معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر با بیان اینکه این عالم شهید هنوز ناشناخته هستند، گفت: برخی از ارجاعاتی که به اندیشه شهید صدر وجود دارد، غیردقیق و گاهی بر خلاف اندیشه ایشان است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سیدامید موذنی، معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر، در پاسخ به این پرسش که اخیراً مطالب متعددی درباره اندیشه و فعالیتهای …
Read More »Tag Archives: انتخاب سردبیر
متن خوب بنویسید، خودبهخود درسی میشود
رئیس مؤسسه کتابشناسی شیعه، اگرچه با تمام وجود، نیاز به تدوین کتب جدید در تمام رشتههای حوزوی را تصدیق میکند؛ امّا از مبالغههایی که بهزعم وی در رابطه با بیثمر بودن برخی مباحث اصولی انجام میشود نیز ناخرسند است. با توجه به تجربیات حضرتعالی در مرکز تدوین متون درسی حوزه، بایستههای کتب درسی و آموزشی را در چه اموری میدانید؟ …
Read More »بررسی مُدعای ثبوت نسبت به عدم باور آخوند به حاکمیت سیاسی فقیهان
آنچه در این نوشتار محور بحث قرار میگیرد، دیدگاه آخوند خراسانی درباره مشروعیت حکومت در عصر غیبت و بهطور خاص، حاکمیت سیاسی فقیهان است. این مسأله، بهویژه با توجه به برخی نوشتههایی که در آنها نسبت به تفسیر و توضیح دیدگاه ایشان به اشتباه قضاوت شده است، اهمیت بیشتری مییابد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بررسی اندیشه سیاسی مرحوم آخوند ملامحمد …
Read More »تعزیر مالی و جریمه دولتی برای مطالبات غیرجاری در بانکداری اسلامی
مقاله پیش رو که در شماره ۶۴ «فصلنامه اقتصاد اسلامی» به چاپ رسیده، درصدد است با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و با استفاده از منابع فقه امامیه به بررسی این فرضیه بپردازد که راهکار تعزیر مالی مشتریان متخلف میتواند به عنوان روش بهینه مطرح گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی شماره شصت و چهارم …
Read More »اگر فرهنگ پذیرش اختلاف، نهادینه شود به «تقیه» نیازی نخواهد بود
تشخیص موقعیت تقیه بستگی به زمان و مکان و شرایط سیاسی و اجتماعی دارد. امروزه بسیاری از آزادیهای دینی، فکری و بیان افکار تأمین میشود. البته بعضی از جوامع اسلامی هنوز گرفتار سختگیری در آرا و نظرات هستند و نظر مخالف را تحمل نمیکنند. سزاوار است فرهنگ اختلاف نظر و آزادی فکر و تحمل نظر مخالف در این جوامع ترویج …
Read More »«نظریه ترتب» و «مجسمه و نقاشی» دو اثر متفاوت آیتالله اعرافی
کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» نخستین جلد از سری بحثهای اصول فقه و کتاب «مجسمه و نقاشی» از سری بحثهای فقه هنر، تقریرات درس خارج آیتالله اعرافی، به همت سیدنقی موسوی و احمد عابدینزاده از سوی مؤسسه نشر اشراق و عرفان منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پیشگفتار کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» میخوانیم: دانش اصول فقه …
Read More »ساختار پیشنهادی محقق اصفهانی از ساختار شهید صدر متقن تر است!
