بایگانی برچسب: اعتبار سنجی روایات

استاد دانشگاه قرآن و حدیث، گفت: فقیه و مجتهد با دانش خاصی که دارد، نسخه‌ای پیچیده است که فقط برای فقه کارآمد است ولی ما با سایر حوزه‌ها مانند تفسیر و اخلاق و اعتقادیات نیز مواجه هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمدکاظم طباطبایی؛ رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث چندی پیش در نشست علمی «اعتبارسنجی روایات و گزاره‌های تاریخی» با بیان اینکه در اعتبارسنجی، رویکردهای متنوع و متعدد وجود دارد، گفت: رویکرد فقیهان در اعتبارسنجی روایات فقهی دائرمدار جعل شرعی است ولی گزاره‌های تاریخی که حکایت‌گر یک امر بیرونی و واقعه و …

شبکه اجتهاد: در رابطه با نظام امام محور، ضمن تأیید و پذیرش آن، تکمله‌ای به نظر می‌رسد که دسته‌بندی رویکردهای موجود اعتبارسنجی از حیث‌های مختلفی ممکن است که هرکدام از یک زاویه و حیث خاص دسته‌بندی می‌کند. استاد مددی ریشه بحث را در این می‌بیند که آیا ما این عواملی که مطرح می‌شود (مثل ثقه، عدل، کتاب مشهور و…) را به عنوان «معیار» مطرح می‌کنیم یا «شاهد»؟ به بیان دیگر آیا خداوند متعال (شارع) در اعتبارسنجی برای ما معیار مشخص کرده است و گفته است باید خبرثقه را تعبداً بپذیری؟ یا اینکه نه تعبدی نیست و مطابق با سیره عقلا، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آقای امیرحسین ترکاشوند به مناسبت نیمه شعبان، مطالبی را در کانال اجتماعی خود بازنشر داده که یکی از چالشی‌ترین عنوان‌ها «وفات اول مهدی» است. وی بر اساس روایات امام باقر و امام صادق (علیهما‌السلام) مدعی است، (حضرت) مهدی دارای دو زندگی و دو وفات است و نتیجه گرفته، وفات اول ایشان در قرن سوم واقع شده است و تولد دوم (رجعت) درآستانه ظهور واقع می‌شود و در نهایت چالش‌های التزام به چنین عقیده‌ای و کلیت موضوع مهدویت را بیان کرده است. آنچه در این سطور می‌آید در خصوص مستندات آموزه دو تولد و دو وفات برای حضرت …

استاد دانشگاه قرآن و حدیث، ضمن برشمردن برخی آفات سیطره روایات فقهی بر سایر روایات، گفت: ما منکر تأثیر اصول فقه بر فهم برخی حوزه‌های دیگر نیستیم ولی اصول عقاید هیچ ربطی به فقه ندارد یعنی ۲۰ درصد اصول در منطق فهم مؤثر است ولی همان ۲۰ درصد هم اثر ناقص دارد؛ بنابراین اگر بخواهیم وارد منطق فهم حدیث شویم، نیازمند اصول فهم جدیدی هستیم. بحث بر سر وجوب نماز نیست بلکه نماز انسان‌ساز صرفا با رعایت احکام شرعی محقق نمی‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم طباطبایی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و رئیس پژوهشکده حدیث پژوهشگاه قرآن …

از احادیثی که مالک در موطا در باب «الصلاه خیر من النوم» نقل کرده این حدیث است: روزی موذن برای نماز صبح به سراغ عمر آمد دید هنوز خواب است. او را صدا زد و گفت: الصلاه خیر من النوم. عمر از این جمله خوشش آمد و دستور داد آن را در اذان صبح بجای «حی علی خیر العمل» قرار دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، کارگاه آموزشی «اعتبار سنجی منابع روایی و حدیثی اهل سنت» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین حسن ضیاءتوحیدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی به صورت حضوری و مجازی در پژوهشکده حج و زیارت برگزار شد. گزارشی …

شبکه اجتهاد: آنچه از مطالب مسلم در سیرۀ امام زمان است این که او برای اجرای قسط و عدالت قیام می‌کند و در رفتار و گفتار او به جز عدالت همراه با رحمت چیز دیگری نیست، بنابراین بدیهی است هر آنچه به او در روایات منتسب شود و از جاده عدالت خارج باشد، جعلی و کذب است. امام برای برپایی احکام قرآن و سنت قیام می‌کند پس هر روایتی که انجام خلاف احکام مسلم قرآن و سنت را به او نسبت داد مجعول و غیر قابل قبول است. دشمنان مکتب اهل‌بیت (علیهم‌السلام) برای زشت و کریه نشان دادن چهره زیبای …

