بایگانی برچسب: علوم انسانی اسلامی

آیت‌الله رشاد برطرف سازی تعارض بین علوم انسانی موجود و شریعت، پیوند مهندسی فرهنگ با علوم انسانی، همراهی نخبگان با اسلامی سازی علوم انسانی و منوط شدن تحول حوزه در گرو تحول فقه و تحول فقه در گرو تولید علوم انسانی اسلامی را از مهمترین دلایل نیاز به تولید علوم انسانی اسلامی عنوان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سلسله جلسات اندیشه‎ای با عنوان «علوم انسانی اسلامی، بایستگی و بایسته‌ها» که به همت کانون غرب شناسی و اندیشه اسلامی که در دانشگاه رضوی برگزار شد، به تبیین دلایل چرایی تولید …

مدیر حوزه‌های علمیه بر لزوم توسعه مرزهای فقه تاکید کرد و گفت: در مسائل جدید، ابواب جدید ناظر به حوزه‌های علوم انسانی باید در فقه ما پایه ریزی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله علیرضا اعرافی در افتتاحیه چهارمین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی که در سالن همایشهای غدیر قم برگزار شد، با بیان اینکه اسلام دین تمدن ساز است، اظهار داشت: زایش تمدن سازی اسلام گرچه بر ریل درستی قرار نگرفت اما یک دین تمدنی بود و از بنیان مایه‌های علمی، فکری و معرفتی برخوردار بود و توانست عرصه‌ها و قلمروهای مختلف زندگی بشر را پوشش دهد. او با …

شبکه اجتهاد: سومین نشست از نشست‌های اندیشه‌ورزیِ مباحثات با موضوع «فرهنگستان علوم اسلامی پس از ۳۵ سال؛ کدام دستاورد؟کدام مقدورات؟» اول مردادماه با حضور فضلا و طلاب برگزار شد. در ابتدای جلسه حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، قائم‌مقام و عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی و حجت‌الاسلام و المسلمین غنایی، عضو هیأت مدیره‌ی فرهنگستان، نکاتی مقدماتی در جهت معرفیِ فرهنگستان بیان داشتند و سپس به سؤالات حاضرین پاسخ دادند. گزارشی از این نشست را در ادامه می‌خوانید. پیروزمند: در ابتدا لازم است توضیحاتی مقدماتی را نسبت به فرهنگستان عرض کنم. شروع فعالیت غیررسمی فرهنگستان سال۱۳۵۹ و رسمی‌ِ آن، ۱۳۶۱ و با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی تحت اشراف آیت‌الله‌ مکارم شیرازی دامت برکاته باهدف بازخوانی نقش ائمه اطهار علیهم‌السلام و علمای شیعه در ایجاد و گسترش علوم اسلامی با جذب بیش از ۱۲۰۰ مقاله و رونمایی از پنجاه عنوان کتاب با حضور علما، اندیشمندان و فرهیختگان جهان، در مرکز همایش‌های رسول اعظم صلی‌الله علیه و آله و سلم در مدرسه امام کاظم علیه‌السلام واقع در شهر مقدس قم برگزار شد. این کنگره در طول دو روز در تاریخ ۲۰ و ۲۱ اردیبهشت برگزار شد. در روز اول این کنگره، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین علی‌اکبر صادقی …

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه با چند روایت که معلوم نیست اسناد آن به معصوم(ع) درست باشد نمی‌توان علم انسانی اسلامی تولید کرد گفت: ما وقتی از علوم انسانی اسلامی سخن می‌گوئیم منظورمان تولید علوم انسانی نقلی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، محقق و استاد حوزه علمیه و دانشگاه، با تقسیم معارف اسلامی به روبنایی و زیربنایی به ایکنا گفت: مجموعه علوم و معارف بعد نرم‌افزاری تمدن اسلامی را شکل می‌دهند که دارای ابعاد مختلفی است. وی افزود: یکی از خروجی‌های عقلانیت دینی، معنای زندگی است که در نوع زندگی اثر می‌گذارد لذا یکی …

