بایگانی برچسب: مشروطه

آیت‌الله علم الهدی با اشاره به اینکه مخالفت‌ها و موافقت‌های فقهاء با مشروطه، بر اساس مبنای فقهی بود گفت: البتّه نقطه‌ی مشترک تمام فقهای این دو گروه، اعتقاد به ولایت فقیه بود. تمام مباحث دیروز و امروز بر سر همین کلمه است که ولایت فقیه اصل مشترکی بود که همه به آن اعتقاد داشتند و اینطور نیست که بگوییم کسانی که طرفدار مشروطه بودند، مخالف ولایت فقیه بودند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌‌الله سید احمد علم‌الهدی در سلسله جلسات درس خارج فقه حکومتی ولایت فقیه که در مدرسه علمیه عالی نواب مشهد مقدس برگزار می‌شد، در تتبع اقول فقها پیرامون …

حجت‌الاسلام ابوالحسنی گفت: چون میرزای نائینی به طور جدی قائل به ولایت فقیه بود، این جنبه را سانسور می‌کردند. ولی اخیراً همین‌ها هم نائینی را رها کرده و به سراغ مرحوم آخوند رفتند و به این بزرگمرد دخیل بستند. لذا می‌بینید که امثال آقای کدیور با همین رویکرد آثاری می‌نویسند و این خط سیر را شدیداً دنبال می‌کنند. آنچه برای امثال آقای کدیور مهم است، این است که در نبرد ایدئولوژیک با نظام اسلامی، از بین علمای شیعه طرفدارانی را برای خود دست و پا کنند تا مواضع سیاسی خود را دارای مشروعیت فقهی و اصالت تاریخی نشان دهند. شبکه …

منطق مرحوم آخوند در مورد مشروطه و مشروط کردن حاکم و عدم اقامه حکومت دینی و عدم رویکرد حداکثری نسبت به حاکمیت اسلامی را باید مرهون پرسش زمانه دانست، اینکه در آن زمانه امکان تحقق حاکمیت اسلامی بود یا خیر؟ می‌شد بحث حکومت اسلامی یا ولایت فقیه را مطرح کرد یا خیر؟ به گزارش شبکه اجتهاد، اندیشه مرحوم آخوند ملامحمدکاظم خراسانی که نقش بسیار مهمی در جریانات مشروطه داشت در چند سال اخیر دوباره در کانون توجه قرار گرفته است. شبهاتی در مورد مرحوم آخوند مطرح می‌شود که او از اساس تشکیل حکومت اسلامی و حکومت فقیهان را مردود می‌دانسته …

اختصاصی شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی معروف به میرزای نائینی(ره) فقیه و اصولی نامدار شیعه در اواخر دولت قاجار است که همزمان با جنبش مشروطه، پای به عرصه مبارزه گذاشت و تلاش بسیاری، در جهت اقامه حکومت اسلامی و از بین بردن سلطنت مطلقه و نظام شاهنشاهی قاجار نمود. مهمترین تلاش نائینی در نقد نظام سلطنت مطلقه و تبیین سلطنت مشروطه، در کتابی تحت عنوان «تنبیه الامه و تنزیه المله» به قلم خود ایشان و به زبان فارسی منتشر گردید. در این کتاب نائینی در جهت تبیین سلطنت مشروطه تلاش وافری نموده، مبانی آن را مورد بررسی و واکاوای عمیق …

مهدوی زادگان گفت: باید مشروطیت را رویداد طبیعی دگرگون خواهی تلقی کرد. زیرا عوامل و شرایط تجربه زیسته جهان معاصر برای تحقق تغییرات مدرن در سراسر جهان و از جمله در ایران، کم وبیش، هموار و سازگار بوده است. جامعه ایرانی مانند دیگر جوامع، خواسته یا نا خواسته، گریزی از تجربه مدرنیته نداشت. از این رو، گرچه مشروطیت یک نهضت تحول خواه بود ولی انقلاب نبود. زیرا در تحقق آن به چیزی فراتر از ضرورت طبیعی نیاز نبود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «انقلاب اسلامی ایران در آستانه دهه پنجم» روز گذشته در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار …

