شبکه اجتهاد: قریب به ۴۵ سال است که مسأله وحدت حوزه و دانشگاه به عنوان یکی از راهبردهای مهم جمهوری اسلامی مطرح شده است. هر ساله هم به مناسب روز ۲۷ آذر، سالروز شهادت شهید مفتح، مراسمهایی در دانشگاهها و حوزههای علمیه در این موضوع منعقد میشود. اما هنوز هم بعد از ۴۵ سال، حتی در این که منظور از این راهبرد دقیقا چیست، اختلاف وجود دارد. هنوز هم مهمترین دادهها در این موضوع سخنان امامین انقلاب است. ابهام مفهومی، موجب شده است که عدهای نه تنها ضرورت و اهمیت آن را درک نکنند، بلکه به مخالفت با آن هم …
توضیحات بیشتر »توصیف شخصیت امام علی (ع) و شیوه حکمرانی او در کلام حضرت زهرا (س)/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: زهرای مرضیه سلام الله علیها، در واپسین روزهای حیات مبارک خود و در ضمن عیادتی که زنان مدینه از او داشتند، فرصت را غنمیت شمرد و در ادامه دو ماه روشنگری و تلاش شبانهروزی خود برای آگاهسازی مردم از خطای بزرگی که انجام دادند و انحرافی عظیم که در اسلام ایجاد کردند، در جمع زنان مهاجرین و انصار مدینه به «توصیف شخصیت» امیرمؤمنان علیهالسلام و همچنین تبیین «شیوه حکمرانی» او پرداخت تا همه مسلمانان تا همیشه تاریخ بدانند که اهل مدینه، بعد از پیامبر اکرم (ص) چه حقکشی و ظلم و انحرافی عظیم ایجاد کردند. به منظور توصیف …
توضیحات بیشتر »حوزه علمیه قم؛ پیشتازی و مرزبانی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: نگاهی به عناوین برخی از دروس خارج فقه حوزه علمیه قم در سال جاری، نه تنها حیات علمی و پویایی آن را نشان میدهد، بلکه نشانههایی از پیشتازی و مرزبانی علمی آن را هم نمایان میسازد: ۱. فقه اجتماعی ۲. فقه احیای حقوق عامه ۳. فقه اخلاق ۴. فقه اداره ۵. فقه امنیت ۶. فقه بورس و بازارهای مالی ۷. فقه بیمه ۸. فقه پزشکی ۹. فقه پول ۱۰. فقه پولشویی ۱۱. فقه تربیت ۱۲. فقه جمعیت ۱۳. فقه حریم خصوصی ۱۴. فقه حقوق بشر ۱۵. فقه حکمرانی ۱۶. فقه حکومت ۱۷. فقه خانواده ۱۸. فقه رسانه ۱۹. …
توضیحات بیشتر »«مجلس خبرگان» و اهداف کلیدی حکمرانی اسلامی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی در پیامی که به مناسبت آغاز به کار ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ صادر کردند، شش هدف مهم و کلیدی حکمرانی اسلامی را اینگونه ترسیم کردند: ۱- برقراری «عدالت»؛ ۲- حفظ و ارتقاء «کرامت انسان»؛ ۳- «آبادی زمین»؛ ۴- «پُربار کردن زمان»؛ ۵- شکلدهی به «زندگی توحیدی» ۶-زمینهسازی برای «عروج آدمی به مرتبت قرب خدا». به باور نگارنده، از مهمترین کارویژههای اجتماعی و علمی یکایک اعضای محترم مجلس خبرگان رهبری، تشریح و تبیین این اهداف و تبیین تمایزات نظام سیاسی اسلامی و قرآنی با نظامهای سیاسی رقیب …
توضیحات بیشتر »حکم شرعی شرکت در انتخابات/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: یکی از مشهورترین، مقبولترین و محکمترین قواعد فقهی در فقه اسلامی و شیعی، قاعده «وجوب حفظ نظام» و «حرمت اختلال در نظام» است. در اینکه منظور از «نظام» چیست، تفاسیر مختلفی ارائه شده است: «کیان جامعه مسلمین»، «حدود و ثغور کشورهای اسلامی»، «نظام عام یا نظام کلان اجتماع و معیشت» و «حکومت یا نظام سیاسی اسلام». بر اساس این قاعده که مستند به مبانی دینشناختی و منابع قرآنی و روایی است، رعایت و انجام هر کاری که موجب حفاظت از جامعه مسلمین، تأمین امنیت جامعه اسلامی، استحکام کیان اسلامی و یا موجب بقا و استمرار نظام سیاسی اسلامی …