رئیس شورای حوزه علمیه تهران گفت: امروز‌ نمی‌‌‌‌‌‌‌توان بدون استفاده از فلسفه برای جامعه فتوا صادر کرد. بنا بر این اهتمام به مبانی، موضوعات و مقولات باید در اولویت قرار گیرد. فقه قطعاً علم رکنی حوزه است، اما برای کمک به آن به دیگر علوم نیاز است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر رشاد، در اجلاسیه سالانه اساتید حوزه علمیه استان تهران که در سالن شیخ صدوق حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) برگزار شد، با گرامی داشت سالروز شهادت استاد مطهری و با تقدیر از زحمات و مجاهدت‌های علمی و تربیتی اساتید حوزه‌های علمیه اظهار داشت: واقعیت این است …

شبکه اجتهاد: متن زیر تبیین دیدگاه استادان، دکتر رضا داوری، آیت‌الله جعفر سبحانی و حجت‌الاسلام رسول جعفریان درباره اسلامی کردن علوم است: ۱- دیدگاه استاد دکتر رضا داوری این بحث چنانکه توجه دارید سی سال است که به نتیجه نرسیده است و به نظر نمی‌رسد که در آینده نیز به نتیجه‌ای برسد. وقتی مطلب سیاسی با مسئله علمی خلط می‌شود، هر چه بکوشند به نتیجه نمی‌رسند. ‏ علم ماهیتی متفاوت با دین دارد و به این جهت آن را به صفت دینی نمی‌توان متصف کرد. به عبارت دیگر وصف دینی نمی‌تواند صفت ذاتی علم باشد. البته وجود علوم دینی محرز …

حجت‌الاسلام میرمعزی در جهت تبیین ایده مقاله‌ی خود گفت: اکنون آن دانشی را که داریم فقه الاحکام است. تا دانش فقه السنن را تولید نکنیم، نمی‌توانیم به معنای واقعی کلمه به سمت علوم انسانی اسلامی برویم. فقه السنن روش استنباط سنت‌ها از آموزه‌های الهی است که به دو روش قابل استنباط است که همان روش جزئی و سیستمی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر سیدحسین میرمعزی معاونت پژوهشی حوزه‌های علمیه و صاحب آثار و تالیفات متعدد در حوزه اقتصاد اسلامی و روش کشف نظام اقتصادی اسلام است که در پانزدهمین کرسی ترویجی در مدرسه عالی کریمه اهل بیت علیها …

مکتب اصولی شیخ انصاری با ایجاد توسعه در منابع و روش دستیابی به معرفت، علاوه بر ایجاد پویایی در فقه اسلامی، ظرفیت‌ نقد علوم انسانی مدرن و تولید علوم انسانی اسلامی را دارا است. شبکه اجتهاد: یکی از نامورترین فقیهان قرون متأخر که کارنامه درخشانش در حوزه علم و عمل، وی را به یکی از شخصیت‌های ماندگار حوزه علمیه بدل ساخته است. آثار آن فقیه فرزانه تا همین امروز در ردیف منبع دروس عالی حوزه‌های علمیه قرار دارد و تاکنون مورد توجه بسیاری از اندیشمندان پس از خود قرار گرفته است؛ چنانکه بازشماری شروحی که بر کتاب مکاسب نوشته شده …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام دکتر قاسم ترخان، استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چندی پیش در همایش «حوزه‌ انقلابی، مسئولیت‌های ملی و فراملی» که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، مقاله خود تحت عنوان «حوزه و علوم انسانی (ضرورت و گام‌های تحول)» را ارائه کرد. بخش‌هایی از ارائه ایشان از این مقاله، از نظر شما می‌گذرد. تعلیم کتاب و حکمت، تحقق‌بخش اخراج از ظلمات به نور موضوع سخن بنده راجع به حوزه‌ انقلابی و علوم انسانی، ضرورت‌ها و گام‌های تحول است. در مقاله‌ای که به همین نام ارائه کرده‌ام، یک بحث مفهوم‌شناسی …

