شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی در پیامی که به مناسبت آغاز به کار ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ صادر کردند، شش هدف مهم و کلیدی حکمرانی اسلامی را اینگونه ترسیم کردند: ۱- برقراری «عدالت»؛ ۲- حفظ و ارتقاء «کرامت انسان»؛ ۳- «آبادی زمین»؛ ۴- «پُربار کردن زمان»؛ ۵- شکل‌دهی به «زندگی توحیدی» ۶-زمینه‌سازی برای «عروج آدمی به مرتبت قرب خدا».
به باور نگارنده، از مهم‌ترین کارویژه‌های اجتماعی و علمی یکایک اعضای محترم مجلس خبرگان رهبری، تشریح و تبیین این اهداف و تبیین تمایزات نظام سیاسی اسلامی و قرآنی با نظامهای سیاسی رقیب به ویژه لیبرال دموکراسی در سطوح و لایه‌های مختلف اجتماعی است.
البته پیشتر درباره بسیاری از این اهداف مطالب خوبی نوشته شده و تحقیقاتی در قالب کتاب و رساله انجام گرفته است. اما تا جایی که بنده میدانم،
اولاً، مطالعات تطبیقی و مقایسه‌ای (به ویژه با نظام لیبرال دموکراسی) در این خصوص بسیار اندک و انگشت شمار بوده است؛
ثانیاً، ادبیات تولید شده در این زمینه‌ها، بیشتر ادبیات داخلی و غالباً حوزه‌ای بوده است و نه ادبیات جهانی (که الان مهم‌ترین وظیفه، تشریح جهانی این مفاهیم و موضوعات از منظر حکمرانی اسلامی است)
ثالثاً، مطالعات انجام گرفته بیشتر جنبه تئوریک و نظری محض دارد، و کمتر نگاه کاربردی و سیاستی به این نوع مطالعات انجام گرفته است. به تعبیر دیگر، بیشتر کتابخانه‌ای بوده است تا مدیریتی و سیاستگذارانه.
رابعاً، کارهای انجام شده در خصوص «عدالت» و «کرامت انسانی» و «سبک زندگی توحیدی» و امثال آن، بسیار کم‌شمارتر و حتی کم‌محتواتر از آن است که بتواند نیازها و تقاضاهای موجود در این خصوص را پاسخ دهد و قوت و قدرت نگاه اسلامی به این موضوعات را نسبت به نگاه‌های اومانیستی و لیبرالیستی نشان دهد؛
و خامساً، برخی از این اهداف، مثل «پر بار کردن زمان» برای نخستین بار است که از سوی رهبر حکیم و فرزانه انقلاب به عنوان یکی از اهداف مهم حکمرانی اسلامی، برجسته‌سازی شده است. به همین دلیل، نیازمند مطالعات تئوریک و کاربردی جدیٰ‌تر و ضروری‌تری است. انتظار می‌رود اندیشمندان و دغدغه‌مندان نظام مردم‌سالاری دینی، و در رأس آنان، اعضای محترم مجلس خبرگان رهبری که مخاطب اصلی این پیام بوده‌اند، در این زمینه تبیین‌گری بیشتری داشته باشند.
«حکمرانی مردمی» در «مردم‌سالاری دینی»
رهبر انقلاب همچنین در این پیام دو شیوه حکمرانی در نظام مردم‌سالاری دینی بیان کردند: «بهره‌گیری از خِرد و تجربه‌ی جمعی» و «به کار گرفتن فکرها و زبانها و بازوهای کارآمد و گامهای استوار آحاد مردم». انتظار می‌رود که نه تنها یکایک اعضای محترم مجلس خبرگان (که مخاطب اصلی این پیام هستند)، بلکه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، مسؤولان محترم قوه قضائیه و همچنین قوه مجریه، کارگروه‌هایی را به منظور اجرایی‌سازی این دو شیوه حکمرانی تشکیل داده و در نهایت ساختارهای اجرایی مناسب برای مردمی‌سازی حکمرانی به ویژه در لایه‌های تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری طراحی کنند.