توضیحات بیشتر »کاستیهای اعلامیه جهانی حقوق بشر از نگاه علامه مصباح یزدی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: علامه مصباح یزدی به مناسبتهای مختلفی به نقد «اعلامیه جهانی حقوق بشر» پرداخته است، افزون بر نقدهایی که بر تکتک مواد این اعلامیه ذکر میکنند، هفت کاستی و نقص عمدهی ناظر به آن را نیز متذکر میشوند: یک. فقدان نظم و ترتیب منطقی: با مقایسه این اعلامیه با «قانوننامه» حَمُورابی (که دو هزار سال پیش از میلاد میزیسته است) که مشتمل بر ۲۸۵ ماده در زمینه حقوق ناظر به اموال منقول و غیرمنقول، تجارت، صناعت، خانواده، آزارهای بدنی و کار، تنظیم شده است، نقاط ضعف این اعلامیه روشن میشود. دو. بیاعتنایی به دین: در این اعلامیه هیچ اشارهای …
توضیحات بیشتر »سه واکنش به یادداشت استاد علیدوست
حججاسلام مسعود عالی و احمدحسین شریفی و علیرضا جوادزاده نسبت به یادداشت «دفاعی عقیم و پرهزینه!» واکنش نشان دادند. اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از انعکاس یادداشت اخیر استاد ابوالقاسم علیدوست با عنوان «دفاعی عقیم و پرهزینه!» در شبکههای اجتماعی، مبنی بر دفاع و توجیه برخی مبلغان و واعظان مشهور در مشکلات موجود کشور که اوضاع حاکم بر حکومت امام علی (ع) را مطرح و وضعیت موجود را با حکومت مولا (ع) مقایسه میکنند! واکنشهایی در محافل و گروههای حوزوی رخ داد که بدون پیشداوری فقط به سه مورد آن اشاره میگردد. هرچند ادبیات برخی از این یادداشتها تند و خارج …
توضیحات بیشتر »از «مکاسب شیخ انصاری» تا «اقتصاد اسلامی»!/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: یکی از آقایان محترم در نقد «اقتصاد اسلامی» گفتهاند: «پسوند اسلامی برای اقتصاد غلط است. آنچه که در فقه داریم، حقوق بازرگانی است نه اقتصاد. مکاسب شیخ انصاری حقوق بیزنس است که غیر از اکونومی است. اکونومی یعنی چه فرمولی تورم را پایین میآورد و این در فقه ما وجود ندارد. اینها فکر میکنند مکاسب شیخ انصاری اقتصاد است، درحالی که مکاسب شیخ، حقوق بازرگانی است.» این استاد عزیز گمان کردهاند که مدعیان اقتصاد اسلامی، آن را معادل مباحث فقهی ناظر به بیع و شراء موجود در مکاسب شیخ انصاری میدانند! به تعبیر دیگر، ابتدا اقتصاد اسلامی را …
توضیحات بیشتر »حجاب در میانه گفتگوی حوزویان
اختصاصی شبکه اجتهاد: در گفتمان انقلاب اسلامی، مسئله حجاب به عنوان مفهومی اسلامی و ضرورت شرعی مورد تأکید و توجه است؛ هرچند در عرصه روش و اجرا، اختلاف نظرهایی بین صاحب نظران وجود داشته و دارد. استاد ابوالقاسم علیدوست بهتازگی در گفتگویی به ابعاد مسئله حجاب و میزان مداخله حاکمیّت در این زمینه پرداخت که با واکنشهایی روبرو بود (اینجا بخوانید). بعد از آن، احمدحسین شریفی (رئیس دانشگاه قم) در دو یادداشت کوتاه، ادبیات خاصی را در نقد ایشان بهکار برد و مهدی جمشیدی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) نیز تحلیل استاد علیدوست را با نگاهی روششناسانه مورد …