شبکه اجتهاد: آیتالله سیدمحمد حسینی زنجانی، فرزند مرحوم آیتالله سیّد عزّالدین حسینی زنجانی است. او با فوت پدر و بازگشت به مشهد، درس فقه و اصول خودرا دوباره برپا کرده است. در این میان، ارادت قدیمی او، به سان پدرش، به محقّق اصفهانی، موجب شده تا علاوه بر دروس روزانه خود، تدریس نهایۀالدرایه را نیز به صورت اختصاصی با برخی …
Read More »«پژوهشنامه متین» در ایستگاه ۷۲
«تبیین جایگاه مقتضیات زمان و مکان در فرآیند اجتهاد»، «بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) پیرامون منشأ حجیت قطع» و «بررسی ابتکارات فقهی سید مصطفی خمینی در باب بیع» از جمله مقالات منتشر در آخرین فصلنامه متین میباشند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتاد و دومین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» (پاییز ۹۵) که به صورت تخصصی به پژوهش در زمینه امام …
Read More »پارسانیا: نزاع مشروطه و مشروعه بر سر ولایت فقیه نبود/ ثبوت: عدم باور آخوند به حکومت اسلامی در عصر غیبت
حجتالاسلام پارسانیا با بیان این که در زمان مشروطه علما درباره اصل تشکیل ولایت فقها مخالفتی نداشتند بلکه درباره امکان اجرا و مصادیق حرف داشتند، گفت: آخوند خراسانی ولایت فقیه را قبول داشته، ولی درباره شدن یا نشدن آن نظر متفاوتی داشته است. این در حالی است که به اعتقاد اکبر ثبوت، آخوند اعتقادی به حکومت اسلامی در عصر غیبت …
Read More »نائینی بین دولت جدید، ملیت ایرانی و مذهب تشیع آشتی برقرار کرد
مرحوم نائینی میگوید عبور از سلطنت به دوران مدرن، منع شرعی ندارد بلکه با حمایت شرعی نیز مواجه است. او دولتهای سلطنتی را دولت نمیبیند و معتقد است که ذات دولت، امانتی است و از ابتدا مشروطه بوده است؛ بنابراین مرحوم نائینی بین دولت جدید و ملیت ایرانی و مذهب تشیع آشتی برقرار میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »مراجع تقلید و اساتید بزرگ هم از «تورّم اصول» نالانند
شبکه اجتهاد: سید صمصام الدین قوامی، از سالها پیش که در درس خارج آیتالله فاضل لنکرانی شرکت میکرد، حذف مباحث بیثمر از دانش اصول را پیگیری مینمود. رئیس مرکز تخصّصی مدیریت، امروز نیز که خود بر کرسی تدریس خارج نشسته است، آرزوی پالایش اصول فقه و حذف مباحث بیثمر را دارد. به باور مدرس خارج فقه مدیریّت اسلامی، حذف مباحث …
Read More »امام به اصالت و حفظ شأن روحانیت معتقد بود/ حساسیتهای امام نسبت به روشنفکران دینی
امام به اصالت روحانیت معتقد بود. گروههای دیگر، حتی اگر تحت نفوذ روحانی ارزشمندی هم بودند، باز آنها را قبول نداشتند./ امام به روحانیت موقعیتی داد که اگر روحانیت مثل سال اول انقلاب، موقعیتی را که امام به آنها داد، حفظ میکردند، وجهه و محبوبیت بسیار قدرتمندی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، بازاندیشی در نگاه امام به روشنفکران صرفاً یک …
Read More »از ارتقای جایگاه «مرجعیت شیعه» تا الگویی برای توسعه مباحث دینی
نجف لکزایی: آیتالله بروجردی به مساله رهبری و مرجعیت یک نگاه کاملاً راهبردی داشت. برخی به دنبال این امر هستند که آیا آیتالله بروجردی به مساله ولایتفقیه اعتقاد داشت یا خیر، ولی اگر کسی عملکرد ایشان را مشاهده کند دیگر جایی برای این بحثها باقی نمیماند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «درایت اجتماعی سیاسی» از سلسله پیش کنگرههای نکوداشت …
Read More »فقه شیعه در هیچ برههای از تاریخ تعطیل نبوده است/ بر مرجعیت علمی اهلبیت(ع) تأکید کنیم
آیتالله بروجردی میفرمود فقه شیعه از زمان حضرت باقر(ع) که شروع شده تا کنون ادامه داشته و چنین نبوده که یکی دو قرن اصلا فقیه نداشته باشیم. فقه شیعه در هیچ برههای از تاریخ تعطیل نبوده و دائما رو به پیشرفت بوده تا رسیده به زمان ما. فقه شیعه به عنوان اعتراض به اهل سنت شروع شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: …
