حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در نخستین نشست از سلسلهنشستهای «فقه معاصر، حوزه پیشرو و سرآمد»، با ترسیم چهرهای نو از فقه در نسبت با حکمرانی، از ضرورت عبور از فقه مسألهمحورِ فردی به سمت فقه نظامساز و تمدنی سخن گفت. بازخوانی پیام رهبر انقلاب درباره نقش حوزه در پاسخگویی به مسائل پیچیده دنیای امروز، محور این نشست بود؛ نشستی که …
Read More »Tag Archives: محسن مهاجرنیا
عقلانیت سیاسی، حلقه مفقوده سیاستورزیهای گفتمانی/ محسن مهاجرنیا
شبکه اجتهاد: دو کلیپ ارسال شده از حضرات آقایان اساتید جناب «مسعود عالی» و جناب «ناصر نقویان» را گوش دادم. یکی حکومت چندساله امیرالمؤمنین را ولایی نمیدانست و دیگری بر او نقد زد که اصلاً مأموریت تشکیل حکومت در دستور کار حضرت امیر(ع) نبوده تا ولایی باشد یا نباشد. وجه مشترک دو دیدگاه دغدغه «حکومت» است. یکی درد حکومت ولایی …
Read More »قیام عاشورا؛ الگویی برای آینده/ محسن مهاجرنیا
شبکه اجتهاد: قیام امام حسین(ع) به الگویی تاریخی تبدیل شده که پس از ۱۴۰۰ سال همچنان تثبیتشده در تاریخ باقی مانده و به سرمشقی برای دیگر قیامها تبدیل شده است. امام حسین(ع) برای مقابله با حاکم جور دست به قیام زدند. قیام عاشورا را نباید منحصر به زمان خود دانست بلکه الگویی برای همه زمانهاست. برخی معتقدند قیام عاشورا صرفاً …
Read More »«حکمرانی اسلامی» در قالب الگوی جمهوری اسلامی
شبکه اجتهاد: میخواهم راجع به «حکمرانی اسلامی» در قالب «الگوی جمهوری اسلامی» صحبت کنم. فراوان پیش آمده که ما قدرتمندانه به لحاظ نظری بحثهای دفاع از اندیشه انقلاب را مطرح میکنیم ولی وقتی عظمت اندیشه انقلاب را مثلاً در مقابل وضعیت اقتصادی یا اخلاقی موجود میگذاریم؛ نمیتوانیم چطور باید توجیه و دفاع کنیم. اندیشه انقلاب حقیقتاً اندیشه بسیار بلند، بینظیر …
Read More »جایگاه مردم در حکمرانی اسلامی
در فرآیند شکلگیری «حکمرانی اسلامی» و در ساختارها و کارویژههای آن، «مردم» نقش اساسی دارند. مردم عنصر ذاتی و رکن مقوم حکمرانی اسلامی هستند. بر اساس آیات قرآن، مردم از طریق مشارکت، نظارت و مسئولیت دینی، نقش ذاتی خود را اعمال میکنند. لذا با وجود این الگوی حکمرانی، نیازی به نسخه سفارشی حکمرانی خوب لیبرال دموکراسی غرب نیست. به گزارش …
Read More »الگوی حکمرانی اسلامی متمایز از الگوی حکمرانی خوبِ نهادهای بینالمللی
آیا ما میخواهیم به همان سبکی که بانک جهانی و سازمان ملل پیشنهاد دادند یعنی قدرت را بین دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی تقسیم کنیم؟ و از این طریق کشور اداره شود؟ اگر این را بگوییم؛ یعنی قدرت اینطور توزیع و پخش شود، ما با روایاتی که مشروعیت را به ولیفقیه دادهاند چکار کنیم؟ چگونه باید مشروعیت را درست …
Read More »فقه حداقلی، نمیتواند حقوق شهروندی را تحلیل کند/ امام گفتند موضوعشناسی، کار فقیه است!/ در گذشته، شهریاری بود؛ اما شهروندی وجود نداشت
فقهِ حداقلی اصلاً چیزی به اسم شهروند نمیشناسد؛ زیرا شهروند کسی است که حق و حقوقی دارد و تصمیم میگیرد و مشارکت میکند و در جامعه حضور دارد، درحالیکه فقه حداقلی اصلاً چنین جایگاهی برای انسانها قائل نیست و چیزی به نام مشارکت سیاسی و انتخابات و امثال آن را به رسمیت نمیشناسد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر محسن …
Read More »بایستههای نظامسازی در فقه سیاسی
