بایگانی برچسب: امام خمینی(ره)

شبکه اجتهاد: یکی از نامه‌های بسیار مهم حضرت امام خمینی (ره) درباره فقه حکومتی، نامه ایشان موسوم به منشور برادری است. ایشان در این نامه ۲۲ موضوع برای بررسی فقهی پیشنهاد می‌کند که از نظر شخصی مانند ایشان از مبتلابه‌های کنونی مردم و حکومت اسلامی است. این موضوعات به شرح زیر است: ۱ـ  در مسئله مالکیت و محدوده آن، ۲ـ در مسئله زمین و تقسیم‏بندى آن، ۳ـ در انفال و ثروت‌هاى عمومى، ۴ـ در مسائل پیچیده پول و ارز و بانکدارى، ۵ـ در مالیات، ۶ـ در تجارت داخلى و خارجى ۷ـ  در مزارعه و مضاربه و اجاره و رهن، ۸ـ …

امام، مرد فیلسوفی بود و در فلسفه صاحب نظر بود، اما به هیچ وجه من الوجوه مباحث فلسفی را داخل در فقه نمی‌کرد و این مطلب را مکرر می‌فرمود که فقه را باید از دید و فهم بازاری‌ها و طبق کلمات ائمه سنجید و آن طور باید به روایات و احادیث نظر کرد نه به عنوان یک فیلسوف صاحب نظر در مسائل دقیق فلسفی. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی، استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه مشهد و از شاگردان برجسته و مستشکل درس امام خمینی در نجف اشرف، به مناسبت سالگرد ارتحال معمار و رهبر کبیر انقلاب …

عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با تاکید بر اینکه باید همه ابعاد شخصیتی امام خمینی(ره) بررسی شود تا به نتیجه مطلوب برسیم، تصریح کرد: البته فهم همه خصوصیت‌های ایشان کار عده خاصی از افراد است و تمام مردم‌ نمی‌توانند آن را درک کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله سید حسن مرتضوی شاهرودی از اساتید برجسته حوزه علمیه مشهد با اشاره به  سالروز ارتحال امام خمینی(ره) درباره شخصیت ایشان، گفت: مناسب است کتاب‌های زیادی درباره خصوصیت‌های استاد ما نوشته شود. عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان افزود: خصوصیتی مانند شجاعت و علمیت ایشان را همگان‌ می‌فهمند و مقدار آن را …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی زنده تلویزیونی به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی، «تحول‌خواهی، تحول‌انگیزی و تحول‌آفرینی» را از مهمترین خصوصیات امام راحل عظیم‌الشأن خواندند و تأکید کردند: برای زنده‌ماندن انقلاب باید با درس‌آموزی از این ویژگی نرم‌افزاری و عملیاتی امام، رویکرد تحولی و گرایش پرشتاب به «بهتر شدن و حرکت جهشی» را، در همه زمینه‌ها بخصوص در زمینه‌هایی که بی‌تحرکی یا عقب‌گرد داشته‌ایم با جدیت دنبال کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، متن کامل سخنرانی مقام معطم رهبری به مناسبت سالگرد ارتحال بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی بدین شرح است: بسم الله الرّحمن الرّحیم و الحمدلله ربّ …

امام خمینی، نماد مکتب فقهی قم است که ادله‌ی اجتهادی را نظام‌ وار و بر محور مقاصد کلان شریعت می‌نگرند؛ وجوب تشکیل دولت اسلامی تحت ولایت مطلقه‌ی فقیه، بنیان اندیشه‌ی سیاسی ایشان است. آیت‌الله سید احمد خوانساری نیز نماد مکتب نجف است که دقت عقلی او در فقاهت بیش از توجه به عرف می‌باشد، از آن جایی که ایشان ادله‌ی اجتهادی را به صورت نظام وار و بر محور مقاصد شریعت نمی‌نگرند، بنابراین، دایره‌ی ولایت را صرفاً در افتاء، قضاء و حسبیه‌ی مضیقه می‌بیند. دولت و اداره‌ی جامعه در اندیشه‌ی خوانساری مسکوت است. در عین حال، مشروعیت دولت از باب …