Read More »تأکید مدیرحوزههای علمیه بر «توسعه اجتهاد منظومهای»/ ایستایی فقه، بیمعناست
در مرحله منظومهسازی، جریان فقه ما باید پویا، زنده و فعال باشد و این کار به فقیهانی زمانشناس، موضوعشناس و بهرهمند از نگاه راهبردی نیاز دارد. در شرایط کنونی، به معماری دانش نیازمندیم و توجه به این بعد، بسیار ضرورت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه در کارگاههای «اسلامیسازی علوم انسانی» که به همت مؤسسه …
Read More »خلأ اندیشه فقهی نظاممند در مواجهه با اجتناب مالیاتی/ ضرورت آینده پژوهی در فقه
فقه از نظر متدولوژی نمیتواند با اجتناب مالیاتی مبارزه کند چون اگر بگوید نامشروع است، فرار مالیاتی میشود و تا زمانی که بگوید مشروع است اجتناب میشود، پس خود فقه نمیتواند اصل اجتناب مالیاتی را مورد اصلاح قرار دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقههای مضاف بهعنوان دانشهای نوپیدایی که میتوانند در کاربردی شدن فقه سهم به سزایی ایفا کند چندی …
Read More »تحوّل خواهان، متن آموزشی بنویسند تا عیارشان مشخّص شود!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین حمید درایتی، علاوه بر اشتهار به داوری مسابقات کشوری و بینالمللی حفظ قرآن و نهجالبلاغۀ، از اساتید به نام خارج فقه و اصول حوزه علمیّه مشهد است. تأسیس سایت «شیعه سرچ» به همراه تدوین درسنامه رسائل و کفایهالأصول (که این دومی به چاپ نیز رسیده است)، بخشی از این تلاشهاست. استاد، خسته از بیتوجّهی مدیران و …
Read More »گزارشی از نشست امام موسی صدر «فـقیـه صلـح»
امام موسی صدر نماینده شیعه تمدنی در دوران معاصر است؛ اهمیت و ارزش او در این است که به لوازم این مبانی انسانشناسی که برگرفته از مکتب اهل بیت است، اعتقاد راسخ دارد. امام صدر در جایی میگوید گاهی با نجنگیدن باید شجاعت انقلابی خود را نشان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین نشست پیش مقدماتی همایش بینالمللی «نقش ادیان …
Read More »چرا برخی با رویکرد مقارن در فقه، مخالفند؟
در ابتدا باید به این نکته توجه نمود که ما با اهل سنت اشتراکات فراوانو اختلافاتی جدی داریم که بندهاز آنمشترکات، به «فقه الوفاق» و از اختلافات، به «فقه الخلاف» تعبیر میکنم. فقه الوفاق دربردارنده مواردی است که در فقه مذاهب اهل سنت و فقه شیعه مورد اتّفاق و پذیرش همگان است، ولی فقه الخلاف در بردارنده موارد اختلافی فریقین …
Read More »آیا فقه شیعه حاشیهای بر فقه اهلسنت است؟
مرحوم آیتالله بروجردی در این موضوع نظریه خاصی داشتهاند که آثار بسیاری در مقام استنباط و اجتهاد دارد/ اینکه اسم آن حاشیه بر فقه سنی گذاشته بشود، خیلی تعبیر خوبی نیست/ فقه شیعه در دوران امام باقر و امام صادق علیهماالسلام مرحله اوج را طی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش نشست علمی کنگره نکوداشت آیتالله بروجردی(ره) با حضور …
Read More »رجبی: مراتب دین، روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود/ الهیخراسانی: سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد
دکتر رجبی میگوید مفهوم شناسی دین و مراتبش روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود و از اینسو حجتالاسلام الهی خراسانی معتقد است سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد و میتواند طیف وسیعی از فیلمها و تفکرات سینمایی در این قلمرو جای بگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست تخصصی «خدمات متقابل دین و سینما» با مشارکت حوزه هنری خراسان و اداره کل …
Read More »گپوگفت صریح با دکتر عیسینیا درباره استقلال حوزه و کتاب جدیدش
باید مشخص شود که حوزه در مسائل مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و… حرفی برای گرفتن دارد یا نه؟ و اگر دارد، آیا این حرف با نظام در تضاد است؟ در چنین صورتی کجا باید حرفش را مطرح کند؟ صحبت من این است که نظام ولایت فقیه این اجازه را به شما نمیدهد! به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر رضا عیسینیا عضو …
