عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: شناخت ما از مفهوم ربا بهروز و متناسب با شرایط و مقتضیات زمانی و مکانی نیست و خلأ مباحث بنیادی، مفهومی، تئوریک و نظری در حوزه بانکداری اسلامی کاملاً جدی است و تا سایه سیاستزدگی بر تحلیلهای منصفانه و صرفاً علمی حاکم است، نمیتوانیم آسیبشناسی منصفانهای را در این حوزه انجام دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، در هفتههای اخیر شاهد اولین جلسات شورای فقهی بانک مرکزی در جایگاه قانونی و رسمی بودیم. این شورا برای سالیان متمادی دارای جایگاه مشورتی در بانک مرکزی بود و مصوبات آن ضمانت اجرایی نداشت و همین مسئله …
توضیحات بیشتر »شورای فقهیِ رسمی نمایشی برای پوشاندن مشکلات شرعی نظام بانکی است!
عضو هیئت علمی جامعهالمصطفی(ص) العالمیه اظهار کرد: وضعیت کنونی نشان میدهد که شورای فقهی بانک مرکزی بیش از آنکه بتواند کار جدیدی برای انطباق عملکرد بانکداری با دستورات فقهی انجام دهد، عمدتاً نمایشی است تا بانکها را که از قوانین اسلامی فاصله گرفتهاند از عیوب و ضعفهایی که دارند مبرا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، در هفتههای اخیر شاهد اولین جلسات شورای فقهی بانک مرکزی دارای جایگاه قانونی بودیم. این شورا برای سالیان متمادی جایگاه مشورتی در بانک مرکزی داشت و مصوبات آن ضمانت اجرایی نداشت و همین مسئله زمینههای انتقاد برخی اقتصاددانان و کارشناسان اقتصاد اسلامی را فراهم کرده …
توضیحات بیشتر »اولین شورای فقهی بانک مرکزی برگزار شد/ نظارت بر بانکداری بدون ربا
اولین جلسه شورای فقهی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اجرای ماده ۱۶ قانون برنامه ششم توسعه کشور، به ریاست عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی تشکیل شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این شورا با هدف اطمینان از اجرای صحیح عملیات بانکی بدون ربا در نظام بانکی کشور و اظهار نظر نسبت به رویههای ابزار رایج شیوههای عملیاتی، دستورالعملها و چارچوب قراردادها و نحوه اجرای آنها از جهت انطباق با موازین فقه اسلامی تشکیل شده است. این شورا مرکب از پنج نفر فقیه میباشد که با پیشنهاد رییس کل بانک مرکزی و تایید فقهای شورای نگهبان منصوب میشوند. همچنین یک …
توضیحات بیشتر »نوشتن قانون جدید بانکداری صرفاً کافی نیست/ روحانیت به مردم قول اجرای اسلام را داده است/ طرح جدید مشکل جریمه تأخیر را برطرف میکند، اما جلوی حقههای بانکی را نمیگیرد!
اگر این قانون پنج سال اجرا شود چه اتفاق خاصی رخ میدهد. آیا ربا حذف میشود؟ آیا صوریسازی و حیل ربا از بین میرود؟ آیا عدالت و کارآیی محقق میشود و بانکها رقابتپذیر میشوند؟ قطعاً این افراد در مجلس به قصد قربت کار میکنند و شایسته تقدیر هم هستند، اما صرفاً نوشتن قانون جدید کافی نیست. روحانیت به مردم قول اجرای اسلام را داده است؛ بنابراین باید بررسی کنیم که آیا این قانون منجر به اجرای اسلام میشود یا باعث عقبگرد خواهد شد؟ بهتر است کلاه خود را قاضی کرده و بعد تصمیم بگیریم. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح «قانون …
توضیحات بیشتر »راه اصلاح نظام بانکی از بانک مرکزی نمیگذرد/ سران قوا در تصمیم خود تجدیدنظر کنند
مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: بانک مرکزی شاهد انجام بسیاری از صوریسازیها و رباخواریها در بانکهای تجاری و اقدامات غیرقانونی دیگر بوده و نتوانسته یا نخواسته آنها را اصلاح کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلاموالمسلمین غلامعلی معصومینیا، مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی، درباره مصوبه جلسه اخیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی مبنی بر واگذاری اختیار اصلاح نظام بانکی به بانک مرکزی به ایکنا گفت: عنوان دقیق این مصوبه واگذاری برطرف کردن چالشهای نظام بانکی به بانک مرکزی است و در این راستا بانک مرکزی موظف شد تا پیشنهادات اجرایی را به جلسه سران قوا ارائه کند اما در ۳۴ …