کتاب حاضر در سه بخش فراهم شده است. بخش اول: کلیات؛ در این بخش مفهوم تسامح و قاعده تسامح تبیین می‌شود. بخش دوم: نقد و بررسی ادله قاعده؛ این به به ادله موافقان و مخالفان این قاعده پرداخته است. بخش سوم: پیامدها و آثار قاعده؛ در این بخش آثار سوئی که در نگاه جزئی به نابسامانی استنباط در تعیین حد و مرز این قاعده می‌انجامد و در نگاه کلی به آسیب‌هایی که در حوزه اجتهاد و اجتماع به وجود می‌آید تبیین می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب حقیقت مستحبات، برون داد رساله دکتری زهره خانی با عنوان «تسامح در ادله …

راجع به آقای صدر ما از آن وقت که نجف بودیم و این قضیه واقع شد تا وقتی که پاریس رفتیم و بعد هم به ایران آمدیم، دنبال این قضیه بودیم. آقای صدر در ایران متولد شده است و ایرانی است، با من سوابق زیاد دارد. شبکه اجتهاد: سید موسی صدر در سال ۱۳۴۷ ق (۱۳۰۹ ش) در عصر حکومت رضاخان در قم به دنیا آمد. پدر وی آیت‌الله سیدصدرالدین صدر عالمی نامدار و از از مراجع ثلاث پس از آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی بود. در سال ۱۳۶۰ ق (۱۳۲۰ش) وارد حوزه‏ی علمیه‌ی قم گردید و پس از طی …

یکی از شاگردان مشترک امام خمینی و شهید صدر به نام شیخ علی اسلامی، این جزوه‌ها را به درس شهید صدر آورد و بین طلبه‌های درس ایشان تقسیم کرد و نسخه‌ای را هم به ایشان داد. شهید صدر نسخه را در مقابل جایگاه تدریس خود گذاشتند. فردای آن روز که برای درس فقه خدمت ایشان رفتم، دیدم یکی از طلاب به نام شیخ محی‌الدین که سن بالایی هم داشت، نزدیک شهید نشسته و جزوه را برداشته و مطالعه می‌کند. بالاخره به استاد گفت: «این را به من بدهید!» شهید صدر در جواب گفتند: «به شرط اینکه مطالعه کنید، مال شما …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدجعفر کریمی در سال ۱۳۰۹ در بابل متولد شد. تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه بابل، قم و نجف انجام داد. در کارنامه وی شاگردی اساتید بزرگی همچون مرحوم آیات خویی، حکیم، شاهرودی، امامی امیری و میرزا هاشم آملی وجود دارد. در دوره حضور امام خمینی در نجف تا سال ۱۳۵۷، وی در درس امام (ره) حضور داشت و مسئول نوشتن پاسخ استفتائات تحت نظارت امام بود. ایامی که در نجف حضور داشت مسئولیت‌های مختلفی را زیر نظر امام راحل به انجام رساند و بین طلاب نجف به «سید کریم» مشهور بود. پیش از عزیمت به نجف …

شبکه اجتهاد: بیماری فراگیری به جان مردم افتاده. مرکزش در قم است و روحانیت و متدینان را هم به چالش کشانده است. در این میان اما عده‌ی معدودی از متدینین رعایت نکات بهداشتی را چندان مورد توجه قرار نمی‌دهند و توصیه‌ها را جدی نمی‌گیرند. گاه در مواجهه با دیگران، با رد اصول پزشکی و بهداشتی توکل کردن بر خدا را برگ برنده‌‌ی خود می‌دانند. شاید از همین رو بود که حضرات مراجع، صریحاً اعلام کردند که عمل به دستورات پزشکان بر ما حجت است و می‌باید به آن ملتزم بود. این رویّه‌ی مرسوم و مقبول مرجعیت بوده که سخن پزشک …

