بایگانی برچسب: درس خارج

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، در گفتگویی «تنوع رشته‌های دانشی»، «تخصص گرایی»، «تقویت وجه اجتماعی»، «پر رنگ شدن وجه سیاسی» و «رشد نسبی تمایلات بین الملل» را از مهم ترین ویژگی‌های حوزه امروز برشمرد و نقدی بر کمرنگ شدن «سنت مباحثه» در حوزه امروز دارد و بیان‌ می‌کند که اگرچه در حوزه کنونی به مسایل جدید فقهی توجهی ویژه‌ می‌شود، اما نیازمند عمق و ژرف‌نگری بیشتری در مباحث هستیم. رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، معتقد است: حوزه‌ی اکنون که صد سال از تأسیس آن‌ می‌گذرد، حوزه‌ای است که به لحاظ کمی بسیار گسترش پیدا کرده و …

یکی از دغدغه‌ها‌ی امام خمینی(ره) در سالهای آخر عمر شریفشان این بود که با توجه به نیازهای گسترده جمهوری اسلامی به آراء فقهی، فقه امامیه متهم شود که پاسخگوی نیازهای امروز جامعه نیست. دست‌کم بخشی از کارآمدی جمهوری اسلامی به عنوان یک حکومت دینی در گرو کارآمدی فقه و فتاوای روزآمد فقهی است، به گونه‌‌ای که مدیران کشور در عرصه‌ها‌ی گوناگون احساس نکنند که فقه و فتاوای فقیهان مانع توسعه و پیشرفت کشور است و برای پیشرفت کشور باید فقه را از عرصه اداره جامعه کنار نهاد، بلکه احساس‌شان این باشد که فقه راهگشاست به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و …

علم فقه فرزند قرآن و حدیث هست به جهت اینکه تکیه گاه و مستندات اصلی فقه، قرآن و حدیث است لذا به نظر‌ می‌رسد کسی که‌ می‌خواهد مجتهد در فقه باشد و درس خارج فقه بدهد، قبل از آن باید مجتهد در قرآن و حدیث باشد. اگر اطلاعات استاد فقه از علوم قرآن و حدیث در حد عمومی باشد، کفایت‌ نمی‌کند و این درس خارج، مناسب نیست. یک استاد درس خارج باید متخصص در مباحث قرآن و مجتهد در علوم قرآن و علوم حدیث باشد؛ در کرسی‌های دروس خارج این خلاء و کمبود مشهود است بنابراین اولین پیشنهاد این است …

تصویر ذهنی فعلی ما در حوزه این است که اگر بخواهیم در یک زمینه‌ای نظر بدهیم، از متخصص آن حوزه پرسش می‌کنیم. این روش به ویژه در مسائل اجتماعی مربوط به اقتصاد و سیاست، در عمل نادرست و جهت دار است. موضوعات به راحتی دریافت نمی‌شود و اینگونه نیست که در مشورت با یک کارشناس بتوان به موضوع شناسی دقیق دست یافت. مثلا در مورد رمزارزها تحولات بسیار پیچیده و سریع است. ما به سراغ موضوعات جدید می‌رویم و فکر می‌کنیم پاسخ مناسب می‌دهیم اما باید بن‌مایه آن در حوزه تعریف شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا …

استاد حوزه علمیه اصفهان به کتب حوزوی نه از جهت بار علمی بلکه از نظر سبک آموزشی و محتوای کتب انتقاد دارد و آینده حوزه را دچار افت علمی شدیدی می‌بیند؛ نه صرف رویکرد کتب حوزوی که بسیار نقص دارد بلکه مسایل پیرامونی مثل معیشت وجود دارد که روی بحث علمی حوزه تأثیرگذار است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مهدی مسائلی، پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه اصفهان درباره وضعیت تحصیل، تحقیق و تدریس در حوزه‌‌های علمیه به ویژه حوزه قم، اظهار کرد: در گذشته سبک آموزش روال مشخصی نداشت، اما به مرور به واسطه نیازهایی که به وجود آمد، در …

