قانون اساسی استناد می‌‌کند مدیون شهید بهشتی است/ مرتضوی: شهید بهشتی کاری نمی‌‌کند که اصول 4 و 110 ناقض اصل 56 باشد

حجت‌الاسلام فیرحی و حجت‌الاسلام مرتضوی در نشست مجازی «شهید بهشتی؛ فقه و قانون» پیرامون اصول ۴، ۵ و ۵۶ قانون اساسی صحبت کردند و هر دو به نقش آیت‌الله ‌‌شهید بهشتی در گنجاندن حق «حاکمیت مردم» در قانون اساسی تأکید داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت سی و نهمین سالگرد حادثه هفتم تیر ماه سال ۶۰ و شهادت شهید …

Read More »

قصاص در فرزند صغیر و کبیر متفاوت است/ در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان هیچ تدبیری برای فرزندکشی وجود ندارد/ لزوم تعزیر مناسب در مورد جرم فرزند کشی

قصاص در فرزند صغیر و کبیر متفاوت است/ در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان هیچ تدبیری برای فرزندکشی وجود ندارد/ لزوم تعزیر مناسب در مورد جرم فرزند کشی

عضو گروه مطالعات قضای اسلامی پژوهشگاه قوه قضائیه گفت: به نظر می‌رسد تعزیر مناسب برای مجازات فرزندکشی در قوانین کیفری موجود ما پیش بینی نشده است که می‌‌توان با مراجعه به فقه و روایات وارد شده این موضوع را نیز به قانونگذار پیشنهاد داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدامین کیخای فرزانه در نشست تخصصی «مجازات فرزندکشی در فقه اسلامی …

Read More »

سید جعفر مرتضی نگاه جامعی به حیات سیاسی امام رضا(ع) ارایه کرد/ بررسی کتاب «الحیاه السیاسیه للامام الرضا(ع)»

عاشورا و امروز ما

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به تشریح کتاب “الحیاه السیاسیه للامام الرضا(ع)” اثر علامه سید جعفر مرتضی العاملی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدی‌راد در نشست مجازی از سلسله نشست‌های حدیث کرامت چهارمین جشنواره سیره امام رضا(ع)، آموزه‌ها و راهکارها با عنوان «حیات سیاسی امام رضا(ع) در نگاه علامه سید جعفر مرتضی عاملی» که به همت بنیاد …

Read More »

مبارزه با فساد بدون ملاحظه و تعدی و فقط بر مدار حق، عدل و قانون/ برای نظارت‌های مردمی زیرساخت‌های حقوقی تنظیم کنید

مبارزه با فساد بدون ملاحظه و تعدی و فقط بر مدار حق، عدل و قانون/ برای نظارت‌های مردمی زیرساخت‌های حقوقی تنظیم کنید

یکی از کارهای لازم در مبارزه‌ی با فساد نظارتهای مردمی است؛ برای نظارتها و گزارشهای مردمی زیرساخت حقوقی در داخل قوه لازم است، یعنی شما باید جایگاه این را در داخل قوه مشخص کنید که این گزارشها کجا برود، چه جوری بررسی بشود، و صحت و سقم این گزارشها شناخته بشود، چگونه دنبال بشود؛ آن گزارشگر هم امنیتش چگونه محفوظ …

Read More »

قوه قضائیه؛ عیار سلامت جامعه

قوه قضائیه؛ عیار سلامت جامعه

شبکه اجتهاد: رهبرانقلاب درباره اهمیت قوه قضائیه فرمودند: «قضا در یک کشور، معیار سلامت آن کشور است. اگر دستگاه قضایی سالم بود، می‌توان نتیجه گرفت که وضع عمومی جامعه و کشور از جهت برخورداری از عدالت و دوری از تبعیض و ستم و اجحاف و تجاوز واین غصه‌های بزرگ بشری، سالم است.» به مناسبت سالروز شهادت شهید بهشتی و هفته …

Read More »

عدالت قضایی در نگاه شهید بهشتی؛ از قوانین کارآمد تا استقلال قضایی

مساله رُفِعَ القلم در نهم ربیع از کجا آمده است؟

شهید بهشتی نیز از آغاز فعالیت خود در قوه قضاییه تلاش کرد بنیان این قوه را به گونه‌ای برپا کند که عدالت در جمهوری اسلامی به صورت اساسی و نهادی تضمین گردد. از نظر ایشان قوه قضاییه در تراز اسلامی و عدالت محور شاخص‌های متعددی دارد که در اینجا به دو شاخص مهم آن اشاره می‌گردد. شبکه اجتهاد: در آستانه …

Read More »

الزامات گرفتن پست و مقام در نظام اسلامی/ مواسات وظیفه حاکمان است

به جای کارآمدی حکومت فقط به فکر تطابق قانون با فتوای خود هستیم/ هنور نتوانستیم  تئوری مقبول جوامع امروزی را از بطن فقه و موازین دینی استخراج و ارائه کنیم/ چرا الان بی‌تفاوتها و ضد انقلاب‌های دیروز در حوزه جان گرفته‌اند؟

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: اگر مسئولی نمی‌تواند آسایش و رفاه عمومی را برای مردم تأمین کنند، باید مانند بقیه مردم زندگی کنند تا تحمل فقر آسان باشد؛ مواسات و همدردی که وظیفه عمومی است، اما برای صاحب مسندان الزام حقوقی است؛ صاحب منصبان جامعه نمی‌توانند به مواسات از منظر اخلاقی بنگرند، بلکه الزام حقوقی دارند. به …

Read More »

حقوقدانان و فقها ریشه جنایات قتل‌های اخیر را بررسی کنند

حقوقدانان و فقها ریشه جنایات قتل‌های اخیر را بررسی کنند

یک وکیل دادگستری در تبیین ابعاد حقوقی جنایاتی از قبیل قتل رومینا اشرفی، ریحانه عامری در کرمان و فاطمه برحی در آبادان، گفت: باید قانون بازنگری شود و حقوقدانان و فقها بنشینند و این مسایل را بررسی کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی چیت‌سازیان مدیر گروه و استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه قرآن و حدیث، گفت: ما …

Read More »

متأسفانه تا سه‌دهه بین فتوای اجتماعی و حکم حکومتی خلط کردیم/ چهار گام برای پویایی فقه حکومتی

متأسفانه تا سه‌دهه بین فتوای اجتماعی و حکم حکومتی خلط کردیم/ چهار گام برای پویایی فقه حکومتی

حکم میرزای شیرازی یک حکم حکومتی نبود، بلکه یک فتوای اجتماعی بود. فتوا و حکم هرکدام لوازم خاص خودشان را دارد. در ارتباط با همین مباحث، مسئله‌ی ورود فقیه در تشخیص مصداق مطرح می‌شود. این‌که تشخیص مصداق توسط فقیه چه وضعیتی دارد، برخی مخالف آن هستند و برخی موافقند. شبکه اجتهاد: ایجاد کرسی‌های آزاد بحث فقهی، یکی از مطالبات رهبر …

Read More »

راهبردهای فقه سیاسی در تامین آزادی در جهت پیشرفت انسانی

راهبردهای فقه سیاسی در تامین آزادی در جهت پیشرفت انسانی

فقه سیاسی، برای تأمین و تضمین آزادی انسان، دو راهبرد را در نظر گرفته است؛ یکی راهبردهای سلبی است که به مقابله با موانع درونی و بیرونی آزادی می‌پردازد؛ دیگری رهبردهای ایجابی است که زمینه و عوامل آزادی را برای انسان فراهم می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدزکی احمدی استاد دانشگاه در نشست نهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی …

Read More »
Real Time Web Analytics