شبکه اجتهاد: فقر تئوریک و بومی نبودن علوم تربیتی یکی از مهمترین چالشهای جریان تربیت (رسمی و غیررسمی) در ایران و جهان اسلام است. جریان خوباور تولید «دانش تربیت اسلامی»، درحال رشد و توسعه است و لازم است همزمان علم و عملِ تربیت اسلامی در دامنِ انقلاب اسلامی ایران رشد یابد. اسلامیسازی تربیت مانند دیگر عرصههای اسلامیسازی علوم انسانی بدون …
Read More »دیدگاه و گزارش
بازخوانی آراء و اندیشههای متفکرین انقلاب اسلامی پیرامون هویت و مسائل زنان
فصلنامه فرهنگ و علوم اسلامی «روایت اندیشه» به مدیر مسئولی و سردبیری حجتالاسلام امین اسدپور در پیش شماره خود با موضوع «زن و عقلانیت انقلاب اسلامی»، به بازخوانی آراء و اندیشههای متفکرین انقلاب اسلامی پیرامون هویت و مسائل زنان پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشریه روایت اندیشه فصلنامهای است گفتمانی که تلاش دارد ظرفیت علوم اسلامی را در نسبت …
Read More »بررسی فقهی روایات جمعیت
استاد فقیهی به هشت طایفه از روایات اشاره داشت که از آنها استفاده استحباب کثرت جمعیت میشود، که عبارتند از: ۱- مباهات پیامبر صلی الله علیه و آله به کثرت امت؛ ۲- روایات ترغیب به ازدواج با ولود؛ ۳- روایت سفارش به کثرت نسل؛ ۴- روایات مذمت ازدواج با عقیم؛ ۵_ روایات ترغیب به اصل فرزند آوری؛ ۶- روایات تشویق …
Read More »بیانیه نشست هماندیشی حکمرانی در پهنه خانواده/ ما به یکنهاد متولی، کارآمد، قانونی و نافذ در حوزه خانواده نیازمندیم
تاکید میشود که فرمان مقام عظمای ولایت مبنی بر تشکیل «نهاد قانونی در زمینه خانواده» که بتواند سیاستهای یکپارچهای را در خصوص خانواده طراحی و اجرایی کند، به طور جدی از طرف همه نخبگان و مسئولان قرار گرفته شده و اجرایی گردد. اعضای این جلسه معتقدند که مطالعات زیادی در مورد راههای برون رفت از این وضعیت انجام شده و …
Read More »راننده ماشین دودزا، باور نمیکند که مرتکب حرام شده است!/ عدم افتای جدی فقها، کار حامیان محیطزیست را دشوار کرده است/ مبانی فقه محیطزیست، قابل تغییر نیست!
به نظر میرسد که اگر ارتباط میان فقها و حامیان محیطزیست در حال حاضر هم قویتر بود شاید حامیان محیطزیست بهتر میتوانستند به اهدافشان که حمایت از محیطزیست است برسند. الآن بهعنوان نمونه در اینکه شراب حرام است کسی تردید ندارد؛ ولی در اینکه ماشین سواری یک شخص بیش از حد دود میکند، چهبسا برای خود راننده و مالک خودرو …
Read More »آیا فقه محیطزیست، میوهای طبیعی از درخت فقه خواهد شد؟/ حسن اجرایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیندهپژوهی اگرچه در جهان علم آنچنان نوپا نیست؛ اما در ایران و البته در علوم اسلامی، نوزادی بس نوپا به شمار میآید. در این میان به نظر میرسد برای پرهیز از رویکرد انفعالی فقه معاصر نسبت به موضوعات نوپدید و تبدیل آن به رویکرد فعال، مناسب است آیندهپژوهی در فقههای نوپدید بهصورت جدی دنبال شود. به مناسبت …
Read More »مباحث کیفی فقه را تا حد مقدور، به کمی تبدیل کنیم/ شروع فقه محیطزیست با مقاله و پایاننامه، موجب نابودی آن میشود/ ریزبینیهای فقها در ابواب مختلف فقهی، مزیت فقه شیعه در دنیای معاصر است
ما یک سری نمونههای جزئی داریم که فقها امور کیفی را به امور کمی تبدیل کردهاند. مثلاً در بحث مسافرت، دائمالسفر بودن یک بحث کیفی است؛ اما برخی از فقها به بحث کمی تبدیل کردهاند. مثلاً اگر سه روز در هفته مسافر باشد، دائمالسفر است و … . یا مثلاً در بحث الکل اگر از یک درصد خاصی بالاتر رود …
Read More »فقه محیطزیست و منابع طبیعی، ابعاد و سرفصلها/ خدیجه افشین
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقههای معاصر، بهمقتضای نوپدید بودنشان، با ابهامات زیادی مواجه هستند. یکی از مهمترین و ابتداییترین این ابهامات، چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن است، امری که تقریباً در غالب فقههای نوپدید مورد غفلت قرار گرفته و لذا کمتر باب فقهی معاصر را میتوان یافت که چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن به صورت دقیق روشن شده باشد. …
Read More »خواستگاری و نامزدی در آیینه فقه و حقوق
خواستگاری و نامزدی از مقدمات مهم ازدواج میباشند. در فقه و حقوق برای ایندو احکام، شرایط و اقسام متعددی ذکر شده که در برخی موارد عالمان مذاهب اسلامی و حقوقدانان با یکدیگر درباره آنها اختلافاتی دارند. در این کتاب با توجه به اهمیت و کاربردی بودن موضوع، در ابتدا مفهوم شناسی خواستگاری و نامزدی و اقسام خواستگاری ذکر شده، سپس …
Read More »رودربایسی فعلی، حرکت نواندیشی نیست، بلکه معطل کردن ماشین نواندیشی است!/ رویکرد مولا و عبید، فقه را ناکارآمد کرده است/ فقه خانواده، آینده روشنی ندارد!
