بایگانی برچسب: محمدعلی میرزایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: بی‌وقفه بر اعتقادم به امکان و ضرورت تولید فقه حکومتی تأکید می‌کنم. این تکرار و تأکید برای این است که ذهنیت‌‌های قبلی و معمولاً منفی مانعی در فهم درست نوشته‌‌ها نباشد. سخن اصلی این نوشته در اصل فقه حکومتی یا حکومت و حاکمیت فقهی و فقاهتی و فقیه محور نیست. کسی که به رسالت‌‌های حداکثری اندیشه دینی در دنیا باور دارد به‌طور یقین به فقه سیاسی و فقه سیاست هم لاجرم معتقد است؛ اما سخن در منطق و مسیر درست حرکت به این سمت است. امروزه به روال دهه‌‌های سابق عده‌ای از ما مدام از فقه و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چرا فکر می‌کنیم که فقه و فقیه و حوزه علمیه در برابر مسائلی مانند تولید محصولات صنعتی خوراکی ویرانگر برای کودکان و نیز روش عمل سودجویانه و مافیایی رسانه‌ها و ترویج این خوراکی‌های مضر برای نسل کودک و نوجوان یک ملت باید همین‌طور خنثی عمل کنند و به سکوت بگذرانند و در عوض، صبح تا شب از بی‌حجابی و ضعف ایمان مردم گله کنند؟ مگر آثار ویرانگر صنعت تولید خوراکی‌های زیانبار و عامل فساد و تباهی در سلامت و بهداشت مردم از اولویات‌های عقلانیت دینی و احکام فقهی نیست؟ اگر به تأکید آنان، هیچ مکلفی به‌عنوان یک …

اختصاصی شبکه اجتهاد: وصف پدیده‌های طبیعی اصولاً مساله فقه و فقها نیست به‌استثنای برخی عناوین طبیعی – شرعی اغلب حوادث و وضعیت‌های طبیعی یا شرایط عینی و تبیین مصادیق کار عرف و عقل است. ورود به آنها کار فقه و فقیهان نیست. دستگاه فقاهت فاقد سازوکارها و روش‌های مواجهه درست با آن‌هاست. دو نمونه عینی این موارد که ارتباطی با فقه و فقاهت ندارد راه و روش کشف میلاد هلال ماه و مقدار عینی کفاره‌ها و امثال آن‌هاست. در مثال نخست، بهترین روش کشف ولادت هلال است. هر ابزاری که دقیق‌تر و اطمینان آور‌تر باشد اولویت بیشتری دارد. دست‌کم دو …

تصور می‌کنید امام خمینی دسترسی‌اش به امام و امامت به عنوان علم و تراث و حکم و…از مالک اشتر در مصر کمتر بوده است؟ معتقدم دسترسی امام خمینی در عصر ما به امامت (محتوا و علوم و تراث) از دسترسی بسیاری از عالمان دور از محل اقامت و شهر و موطن امام حی معصوم آن زمان، بیشتر بوده است. این راه انسداد پنداری دسترسی به اسلام و منوط کردن فهم و تمسک به قرآن و امامت و نبوت به حضور امام و همه تاریخ مشعشع هزار و چهارصدساله متراکم در دسترس و با وجود میزانیت و فرقانیت معرفتی قرآن کریم …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سخن از عذاب بودن سیل‌های اخیر و همه مصایب طبیعی و ربط دادن ابتلاهای مناطقِ مستضعف و بخش‌های ستم دیده و بینوا به گناه و نسیان حق و یا فراموشی امام زمان و هر نوع تفسیر مشابه، هیچ اساس منطقی وقرآنی وشرعی ندارد. با دقت در اطراف وابعاد این حوادث شاهدی بر عذاب انگاری آن‌ نمی‌توان یافت. در این باره و با توجه به معارف بنیادین دینی و ب ویژه قرآنی هر گونه تصور عذاب بودن آن‌ها محل شک است. اگر سیل‌های اخیر ایران و زلزله‌های سابق و لاحق از مصادیق عذاب الهی بود (به هر دلیل …