توضیحات بیشتر »صمصامی: بازی با کلمات در «طرح بانکداری جمهوری اسلامی»/ محققنیا: قانون سال ۶۲ از طرح جدید پیشرفتهتر است/ با یک ایمیل درخواست اظهارنظر کردند
کارشناسان ضمن انتقاد از روند تدوین طرح، تأکید کردند که قانون بانکداری بدون ربا که در سال ۱۳۶۲ تصویب شده در مقایسه با طرح جدید پیشرفتهتر است و مطلب تازهای در این طرح دیده نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» پس از کشوقوسهای فراوان و ادغام چند طرح دیگر در کمیسیون اقتصادی مجلس در دست بررسی است. از زمان آغاز به کار اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا تاکنون انتقادات بسیاری به طرحهای آماده شده وجود داشته و از جمله یکی از مهمترین این انتقادات به اجرای آزمایشی قانون جدید ذیل اصل ۸۵ قانون …
توضیحات بیشتر »صمصامی: بانکها حیلههای فقهی لازم برای عقود را پیدا کردهاند/ بانکهای اسلامی الگوی خود را از بانک ربوی گرفتهاند/ محققنیا: سیستم مالی وحی منزل نیست
در نشست «امکان یا امتناع از بانکداری اسلامی» عنوان شد: بانکها حیلههای فقهی لازم را برای عقود صوری پیدا کردهاند؛ مثلا میگویند این مشارکت است و به لحاظ فقهی اشکالی ندارد اما وقتی به عمق آن نگاه میکنیم، بانک وارد فعالیت واقعی نمیشود بلکه همه کار را به مشتری سپرده و فقط پول را به مشتری میدهد و تضمین سود آن را از مشتری میگیرد؛ این فرآیندی است که در تمام عقود وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، بانکداری اسلامی در ایران در طول چهار دهه گذشته، موضوعی مورد مناقشه بوده است. از یک طرف عدهای از کارشناسان امر معتقدند …
توضیحات بیشتر »دفاع موسویان از اجرای آزمایشی قانون جدید بانکداری/ شورای جدید فقهی بانک مرکزی از چه زمانی آغاز به کار میکند؟
عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی درباره دلایل دفاع خود از اجرای آزمایشی قانون جدید بانکداری کشور گفت: بنده از این جهت موافق هستم که با توجه به اینکه تحولات و نوآوریها در حوزه بانکداری بسیار سریع اتفاق میافتد و از طرف دیگر هم، شیوه قانونگذاری در کشور بسیار کُند و زمانبر است؛ بنابراین بنده با این اقدام موافق هستم چون تصویب قانون دائمی، متصدیان را بیخیال اصلاح آن میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال بررسی است و در هر جلسه موادی از آن مورد بررسی و تصویب قرار …
توضیحات بیشتر »موافق اجرای آزمایشی قانون جدید بانکداری نیستم/ آغاز بررسی بخش بانکداری اسلامی
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه بررسی بخش بانکداری اسلامی طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی به تازگی در این کمیسیون آغاز شده، اظهار کرد: بنده با اجرای آزمایشی این قانون موافق نیستم؛ چراکه معتقدم به سرنوشت طرحهای دیگر دچار خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال بررسی است و در هر جلسه موادی از آن مورد بررسی و تصویب قرار میگیرد. طبق خبرها قرار است این طرح ذیل اصل ۸۵ قانون اساسی به تصویب رسیده و برای مدت پنج سال به صورت آزمایشی اجرایی شود. این مسئله موجبات …
توضیحات بیشتر »طرح جامع بانکداری گامی به عقب است/ ۸۰ درصد عقود بانکی صوری هستند/ شورای فقهی بدون ترکیب قوی به پوشش شرعی رباخواری بانکها منجر میشود/
عضو هیئتعلمی جامعهالمصطفی (ص) العالمیه اظهار کرد: شورای فقهی بانک مرکزی باید هم ترکیب و هم جایگاه قوی داشته باشد که نظرات آن در آنچه خلاف شرع قلمداد میشود به خوبی مورد توجه قرار گیرد وگرنه صرفاً ظاهری اسلامی به تخلفات نظام بانکی خواهیم داد و از این جهت هم به مشکلات نظام بانکی دامن خواهیم زد. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال بررسی است و در هر جلسه موادی از آن مورد بررسی و تصویب قرار میگیرد. طبق خبرها قرار است این طرح ذیل اصل ۸۵ قانون اساسی به …
توضیحات بیشتر »طرح جدید بانکداری، بدون حل مشکلات اصلی به هیچ وجه مطلوب نیست/ ایرادات جدی است؛ آدرس غلط ندهیم!