به نظرم در حوزه خانواده، جریان نواندیشی که عهدهدار تحول و بازنگری در فقه خانواده باشد، نداریم. نواندیش یا نداریم یا بسیار کم است، لذا احساس میکنم اتفاق خاصی در این عرصه روی نخواهد داد. به نظر میرسد در این قضیه، یک رودربایستی وجود دارد که اسمش حرکت نواندیشانه نیست بلکه معطل کردن ماشین نواندیشی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه …
Read More »ذبح حیوانات، نوعی تکامل در زنجیره زندگی طبیعی است/ کشتار بیرویه حیوانات، ناشی از شهوت و قساوت قلب است/ گیاهخواری، موجب مرگ سختتر حیوانات میشوند!
این سخن که ذبح حیوانات موجب محرومیت حیوانات از حق حیات و باعث قساوت قلب میشود، با سنت الهی و قانون خلقت سازگار نیست؛ زیرا هر حیوانی، غذای نوع بالاتر از خود است؛ همانطور که گیاهان برای تغذیه حیوانات آفریده شده و حیوانات نیز برای تغذیه و امور ضروری انسان آفریده شدهاند. علاوه بر اینکه استفادهنکردن انسان از گوشت حیوانات …
Read More »فتاوای صریح و روشن برای مقابله با حیوان آزاری و رعایت حقوق حیوانات
شیخ طوسی در نهایه مینویسد: «اگر میخواهید سر حیوان را ببرید در جایی ذبح کنید که حیوان دیگری به این صحنه نگاه نکند». ازاینجا معلوم میشود حیوان در حد خودش، فهم و شعور دارد و از صحنه ذبح حیوان دیگر آزار میبیند. حق دیگر حیوان حق تولیدمثل است. حقدوستی دارد. حق میهمانی دارد. اگر یک حیوان را در خانه خود …
Read More »اگر خوردن حیوانات حرام گوشت حلال میبود نسلشان منقرض میشد!/ برای افتاء در باب محیط زیست نباید عجله کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید علی حسینی نیشابوری، یکی از کسانی است که بیشترین تلاش را برای تأسیس فقه محیط زیست کرده است. این دانشیار دانشگاه امام صادق (ع) نزدیک به بیست سال است که به فعالیت در عرصه فقه محیط زیست مشغول است. او هم مقالات و کتابهای فراوانی در این عرصه دارد و هم از بنیانگذاران دانشنامه …
Read More »بررسی فقهی سلولهای بنیادین، از سوی اساتید فقه سلامت
ششمین جلسه لجنه اساتید فقه سلامت حوزه علمیه مشهد با موضوع «بررسی فقهی سلولهای بنیادین» برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از اقدامات ارزشمند موسسه علمی پژوهشی «بهسوی اجتهاد» تشکیل لجنه اساتید فقه سلامت است که این لجنه با حضور گروهی از اساتید برجسته دروس خارج و سطوح عالی حوزه علمیه خراسان از سال گذشته شکل گرفته است. در …
Read More »روایات طبی نه وثاقت سندی دارد و نه موثوق الصدور است
استاد دانشگاه قرآن و حدیث ضمن اشاره به اینکه صدور روایات طبی از اهل بیت(ع) قطعی است تصریح کرد: استناد بیشتر روایات طبی به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) از منظر سندی دچار چالش است یعنی معمول روایات طبی وثاقت سندی ندارد و موثوق الصدور هم نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی آزاد اندیشی «چالشهای بهرهگیری از احادیث طبی» صبح امروز …
Read More »دلیل شیخ طوسی برای وجوب طلاق در صورت نفرت زن از شوهر/ موافقت با طلاق خُلع، خدمت به زن نیست
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: شیخ طوسی معتقد به وجوب طلاق در شرایط نفرت زن از شوهر است. دلیل وی برای وجوب طلاق نیز این است که در صورت نفرت زن از شوهر، این وضعیت، منکر است و نهی از منکر هم واجب است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «چالشهای طلاق خلع در فقه و …