رئیس اتاق فکر جامعهالمصطفی العالمیه، زمان شناسی را از ملزومات برخورداری از قدرت تولید علم و دانش تمدن ساز عنوان کرد و یادآور شد: همانطور که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب فرمودند؛ فقه تمدنی نیازمند مختصات خاصی است که آن را نمی‌توان صرفاً با شعار ایجاد کرد؛ بایستی فقیه آگاه به زمان و زمانه و نیز آشنا به انسان عصر، فقه تمدنی از درون چنین اندیشه و روشی بجوشاند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی، رئیس اتاق فکر جامعهالمصطفی العالمیه در نشست علمی «بررسی ابعاد بیانیه گام دوم انقلاب و نقش جامعه المصطفی العالمیه در …

چرا باید فکر کنیم در حوزه علمیه قم اصالت اجتهادی کمتر است و فضای آن بیشتر سیاسی و سطحی و اجتماعی است؟ این حرف نه دقیق است و نه حکیمانه. شرایط پیچیده جهانی علیه بحرین، عراق و تمام جهان اسلام اقتضا دارد از این ادبیات پرهیز کنیم و به نگرش همگرایانه روی آوریم و از مقایسه‌‌ها و مفاضله‌‌ها بپرهیزیم. قم و نجف هر دو نقش‌های با اهمیتی دارند؛ نقش هر دو کاملاً تکاملی و تکمیلی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ محمد سند بحرانی چندی قبل و برای چندمین‌بار در مصاحبه‌ای (اینجا و اینجا بخوانید) با یک منطق برتری اظهار …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از خطرهای بزرگ و آسیب‌های معرفتی ما خلط مقام ثبوت و اثبات است. عادت کرده‌ایم که در مقام دفاع از خود در برابر دیگران به مقام ثبوت پناه می‌بریم و در موقعیت حمله به خصم و مخالفان به مقام اثبات آنان می‌تازیم. در واقع در مقام ترجیح و مقایسه، همواره خود را واندیشه‌های خویش را به خاطر «حقانیت ثبوتی» آن می‌ستاییم و “آن دیگری” را به خاطر مفاسد و ضعف‌های عینی و اثباتی‌اش محکوم می‌کنیم. این البته نوعی مغالطه و «خلل منطقی» است. اجازه می‌خواهم آن را «مغالطه خلط ثبوت و اثبات» یا «مغالطه چند معیارگرایی» بنامم. …