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: اگر حقوق را وارد قلمروی فقه کنیم یعنی صرفا نگاه تکلیف مداری به فقه نداشته باشیم، در عرصه نظام سازی به نتایج بهتر و موثرتری خواهیم رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی- ترویجی با موضوع «بایستههای نظام سازی در فقه سیاسی شیعه» توسط گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »فتوای «دولت در دولت» شیخ مفید، مجوز شکلگیری تشکیلات شیعی در دولت عباسی شد
اولین نظریهای که در اندیشه سیاسی شیعه توسط شیخ مفید ارائه شد، با عنوان نظریه دولت در دولت معروف شد. در آن دوره که حاکمیت عباسیان در جامعه حاکم بود شیخ مفید فتوایی داد بر این اساس که تمام فقهای شیعه در این شرایط بحرانی که با آن مواجه هستیم ولایت دارند و حق دارند که در هر منصبی هر …
Read More »ماهیت «دولت اسلامی» از منظر اجتماعی، سیاسی و اخلاقی
رئیس مرکز پژوهشی مبنا، دولت اسلامی را دولتی تنظیمگر، تسهیلکننده و ترمیم گر توصیف نمود و اذعان داشت: عدالت خمیرمایه اصلی در تمام رویکردهای دولت اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمدتقی دشتی در کرسی علمی ترویجی ماهیت دولت اسلامی که در سالن جلسات انجمنهای علمی حوزه برگزار شد، ضمن تبیین پیشینه تحقیق یادشده به ماهیت و سرشت دولت …
Read More »ورعی: نائینی معتقد به حق نقد و نظارت مردم در هر نوع حکومتی است/ مهاجرنیا: اصول نائینی قابل تعمیم به حکومت ولائی نیست
حجتالاسلام سیدجواد ورعی، در نشست علمی «اصول بنیادین حکومت در اسلام از دیدگاه علامه نائینی» گفت که اصل مهمی که نائینی از آن یاد کرده است حق نظارت مردم بر زمامداران و حق انتقاد است ولی حجتالاسلام محسن مهاجرنیا معتقد است که باید بین حقوق و تکالیف مردم در نظام ولائی با غیر آن تمایز قائل شویم. به گزارش شبکه …
Read More »نقد و بررسی کتاب «فلسفه فقه سیاسی از دیدگاه آیتالله خامنهای»
حجتالاسلام سیدسجاد ایزدهی با تأکید بر اهمیت روزآمدی فقه بیان کرد: فقها همواره براساس نیازهای زمانه خودشان پیشرفتهاند و فقه متناسب با زمان خود را نگاشتهاند اما امروزه اگر بنا باشد که تحولی در زمینه فقه صورت بگیرد این تحول باید در حوزه نگرش باشد، سپس این فقه کاربردی شود و در روش، تغییر حاصل شود و در ادامه توقعات …
Read More »پذیرش «دولت- ملت» در جمهوری اسلامی عدول از«امامت-امت» است یا حاصل بازسازی آن؟
نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران هم از مصادیق بازسازی شده و اسلامی پدیده «دولت-ملت» طبق متفاهم دنیای امروز است و هم مصداق بازسازی شده نظام سیاسی «امامت-امت» است. اصلاً ما معتقدیم امتیاز انقلاب اسلامی و امتیاز اندیشه بنیانگذار این انقلاب به همین است که توانست سنت اسلامی را برای انسان معاصر بازسازی و در دسترس قرار دهد. به گزارش شبکه …
Read More »غیبت امام عصر(عج) و تکوّن دانش سیاسی شیعه
کتاب «غیبت امام عصر(عج) و تکوّن دانش سیاسی شیعه» اثر حجتالاسلام والمسلمین دکتر محسن مهاجرنیا (استاد حوزه علمیه قم و استادیار گروه سیاست پژوهشکده نظامهای اسلامی) از سوی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، بررسی تأثیر غیبت امام عصر(عج) در چگونگی شکلگیری دانش سیاسی شیعه، در تاریخ طولانی عصر غیبت، نگارنده را …
Read More »سه نظریه فقهی در باب انتخابات در نظام اسلامی
استاد حوزه و دانشگاه گفت: در طول چهار دهه گذشته، فلسفه انتخابات در نظام اسلامی بر اساس سه نظریه فقهی رایج شکل گرفته است که پایه عقلانیت دینی درچالش اساسی نخبگان و به تبع آنها توده مردم در چهار دهه گذشته در باب انتخابات در جمهوری اسلامی بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در نوزدهمین نشست …
Read More »آیین رونمایی از طراحی رشته «فقه السیاسه» برگزار شد