سنت گرایی از این جنبه منفی است که بخواهیم بر همان نظریات سلف صالح باقی بمانیم چرا که این امر باعث عقب ماندگی حوزه ها می شود. هنوز عده ای تأکید دارند که باید راه سلف صالح را طی کنیم و با همان نظرات آشنا شویم، اما به نظر می رسد حوزه ها برای اینکه در این عرصه نیز پیشرفت داشته باشند باید سلف صالح را به عنوان الگو مدنظر قرار دهند و به آرا و نظریات آنها توجه داشته باشند، اما این توجه در حد تقلید محض نباشد. به عبارت دیگر حوزه های علمیه باید «پای در سنت، اما …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت موضوع شناسی در حوزه‌های علمیه، گفت: «اشتغال زنان» در ظاهر مساله جدیدی نیست و سابق بر این هم زنان بیرون از منزل فعالیت داشتند، اما در واقع، چون مناسبات اجتماعی تغییر کرده است، اینکه الگوی مطلوب اشتغال زنان در زمان حاضر چیست، نیاز به موضوع شناسی دارد و نمی‌توان حکم کلی داد لذا به نظر می‌رسد که موضوع شناسی ما به پختگی کامل نرسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حسین بستان عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پیرامون وضعیت کرسی‌‌های درس خارج حوزه علمیه به «شفقنا» گفت: …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: کسانی که قائل به ضرورت و لزوم تغییر متون درسی اصلی حوزوی هستند،‌ می‌گویند ما بیشتر به سراغ قالب و ساختار یک متن‌ می‌رویم تا محتوا. هرچند در نگارش‌های مرتبط با یک متن آموزشی نباید از دستاوردهای جدید علمی هم غافل شد. الان در دروس خارج حوزه کمتر مجتهدی را‌ می‌بینید که سخنان بزرگانی مانند شیخ انصاری و آخوند خراسانی را نقد نکند که این به معنای تاثیر گذر زمان بر ایده‌ها و اندیشه‌هاست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته در سخنانی بیان داشت: در حوزه علمیه با …

استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: آیات الاحکام و آیات الولایه در درس‌های خارج ما کمرنگ است. اگر بگوئیم آیات الولایه در این کرسی‌ها نیست، شاید مبالغه نکرده باشیم. ابن حجرشافعی در کتاب «المحرقه» نقل‌‌‌ می‌کند که در رابطه با امیرالمومنین (ع)، ۳۰۰ آیه نازل شده است؛ اما در حوزه‌های علمیه ایران چند کتاب در مورد آیات الولایه تالیف شده است؟ ‌‌‌‌به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجعفر مروجی طبسی درباره کیفیت درس‌های خارج حوزه علمیه به «شفقنا» گفت: رئوس مطالب دروس خارج همان مطالبی است که در سطح تدریس‌‌‌ می‌شود از قبیل رسائل و مکاسب و کفایه. لذا اگر …

حجت‌الاسلام ‌هادی سروش، با تأکید بر اینکه تا به امروز ظرفیت‌های دانش وسیع و پخته فقه مغفول مانده و از امکانات آن به طور کامل بهره گیری نشده است، گفت: امروز به تقویت شاخصه‌های مهمی در فقه احتیاج داریم که این شاخصه‌ها «توجه به آیات قرآن»، «تلفیق قواعد و روایات»، «عقل و بنای عقلا»، «شریعت سهله و سمحه» و «تقویت روابط میان فقها و روشنفکران» هستند. این استاد حوزه و پژوهشگر علوم دینی معتقد است که درس خارج استوار بر متن است، اما با پژوهش جدید و نگاه‌های نقادانه همراه می‌باشد؛ از سوی دیگر همه پژوهش‌ها و نقادی‌ها نسبت به …

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم معتقد است: بدون توجه به عنصر زمان و مکان نمی‌توان در هیچ مساله‌‌ای  اظهار نظر کرد اما در عین حال، این بدان معنا نیست که احکام شریعت به لحاظ گذر زمان، تبدّل پیدا کند بلکه احکام شریعت در طول زمان ثابت هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمد قائنی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار داشت: به طور معمول از درس‌های خارج انتظار می‌رود که مشکلات روز جامعه را حل کنند اما عملا اینگونه اتفاق نیفتاده و درس‌های موجود ناظر به مسائل سنتی و درس‌هایی است که قبلا در کتاب‌ها …

مسئول شورای عالی سیاستگذاری موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، معتقد است که فقه بالنده به سوالات اصلی بشر امروز در حوزه‌های مختلف از جمله سیاست، فرهنگ، خانواده و حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی می‌پردازد و در حقیقت فقه زندگی است. حجت‌الاسلام مقدم اصلی ترین مساله امروز را «حقوق اساسی» و در مرحله بعد مسایل مربوط به «حقوق شهروندی و حقوق زنان» دانست و گفت: اگر در این عرصه نتوانیم کارآمدی لازم را برای فقه تعریف کنیم طبیعتاً فقه به مسایلی می‌پردازد که هیچگونه رابطه‌‌ای با حقوق اسلامی و دینی و دیگر ابعاد زندگی ندارد و به تدریج …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی علاوه بر اینکه تأکید دارد حوزه علمیه در دهه اخیر سیر صعودی و تکاملی داشته است، به دو آسیب فعلی دروس خارج فقه اشاره دارد: یک آسیب اینکه دروس خارج «نگاه نظام وار و شبکه‌ای» به مسایل ندارند و دومین آسیب اینکه دروس خارج فقه تخصصی نیاز به یک «مدیریت سیستمی» دارد تا در نتیجه پاسخ بسیاری از مسایل داده شود. خسروپناه پیشنهادی برای رفع این کاستی‌ها ارایه داد و آن اینکه در مرکز مدیریت حوزه علمیه، «شورای دروس خارج فقه‌های حکمرانی» شکل بگیرد تا بسیاری از مسایل و مباحث را سیاستگذاری …

