بایگانی برچسب: بهمن دهستانی

شبکه اجتهاد: هفته وحدت اسلامی از ابتکارات و مناسبت‌های برآمده از ایمان انقلاب اسلامی به اتحاد جهان اسلام است. در باور و فرهنگ تشیع تلاش برای وحدت و حفظ انسجام اسلامی و پرهیز از شکاف و فروپاشی جوامع اسلامی ریشه در مجاهدت‌های امیرمؤمنان(ع) بعد از رحلت رسول خدا(ص) دارد و توسط ائمه معصومین(ع) تداوم یافته است و نوعی ضرورت مذهبی تلقی‌‌ می‌شود. از این‌رو وحدت اسلامی مسئله‌‌ای تازه برآمده در دوران معاصر نیست و ریشه‌های روشن اعتقادی و قرآنی دارد و سیره قطعی اهل‌بیت(ع) به شمار‌‌ می‌رفته است. آیه شریفه «وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ الله جَمِیعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ» در سوره آل‌عمران در …

شبکه اجتهاد: مسئله جانشینی پیامبر اعظم(ص) و رهبری امت اسلام یکی از قضایای مورد توجه مسلمانان از صدر اسلام تا به امروز بوده است. بخش بزرگی از رویدادهای سال‌ها و ماه‌های پایانی حیات مبارک رسول اکرم(ص) و حوادث پس از رحلت ایشان معطوف به چگونگی امامت و رهبری جامعه اسلامی دانسته می‌شود که آثار آن به باور بسیاری از مورخان تاریخ اسلام تا به امروز باقی مانده است. ویل دورانت، تاریخ‌نگار شهیر قرن بیستم در کتاب معروف خود به‌نام «تاریخ تمدن» حوادث پس از رحلت پیامبر(ص) را نوعی نزاع و درگیری در میان اصحاب او و اهالی مدینه بر سر …

شبکه اجتهاد: همزمان با سالروز تخریب مزار ائمه بقیع (ع) در مدینه منوره در سال ۱۳۴۴ هجری قمری، یاد و سخن از این هجمه کور وهابیت در محافل شیعی تازه می‌شود و مجالس عزاء برای احیاء اهمیت این واقعه در گوشه و کنار برگزار می‌گردد. در سال‌های گذشته برخی صاحبنظران و دلسوزان پیشنهاداتی برای جلب توجه جهان اسلام و حتی جامعه بین المللی به این رویداد و ایجاد فشار به حکومت سعودی برای بازسازی بقیع مطرح کردند؛ مواردی مانند نامه نگاری شیعیان به سازمان ملل. اما آیا یک عقیده و دلبستگی و ضرورت مذهبی شیعی‌ می‌تواند برای جهان اسلام یا …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بهمن دهستانی؛ پژوهشگر فقه مقارن/ هفته وحدت اسلامی و ایام میلاد رسول اعظم اسلام(ص) از فرصت‌های مناسب برای گفتگو و بررسی مسائل و مصائب امت اسلامی در جهت کمک به حل و فصل مناقشات گوناگونی است که سال‌ها است جوامع اسلامی را به خود مشغول داشته است. در حالی که رأفت و مهربانی و صبر و مدارا و خلق عظیم بخش عمده و برجسته‌‌ای از تعالیم نبی رحمت(ص) را تشکیل‌‌ می‌دهد و عامل اساسی گسترش دعوت او به شمار‌‌ می‌رود، تکفیر و تخریب و تفرقه صورت غالب امروز اسلام و ملل مسلمان گردیده است و دهه اخیر …

شبکه اجتهاد: رحلت علامه محمدرضا حکیمی ما را به بازخوانی گران‌سنگ‌ترین اثر برجای‌مانده از او یعنی موسوعه یا دایره المعارف الحیاه(زندگی) فرا‌ می‌خواند چرا که بهترین میراث عالمان دین برای مردمان، کُتب حیات‌بخش آنان است. کتاب الحیاه مطابق توصیفی که مرحوم علامه حکیمی از آن در آثار خود بیان‌ می‌دارد و بر آن تأکید‌ می‌نماید، مجموعه‌ای است علمی، پژوهشی و تخصصی که در آن تعالیم اسلام بر پایه قرآن کریم و حدیث شریف گردآوری و تدوین شده است. این گردآوری و تدوین به‌گونه‌ای انجام پذیرفته و عنوان گذاری شده است که راه یک زندگی آزاد و پیشرو را، هم برای …