شبکه اجتهاد: محمد بن سلمان در مصاحبه خود با نشریه آمریکایی آتلانتیک، با اشاره به احادیث رسیده از پیامبر اسلام(ص) و عدم اثبات اعتبار اکثریت قریب به اتفاق ‌‌آن‌ها، این احادیث کم‌اعتبار را منبع اصلی تفرقه در جهان اسلام برشمرد. این سخنان بن سلمان واکنش‌های گسترده‌ای را میان فعالان در شبکه‌های اجتماعی برانگیخت. مجری در این مصاحبه از بن سلمان پرسید: «شنیدم مثلاً درباره اهمیت احادیث متواتر صحبت می‌کنید و این سطح از بحث‌های مربوط به شریعت اسلامی چیزی نیست که معمولاً از یک ولیعهد یا یک پادشاه بشنویم». بن سلمان در پاسخ گفت: «این منبع اصلی اختلاف در جهان …

عضو شورای عالی و مدیر بخش فقه، علوم قرآنی مرکز دائره‌المعارف اسلام، گفت: غرض علم پزشکی رهایی از بیماری و تضمین سلامت انسان است. اینجا درباره بدن انسان بحث می‌شود و هدف قرار می‌گیرد، نه جلب رضایت کسی. پس قرار نیست رفتار ما رضایت کسی را جلب کند بلکه رفتار ما موجب سلامت یا بیماری بدن خواهد شد. تمام روش‌هایی که در پزشکی اتخاذ می‌شود تماماً در راستای همین غرض است نه چیز دیگر. در طب مفاهیمی مثل اصول عملیه پاسخگو نیست. خبر واحد دیگر هیچ حجیتی در معالجه بیمار ندارد، چرا که علم آور نیست و نهایتاً مفید ظن …

رئیس دانشکده علوم و معارف حدیث، با بیان اینکه حدود ۱۵ درصد از روایات پزشکی دارای سند هستند و اصحاب تمرکزشان بر روایات فقهی بوده است و به همین جهت سندهای این‌گونه روایات دارای اعتبار بیشتری از سند روایات پزشکی است، گفت: معمولاً احادیث جعلی در حوزه طب، در جهت پسند جامعه یا نگاه پزشکی حاکم بر آن دوران بوده است؛ بنابراین وجود روایتی در خلاف جهت تفکر غالب زمان، احتمال صدور آن روایت از معصوم را تقویت می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سید محمدکاظم طباطبایی، عضو هیات علمی و استادیار دانشگاه قرآن و حدیث در سومین روز از …

حجت‌الاسلام سرخه‌ای، ضمن بررسی اشکالات اعتبار سنجی رجال محور، گفت: اشکال اصلی این است که اعتبار سنجی رجال محور مبتنی بر نقل شفاهی است و حال آن که روایات ما به صورت مکتوب نقل شده‌اند. شبکه اجتهاد: نشست علمی «علامه حلی، اعتبار سنجی رجال محور احادیث و پیامد‌های آن» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین احسان سرخه‌ای، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و حدیث و حجت‌الاسلام والمسلمین جمال‌الدین حیدری فطرت، محقق و استاد مرکز تخصصی علوم حدیث حوزه؛ چندی قبل به صورت حضوری و مجازی در مدرسه فقهی امام …

کرسی ـ علمی ترویجی «سنت بلا مذاهب» با ارائه دکتر نور الدین أبولحیه و نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین عبد الهادی مسعودی و به دبیری حجت‌الاسلام دکتر سید محمدحسن حکیم، با موضوع «نقد رویکرد و منهج دانشنامه‌ی حدیثی «سلسله السنه بلا مذاهب»» در پژوهشگاه قرآن و حدیث برگزار شد. شبکه اجتهاد: دانشنامه‌ی «سلسله السنه بلا مذاهب» حاصل تلاش دانشی و پژوهشی استاد دکتر «نور الدین أبو لحیه» است. دکتر أبولحیه در این پژوهش جامع با رویکردی فراتر از اتکای صرف به سند روایات در اعتبار سنجی و فارغ از اختلافات رجالیان در اعتبار سنجی حدیث، به بازخوانی حدیث اسلامی برپایه‌ی بهره‌گیری از …