آیین رونمایی از طراحی رشته «فقه السیاسه» با حضور و سخنرانی حجاسلام محمدهادی مفتح، محسن مهاجرنیا، ذبیحالله نعیمیان و حیدر همتی در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این مراسم حجتالاسلام حیدر همتی، مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: با توجه به اهدافی که …
Read More »دوره معصومین مانند عصر پیامبر(ص) دوره نصوص است نه اجتهاد/ نقد «تاریخچه فقه و اجتهاد شیعی» در کتاب «فقه سیاست و حکومت»
ما معتقدیم دوره ائمه دوره اجتهاد بشری نیست و مردم سؤالات خود را از امام میپرسیدند. پس اجتهاد آنها تلاشی بود که خود را به امام و حدیث برسانند، لذا دوره معصومین ما مثل دوره پیامبر(ص) است و دوره نصوص تلقی میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی نقد و بررسی کتاب «فقه، سیاست و حکومت» اثر علی دارابی، به …
Read More »بررسی عزاداری محرم در شرایط کرونا از دیدگاه رهبر انقلاب
مقام معظم رهبری در این قضیه به نوعی هم فتوا دادند و هم به عنوان حاکم اسلامی و ولیّ فقیه دستور صادر کردند و بر همه لازم و ضروری است که آن را مراعات کنند. در مورد این مسئله چند نکته را از دیدگاه و منظر مقام معظم رهبری عرض میکنم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، عضو …
Read More »تفسیر آیات محاربه بدون تطبیق با زمان و مکان صحیح نیست/ لزوم آموزش شهروندی برای اعتراض مسالمتآمیز
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه دولت باید برای ابراز اعتراض مسالمتآمیز آموزش دهد، تصریح کرد: تفسیر آیات محاربه بدون تطبیق با زمان و مکان درست نیست و میتواند سبب بدبینی به دین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، محسن مهاجرنیاحجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفتوگو با ایکنا، …
Read More »مهاجرنیا: ادله ولایتفقیه حاکم بر ادله حزب نیست/ سیدباقری: حزب نصیحتگر حکومت و راهی برای احقاق حقوق مردم است/ بنایی: گذاشتن کلمه «فقه» پیش از «تحزب»، بحث را فقهی نمیکند!
عدهای منکر وجود حزب در دیناند و اشکال میکنند که دلیلِ خاص بر تشکیل حزب نداریم. به نظر ایشان، ادله ولایتفقیه حاکم بر تحزب است و أقوم از ادله تحزب است یا اینکه معتقدند حزب موجب سلب آزادی و عدم شایستهسالاری میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی-ترویجی «عرضه و نقد دیدگاه علمی فقه تحزب» روز دوشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۸ …
Read More »کرسی عرضه و نقد دیدگاه علمی «فقه تحزّب»
کرسی ترویجی «عرضه و نقد دیدگاه علمی فقه تحزّب» با حضور اساتید حوزه و دانشگاه، دانشجویان و دانشپژوهان ۱۸ آذرماه برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «عرضه و نقد دیدگاه علمی فقه تحزّب» به همت گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری موسسه آموزش عالی طلوع مهر و با حضور اساتید و صاحبنظران این حوزه در …
Read More »نگاه رهبر انقلاب نسبت به دولت مدرن/ دولت مدرن با وحی در تعارض اساسی است
دولت مدرن واجد مبانی و ساختارهایی است که ممکن است ما ساختارهای آن را اخذ کنیم اما بحث در مبانی دولت مدرن بسیار قابل تأمل و جدی است و ما با مبانی، ماهیت و چارچوبهای کلان حاکم بر آن مشکل داریم. به گزارش شبکه اجتهاد، دولت اسلامی بر پایه مبانی و فرهنگ دینی-بومی در نسبت با ساختارهای متفاوتی از دولت …
Read More »در مـسیر دولـت سـازی