شبکه اجتهاد: شکل گیری دولت شیعی صفویه در ایران، جوامع شیعه را وارد مرحله تازه‌ای کرد و قوت و اقتدار ویژه‌ای به آنها بخشید و بر مناسبات دنیای اسلام تأثیرات شگرفی بر جای نهاد. با برپایی یک دولت مرکزی و مقتدر شیعه در جهان اسلام پس از قرن‌ها زوال حکومت‌های شیعی، بسیاری از آمال شیعیان را در دسترس قرار داد که احیاء و نوسازی و توسعه حرم‌های اهل بیت(ع) و ساخت ضریح و گنبد و بارگاه‌های مزین به طلا و نقره و سنگ‌های قیمتی از عمده ترین آنها بود. دولت صفویه که از همراهی و راهنمایی علماء و دانشمندان برجسته‌ای …

مشترکات فراوانی میان مسیحیت کاتولیک و اسلام اهل‌بیت(ع) وجود دارد که‌‌ می‌توان بر اساس آن‌ها دست به تأسیس قواعدی برای استمرار تعامل با ادیان زد. با بهره‌مندی از گستره معارف و سیره نبی اکرم اسلام(ص) و اهل‌بیت مکرم ایشان(ع)‌‌ می‌توان راهبردهای جدید تعریف کرد. مبدأ و بنیان روابط ما با ادیان را تعالیم رسول اکرم(ص) و اهل‌بیت(ع) شکل‌‌ می‌دهد. اختصاصی شبکه اجتهاد: دیدار پاپ فرانسیس از عراق و حضور در نجف اشرف و ملاقات با مرجع عالیقدر حضرت آیت‌الله سیستانی به یکی از رویدادهای برجسته در حوزه علمیه نجف تبدیل شد و در صدر اخبار منطقه‌‌ای و بین‌المللی نشست. اتفاقی …

رهبر مذهبی کاتولیک‌های جهان قرار است ۵ تا ۸ مارس (۱۵ تا ۱۸ اسفند) به عراق سفر کند. برنامه‌‌ای که از هم اکنون توجه محافل مسیحی، اسلامی و بین المللی را به خود معطوف داشته است. شبکه اجتهاد: با اعلام جدول دیدارهای پاپ فرانسیس از عراق، سفر این رهبر بزرگ مسیحیان کاتولیک جهان قطعی تر از گذشته به نظر می‌رسد. نماینده اتحادیه اروپا در عراق گفته بود سفر پاپ به عراق با طوفانی از مشکلات همچون کرونا، داعش و تنش‌های سیاسی همراه شده است. هفته جاری نیز سید مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق با انتقاد از مخالفان سفر پاپ، …

شبکه اجتهاد: تقریب مذاهب اسلامی و به‌طور مشخص تقریب مذهب تشیع و تسنن خود از دیرپاترین حرکت‌‌‌های اسلامی در تاریخ معاصر جهان اسلام است گرچه رشد اندیشه تقریب مذاهب و وحدت اسلامی از ریشه‌‌‌ها و خاستگاه‌‌‌های مختلف و بعضاً غیرهمسو برخوردار است و امروز اثبات این پیش‌فرض یا تلقی رایج که مصلحان شیعه و سنی همواره دارای یک نقطه عزیمت مشترک و برخوردار از تصویری یکسان از تقریب مذاهب و آرمان وحدت اسلامی بوده‌‌‌‌اند دشوار است؛ اما واقعیت تاریخی آن است که این دو جریان با یکدیگر تلاقی‌‌‌های مؤثر و چشمگیر داشته و خطوط برجسته‌‌‌‌‌ای از تاریخ معاصر و حتی …