آقای ‌ها‌شمی بر پای‌بندی به اسلام فقاهتی و حاکمیت فقه و بر لزوم وجود شورای نگهبان تاکید داشت؛ چنان که در خاطرات خود نوشته است: آقای محمد مجتهد شبستری آمد و بیش از یک ساعت درباره ماهیت ‏اختلاف ما (خط امام) با لیبرالها (آقای بنی‏ صدر و نهضت آزادی و…) توضیحاتی می‏‌خواست ‏و گفتم، مسأله بر سر «اسلام فقاهتی» است. آنها این فقه را قبول ندارند و ما راهی در حکومت ‏اسلامی جز با اجرای همین فقه (با کار بیشتر و اجتهاد زنده) نمی‌‏بینیم و نمونه‏‌های زیادی ‏آوردم که این در حقیقت، خواست امام است و ما سپر شده‌‏ایم. به …

شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی، در بیست‌وششم خرداد سال ۱۲۳۹ در نائین به‌دنیا آمد و در بیست‌وسوم مرداد ۱۳۱۵ در نجف، چشم از جهان فروبست. نائینی، از حیث گرایشات سیاسی به آخوند خراسانی و سید جمال‌الدین اسدآبادی نزدیک بود و البته برخلاف برخی از هم‌فکرانش به ولایت فقیه معتقد بود و در کنار این اعتقادش، از نخستین‌‌اندیش‌مندانی هم به شمار می‌رود که به صراحت از لزوم وجود قانون اساسی در دولت اسلامی سخن به میان کشیده است. شاید بتوان گفت مهم‌ترین اثر او کتاب «تنبیه‌الامه و تنزیه‌ المله» می‌باشد که در آن به دفاع از مشروطه پرداخته است؛ گرچه این …

شبکه اجتهاد: نوشتن ستایش‌آمیز درباره میرزا محمدحسین نائینی (۱۳۱۵-۱۲۳۹) سهل است؛ خیل پژوهشگرانی که از وی ستایش می‌کنند، و درباره نوآوری‌های وی می‌نویسند، به حد کافی حجت و امکان برای نویسندگان فراهم می‌کند، که بی‌هیچ نگرانی درباره وی قلم‌فرسایی کنند. اما، من قصد دارم نوشته خود را با عنوان «بحران بی‌بنیادی» در اثر نائینی یعنی “تنبیه الامه و تنزیه المله” آغاز کنم. ۱- نوشته نائینی به یک عبارت نوشته فیلسوفانه‌ای نیست؛ کتاب از اسلوب فیلسوفانه برای تحلیل پدیدار سیاست بهره نمی‌گیرد، و نویسنده اصراری برای پی‌گیری ریشه‌ای گزاره‌های کلیدی‌اش و تن دادن به الزامات نظری آنها را ندارد. اما، با‌وجوداین، …

شبکه اجتهاد: با طلوع مدرنیته در ایران و در خلال عصر مشروطه، مفاهیم و نظریه‌های سنتی و سیاسی ما، با چالش مواجه شد. برای حل این چالش‌ها، متفکران مختلف تلاش‌هایی را صورت دادند. یکی از مهم‌ترین این‌‌اندیشمندان نائینی بود که سعی داشت از دل سنت راهی به تجدد بگشاید. در این مقاله، نحوه مواجهه او با مفهوم ملت در‌‌اندیشه سیاسی‌اش به بحث گذاشته می‌شود. مقدمه با ورود امواج تجدد و مدرنیته به ایران در سال‌های پیش از مشروطه، مفاهیم جدیدی به فضای سیاسی و‌‌اندیشه‌ای ایران وارد شد. برخورد‌‌اندیشمندان با مفاهیم نو در کل به سه صورت بود. عده‌ای آن را …