Read More »کتابشناسی: الذَّریعَه الى اصولالشّریعه
تألیف الذریعه نقطه عطفی در تاریخ فقه و اصول امامی به شمار میرود. از یک سو، تدوین این اثر آن هم به دستِ دانشمندی جامع الاطراف و متنفذ چون سید مرتضی، به خودی خود گامی مهم در شکلگیری و هویتیافتن اصول فقه امامیان بود. از این رو، الذریعه چه در میان فقهای امامی و چه از جانب فقیهان مذاهب مختلف …
Read More »تأثیر نسخـه شناسـی در فرایند اجـتـهاد
تا حد امکان از تصحیح اجتهادی پرهیز کنیم تا اینکه بر متن اصلی روایت تحفظ صورت گیرد، به جهت اینکه در برخی موارد یک کبری کلی و قاعده کلیه منوط به نسخه است و تحفظ بر متن اصلی در نسخهشناسی و تصحیح متون بسیار حائز اهمیت است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشستهای علمی مدرسه فقهی امام محمدباقر(ع)، بیست …
Read More »«جستارهای رجالی» آیتالله شب زندهدار منتشر شد
«کتاب کافی شریف»، «کتاب مسعده بن صدقه» و «کتاب تفسیر علی بن ابراهیم» جستارهای رجالی آیتالله شب زندهدار است که شامل مباحثی درباره راویان، کتب قدما و مبانی علم رجال میباشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ارزیابی و شناخت اعتبار روایت معصومین(علیهمالسلام)، غالباً متوقف بر بررسی سندی آنهاست. این مهم، با تسلط بر علم رجال حاصل میشود که آن نیز جز …
Read More »نیمنگاهی به مقالات شماره جدید فصلنامه «حکومت اسلامی»
شماره ۷۹ فصلنامه علمی- پژوهشی «حکومت اسلامی» ویژه اندیشه و فقه سیاسی اسلام، وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، با مدیرمسئولی سیدمحمود هاشمی شاهرودی و سردبیری سیدهاشم حسینی بوشهری به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۹۰ صفحه منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این شماره از فصلنامه که مربوط به بهار ۹۵ میباشد، حاوی هفت مقاله از محققان …
Read More »ساختار فعلی اصول فقه، «نظام ساز» نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث از کارآمدی ساختار فعلی دانش اصول فقه، چندی است که به بحث روزانه حوزویان تبدیل شده است. برخی ساختار فعلی را کارآمدترین ساختار میدانند و پارهای نیز چاره را در تحوّل میانگارند. گفتگوی «شبکه اجتهاد» با حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه با تناسب ساختار فعلی دانش اصول فقه …
Read More »پیامهای مراجع و علمای اعلام در فقدان «مجتهد مبارز انقلابی»
مراجع عظام تقلید و علمای اعلام با صدور پیامهای جداگانهای ارتحال آیتالله هاشمی رفسنجانی را تسلیت گفتند و بر وفاداری او تا آخرین لحظات عمر به امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب تأکید کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ساعت اولیه درگذشت آیتالله اکبرهاشمی رفسجانی بهرمانی، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی پیامی صادر کردند که بدین شرح است: …
Read More »«فقه المصلحت» در گفتگو با آیتالله هاشمی رفسنجانی
باید مصلحت- قبل از ورود به دلایل مصلحت- از نظر عقلانی و تحلیلی تشخیص داده شود و حتی تشخیص مصلحت یکی از اصول مهم اجتهادی است که میخواهد مکمل خاتمیت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله هاشمی رفسنجانی طی گفتگویی، به جایگاه مصلحت در فقه و حقوق اسلامی همچنین جایگاه این نهاد در جامعه، ضرورتهای تشکیل مجمع تشخیص مصلحت وکارکرد …
Read More »اجتهادهای متفاوت هرگز نتوانست در رفاقت و محبت خللی وارد آورد
اختلاف نظرها و اجتهادهای متفاوت در برهههائی از این دوران طولانی هرگز نتوانست پیوند رفاقتی را که سرآغاز آن در بینالحرمین کربلای معلّی بود به کلی بگسلد و وسوسهی خناسانی که در سالهای اخیر با شدت و جدیت در پی بهره برداری از این تفاوتهای نظری بودند، نتوانست در محبت شخصی عمیق او نسبت به این حقیر خلل وارد آورد. …
Read More »