اسدی، دانشیار دانشگاه گفت: با این که چند دهه است در حوزه علوم انسانی مشغولیم ولی حرف تازه و محکم در این حوزه کم داریم، لذا باید در قدم اول این چند دهه را بازبینی کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، زاویه در برنامۀ این هفته نیز به ادامۀ بررسی موضوع اسلامی شدن علوم انسانی پرداخت و اینبار جنبۀ سیاسی و ایدئولوژیک آن را با کارشناسان به بحث گذاشت. شاپور اعتماد (هیئت علمی مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران)، حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند، عضو فرهنگستان علوم اسلامی و محمدرضا اسدی، دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی مهمانان برنامه بودند. صلواتی مجری کارشناس برنامه سوال …

شبکه اجتهاد: در روزهای اخیر نامه‏ای منتسب به استاد داوری اردکانی در فضای مجازی و رسانه‏‏‌ها منتشر گردید که موضوع آن “علم دینی” و”علوم انسانی اسلامی” بود. با توجه به اهمیت موضوع و نسبت بنیادین و وثیق آن با نیازهای امروزین انقلاب اسلامی، برخوردها و برداشت‏های متفاوتی پیرامون آن رخ داد. این نامه بهانه‏ای شد تا بار دیگر، مدافعان و مخالفان علم دینی و علوم انسانی اسلامی در مقابل یکدیگر صف‏آرایی کنند و از طریق فضای مجازی، روزنامه‏ها و حتی رسانه ملی به ردّ و دفاع از محتوای نامه اقدام کنند. جریان مخالف علم دینی که عمدتاً در جبهه اصلاح‏طلبان …

شبکه اجتهاد: آنچه در ذیل می‌خوانید یادداشتی از آیت‌الله علی‌اکبر رشاد درباره امکان و امتناع علم دینی است. این نوشته که در پی انتشار یادداشتی از سوی دکتر رضا داوری اردکانی و عکس العمل‌های گوناگونی که از سوی اشخاص و جریان‌ها در قبال آن صورت گرفت، رقم خورده است، ضمن اشاره به انواع واکنش‌های درست و نادرست، روا و ناروا راجع به مطلب و موضع آقای داوری، در صدد است به برخی از پرسش‌ها و اشکالات مطرح شده درباره «امکان و امتناع علم دینی» پاسخ دهد. متن یادداشت در پی‌ می‌آید: مسوَّده‌‌ی منتشر شده از سوی دوست دیرینم، استاد نام …

شبکه اجتهاد: در نوشتنِ این یادداشت، تردیدِ فراوان داشتم، از این جهت که اولاً، آنچه که حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در زمینۀ ارتباطِ علم و دین و ماهیّتِ علمِ دینی گفته است، کمترین اثری از تازگی و طراوات نداشت، بلکه حاصلِ گرته‌برداری‌های ناشیانه و ناپخته‌ای بود که وی از نوشته‌های بیست سالِ پیشِ عبدالکریم سروش کرده بود، و ثانیاً پرداختن به این قبیلِ مسأله‌های نظریِ محض، هیچ تناسبی با وظایفِ وی که رئیسِ قوّه‌ی مجریّه است و باید برای گشودنِ گِره از معضلات و مشکلاتِ انباشته‌ی مردم، شب از روز نشناسد و لحظه‌ای از تدبیرِ اجراییاتِ معوق و معطلِ کشور، …

شبکه اجتهاد: چرا این روزها بحث از اسلامی کردن علوم بیش از گذشته مطرح شده است؟ در واقع چه نیازی یا احساسی سبب شده است تا این بحث این قدر داغ مطرح شود و مساله روز شود؟ داستان اسلامی کردن علوم یا اسلامی نشدن آن، در میان خواسته‌های دو گروه سیاسی مهم جامعه، وارد شده، یک گروه سیاسی با آن موافق و گروه یا جناح دیگر با آن مخالف است. بنابرین باید پرسید این مسأله تا چه‌اندازه سیاسی است؟ البته سیاسی بودن در اینجا، به معنای سیاست روز نیست که آن هم تأثیر جدی دارد، بلکه به معنای درگیر شدن …