اولین واکنش حوزه نجف در بحث ملت و دولت، مقاومت در برابر تجزیه امپراطوری عثمانی است و پیش بینی علمای نجف این بود که شکل گیری دولت-ملت‌های محلی بر اساس قراردادها، صرفاً بهانه‌‌‌ای است برای دولت‌های غربی تا جلوی قدرت دنیای اسلام را بگیرد چون تحلیل شان این بود که حتی از مراکز مذهبی که می‌‌‌توانست در خدمت این دولت-ملت‌های جدید قرار بگیرد، گذشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بازخوانی آراء علمای نجف در مواجهه با مشروطه و تجدد با تاکید بر آراء میرزای نائینی (ره)» به مناسبت سالگرد امضای فرمان مشروطیت، با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین شیخ مجتبی الهی …

شبکه اجتهاد: همیشه در این باره سوال می‌‌‌شود که «مسأله» مشروطه چه بود و مشروطه خواهان دنبال چه چیزی بودند. طبعا بسیاری از خواسته‌ها در مشروطه مطرح شد: تجدد، آزادی، برابری، اقتصاد ملی، رفع عقب ماندگی و مسائلی از این دست. در پاسخ می‌‌‌شود گفت، همه اینها کم و بیش بود، اما در این نوشته، یک مسأله از آن مسائل مورد توجه قرار گرفته و آن «مسأله حکومت» و روش آن است. مردم ایران در انقلاب مشروطه، در باره نظام استبدادی قاجاری، مسأله دار شدند و بحث بر سر این بود که چه نظامی جایگزین آن شود. پس از انقلاب، …

شبکه اجتهاد: بازخوانی تجربه تاریخی مشروطیت و حضور بازیگران سیاسی و فکری آن دوران برای امروز ایران امری ضروری است. چرا که گفتارهای مشابهی به‌ویژه در ارتباط با غرب و نحوه اداره کشور در ایران امروز حضور دارند و می‌توان تبار آن را در دوران مشروطه پیدا کرد. به همین منظور صبح‌نو گفت‌وگویی با سید علی متولی، دانشجوی دکترای علوم سیاسی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و پژوهشگر تاریخ سیاسی ایران انجام داده است. اگر بخواهیم دو بازیگر اصلی دوران مشروطه؛ یعنی فقها و روشنفکران را بررسی کنیم و از تجربه تاریخی نقش‌آفرینی آن‌ها برای امروز درس بگیریم، …

عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت: مشروطه نقطه اقدامی بود برای بسط ساختارها و نظام‌های غرب و کفر در جهان اسلام و به‌ صراحت می‌توان گفت که بنیاد مشروطه همان اومانیسم است. به گزارش شبکه اجتهاد، دهم مرداد ماه سالروز شهادت عالم جلیل القدر، شیخ فضل الله نوری است؛ کسی که عمر گرانبهای خود را در راه حفظ دین و جلوگیری از انحراف جامعه اسلامی به بهانه پیشرفت و با ترفند مشروطیت به پایان رسانید. همچنین چهاردهم مرداد ماه سالروز صدور فرمان مشروطیت است. به همین بهانه مهر گفتگویی با حجت‌الاسلام محمد صالحی، دانش آموخته موسسه آموزشی و …

مراد برخی مراجع این بود که مشروطه یک نظام در حد ذات خود غیر مشروعی است که در شرایط فعلی همراهی و مشارکت با آن مشروع بوده و مطابق با دیانت است. شبکه اجتهاد: شیعیان بر اساس اندیشه سیاسی خود در مقاطعی از تاریخ گذشته در بخش‌های وسیعی از دنیای اسلام با گریز از مراکز قدرت، سیاستی منفی را در پیش گرفته‌اند و در مقاطعی دیگر نیز به سوی سیاست‌های مثبت و فعال گام برداشته‌اند. با استفاده از همین مبانی بود که عالمان شیعه در دوران قاجار ابتدا طرح عدالتخانه و سپس مشروطه را برای تأمین مشارکت فعال و در …