روحانیت متعهد، به خون سرمایه‌داران زالوصفت تشنه است و هرگز با آنان سر آشتی نداشته و نخواهد داشت. آن‌ها با زهد و تقوا و ریاضت درس خوانده‌اند و پس از کسب مقامات علمی و معنوی نیز به همان شیوه زاهدانه و با فقر و تهیدستی و عدم تعلق به تجملات دنیا زندگی کرده‌اند و هرگز زیر بار منت و ذلت نرفته‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، سوم اسفندماه، سالروز پیام حضرت امام خمینی(ره) به روحانیان، مراجع، مدرسان، طلاب و ائمه جمعه و جماعات است که متن این پیام که با عنوان «منشور روحانیت» شناخته‌‌ می‌شود، بدین شرح است: خدمت حضرات روحانیون …

 اینگونه نیست که بگوییم تمام قوانین، حکم حکومتی واجب الاتباع هستند؛ چرا که برخی قوانین حکم حکومتی، نه حکم وضعی هستند و نه حکم تکلیفی. خود حکومت نیز قوانینی را که وضع می کند، داعی بر این ندارد که حتما با متخلفین برخورد کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: 25 بهمن سالروز صدور حکم ارتداد سلمان رشدی از جانب امام خمینی است. در رابطه با این حکم در طول سالهای پس از صدور آن، مباحث زیادی مطرح شده است. یکی از زوایای فقهی این بحث، توجه به حکومتی بودنِ آن است. به همین بهانه، ماهیت حکم حکومتی و دلایل تقدم آن بر …

شبکه اجتهاد: کتاب «ولایت فقیه»، مجموعه سیزده سخنرانی است که حضرت امام، در فاصله سیزده ذی قعده ۱۳۸۹ تا دوم ذی حجه ۱۳۸۹(مطابق با ۱۳۴۸/۱۱/۱ تا ۱۳۴۸/۱۱/۲۰ ش) در ایام اقامت در نجف اشرف ایراد فرموده‌اند. این سخنرانی‌ها در همان ایام، گاهی کامل و گاه به صورت یک یا چند درس تکثیر و منتشر شده است. سپس در پاییز ۱۳۴۹ ش. پس از ویرایش و تأیید حضرت امام برای چاپ آماده گردید و نخست توسط یاران امام در بیروت به چاپ رسید و پنهانی به ایران فرستاده شد و همزمان به کشورهای اروپایی و امریکا و پاکستان و افغانستان ارسال …

اینکه بگوییم ایده روشنی برای تسری مردم‌سالاری دینی در ساحات اجتماعی و اقتصادی وجود دارد، حداقل بنده خود را واجد این ایده نمی‌بینم و مطلع هم نیستم که عزیزان دیگری این را به یک شکل نهایی و قابل عرضه‌ای تبدیل کرده باشند. شبکه اجتهاد: بهمن‌ماه ۱۳۴۸ بود که امام خمینی(ره) درس ولایت فقیه خود را در نجف اشرف آغاز کردند. طی ۲۰ روز و در ۱۳ جلسه، اساس طرح ایشان برای نظام سیاسی اسلامی ریخته شد و نهایتا ۹ سال بعد بزرگ‌ترین انقلاب قرن را رقم زد. ریشه طرح نظریه ولایت‌فقیه امام(ره) را باید ابتدا در سال ۱۳۲۳ و کتاب …