شبکه اجتهاد: جهانی‌سازی تمدن غرب طی دو قرن گذشته و صدور سبک زندگی،‌اندیشه و نظامات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی غرب به جهان اسلام تاثیرات فراوانی بر جوامع اسلامی به صورت عام و بر حوزه‌های علمیه به صورت خاص گذاشته است. یکی از این تاثیرات جاری‌کردن سیل جدیدی از موضوعات و سوال‌های جدید به سوی حوزه‌های علمیه بود که درنتیجه منجر به شکل‌گیری جریانی نوگرا در حوزه‌های علمیه شد. تفاوت جریان نوگرای شکل‌گرفته در حوزه با جریان نوگرای روشنفکری در این بود که روحانیت نواندیش پایبندی ویژه‌ای به اسلام داشت و با این عقیده که اسلام توان ارائه نظامات تمدنی در …

شبکه اجتهاد: از منظری، علوم انسانی را باید نرم‌افزار مدیریت فردی و اجتماعی انسان در دنیای مدرن دانست. وقتی می‌گوییم دنیای مدرن، یعنی برخوردار از تمامی اصول، ویژگی‌ها و بنیان‌های معرفتی مدرنیته. این علوم گام‌به‌گام با غایات دنیای مدرن و نیازها و خواست‌های انسان مدرن شکل گرفته، توسعه یافته و متناسب با آن‌ها پویایی و نشاط خود را نیز حفظ کرده است.  ما در زمان حاضر تحت تصرف و هیمنه این علوم بوده و خروج از این وضعیت بسی صعب و پیچیده خواهد بود. همان‌گونه که کارویژه علوم انسانی را نرم‌افزاری در راستای مدیریت انسان مدرن دانستیم، فقه را باید …

استاد خسروپناه به مهم ترین وظیفه حوزه علمیه در شرایط فعلی اشاره و خاطرنشان کرد: در حال حاضر مهم ترین وظیفه حوزه‌های علمیه این است که علوم انسانی اسلامی را تولید کنند و به نقد نظریه علوم انسانی سکولار بپردازند به تعبیر دیگر مبانی هستی شناسی و معرفت شناسی و مباحث مبنایی که از فقه و اخلاق استفاده می‌کند را مقداری توسعه دهند و به سایر حوزه علوم انسانی و اجتماعی تزریق کنند و در نهایت به تولید علوم انسانی اسلامی بپردازند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه به مهم ترین رسالت حوزه علمیه قم در شرایط …

جمالی، عضو هیئت‌علمی مرکز پژوهشی منیر، با اشاره به این‌که هنوز کارنامه‌ای منسجم از وضعیت علوم انسانی اسلامی در ایران دیده نشده است، گفت: وجود چنین کارنامه‌ای خیلی ضروری به نظر رسیده و عدم وجود کارنامه‌ای جامع از وضعیت علوم انسانی سبب شده است که در تحقیق مبانی و جوانب این علوم با مشکل مواجه شویم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست «نهادهای دانش در حرکت تمدنی جمهوری اسلامی» ایران روز سه‌شنبه در سالن همایش‌های غدیر قم برگزار شد. در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام‌ عباس حیدری‌پور، پژوهشگر موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی به بیان نکاتی در خصوص وحدت حوزه و دانشگاه …

شبکه اجتهاد: پس از انتشار یادداشت‌نامه دکتر داوری درباره علم دینی و علوم انسانی اسلامی در فضای مجازی، حواشی عجیبی شکل گرفت که بخشی از آنها مربوط به نامخاطبان این یادداشت بود. در اینجا تنها چند پرسش از این نامخاطبان مطرح شده است: ۱‌- دکتر داوری درباره وضعیت توسعه‌نیافته ما به درستی فرموده‌اند «علم و جامعه با هم قوام می‌یابند. جامعه کنونی ما توسعه نیافته است. این جامعه همه نیازهای آن‌را دارد، بی‌آنکه توانایی‌های آن‌را برخوردار باشد». آن‌ها که با آراء ایشان آشنایند، می‌دانند که توسعه ذات جهان مدرن است و از آغاز، در تکوین آن شریک بوده است، اما …