مدیر گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی گفت: گرچه تلاش کسانی که طرح جدید بانکداری اسلامی را آماده کردهاند، مأجور و مشکور بوده اما واقعیت آن است که این طرح ساختار بانکداری را دگرگون نکرده، بلکه رفرمی را در همان ساختار غلط ربوی پدید آورده که قطعاً این مساله راهگشا نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر غلامعلی معصومی نیا در خصوص هدف از صدور بیانیه جمعی از اساتید اقتصاد حوزه در خصوص طرح جدید بانکداری اسلامی و اشکالات وارده به آن اظهار داشت: با توجه به این که ما یک حکومت اسلامی تاسیس کرده ایم باید به …
توضیحات بیشتر »حاشیهای بر نامه اخیر منتقدان طرح جامع بانکداری/ وهاب قلیچ
چنانچه توصیه بر آن است که میتوان با نظارت دقیقتر مانع از صوریسازی تسهیلات مشارکتی شد، آیا نمیتوان این مکانیسم نظارتی را برای تسهیلات مبادلهای بکار گرفت؟ شبکه اجتهاد: پس از تهیه طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» از تلفیق و تجمیع سه طرح «طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران»، «طرح بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران»، «طرح تاسیس بانک توسعه جمهوری اسلامی ایران» و یک لایحه «اصلاح قانون پولی و بانکی کشور» توسط جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در برخی از مجامع علمی بحثها و نقدهایی نسبت به این طرح ایراد شده است. جدیدترین این واکنشها ارسال نامهای از …
توضیحات بیشتر »ناسازگاری بانکداری بدون ربای کنونی با حقوق شهروندی
وقتی نظام بانکداری اسلامی را تأمینکننده حقوق شهرندی تعریف کنیم قطعاً هیچ سازگاری با نظام بانکی موجود ندارد که شاهد چنین سطحی از تورم هستیم و میتوانیم این استدلال را بپذیریم که تورم که محصول نظام بانکی ناکارآمد است ضرر بزرگی را به مردم جامعه وارد میکند به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عباس شفیعینژاد، کارشناس اقتصاد اسلامی و مدیرگروه فقه اقتصادی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به بیان نکاتی درباره جایگاه حقوق شهروندی در بانکداری اسلامی پرداخت و اظهار کرد: بانکداری اسلامی یک نهاد غیرانتفاعی است که تنظیمات و ترتیبات پولی را در جامعه انجام میدهد؛ بنابراین وقتی معتقدیم که …
توضیحات بیشتر »اتمام حجت صاحبنظران اقتصاد اسلامی/ ۱۳ اشکال اساسی طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران»
گروهی از خبرگان حوزوی و دانشگاهی متخصص در اقتصاد اسلامی تشکیل شده و از سویی به طور دقیق ریشهها و علل عدم موفقیت اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا در سی و چهار سال گذشته را بررسی کنند و از جانب دیگر در مورد قابلیت طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» برای اصلاح و رفع ناکارآمدی قانون فعلی بانکداری، ارزیابی و داوری درستی را صورت دهند و نتایج آن به مجلس شورای اسلامی جهت اصلاح طرح منعکس گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، ۲۲ نفر از صاحبنظران حوزوی و دانشگاهی اقتصاد اسلامی با صدور بیانیهای، خطاب به نمایندگان مجلس شورای …
توضیحات بیشتر »بانکداری اسلامی؛ آن دستهای قابل اعتماد
شبکه اجتهاد: هنگامی که در محافل عمومی و حتی بعضا کارشناسی از «بانکداری اسلامی» سخن به میان میآید عموما کلیدواژههایی مانند ممنوعیت ربا و بهره و یا عقود شرعی همچون مشارکت، مرابحه یا قرضالحسنه در ذهن تداعی شده و در کنار آن، وضع ناخوشایند نظام بانکی کشور به عنوان نمونهای از کارنامه بانکداری اسلامی قلمداد میشود! حال آنکه نه ضوابط بانکداری اسلامی صرفا محدود به منع ربا و استفاده از عقود شرعی است و نه وضع فعلی بانکداری کشور نماینده حقیقت عینیتیافته بانکداری اسلامی میتواند باشد. این نوشتار قصد دارد صرفا با اشاره به دو قاعده بانکداری اسلامی، از ظرفیت …