شبکه اجتهاد: بهمن‌ماه ۱۳۴۸ بود که امام خمینی(ره) درس ولایت فقیه خود را در نجف اشرف آغاز کردند. طی ۲۰ روز و در ۱۳ جلسه، اساس طرح ایشان برای نظام سیاسی اسلامی ریخته شد و نهایتا ۹ سال بعد بزرگ‌ترین انقلاب قرن را رقم زد. ریشه طرح نظریه ولایت‌فقیه امام(ره) را باید ابتدا در سال ۱۳۲۳ و کتاب کشف ‌الاسرار ایشان جست، هرچند به مرور زمان اندیشه سیاسی امام(ره) از اجمال به تفصیل درآمد و در مباحث پیش‌آمده در سال‌های پایانی دهه ۶۰ به تکامل رسید و مشخصا در سال ۶۸ در اصلاح قانون اساسی جمهوری اسلامی تجلی عینی یافت؛ …

همایش «بررسی نظریه ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (ره)» به مناسبت بزرگداشت پنجاهمین سال تدریس ولایت فقیه توسط حضرت امام خمینی (ره) در حوزه علمیه نجف، برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم همایش «بررسی نظریه ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (ره)» به مناسبت بزرگداشت پنجاهمین سال تدریس ولایت فقیه توسط حضرت امام خمینی (ره) در حوزه علمیه نجف، برگزار می‌شود. در این همایش که با حضور جمعی از شاگردان حضرت امام (ره) برگزار می‌شود، آیت‌الله سید یوسف طباطبایی نژاد «نماینده ولی فقیه در استان اصفهان»، حجج‌اسلام والمسلمین محمدحسن اختری «مدیرعامل …

کشف مدارک ازطرف ساواک نه تنها از نظر تاریخى زیان‌هایى به بار آورد بلکه از نظر سیاسى نیز مى‌توان گفت خطرهایى را متوجه افرادى کرد که دور از چشم ساواک با امام ارتباط داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ساعت ده صبح روز سه‌شنبه ۲۲ / ۸ / ۴۶ مأموران ساواک و شهربانى همراه با نماینده دادسراى شهرستان قم به منزل امام (ره) در قم یورش بردند و تا ساعت ۱۳ روز مزبور، کلیه کتاب‌هاى ایشان را که بنا بر گزارش ساواک بیش از ده هزار جلد بوده است، همراه با اوراق و اسناد تاریخى فراوان ضبط کردند و به …

گسترش دامنه قواعد فقهی در زندگی سیاسی، اجتماعی مردم، ‌معبر تازه‌ای بود که با رهبری امام خمینی به انقلاب اسلامی منتهی شد. یکی از این قواعد فقهی در مخالفت با لایحه کاپیتولاسیون مطرح و با تبدیل‌شدن به شعار مخالفت با سلطه آمریکا بر ایران به یکی از نقاط عطف تاریخ ایران تبدیل شد. شبکه اجتهاد: با مرجعیت امام خمینی ‌که با وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ بر همگان مسجل شده بود،‌ تحولی در قواعد فقهی رخ داد. تا پیش از آن حیطه فقه محدود به حوزه شخصی، ‌احکام و عبادات می‌شد، اما تلقی سیاسی امام خمینی از قواعد فقهی، ‌سبب‌ساز هرچه …

شبکه اجتهاد: کشف حلقه واسطی که بتواند همچون پلی میان مبانی و نظریه دولت در حکمت متعالیه ایجاد کند، در فهم ما از دولت راهگشاست. شاید بتوان در پاسخ به پرسش از دولت مطلوب در حکمت متعالیه گفت، چنان دولتی را باید بتوان “دولت متعالیه” نامید، بنابراین باید در پی بحث و گفت‌وگو از جزئیات آن بود. “دولت متعالیه” متصف و برگرفته از حکمت متعالیه است؛ مهم‌ترین ویژگی این دولت آن است که باید از دل جامعه برخیزد و غالب اعضای جامعه آن را پذیرا باشند؛ گو این که بتوان گفت منظور از برخاستن از دل جامعه همانا “جسمانی الحدوث” …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ۱۳ مهر روز هجرت تاریخی امام خمینی (ره) از نجف به پاریس می‌‌باشد. هجرتی که فصل تازه‌ای از هدایت‌‌های بی‌مانند امام امّت را در قامت یک مرجع دینی در ایجاد حکومت اسلامی رقم زد. در دوران حضور و اقامت امام در پاریس علاوه بر فعالیت‌های پررنگ سیاسی، نحوه مدیریت و رهبری امام به عنوان یک مرجع دینی عالم تشیع در یک کشور غیر اسلامی، حاوی نکات مهم و اثر‌بخشی از جهت تبلیغ دین مبین اسلام می‌باشد که می‌تواند چراغ راهی برای الگوگیری در مدیریت دینی بسیاری از حوزه‌های دینی قرار گیرد. در طول تاریخ اسلام نقش علما …

شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات درخور توجه، نسبتِ «انقلاب اسلامی» با «نهضت مشروطه» است. در این زمینه تحلیل‌‌ها و دیدگاه‌‌های مختلفی وجود دارد. اما موضوع هم‌‌چنان نیازمند تحلیل و بررسی است. آیا انقلاب اسلامی ایران گام دیگری در راستای تداوم نهضت مشروطیت و تحقق اهداف متعالی آن بود یا انقلابی ضدّ مشروطه؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش لازم است تا اهداف نهضت مشروطه شناسایی شود و سرنوشتی که این نهضت پیدا کرد، مورد توجه قرار گیرد. هم چنین لازم است اهداف انقلاب اسلامی و مسیری که طی کرده مورد مطالعه قرار گیرد. به راستی میان اهداف این دو نهضت …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه مکتب آیت‌الله خویی، تطبیقی و مکتب فقهی امام خمینی تحلیلی است، گفت: این دو مکتب همواره در طول تاریخ فقه بالیده و جلو آمده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در سخنانی در جمع برخی طلاب لبنانی خاطرنشان کرد: هر کدام از این دو مکتب در سه زمینه “صدور روایت”، “محتوای روایت”، و “تعیین وضعیت موارد نبود روایت یا آیه” مسیرى متمایز و البته متناسب با اصول و مبانی خود را شکل داده و تحقق بخشیده اند. وی با اشاره به اینکه نقطه ثقل در عمل استنباط در …

شبکه اجتهاد: امام خمینی (ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی، تنها به عنوان یک سیاستمدار برای ملت ایران و همه مسلمانان مطرح نبود، بلکه ایشان یک عالم بزرگ دینی، رهبری مردمی و ساده‌زیست و مظهر مبارزه با ظلم و بی‌عدالتی به شمار می‌رود که پس از سال‏ها مبارزه در راه حق و متجلی ساختن اسلام حقیقی، در میان جوامع اسلامی و بشری و ستیز دائم با کفر و استکبار جهانی، در چهاردهم خرداد سال ۱۳۶۸ هجری شمسی به ملکوت اعلی پیوست و جهان اسلام در ماتم این عالم ربانی به سوگ نشست. امام خمینی (ره) به خاطر استعداد، شایستگی‌ها و موهبت‌های …

بر اساس گزارش اطلاعات کتابشناسی موسسه خانه کتاب، ۸۶ عنوان کتاب در مورد امام خمینی (ره)، اندیشه‌ها، بیانات و سیره و سبک زندگی ایشان در یک‌سال اخیر (۱۳۹۷) به چاپ رسیده‌ است که ۵۷ عنوان آن چاپ نخست بوده و ۲۹ عنوان نیز اقبال تجدید چاپ را پیدا کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، درباره امام خمینی (ره)، اندیشه‌ها، تفکرات و بیانات این عالم ربانی، آثار و تالیفات بسیاری به رشته تحریر درآمده‌ است. همزمان با فرارسیدن سالروز رحلت ملکوتی رهبر کبیر انقلاب اسلامی، (ایبنا)، اطلاعات کتابشناسی آثاری را که در یک‌سال اخیر (۱۳۹۷) پیرامون ایشان و تفکراتشان منتشر شده‌ است، …