شبکه اجتهاد: هر از چند گاه کلیپی از یکی از سخنرانان مذهبی پخش می‌شود که موجب استهزاء و انکار و حداقل باعث پرسش‌هایی می‌شود؛ در این موضوع توجه به نکته‌های زیر مفید است: ۱- باید منبع روایت معتبر باشد، یعنی کتابی باشد که: اولاً: انتساب کتاب به مؤلف قطعی باشد. ثانیاً: نویسنده حدیث‌شناس مورد وثوق باشد. ثالثاً: کتاب او نزد متخصصین فن دارای جایگاه والایی باشد، پس نقل روایت از هر کتابی صحیح نیست. ۲- علاوه بر اعتبار منبع باید سند روایت جداگانه از نظر علم رجال بررسی شود. ۳- آنگاه نوبت به بررسی معنای روایت می‌رسد که در این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در اعتبار سنجی احادیث، دو منهج معروف وجود دارد؛ روشِ «وثوق سندی» و «وثوق صدوری»؛ دانش رجال، وثوق سندی کاربرد بیشتری دارد؛ معظم نظریاتِ آیت‌الله خویی (ره)، نشان می‌دهد که ایشان قایل به وثوق سندی هستند و برای همین است که شهرت عملی و روایی را باعث اعتبار روایت نمی‌داند و یا این که مشایخ اجازه باید شخصاً توثیق شوند [خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱: ۷۲ و ۷۳]. ملاک حجیتِ یک حدیث را به اعتبار سند آن می‌داند. [خویی، مصباح الاصول، ج ۱: ۱۴۱]. اما با آن هم، آیت‌الله خویی نتوانسته از وثوق صدوری دست بردارد؛ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از شیوع ویروس خطرناک کرونا در کشور، رسانه‌ای که ناشر اصلی نسخه‌های یکی از مدّعیان طب اسلامی به شمار می‌رود، با انکار مُسری بودن ویروس مزبور، در یک اقدام قابل پیگرد قضایی، به مردم توصیه کرده است که به دستورات بهداشتی اعتناء نکنند و در جمع‌های فامیلی و مذهبی حاضر شوند! با وجود آنکه دیدگاه حقیر راجع به مبانی سست طبّ ادّعایی فوق و نادرستی استخراج گزاره‌های طبّی بر پایه قواعد فقه اجتهادی، به اشکال مختلف و به تفصیل منتشر شده و تاکنون هیچ نقد درخوری از سوی مدّعیان به دستم نرسیده است، در صدد برآمدم …

استاد گروه رجال‌پژوهی حوزه علمیه خراسان، پنج گام اساسی در بررسی سند روایات را به صورت عملی توضیح داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی دلبری، در نشست دیگری در دوره تربیت پژوهشگر علوم حدیث و در دومین جلسه از سلسله جلسات بررسی گونه‌های اسناد در کتب اربعه و وسائل الشیعه، با معیار قرار دادن پنج گام اصلی در اعتبار سنجی سند حدیث، سه سند روایت دوم از ابواب مقدمات عبادات در کتاب وسائل الشیعه را تفکیک و شناسایی و اعتبارسنجی کرد. دلبری با اشاره به فصل چهارم کتاب رجالی خود، بایسته‌های بررسی سند و روش متقدمان و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بدون تردید پس از مکتب حله، رویارویی امامیه به احادیث – دست‌کم در بخش اعتبارسنجی- به‌طورکلی دگرگون شد. محدثان حله تمامِ بارِ اعتبار یک حدیث را به دوش راویان و رجال موجود در سند گذاشتند. این رویکرد، تقسیم احادیث با چهار دسته – صحیح، حسن، موثق و ضعیف- را نتیجه داد. حال‌آنکه طبق گفته صاحب منتقی الجمان، متقدمان هیچ آگاهی از این تقسیم‌بندی نداشتند؛ چون اساساً به سبب کثرت قرائن، نیازی به آن نمی‌دیدند. بعدها گفته شد علت تغییر روش اعتبارسنجی توسط محدثان حلی نابودی بسیاری از قرائن بود. جالب آن‌که محدثان حله خود هرگز به فقد …