شبکه اجتهاد: بیش از سه دهه است ایران اسلامی در هفته وحدت که از دوازدهم تا هفدهم ماه ربیع الأول و ایام میلاد رسول اکرم(ص) برگزار‌‌ می‌شود شاهد برگزاری گردهمایی‌هایی با عنوان کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با حضور و مشارکت علماء، اندیشمندان و صاحب‌نظران و فعالان جهان اسلام است. به دنبال نام‌گذاری ۱۲ تا ۱۷ ربیع‌الاول به‌عنوان هفته وحدت توسط حضرت امام خمینی(ره)، اولین کنفرانس وحدت اسلامی در سال ۱۳۶۵ برگزار شد. تا سال ۱۳۶۹ یعنی تا دوره چهارم، این کنفرانس توسط سازمان تبلیغات اسلامی برگزار می‌شد که مقالات انتشار یافته آن به قلم شخصیت‌های برجسته هنوز خواندنی است. با …

طلاب ما مهارت نوشتن را ندارند. قبلاً حوزه علمیه شوشتر تا سی سال پیش، چهار مجتهد مسلم زندگی می‌کردند. حضرات آیات: محمدتقی شوشتری، آل طیب، موسوی جزایری و هرکدام از این بزرگواران، طلبه‌هایی را دور خود جمع کرده بودند. از همان ابتدای صرف میر تا آخر طلبه پیش ایشان درس می‌خواند. حتی تبلیغ و تقریر نویسی نیز زیر نظر این بزرگواران بود. ما متأسفانه سیستم غربی دانشگاهی را در حوزه وارد کردیم و به حوزه لطمه زدیم. مهارت قبلاً در حوزه‌های علمیه ما بود و با دست خودمان آن را کنار گذاشتیم. طلاب با حضور در درس خارج ۵۰۰ نفری …

باید در نظر داشت که عربستان فقط و صرفا وهابیت و وهابیگری و تولید شبهات ضدشیعی و تکفیر نیست گرچه اینها جنبه‌های پررنگ و حقیقی جاری در آن است. از این رو به نظر‌‌ می‌‌‌‌رسد باید با بررسی‌های دقیق امکان تطبیق مدل تفکیک مقوله حج از روابط سیاسی را این بار در حوزه‌های فرهنگی و دانشگاهی به دست مطالعه و سنجش و آزمون سپرد. شبکه اجتهاد: نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی روز جمعه هشتم تیرماه در همایش آموزشی توجیهی زائران حج تمتع استان تهران گفته است: “درست است که ایران و عربستان روابط سیاسی ندارند اما ما حج …

اختصاصی شبکه اجتهاد: روزانه حکم شرعی سؤالات متعددی توسط مراجع و مجامع فقهی در مناطق مختلف جهان اسلام پاسخ داده شده و آراء متنوعی به مثابه راه حل برای رخ دادها و پیچیدگی‌های زندگی و اجتماع مسلمانان بیان می‌گردد. این مسئله که ناشی از کارکرد و مأموریت ذاتی مراجع متولیِ امور دینی و شرعی مسلمانان است غالبا در برابر امواج متنوعی از موضوعات پُرچالش اجتماعی و سیاسی و فکری انجام می‌پذیرد که وضعیت قابل مطالعه‌ای را برای دانشوران فقهی پدیدار می‌سازد. گزارش‌های تحلیلی از آخرین رویدادها و تحولات فقهی سعی در آگاهی بخشی و مرور کیفیت مسائل و نوع مواجهه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آشنایی با آخرین رویدادها، نظریات و تحولات فقهی در جهان اسلام و خارج از ایران امروزه از ضرورت‌های پیش روی پژوهشگران و دانشوران علوم اسلامی و دانش‌های فقهی است. بسیاری از مسائل مستحدثه که افکار محافل دینی و فقهی ایران را به خود مشغول می‌دارد عموماً زمینه‌ها و ریشه‌ها یا عرف مشترکی در جهان اسلام دارد علاوه بر اینکه جهان عرب و اهل سنت بنا به نوع و کیفیت ارتباطات فرهنگی غالبا زودتر از ایران در معرض امواج مسائل نوپدیدی قرار می‌گیرند که به سمت جوامع مسلمانان روانه می‌شود. از طرف دیگر ظرفیت‌ها و ذخایر موجود در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اواخر هفته گذشته، دوحه پایتخت کشور قطر شاهد برگزاری چهارمین کنفرانس بین‌المللی مالیه اسلامی با حضور قابل توجه فقهاء، محققان و کارشناسان اقتصاد اسلامی از کشورهای مختلف مسلمان بود.