شبکه اجتهاد:۱- عصر ۱۱ مرداد ۱۲۸۸ شمسی شیخ فضل‌الله نوری؛ مجتهد مشهور پایتخت به اتهام صدور دستور قتل مشروطه‌خواهان به حکم هیأت قضاتی که از طرف کمیسیون عالی اداره کشور منصوب شده بودند در میدان توپخانه تهران؛ جایی که الان ایستگاه متروی امام خمینی در آنجا ساخته شده، به دار کشیده شد. کمیسیون عالی پس از فتح تهران به دست قوای مشروطه‌خواه و سقوط حکومت تقریبا سه ساله محمدعلی شاه برای اداره کشور تشکیل شده بود. ۲- در هیأت قضات علاوه بر شیخ ابراهیم زنجانی که نقش مشابه دادستان را نیز بر عهده داشت، سید محمد امامزاده؛ امام جمعه تهران …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مرحوم حائری با ملایمت رفتار می‌کرد و همواره اصحاب و پیروان خود را به صبر و سکون و احتراز از هرگونه فتنه و غوغا دعوت کرده و در امور عرفی و سیاسی مداخله نمی‌کرد. منتقدان روحانیون احتمالا دریافته بودند که اگر روزگاری روحانیان از انزوا خارج شوند، قطعا با تجربه جدیدی به صحنه باز خواهند گشت که دیگر تکرار تجربه مشروطه نخواهد بود. شبکه اجتهاد: با عبدالوهاب فراتی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه نویسنده کتاب روحانیت و سیاست درباره رابطه روحانیون و قدرت به گفت‌وگو نشستیم. پذیرش سمت‌های دولتی …

کتاب «معمای مشروعه، مغازله کفر و ایمان» اثر یحیی نوری وکیل‌آباد از سوی انتشارات عنوان راهی بازار نشر شد. این کتاب با مروری بر نگاه غرب به مشروطه، به بررسی مشروطه از منظر روشنفکران ایرانی و اهل شریعت می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد،  یحیی نوری وکیل‌آباد در کتاب «معمای مشروعه، مغازله کفر و ایمان» در چهار فصل با عنوان‌های «مقدمات نظری»، «مبانی مشروطه‌خواهی در غرب»، «مبانی دولت مشروطه نزد روشنفکران ایرانی» و «دولت مشروطه از منظر اهل شریعت»، درصدد بیان و تحلیل مفاهیم و بنیان‌هایی است که بیشترین مباحث پیرامون آنان سرگرفت؛ یعنی آزادی، قانون و رابطه دین و دولت …

«حقوق شهروندی زنان در ایران» نوشته‌هادی نوری و صدیقه مسیب‌نیافخبی از سوی بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه راهی بازار کتاب شده‌ است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «حقوق شهروندی زنان در ایران» که از سوی نشر کتاب پارسه منتشر شده ‌است، به بررسی وضعیت حقوق شهروندی زنان در ایران بین انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی می‌پردازد. در این کتاب آمده است: انقلاب مشروطه سرآغاز جنبش زن ایرانی برای دستیابی به حقوق خویش است. تا آن هنگام، زنان تجددخواه که ناچیز و کم‌شمار بودند، در محافل و مجالس خود به گفتگو و بررسی درباره شرایط زندگی و موقعیت فردی و …

دکتر موسی حقانی با تاکید بر اینکه شیخ فضل‌الله چهره محوری ماجرای مشروطه است تصریح کرد: ما شخصیت شیخ فضل‌الله را در دوگانه موافق یا مخالف مشروطه قرار داده و اندیشه‌های او را واکاوی نکرده‌ایم.

شبکه اجتهاد: دکتر عبدالهادی حائری نوه شیخ عبدالکریم حائری یزدی است که در رابطه با اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی علمای شیعه در دو قرن اخیر چندین کتاب و مقاله نگاشته است. البته دیدگاه ایشان در تحلیل قضایا دارای خصائصی است که مورد قبول هر کس نیست و می‌تواند مورد رد و ابرام قرار گیرد.