«معجم الاحادیث المعتبره» کتابی است که همه روایات معتبر شیعه را در ۸ جلد شامل ۱۱هزار و ۵۲۳ حدیث گرد آورده است. این کار سترگ که نخستین پالایش کامل روایات شیعه به لحاظ سندی به شمار می‌آید، پدیده‌ای منحصر به فرد است که جوایز کتاب فصل، کتاب سال حوزه و کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را در سال‌های گذشته از آن خود ساخته است. آن چه می‌خوانید حاصل گفت‌وگو با آیت‌الله محمدآصف محسنی مولف کتاب است که به‌بهانه رحلت ایشان بازنشر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «معجم الاحادیث المعتبره» نوشته آیت‌الله محمدآصف محسنی کتابی که تحولی چشمگیر و اثرگذار …

دوفصلنامۀ «مطالعات اعتبارسنجی» حدیث وابسته به گروه رجال‌پژوهی معاونت پژوهشی حوزۀ علمیۀ خراسان رضوی در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری در زمینه تحقیقات حدیثی و رجالی‌ و در دفاع از میراث حدیثی شیعی و جلوگیری از افراط‌ها و تفریط‌ها، فعالیت‌های خود را آغاز کرده است. این دوفصنامه مشتمل بر سه رویکرد محتوایی کلی زیر است که هر یک حداقل شش موضوع را دربرمی‌گیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بدون شک یکى از مهم‌ترین راه‌هاى استنباط احکام الهى نزد شیعه، رجوع به احادیث معصومان (علیهم‌‌السلام) است. در واقع معارف اهل‌بیت (علیهم‌السلام) گنجینۀ عظیمی است که علاوه بر شرح و توضیح آیات …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام سید محمدصادق علم‌الهدی، اگرچه بیشتر به استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم شهره است، اما تحقیقات فراوانی نیز در طب اسلامی کرده است. از وی چندی پیش، یادداشتی در رابطه با طب اسلامی با عنوان «حجیت تعبدی به‌جای لابراتوار پزشکی!» منتشر شد. او در این یادداشت اما به شیوه اعتبارسنجی احادیث طبی می‌پردازد. ماجرای طب اسلامی و موافقان و مخالفانش، هنوز ادامه دارد. روایات طبی و معضل اعتبار! اخباری که در موضوع طب واردشده است، طبق بعضی تحقیقات با حذف مکررات به حدود شش هزار حدیث می‌رسد. این اخبار عمدتاً فاقد سند است و به تعبیر …

مدیر گروه حدیث و رجال موسسه امام‌هادی(ع)، در چهل و چهارمین نشست گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان، به تبیین جریانات حدیثی در طول تاریخ حدیثی و پژوهش‌های پیراحدیثی شیعه پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید علیرضا حسینی شیرازی، در نشست «اهمیت توجه به تاریخ حدیث امامیه در اعتبارسنجی و فهم آن»، در مشهد با بیان این که حدیث پدیده شکل گرفته در خلأ نیست، بدین معنا که از سوی معصوم در فضایی که هیچ مخاطبی مورد خطاب معصوم باشند، شکل نگرفته و حدیث حتما مخاطب یا مخاطبانی در حوزه‌های مختلف جغرافیایی دنیای اسلام و تشیع داشته است، گفت: …

شاید وقتی هانری کربن به شاگرد ایرانی­اش پیشنهاد داد برای ادامه تحصیل به فرانسه بیاید، تصور نمی­‌کرد که روزی نگاه شیعه شناسان دنیا به وی معطوف شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: کتر محمدعلی امیرمعزی، استاد مدرسه مطالعات عالی دانشگاه سوربن است. وی که صاحب معتبرترین کرسی شیعه‌­شناسی غرب است، شخصیتی کم نظیر را برای خویش رقم زده است. او در سوربن، بصائرالدرجاتِ صفّار را درس می­‌دهد، پیرامون کافیِ کلینی مقاله می­‌نویسد، دانشجویان علاقه­‌مند به شیعه شناسی را از سراسر دنیا شیفته خود می‌­کند و تمام این کارها را به زبان فرانسه انجام می‌­دهد. نگاه هانری کربن در شیعه شناسی، به تشیع …

استاد دانشگاه علوم حدیث به تبیین جریان‌های معاصر علم رجال پرداخت و ضمن تقسیم مبانی علم عالمان شیعه به ۴ دسته قرائنی، سندی، فهرستی و شکاکان هر یک را به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی، در نشست رجال پژوهی با موضوع شناخت جریان‌های معاصر علم رجال که به همت گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان در محل مدرسه آیت‌الله خویی(ره) برگزار شد، با بیان این که گروه‌ها و جریانات متنوع و مختلفی در شیعه و سنی با سنت و حدیث مواجهه داشته‌اند، گفت: گروهی کاملا آن را رد …