اختصاصی شبکه اجتهاد: مذاهب اسلامی در حالی دومین دهه از قرن بیست و یکم را با سرعت پشت سر می‌گذارند که وضعیت پیروان آنان از لحاظ همزیستی بحران های کم نظیری را شاهد است. در حالی که بالغ بر دو قرن اندیشه، اتحاد مسلمانان از عمده‌ترین جریان‌ها و نظریات در محافل اسلامی بوده است. در همین حال با نگاهی از فراز این دو قرن به نظر می‌رسد احساس نیاز به وحدت و تقریب و همگرایی و همزیستی بیشتر میان پیروان مذاهب و بخصوص شیعه و سنی غالبا تابعی از رویدادهای اجتماعی و سیاسی و جنبش‌های برآمده در هر عصر بوده …

فقه سیاسی شیعه باوجود رهاوردهای گران‌مایه در دوره معاصر همچون نظریه نفیس ولایت‌فقیه همچنان از برخی کاستی‌ها در رنج است و ساحت‌های نپیموده متعددی دارد که طبعاً این وضعیت زیربنایی تأثیر و نمود خود را در روبنای اداره جامعه و نظام به اشکال گوناگون نشان می‌دهد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در متن پیام تسلیت رهبرِ حکیم انقلاب برای مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی آمده بود: «اختلاف‌نظرها و اجتهادهای متفاوت در برهه‌هایی از این دوران طولانی هرگز نتوانست پیوند رفاقتی را که سرآغاز آن در بین‌الحرمین کربلای معلّی بود به‌کلی بگسلد و وسوسه‌ی خنّاسانی که در سال‌های اخیر با شدّت و جدیت در …

طراحی و پیشنهاد راه‌حل برای معضلات پیچیده جهان اسلام تنها از رهگذر گفتگوهای اسلامی در چنین کنفرانس‌هایی مقدور و نافذ است اما به‌شرط التزام تام به تمام ضوابط علمی وگرنه دائماً شاهد خروجی‌های کم بهاء و غیرمؤثر خواهیم بود که ممکن است به‌مرور اعتماد خود شرکت‌کنندگان و علاقه‌مندان به آن را از دست بدهد شبکه اجتهاد: بهمن دهستانی پژوهشگر فقه مقارن و دانش‌آموخته حوزه علمیه خراسان، در یادداشتی با عنوان «سه دهه کنفرانس وحدت اسلامی؛ کاستی‌ها و بایسته‌ها» به آسیب‌شناسی این مسئله پرداخته است که در ادامه می‌خوانید: ۱- کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در حالی سی‌امین دوره خود را در …

آنچه تأمل بیشتر ما را نسبت به نتایج این کنفرانس و رویکرد و اهداف آن ضروری‌ می‌سازد علاوه بر غیبت معنادار شخصیت‌ها و مراکز مهم شیعی، عبارت است از تصمیماتی که بدون حضور یا مشارکت هیچ عالم یا مرجعیت فراگیر شیعی در سند نهایی و بیانیه پایانی آن گنجانده شده است که مهم‌ترین آن تأکید بر ضرورت رسمیت یافتن این تقویم برای تمام کشورهای اسلامی است! به گزارش شبکه اجتهاد، بهمن دهستانی پژوهشگر فقه مقارن و دانش‌آموخته حوزه علمیه خراسان، در یادداشت اختصاصی پیرامون «ضرورت‌های جلب افکار و اوساط فقهی جهان اسلام به رهاوردهای فقه اهل بیت(ع)» آورد: ۱- در …

نظریه پردازی‌های این متفکر اسلامی در حوزه‌های فقهی، فلسفی و اجتماعی اکنون یکی از حلقه‌های جریان علم دینی در میان شیعه و حتی جهان اسلام است و به جرأت می‌توان گفت پژوهشگران علوم اسلامی امروز گریزی از مطالعه و بررسی رهاوردهای فکری این شخصیت کم نظیر علمی ندارند.