Tag Archives: فقه و عاشورا

اختصاصی شبکه اجتهاد: محرم و عاشورا که فرا می‌رسد، نزاع قدیمی بین شور و شعور حسینی نیز آغاز می‌گردد؛ اینکه شور بر شعور مقدم است یا بالعکس. حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی اما نظر دیگری دارد. او این نزاع را از منظر عقل و نقل، به قضاوت می‌نشیند. مدیر مؤسسه اسراء، در گفتگو با اجتهاد، از معقولیت و مقبولیت قیام امام حسین (ع) گفت، دو امری که اگر هر یک نبود، این قیام ابتر می‌ماند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: کلمه‌های بیعت و تکلیف، قطعا دو کلیدواژه فقهی هستند که مومنان در طول زندگی خود تمام ساحتی با آن مواجه‌اند. این دوکلمه در کربلا هم رفتار‌ها را مهندسی می‌کرد؛ «این جماعت با من کار دارند، پس من بیعت خویش را از شما برداشتم تا هرکس می‌خواهد برود، برخیزد و برود چون هرکس بماند فردا کشته خواهد شد.»

اختصاصی شبکه اجتهاد: محرم سال ۶۱ هجری و ماجرای شهادت حضرت ابی عبدالله الحسین علیه‌السلام و وقایع قبل و بعد از آن، چنان اهمیتی در تاریخ اسلام و خصوصا تاریخ شیعه برخوردار است که در مورد آن صدها کتاب مفصل تا کنون و در طی قرن‌ها نوشته شده است و از بزرگان به یادگار مانده است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیرا مطلبی از آیت‌الله مکارم شیرازی منتشر شده است که ایشان فرموده‌اند، عدم مطالعه سخنرانان برای سخنرانی در مجالس دینی، مصداق کم فروشی و حرام است. از آنجا که این سخن از طرف یک فقیه بیان شده است و حتما ایشان جنبه‌های مختلف موضوع را مورد بررسی قرار داده و با احاطه فقهی به بیان این سخن پرداخته اند، می‌توان آن را به عنوان یک نظر فقهی مورد بررسی قرار داد.

گرچه روزهایی بر پیامبر سخت بوده و عزیزان پیامبر به طرز فجیعی کشته شده بودند و جسم آنان سخت آسیب دیده بود که امام حسین در این جهت با آنان مشترک بود، اما آنان قبل از مرگ متهم به خروج از دین نشده بودند و آنان را قربه الی الله نمی‌کشتند. مظلومیت امام حسین آن بود که هم خود ایشان و قبل از ایشان پدر بزرگوارشان خارجی معرفی می‌شدند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حسین علیه السّلام خطاب به برادرش محمد بن علی معروف به محمد حنفیه آخرین وصیت های خود را نگاشت و در آن وصیّت، فرمود: «اِنَّما خَرَجْتَ لِطَلَبِ الاِصْلاحِ فی اُمَّهِ جَدّی مُحَمَّد - ‎صلّی‎الله علیه و آله وسلّم‎- اُریدُ اَنْ آمَرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَسیرُ بِسیرَه جَدّی وَ اَبی عَلِی ابْنِ اَبی طالِب...».

امام‌ حسین به ‌عنوان سرور آزادگان جهان حق انتخاب و اختیار برای همه بشریت، به‌ خصوص همراهان خودش قائل است و آنها را بین ماندن و رفتن، بین شهادت و زندگی کردن مختار قرار می‌‌دهد تا با آموزه‌های دینی و اجتماعی راه را انتخاب کنند. هرچند امام حسین اصحاب و یارانش را به‌ خوبی می‌‌شناسد اما برای اینکه درسی به تاریخ بدهد، این رفتار را انجام می‌‌دهد.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور با ذکر این مطلب که عاشورا قیامی در برابر یک تغییر و تحریف بزرگ در اسلام بود عنوان کرد: امام حسین(ع) در یک نقطه عطف تاریخی در یک پیچ تاریخی قد برافراشتند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: نماد سرخ عاشورا و نهضت عظیم کربلا همچون دیگر ارکان مهم دین اسلام از گزندها و نقشه‌های احتمالی دشمنان قسم خورده مصون نخواهد بود. اگر روایات و احادیث بر این مسئله تاکید می‌کند که با برپایی هیئت‌های عزاداری و سوگواری یاد و خاطره سالار شهیدان در دل‌ها و جان‌ها زنده شود،

اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز سال قمری مصادف است با ماه محرم و ماه محرم سرآغاز فوران شور حسینی در دل محبان اهل بیت علیهم‌السلام است. ماه محرم، ماه عزا و سوگواری است. مسلمانان در این ماه بر چه مصیبتی می‌گریند و برای چه مراسم عزا بر پا می‌کنند؟ روشن است که این همه، نه فقط برای مظلومیت سبط نبی حسین بن علی علیه‌السلام، که علاوه بر آن به خاطر زنده نگه داشتن این شعار دینی و الگوگیری از آن در مبارزه با ظلم و انحراف و طاغوت است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از اعمالی که موجب تقرب به خداوند شده و در روایات و سیره معصومین علیهم‌السلام بسیار بر آن تاکید شده است، عزاداری بر اهل بیت(ع) مخصوصا سید و سالارشهیدان، ابا عبد الله الحسین(ع) است که دارای آثار و برکات بی شمار بود

اختصاصی شبکه اجتهاد: گاهی عشق یک فتوا دارد و فقه حکمی دگر اما حکم فقه و فتوای عشق در بزرگ‌ترین روز تاریخ که رسم‌الخط همه روز‌ها هم باید باشد یکی شد و یکی ماند تا انسان را به توحید برساند.

از این آیه قرآن در سوره مبارکه مائده خبر ندارید که علنا پروردگار می‌گوید: وَ إِذٰا سَمِعُوا مٰا أُنْزِلَ إِلَی اَلرَّسُولِ وقتی آیات قرآن به پیغمبرم نازل می‌شود تَریٰ أَعْینَهُمْ تَفِیضُ مِنَ اَلدَّمْعِ مِمّٰا عَرَفُوا مِنَ اَلْحَقِّ حبیب من چشم‌هایشان را می‌بینی پر از اشک به خاطر اینکه حق را شناختند یعنی اول حق را شناختند و حال گریه می‌کنند؛ رشد از این بالاتر؟ چرا گریه رشد نمی‌آورد!؟

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازى به مناسبت فرا رسیدن عاشوراى حسینى با صدور بیانه‌ای پنج ماده‌ای توصیه‌هایی مهمی به مسئولان هیئت‌ها، خطبا، مداحان و عزاداران حسینی کردند.

آیا قیام عاشورا فقهی است یا خیر؟‌ اگر هست، ذیل کدام یک از ابواب فقه بررسی شده یا باید بشود؟ فقهای شیعه در این باره چه گفته‌اند و چه نظراتی دارند؟ در این مقاله تطور بحث فقهی در باره عاشورا مرور و بررسی مختصر شده است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حج و جهاد موضوعاتی فقهی است چنانکه صوم و صلاه. وقتی در کلام معصوم این چهار موضوع فقهی و عبودیتی، به محوری به نام ولایت وصل می‌شوند، آن محور هم به قاعده شآن فقهی خواهد داشت.

عزاداری‌ها درهمه جا یکسان نیست و هر منطقه‌ای حزن و اندوهش با مناطق دیگر متفاوت است و باید این حفظ شود. منتهی اندوه و حزن درهر جایی که مخالف ارزش شود باید جلو آن را گرفت لذا توصیه به یکسان سازی عزاداری‌ها و شیوه حزن و اندوه نیست.

آیت‌الله سیستانی در پیامی به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم ۱۴۳۹ توصیه‌هایی را خطاب به مبلغان، خطبا، مداحان و عزاداران حسینی بیان کرد که این توصیه‌ها توسط حجت‌الاسلام‌ والمسلمین سیدمرتضی کشمیری نماینده ایشان منتشر شد.

شبکه اجتهاد: «روایتی از امام رضا(ع) هست که در روز اول محرم به ابن‌شَبیب فرمودند: روزه گرفته‌ای؟ امروز روزی است که زکریا روزه گرفت و خدا یحیی را به او عطا کرد.

حضرت ‌آیت‌الله وحید خراسانی سفر تبلیغی مبلغان دینی را بزرگترین نعمت خداوند دانست و تأکید کرد مردم را به عظمت عاشورا و قیام سیدالشهداء آشنا کنید که اگر این کار صورت گیرد اجرتان بدون درک و بدون وصف خواهد بود، ما حضرت را نشناختیم و نفهمیدیم چه خبر است. خاتم النبیین شب معراج به ملأ اعلا رسید و وقتی به قاب قوسین واصل شد دو کلمه آنجا دید.

ما باید این عزاداری‌ها را به نسل بعدی‌ بدهیم و از همین جهت واجب و لازم است که بچه‌هایمان را در دهه محرم به روضه ببریم. واجب و لازم است حتی‌ در غیر دهه محرم برای‌ بچه‌هایمان روضه بخوانیم.

متأسفانه با این نگاه افراد کم کم به جایی می‌رسند که حتی قمه‌زنی معمولی نیز برای آنها جذابیتِ سابق خود را از دست می‌دهد و به فکر رفتارهای خشن‌تر در عزاداری می‌افتند.