حجتالاسلام لکزایی با اشاره به تفکیک نظریه رهبری و نظریه دولت گفت: اگر این تفکیک صورت گیرد چند ثمره دارد؛ نخست در تعامل با جامعه شیعی در سطح جهان نگاهمان به رهبری و قدرت سیاسی جامعه شیعی تشکیکی میشود. جامعه شیعی میتواند جدای از دولت هم رهبری شود. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست منتخب علوم انسانی اسلامی با حضور …
Read More »متُد اجتهاد فقهی در علوم دیگر بهکار گرفته شود/ در تخصصی شدن دروس اصل فقاهت زیر سؤال نرود
پژوهشگر فقه سیاسی با اشاره به این که امروز دوره علامه شدن و یادگیری همه علوم و فنون گذشته است، گفت: فقه تخصصی یعنی علوم مختلف را با دیدگاه فقهی و اجتهادی مطالعه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره تخصص گرایی در حوزه به رسا …
Read More »تفکر اخباری و سلفی در انطباق سازی گزارههای دینی بر مصادیق عصری دچار جمود است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مشکلی که ما در رویکرد فقهی داریم این است که تفکر اخباریگری و سلفی مسلکی هم در رویکرد سیاسی به دین مشکل دارد و هم در انطباق سازی گزارههای دینی بر مصادیق عصری دچار جمود است. آنها قضایای شرطیه را به قضایای حقیقیه محض تبدیل میکنند و معتقد به فهم اجتهاد …
Read More »گزارش تفصیلی از کرسی علمی ترویجی تعامل «مرجعیت» با نهاد «ولایت فقیه»
کرسی علمی ترویجی تعامل مرجعیت با نهاد ولایت فقیه با حضور جمعی از پژوهشگران حوزه فقه و اندیشه سیاسی با بررسی و تدقیق بر مهمترین نظرات و آراء در این عرصه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ارائه دهنده بحث در این نشست دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »فقه راهبردی و مبناساز تعریف شود/ ۹۰ درصد دروس حوزوی تکراری است/ نقص است هنوز بگوییم منبع درس خارج ما صاحب جواهر است!
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه بسیاری از موضعگیریهای ما در مسائل کلان کشور مبنای سیاسی و نه فقهی دارد، تأکید کرد: حوزه علمیه فقه راهبردی و مبناساز تعریف کند و به جای آنکه ۹۰ درصد دروس خارج حوزه تکراری باشد، باید به نیازهای روز بپردازیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، عضو …
Read More »از نگاه آیتالله خامنهای، روش استنباط فقهی باید در کلام نیز جریان پیدا کند
رهبری از معدود متفکّرانی هستند که در کلام دغدغههایی را مطرح کردند و به کلام سیاسی اهتمام ورزیدند و صراحتاً دست روی شاخه کلام سیاسی گذاشتند و گفتند که کلام روش استنباط ندارد و لازم است یک دستگاه روشی داشته باشد. ایشان بارها گفتهاند که همین سبک و سیاق فقه را باید در کلام هم ببریم و گزارههای کلام را …
Read More »رویکرد فقهی امام خمینی دارای ظرفیت تشکیل حکومت اسلامی تمام عیار است/ احزاب سیاسی، موتور مردم سالاری و چرخ دنده دموکراسی
حجتالاسلام مهاجرنیا رویکرد فقهی امام خمینی را دارای ظرفیت تشکیل حکومت اسلامی تمام عیار در عصر مدرن دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر علوم سیاسی در نهمین نشست کرسیهای آزاداندیشی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم که با موضوع «آینده احزاب و تشکلهای سیاسی در نظام ولایی» در موسسه طلوع مهر قم …
Read More »ارزیابی پنج دیدگاه درباره جایگاه حزب در فقه سیاسی
حجتالاسلام مهاجرنیا در نشستی با موضوع «آینده احزاب و تشکلهای سیاسی در نظام ولایی» به نقد و ارزیابی پنج دیدگاه درباره جایگاه حزب در فقه سیاسی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر علوم سیاسی در هشتمین نشست کرسیهای آزاداندیشی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم که با موضوع «آینده احزاب و تشکلهای …
Read More »