Read More »ممانعت از حق شرعی سقط به صرف نگاه افزایش جمعیت قابل توجیه نیست
در جلسه سمینار پروژه «معیارها و مبانی تشخیص حرج در سقط درمانی» رویکردها و سیاستهای ناظر به افزایش یا کاهش جمعیت بازنگری شد و مشکلات حقوقی و فقهی تشخیص حرج مادر در سقط درمانی تبیین شد. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار پروژه «معیارها و مبانی تشخیص حرج در سقط درمانی» در روزهای پایانی بهمنماه در اتاق جلسات پژوهشکده فقه و …
Read More »مدل حل مسئله در احکام فقهی ناسازگار با حقوق شهروندی زنان
زهرا صراف گفت: اصول و مبانی که برای چنین مدلی در نظر گرفتم، یکی کرامت انسان است، حق آزادی انسان، نبود تفاوت جوهری میان زن و مرد و نفی مهتری، یعنی یک مزیت سلطهآوری به صورت دائمی برای مردان نسبت به زنان وجود ندارد. اصل بودن قرآن در استنباطات فقهی، انحصار روایات به موارد خودشان، تأسیسی نبودن بعضی از احکام، …
Read More »بررسی حکم کرایوینک از منظر فقه/ انجماد انسان زندهای که بیماری لاعلاج دارد، مصداق القای در تهلکه و ضرر به نفس است
یکی از مسائل نوپیدا در عرصه پزشکی مسأله کرایونیک یا سرمازیستی یا انجماد انسانی است. یک استاد و محقق فقه پزشکی، با تحلیل و واکاوی ادلّهی فقهی و تبیین حقیقت کرایونیک و مفهوم مرگ، بدین نتیجه میرسد که کرایونیک و انجماد انسان زندهای که بیماری لاعلاج دارد، مصداق القای در تهلکه و ضرر به نفس است و از جهت فقهی …
Read More »مفهوم جامعه خانوادهمحور مورد توجه قرار نگرفته است/ باید درون خردهنظامها، خانوادهمحوری دیده شود و استنباطها جزءنگرانه نباشد
استاد خارج فقه نظام خانواده معتقد است: مفهوم جامعه خانوادهمحور مورد تبیین و توجه قرار نگرفته و الزامات آن در نظام آموزشی و نظام اجتماعی و سیاسی دنبال نشده و منشأ این گسست بین نسلی که در حال رخ دادن است مورد دقتنظر قرار نگرفته است. جوان امروزی برای رفع شبهات ذهنی و اشکالاتی که هر روز توسط دشمن بیان …
Read More »افساد در محیط عام اجتماعی/ هادی عجمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: درباره نقش احکام در اصلاح محیط اجتماعی، آنها را میتوان در دو دسته جای داد: احکامی که فلسفه نفسی آنها اصلاح محیط است و احکام که فلسفه آن اصلاح محیط نیست اما زمینه اصلاح محیط اجتماعی میشوند؛ یعنی فلسفه دیگری دارند و محدود به اصلاح محیط نیستند و فارغ از آن، فلسفهای دارند؛ اما میتوانند طریق و …
Read More »نگاهی به استفتائات فقه پزشکی در موضوعات جراحی زیبایی، بوتاکس و برداشتن بافت
در ارتباط با نفس عمل زیبایی اختلافاتی بین فقها وجود دارد؛ بهعنوان مثال امامخمینی (ره) فرمودند «این عمل زیبایی فی حد نفسه اشکال ندارد» البته اگر منحصر به لمس و نگاه نامحرم نشود. برخی مراجع فرمودند «چون این عمل جراحی درمانی محسوب نمیشود جایز نیست» و برخی فقها در مورد درمان فرمودند «اگر فرد به غیر همجنس مراجعه کند بدلیل …
Read More »احکام باروری و فرزند آوری به شیوه پرسش و پاسخ، با اتکا به منابع فقهی
کتاب «احکام باروری و فرزندآوری» از سه بخش تشکیل شده است: تلقیح مصنوعی، سقط جنین و پیشگیری از بارداری. این کتاب با نویسندگی محمد عزتی بخشایش و محمد جوادی والا با همکاری پژوهشکده باقرالعلوم علیهالسلام منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، طبق هدف و نقشه راهی که برای گروه فقه پژوهشکده باقرالعلوم علیهالسلام تدوین شده، مقرر شده است که …