توضیحات بیشتر »اشکال علما به بانکها به خاطر صوری بودن عقود است/ باید برای آشنایی مردم با عقود اسلامی برنامه ریزی شود
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) یکی از لوازم تحقق بانکداری اسلامی را منوط به دوری از ربا دانست و گفت: اگر واقعاً بانکها به عقود اسلامی به صورت واقعی عمل کنند نه ظاهری، مشکلی به وجود نمیآید و این که برخی از علما اشکال میگیرند به خاطر صوری بودن عقود است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار مسؤولان بانک مهر اقتصاد با اشاره به مسأله مهم بانکداری اسلامی، گفت: بخشی از مسأله بانکداری در کشور مربوط به متخصصان این عرصه میشود که باید روشها و راهکارهای جدید در این زمینه را به مسؤولان ارائه کنند و …
توضیحات بیشتر »هیچ ارادهای برای حذف ربا از بانکداری وجود ندارد/ طراحی ساختار نظام بانکداری اسلامی بر عهده حوزه علمیه است
حجتالاسلام مادرشاهی گفت: در راستای بانکداری اسلامی کارهای خوبی در حوزه علمیه انجام شده ولی بعضی مشکلات اصلی آن جاست که گویی هیچ قصدی برای تغییر ساختار بانکداری وجود ندارد. به عبارت دیگر نگاه تحولی به ساختار نظام بانکداری وجود ندارد و صرفاً نگاه اصلاحی است. خود بانکها نیز علاقه مندند تسهیلاتشان را به جایی بدهند که سود بیشتری به آنها بدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، بانکداری اسلامی به نوعی از بانکداری گفته میشود که در جهت تحقق اهداف نظام اقتصادی اسلام است از آنجا که اهداف نظام اقتصادی سرمایهداری و سایر نظامات اقتصادی غیر اسلامی با اهداف نظام اقتصادی …
توضیحات بیشتر »تیغ تیز بنگاه داری زیر گلوی بانکداری اسلامی
شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی و به طور خاص ربازدایی از عملیات بانکی در ایران نه تنها بعد از پیروزی انقلاب اسلامی که حتی قبل از آن نیز دغدغه جامعه بوده است. تشکیل صندوقهای قرض الحسنه پیش از انقلاب در همین راستا رقم خورد و پس از پیروزی انقلاب، در پی فراز و نشیبهای اوایل انقلاب، در نهایت ایده بانکداری اسلامی با الهام از دیدگاه شهید صدر و بر پایه عقود مشروع در فقه تجارت، در قالب قانون عملیات بانکی بدون ربا جامه عمل پوشید و اراده نظام بر این تعلق گرفت که تمام بانکها ملزم به رعایت مفاد قانون جدید …
توضیحات بیشتر »اسلامی شدن بانکها فقط به حذف ربا نیست/ با استفاده از عقد صلح فعالیت ما صوری تلقی میشود نه واقعی!
رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم با بیان اینکه هدف بانکداری اسلامی، ایجاد عدالت در جامعه است، گفت: حذف ربا بخشی از اسلامی شدن بانکهاست و همه آن نیست. سعی کردیم با استفاده از تبصرهها با استفاده از برخی عقود مثل عقد صلح که بسیار پر کاربرد است به حذف ربا اقدام کنیم و این باعث شده که خیلی جاها، فعالیت ما صوری تلقی شود و نه واقعی. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد محقق نیا رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم، با بیان اینکه بانکداری اسلامی در واقع به مجموعهای از مقررات و قوانینی اطلاق میشود …
توضیحات بیشتر »ترسیم چالشهای جدی پیش روی اجرای بانکداری اسلامی/ لزوم ساختارهای لازم برای حذف ربا در کشور
یک سری از روشهایی که مبتنی بر عقود اسلامی است، جایگزین عملیات بانکی متعارف شده است. درحالیکه از منظر اسلامی قراردادها و عقود بانکی الزاما نباید منحصر به مواردی باشد که در قانون عملیات بانکی بدون ربا از آن یاد میشود. شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی نوعی بانکداری یا فعالیت بانکی است که با احکام اسلام (بهویژه از دید ربا و رباخواری) همخوانی دارد و در قالب اقتصاد اسلامی تعریف میشود. بانک نهادی حقوقی است که عملیاتهای پولی، مالی و اعتباری را بر عهده دارد. بانکداری نیز عبارت است از ارائه خدمات و عملیات بانکی. حال اگر بخواهیم این خدمات و …
توضیحات بیشتر »