امروز معضل جامعه جهانی اسلام عدم تفاهم در عرصه سیاست، اقتصاد، فرهنگ، تمدن و توسعه است؛ یعنی تقریب ما تاکنون با رویکرد تاریخی و اشتراک‌گیری از گزاره‌ها و اندیشه‌های تاریخی شکل گرفته است. در صورتی که تقریب و اخوت اسلامی که حضرت امام(ره) بیان کردند اخوت تمدنی است؛ یعنی در جامعه متکثرالمذاهب مسلمانان با جهت‌نما و غایات تمدن امروز و نوین ایجاد همگرایی کنیم. این مسئله فضا را بسیار تغییر خواهد داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی، عضو هیئت علمی و مشاور عالی رئیس دانشگاه جامعهالمصطفی(ص) العالمیه، به ارائه توضیحاتی درباره وحدت در جوامع اسلامی پرداخت و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر حوزه‌‌های علمیه غیر سکولار باور دارند که اندیشه‌‌های دینی باعث شکوفایی و رشد اقتصاد سالم است. اگر باور دارند که اسلام و تحقق آن نه تنها منافاتی با کار و تولید و درآمدزایی ندارد بلکه کار و تولید و عقل اقتصادی داشتن بخش با اهمیت و تعیین کننده زندگی دیندارانه است، ای‌کاش به جای شنیدن این حرف‌ها از بالاترین مقامات حوزوی در نگرش بزرگان و اعاظم فقاهت به مقوله اقتصاد تحولی رخ می‌داد. درس‌‌های اصلی حوزه با تعادل و منطق عقلانی بین اقامه الصلاه و ایتاء الزکات با مفهوم شامل و جامع نماز (پیوند جامع و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مقدمه اول: اگر نگوییم تمام مصادیق فساد با اعمال عقل و خرد انسان قابل شناخت و درک و دریافت است بی‌تردید بیشترین مصادیق فساد این گونه است. به تعبیر روشن‌تری باید گفت انسان‌ها برای این که بفهمند چه چیزی و چه کسی فاسد و و یا فسادآور و صالح و اصلاح‌گر است بر مبنای عقل عمل‌ می‌کنند. انسان با عقلی که دارد‌ می‌فهمد در عرصه اقتصاد و سیاست و فرهنگ و اخلاق و زندگی حالت فساد چگونه است. فساد‌های هر عرصه با منطقی عقلانی قابل فهم و تفسیر است. از نظر دینی هم این گونه است که …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اقل و اکثر عناوین گویایی برای بیان نوع حضور و تواجد دین در دنیا و اندیشه و عمل نیست زیرا این دو واژه دست کم در ادبیات روشنفکرمآبان به ظاهر دینی بیانگر کیفیت‌ها نیستند بلکه حکایت‌گر کمیت‌اند. برای مثال اگر هر کدام از موارد و مصادیق زیر از احکام شرع باشد: ۱- لزوم و ضرورت و البته بالتبع حجیت و اعتبار اعمال عقل در زندگی. ۲- وجوب و ضرورت التزام به اخلاق مانند تعهد عملی به عدل ‌و عدالت وح سن خلق در تمام رفتارها. ۳- محکم کاری و اِتقان و درست کار کردن در تمام رفتارها‌ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تقلیل چهارگانه فرد، اجتماع، حکومت، امت به فردیت و حکومتی باعث بسیاری از بدفهمی‌ها شده است. اگر فقهی حکومتی نبود به معنای این نیست که سکولار است. اندیشه و فقه و نظریه سکولار در واقع معرفت و یا فقه غیر سیستماتیک و غیر اجتماعی است. اهداف اجتماعی و حوزه‌های سرنوشت جوامع در این اندیشه سکولاریستی مبنا و مناط نیست. دین به رابطه‌ای شخصی بین متدین و مبادی متعالی و قدسی او تنزل می‌یابد. از آن طرف، فقه غیر سکولار می‌تواند غیر حکومتی باشد. در عین اجتماعی بودن و عام بودن و واجد دغدغه‌های جامعه و سطوح بالاتر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آسیبی که انقلاب اسلامی ایران از طرف تضعیف مرجعیت‌ می‌بیند با هیچ آسیب دیگر قابل مقایسه نیست. مشروعیت و اعتبار این انقلاب به تأیید مرجعیت است. حمله به این پایگاه در حکم زدن ریشه‌های انقلاب اسلامی است. حضرت امام خمینی یک مرجع بود و بلکه از موضع عقلانیت و اخلاق و عصری بودن پدیده مرجعیت و تفقه شیعی وارد معرکه تحقق عدالت در عرصه سیاسی اسلامی شد. آری امام خمینی عارف و فیلسوف و شاعر و متکلم هم بود اما براستی کدام عارف شیعی رهبر یک نهضت بوده است؟ کدام فیلسوف شیعی از موضع فیلسوفیتش جلودار یک …

سلسله نشست‌های «نقد و بررسی ایده‌های بدیل در حوزه تقریب مذاهب» به همت اندیشکده مرصاد و با همکاری مجمع جهانی تقریب مذاهب با حضور کارشناسان در محل پژوهشگاه مطالعات تقریبی قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در اولین نشست، آقایان محمدعلی میرزایی و محسن حسام مظاهری به ارائه نظریات خود پرداخته و آقایان دکتر مهدی فرمانیان و دکتر امداد توران نظریات آنان را نقد و بررسی کردند. حجت‌الاسلام محمدعلی میرزایی در این نشست با بیان اینکه باید با اتخاذ رویکردی تمدنی «اتحاد جهان اسلام» را جایگزین ایده «تقریب مذاهب» کنیم، روندهای جاری در حوزه تقریب مذاهب را ناقص و …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی مدیر عامل سابق خانه کتاب ایران و رایزن اسبق فرهنگی ایران در لبنان بوده است. وی بنیان‌گذار مؤسسهٔ توسعهٔ تحقیقات تمدن اسلامی در لبنان است؛ مؤسسه‌ای که یکصد و پنجاه اثر تحقیقاتی در حوزهٔ ایران‌شناسی، شیعه‌شناسی، تمدن‌پژوهی، قرآن‌پژوهی و توسعه روابط ایران و جهان عرب در کارنامه‌ی آن به چشم می‌خورد. از حجت‌الاسلام میرزایی کتاب «فرهنگ اصطلاحات عربی به فارسی» از سوی انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شده‌است. رهبر انقلاب اسلامی از این فرهنگ به نیکی و تکریم یاد کرده است. با وی که از شخصیت‌های باسابقه در حوزه گفت‌وگوهای اسلامی در شبکه‌های تلویزیونی جهان …