Read More »واکاوی فقهی عقیمسازی و عیوب زوجین
حجتالاسلام مرتضوی در تبیین فتوای فقها در ارتباط با عقیم سازی خاطرنشان کرد: امام خمینی (ره) عقیم سازی را به طور کلی جایز نمیداند اما آیتالله سیستانی و رهبر معظم انقلاب این کار را جایز میدانند؛ از نظر آیتالله سیستانی عقیمسازی فی حد نفسه جایز اما اگر مقدمات آن منجر به حرام نشود و در موارد عسروحرج اشکالی ندارد و …
Read More »فقه پزشکی ادعای تحقیق دارد نه طبابت/ روش مباحث فقه پزشکی
مدیر گروه فقه پزشکی مرکز فقه پژوهشی ائمه اطهار(ع) گفت: برای تحقیق در فقه پزشکی نیازی نیست به همه جوانب و اصطلاحات مسلط شد بلکه اساتید صرفا میبایست محلهای بحث را برجسته کنند، بنابراین فقه پزشکی به عنوان پزشک متخصص وارد نمیشود بلکه محقق است. به گزارش شبکه اجتهاد، هیئت اندیشه ورز دین، سلامت و سبک زندگی معاونت پژوهش این …
Read More »فقه امام خمینی و مسئله زنان
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم حدیث، گفت: مرحوم امام در دوران زندگی در مواجهه با زن دو فصل متفاوت داشتهاند. قبل از رهبری به همان مسلک مشهور مواجه با زن بوده اند؛ آراء و سلوکشان این را نشان میدهد. بعد از دوره رهبری، با توجه به مبانی که از ایشان به دست آوردهایم، زن هم می تواند به مرجعیت برسد؛ …
Read More »«فقه جنسیت» و مباحث خانواده
فقه جنسیت تفاوتهایی را که به لحاظ اجتماعی میان زن و مرد وجود دارد، بررسی فقهی میکند تا صحت و سقم این تفاوت مشخص شده و اعتبار شرعی آن تعیین گردد. هرچند برخی از مباحث، ناظر به جنسیت در ابواب مختلف فقهی آمده و احکام آن بیان شده است، در عین حال جمع کردن این مباحث از ابواب مختلف، ذیل …
Read More »برنامه دروس خارج «فقه سلامت» حوزه علمیه مشهد
درس خارج «فقه فرآوردههای حلال» توسط آیتالله مهدی مروارید، درس خارج فقه «مسائل پزشکی قانونی» توسط استاد سید هادی مرتضوی و درس خارج «فقه داروسازی» توسط استاد محسن ملکی در سال جدید تحصیلی حوزه علمیه مشهد برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دروس خارج فقه سلامت، برای چهارمین سال متوالی در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ توسط اساتید حوزه علمیه خراسان و …
Read More »آیا در رواندرمانی تحلیلی حرمت شرعی وجود دارد؟
حجتالاسلام احمد مروارید بیان کرد: اگر متون دینی را بازخوانی کنیم به این نتیجه میرسیم که بسیاری از مواردی که در مورد روان درمانی تحلیل مطرح میشود حرمت شرعی ندارند و وقتی جامعه متدین ما به نتیجه برسد که این موارد با شریعت ناسازگاری ندارند قاعدتاً استقبال آنها از رواندرمانی تحلیلی بیشتر خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، اختتامیه سیزدهمین …
Read More »لایحه پیشگیری و حمایت از زنان در برابر بزه دیدگی، نیازمند بررسی فقهی است
دکتر محمود حکمتنیا مدیر گروه حقوق مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با تقدیر از دست اندرکاران لایحه پیشگیری و حمایت از زنان در برابر بزه دیدگی، در مورد این لایحه به برخی اشکالات آن نقدهایی وارد کرد و گفت: لایحه دارای نقطه قوت بسیاری است، اما برای اتقان کار و تقویت بیشتر آن نیاز به بررسی فقهی بیشتری دارد. …
Read More »