توضیحات بیشتر »ناکافی بودن روش اجتهادی مرسوم از نگاه امام خمینی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: روش اجتهادی رایج و مرسوم در مسائل فقهی، ارزشهای بیبدیلی داشته و دارد؛ و به نظر میرسد در طول تاریخ چند صد ساله فقاهت نیز در کشف و استنباط احکام فردی کارآمدی خود را نشان داده است. معالاسف این روش، در بسیاری از حوزهها و قلمروهای علمی مورد نیاز جامعه از کارآیی و کارآمدی لازم برخوردار نیست. توضیح آنکه این روش، به شکل موجود نمیتواند در حوزه فقه اجتماعی، فقه نظام و فقه حکومت کارآیی داشته باشد. بلکه بر اساس روش اجتهادی مرسوم اساساً چیزی به نام فقه نظام و فقه سیاسی و فقه اجتماعی و فقه تربیتی …
توضیحات بیشتر »زن؛ «ریحانه» یا «قهرمانه»؟؛ نقدی بر برداشت علامه تهرانی از حدیث امام علی(ع)/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: به دلیل تشابهات فراوان زبان فارسی و عربی، به ویژه در سدههای اخیر، بعضاً مشاهده میشود برخی از افراد حتی در ترجمه آیات و روایات معنای فارسی و عربی برخی از واژگان را خلط میکنند و بعضاً به خلط و خطاهای بزرگی دچار میشوند. فیالمثل، در حدیث بسیار مشهوری از امام علی(ع) درباره زنان میخوانیم: «فَإِنَّ الْمَرْأَهَ رَیحَانَهٌ، وَ لَیسَتْ بِقَهْرَمَانَهٍ». اما بسیاری از افراد، حتی برخی از مشاهیر علمی، حدیث را به زبان فارسی چنین ترجمه میکنند که زن گلی خوشبو است نه قهرمان و پهلوان و روئینتن. مرحوم علامه تهرانی در کتابی با عنوان رساله بدیعه …
توضیحات بیشتر »علوم انسانی اسلامی؛ محالاندیشی یا واقعبینی؟
علی پایا، استاد دانشگاه وستمینستر انگلیس معتقد است اسلامیسازی علوم هدردادن سرمایههای کشور است، اما حجتالاسلام احمدحسین شریفی، استاد حوزه و دانشگاه بر این باور است که هزینه برای علوم انسانی غربی خسارت جبرانناپذیر داشته و دارد و منتقدان به جای تمسخر علوم انسانی اسلامی به روش علمی آن را ابطال کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، علی پایا، استاد دانشگاه وستمینستر اگلیس شامگاه ۲۷ آبان در نشست مناظره «علوم انسانی اسلامی؛ محالاندیشی یا واقعبینی»، با بیان اینکه یکی از بهترین نمونههای تکنولوژی اسلامی، فقه است که کاملا برآمده از فرهنگ اسلامی است، گفت: مدعای بنده این است که علوم انسانی …
توضیحات بیشتر »نقد و آسیبشناسی تنجیم طبی و طبابت فلکی/ احمد حسین شریفی
شبکه اجتهاد: متاسفانه در سالهای اخیر شاهد اوجگیری جریانات شبهعلمی و خرافی در بین برخی طلاب و پژوهشگران عرصه طب سنتی – اسلامی هستیم، این جریانات با چنگ اندازی به میراث یونان باستان و با استنادهای بیضابطه به مرویات طبی و با روشهای غیر علمی و اثبات نشده، مدعی درمان امراض جسمی و روحی شدهاند و از همین طریق مبالغ هنگفتی را بابت آموزش و درمان از مردم اخذ کردهاند و به نام اهل بیت (ع)، خرافات یونان باستان را ترویج و به آن رنگ اسلامی زدهاند. متن پیش رو سلسله یادداشتها و نقدهای استاد احمدحسین شریفی در موضوع تنجیم …
توضیحات بیشتر »نامه خواندنی و تأمل برانگیز شهید صدر به امام(ره)