عضو هیئت موسس مجمع عالی حکمت اسلامی با انتقاد از کلاس‌های درس خارج که گاهی تا ۵۰۰ نفر تشکیل می‌شود، گفت: بسیاری از درس‌های خارج به خطابه و سخنرانی تبدیل شده‌اند و آن کارآمدی لازم را ندارند. به جای اینکه ۵۰۰ نفر در یک کلاس درس خارج حاضر شوند، استاد از این ۵۰۰ نفر مصاحبه‌ای کند و ۳۰ تا ۴۰ نفر را گزینش کند و بعد آن را در گروه‌هایی تقسیم بندی کند و برای هرکدام زمانی را تعیین کند که برای تکمیل بحث خود نزد استاد بیایند. در این صورت نیاز به خواندن درس خارج در ۴۰ سال نیست، …

محقق، مؤلف و استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، نقادی و پرسشگری و پیش مطالعه از سوی طلاب، شیوه تدریس اساتید، تقویت روابط اساتید با طلاب را از جمله موانع و کاستی‌های رسیدن دروس خارج به وضعیت مطلوب دانست و گفت: تأثیر عنصر زمان و مکان در امر اجتهاد قابل انکار نیست، اما تأثیر زمان و مکان را به علم فقه منحصر نکنیم بلکه پیش از علم فقه به اصول رسیدگی کنیم. در اصول هم باید عنصر زمان و مکان دیده شود چه بسا پس از اینکه این دو عنصر در علم اصول نیز گنجانیده شود، نظریات اصولی نیز تغییر …

استاد برجسته سطح خارج حوزه علمیه، کرسی‌های درس خارج حوزه‌های علمیه را از نظر کیفی و موضوع شناسی، به روز و علمی دانست و با انتقاد به برخی مسئولین و نهادها، گفت: امروز اگر یک موضوع تخصصی در مجلس شورای اسلامی یا در دولت یا در قوه قضاییه مطرح هست و توقع است که حوزه‌های علمیه پاسخگو باشند، از سوی دیگر توقع هست که مجلس شورای اسلامی یا دولت یا قوه قضاییه نیز از تولید چنین بحثی اولاً حمایت و ثانیاً بهره برداری کنند، نه اینکه توقع داشته باشند حوزه اظهار نظر کند و پس از آن اگر خواستند و …

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار کرد: دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است و در آن ظرفیت‌های پنهانی وجود دارد که کشف و بهره وری از آن با انضباط فقه جواهری، دانش فقه را پاسخگوی مسائل نوپیدا‌ می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سخنانی اظهار داشت: اگر بخواهیم قضاوت منصفانه و عادلانه‌ای درباره کرسی‌های دروس خارج داشته باشیم، باید گفت وضعیت خوبی بر کرسی‌های درس خارج حاکم است اما عالی نیست. او با اشاره به دودیدگاهی که آن را …

رئیس موسسه اجتهاد با بیان اینکه «اهلیت» مهمترین مسئله در اجتهاد است، گفت: حوزه در زمینه پاسخگویی به نیازهای روز جامعه تا نقطه مطلوب فاصله دارد ولی در مقایسه با گذشته‌ می‌توان گفت کارهای صورت گرفته درخور و نتیجه بخش بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، محمدحسین احمدی فقیه یزدی در گفت وگو با «شفقنا» اظهار داشت: امروز با توجه به شرایط جامعه و جهان، کرسی‌های درس خارج اعاظم و بزرگان در حوزه‌های علمیه قم، مشهد، اصفهان بسیار گسترده و در اکثر شهرستان‌ها درس خارج فقه به نحو مطلوب راه اندازی شده است. او بیان کرد: برخی دروس از نظر …

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بر ضرورت ساماندهی دروس خارج تاکید کرده و‌ می‌گوید: برخی دروس در حدّ دو تا سه شاگرد و برخی با حضور صدها شاگرد برگزار‌ می‌شود که بعضا آسیب‌هایی از جمله نداشتن ارتباط کافی بین استاد و شاگرد و حضور برخی در جلسات درس خارج به عنوان مستمع آزاد و با سنین بالا درپی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی زاده با حساس و مهم توصیف کردن تحصیلات عالی در حوزه‌های علمیه، بیان داشت: «درس خارج» بدین معناست که بعد از گذراندن کتاب‌های مدرسی در یک علم مانند علم …

نظارت بر استاد نیز اهمیت دارد و توانمندی تحلیل علمی، اشاره به نظریات علما، و  ارائه نظر و رای خود از مولفه‌های حداقلی کرسی درس خارج است. نظارت بر استاد نباشد، دروس خارج درس نمی‌شود! استاد بدون تحلیل علمی می‌آید و مطالبی را می‌گوید و شبیه این است که یک مقاله‌ای را م‌یخواند. نظارت بر استاد نباشد، اینطور می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی، عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان و امام جمعه مشهد در دیدار با مسئولین مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان ضمن ابراز خرسندی از شروع ساماندهی دروس خارج و لازم دانستن آن،  …