اجازه اجتهاد، یکی از اقسام اجازات متداول و مرسوم در حوزه علمیه است که قدمت آن حداقل به دوران وحید بهبهانی می‌رسد. در سی‌امین سالروز رحلت مرحوم امام خمینی رحمت‌الله علیه، به یک مسئله رایج که حتی در میان اهل علم نیز مرسوم است می‌پردازیم و آن، اجازات اجتهاد مرحوم امام خمینی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: مشهور در میان اهل علم این است که مرحوم امام خمینی از شخصی از علما، اجازه اجتهاد ندارند و حتی برخی از شاگردان مرحوم امام، خاطراتی را از ایشان مبنی بر عدم استجازه اجتهاد ایشان از سایرین نقل فرموده‌اند. حقیر بنا به تحقیقی که …

از جهت کیفیت، درس امام، مقداری با نجفی‌ها فرق می‌کرد. نظر فقها را زیاد متعرض می‌شدند خود ایشان خیلی در درس مطالعه و کار می‌کرد. نظر فقها را در درس بررسی و نقد می‌کرد این شیوه در نجف خیلی مطرح نبود. تنها درسی که خیلی به اشکال و استشکال اهتمام و مجال می‌داد، درس مرحوم امام بود.

سه جریان در این قسمت به وجود آمد. گروه اول بر خصوص صاحب‌جواهر و نظرات ایشان تکیه کردند. فقیهی است که مثلاً این‌گونه می‌گوید: اگر کسی ختنه نشده بود، باید برویم و او را یافته و ختنه کنیم! گروه دوم بر مشی و مبانی صاحب‌جواهر تکیه داشتند. این‌ها نیز طبعاً مباحثی مانند مصلحت، مناط، تنقیح و ملاک را نمی‌پذیرفتند، بلکه دقیقاً همان حدومرزهای صاحب‌جواهر را در این امور می‌پذیرفتند. گروه سوم اما می‌گفتند: مرحوم امام صحبت از فقه جواهری کرده؛ لکن معنایش تقلید از صاحب‌جواهر و اجتهاد در آن قالب و محدوده روش‌های ایشان نیست. علمای بسیاری آمدند که ادامه‌دهنده …

فقها ۵۰۰ سال می‌گفتند: آب چاه، حکم آب قلیل را دارد و مثلاً در صورت برخورد با نجاست نجس می‌شود. مرحوم علامه حلی با بررسی مجدد ادله، نظر جدیدی ارائه دادند. حال ما فتوای مرحوم حلی را جزو فقه سنتی می‌دانیم. یا مثلاً اکثر فقها هدیه یا فروش قرآن کریم به کافر را حرام دانسته و آن را مصداق سبیل کافر بر مسلمآن‌که حرام است، می‌شمردند. بزرگانی مانند مرحوم امام فرمودند: اگر این کار راه هدایت و ارشاد و شناخت غیرمسلمان به اسلام را باز کند، اشکالی نداشته و حلال است. مثال دیگری عرض کنم؛ مشهور فقها قائل به نجاست …

تأثیری که امام در حوزه گذاشت، هیچ ‌یک از مراجع دیگر این جور تأثیر نگذاشتند. امام با دو خطری که حوزه شیعه را تهدید می‌کرد یکی تفکر اسلام منهای روحانیت و از بین بردن قداست روحانیت شیعه و دیگری تخلیه علمی حوزه‌ها مبارزه کرد و غیر از ایشان کس دیگری نمی‌توانست مقابل این جریان بایستند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی، علاوه بر اینکه یکی از شاگردان بزرگ امام است، خود نیز به تدقیق و پژوهش در آثار امام شهره است. با او درباره روش تدریس امام و مبانی خاص فقهی و اصولی ایشان گفتگو کردیم.