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی، استاد سطح خارج حوزه در یادداشتی به مناسبت سالروز شهادت شهید صدر تأکید کرد: نامه شهید صدر به امام خمینی(ره) خواندنی، تأملبرانگیز و نشانه تواضع بینظیر ایشان است. متن یادداشت این استاد حوزه به نقل از ایکنا به شرح زیر است: شهید سیدمحمدباقر صدر دهم اسفند ۱۳۱۳ متولدشدند و در ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ به مقام رفیع شهادت رسید؛ او از نوابغ کمنظیر جهان اسلام بود. شهید صدر علیرغم آنکه خود یک مرجع تقلید بود اما خود را مقلد و تابع امام خمینی میدانست و میفرمود اگر به من دستور دهد در یکی از دورافتادهترین …
توضیحات بیشتر »اقتصاد اسلامی؛ معنا، امکان و روش
شبکه اجتهاد: اقتصاد اسلامی شاید مهمترین عرصهای باشد که مناقشات اسلامی سازی آن از بعد نظری فراتر رفته و به جهت نیاز فوری حاکمیت به عرصه عمل وارد شده است. در سالهای اخیر منکران وجود اقتصاد اسلامی دلایل متعددی را برای ادعای خود مطرح کردهاند که دال مرکزی آن تجربی بودن و استقلال اقتصاد از زمینههای ایدئولوژیک و دینی میباشد. این جریان در حوزه علمیه نیز طرفدارانی دارد که اشکالات خود را بیشتر بر عدم ظرفیت فقه در ایجاد علوم انسانی و ساکت بودن منابع نسبت به احکام نظامات نوین متمرکز کرده اند. این ویژه نامه تصویری که توسط پایگاه …
توضیحات بیشتر »مطالبات بر زمین مانده امام خمینی از حوزههای علمیه
شبکه اجتهاد: امام خمینی (ره) وصیتنامه خود خطاب به حوزههای علمیه چند نکته مهم را یادآور میشود که توجه به آنها بسیار سودمند و اثرگذار است. ایشان در بند (ط) وصیتنامه (صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۴۲۴-۴۲۶) خود خطاب به حوزههای علمیه چند نکته مهم را یادآور میشود: ۱- از مهمترین شگردهای مخالفان اسلام، نفوذ دادن افراد منحرف و تبهکار در حوزههای علمیه خواهد بود: «یکی از راههای با اهمیت برای مقصد شوم آنان و خطرناک برای اسلام و حوزههای اسلامی نفوذ دادن افراد منحرف و تبهکار در حوزههای علمیه است، که خطر بزرگ کوتاه مدت آن بدنام نمودن حوزهها …
توضیحات بیشتر »فقه؛ دانشی زنده یا در حال مرگ!
استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ضمن تحلیل و پاسخ به سخنان برخی فقهستیزان علیه فقه و فقها، اظهار کرد: من نیز از جمله کسانی هستم که به شیوههای آموزشی و هم به روشهای پژوهشی و هم به روششناسی فقاهت و اجتهاد نقد دارم، اما این کجا و نقدهای بیپایهای که معلول انگیزههای شخصی و اغراض سیاسی و غیرعلمیاند کجا؟ به گزارش شبکه اجتهاد، چندی پیش بود که فرزند عضو اسبق شورای نگهبان در یادداشتی بیان کرده بود که فقه فربهترین رشته دینی شیعی است، ولی اکنون نیمهجان شده و در آیندهای نه چندان دور، خواهد مرد و حتی …
توضیحات بیشتر »دلایل کمبود اطلاعات حدیثی و تاریخی از امام جواد(ع)
شبکه اجتهاد: دوران امامت امامجواد ۱۷ سال طول کشید. اما هم اطلاعات تاریخی ما از سبک زندگی آن حضرت در حوزههای مختلف عبادی، فردی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و …؛ و هم احادیث رسیده از ایشان بسیار اندک است. طبق بررسی جناب آقای عطاردی در کتاب مسند الامام الجواد علیهالسلام در مجموع حدود ۲۲۰ روایت از آن حضرت در حوزهها و بخشهای مختلف آموزههای دینی به دست ما رسیده است. این در حالی است که شیخ طوسی ۱۱۳ و جناب آقای قریشی در کتاب حیاه الامام الجواد ۱۳۲ نفر از شاگردان و راویان حدیث از امام جواد را نام بردهاند. …
توضیحات بیشتر »