پیام مقام معظم رهبری به مناسبت آیین گشایش دوره ششم مجلس خبرگان رهبری
متن پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی که از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین محمّدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری در محل اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری قرائت شد، به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
والحمدلله رب العالمین والصلاه والسلام علی سیّدنا محمدٍ المصطفی
و آله الطیبین و صحبه المنتجبین و مَن تبعهم باحسانٍ الی یوم الدین
خداوند عزیز و حکیم را سپاس که توفیق تشکیل ششمین دوره‌ی مجلس خبرگان رهبری را به ملت بزرگ ایران ارزانی داشت. این مجلس یکی از پایه‌های اصلی نظامِ اسلامیِ مردم‌سالار است که در فاصله‌های زمانی معیّن به دست توانای ملت، استحکام می‌یابد، و سلامت و استمرار نظام را تضمین میکند. اعضای محترم و منتخبِ این مجلس، با مشیت الهی و با همت مردم، این فرصت را یافته‌اند که یکی از برترین نقش‌ها را در استحکام زنجیره‌ی پولادینِ رهبری نظام بر عهده بگیرند، و سزاوار است بخاطر این نعمت، سپاسگزار خداوند و قدردان مردم باشند.
مجلس خبرگان مظهر مردم‌سالاری اسلامی است. گزینش رهبر بر طبق معیارهای اسلامی بر عهده‌ی این مجلس است که خود، منتخب و برگزیده‌ی مردم است. معیارها اسلامی است و گزینش، مردمی. این روشنترین نشانه و معرّف جمهوری اسلامی ایران است.
در نظام اسلامی، حکمرانی، بَشَری و هدف‌ها الهی است. هدف‌ها، عدالت و کرامت انسان و آبادی زمین و پربار کردن زمان، و در نهایت، زندگی توحیدی و عروج آدمی به مرتبت قرب خدا است؛ و شیوه‌ها بهره‌گیری از خِرد و تجربه‌ی جمعی، و به کار گرفتن فکرها و زبانها و بازوهای کارآمد و گامهای استوار آحاد مردم است.
این، تدبیری است هوشمندانه که معرفت قرآنی و اسلامی به پیروان خود هدیه داده و در آن، شریعت و عقلانیت، و غیب و شهود را در هم تنیده و هم‌جهت ساخته است.
این پدیده‌ی شگفت‌آور و جذابی در عرصه‌ی سیاستهای کَلان است، و تأمل در واقعیتهای تلخِ نظامات دین‌ستیز یا دین‌گریز، روز به روز بر جذابیّت آن خواهد افزود.
دعوت عامّ ما از وجدانهای بیدار در سراسر جهان آن است که به تجربه‌ی شکست خورده‌ی نظامهای مدعی عدالت یا آزادی، ولی بیگانه از معنویت دینی بنگرند؛ ظلم و تبعیض و فساد فزاینده را؛ و نابودی امنیت اخلاقی را، و سستی بنیان خانواده و فروکاستن از شرافت زن و از جایگاه همسری و مادری را؛ و غلبه‌ی جهتگیری مغرضانه بر آگاه‌سازی صادقانه در رسانه‌ها را؛ و بسیاری از گره‌های کور دیگر در گستره‌ی نفوذ این نظامهای منافق و ریاکار و ستمگر را ببینند.
و آن گاه در طرح جامع و استوار و گره‌گشای حکمرانی اسلامی تأمل کنند.
امروز فاجعه‌ی غزه و نسل‌کشی بی‌رحمانه‌ی رژیم غاصب صهیونیست و کشتار هزاران کودک و زن و مرد بی‌دفاع و غیرمسلّح، و آنگاه پشتیبانی و حمایت حکومتهای به اصطلاح: لیبرال غربی از این گرگ خونخوار، معنی آزادی و حقوق بشر غربی را برای وجدانهای بیدار آشکار میسازد.
امروز فرصت تازه‌ئی است که کارگزاران نظام جمهوری اسلامی و همه‌ی دلبستگان آن، حقیقت این پدیده‌ی بزرگ را در گفتار و عمل، به مشتاقان حقیقت در سراسر جهان نشان دهند.
بار دیگر توفیقات این مجلس محترم را از خداوند متعال مسألت میکنم.
لازم میدانم یاد رئیس جمهور فقید و عزیز و همچنین امام جمعه‌ی معزّز تبریز را که عضو این مجلس بودند گرامی بدارم و علوّ درجات آنان را از خداوند رحیم مسألت کنم.
والسلام علیکم و رحمهالله
سیّدعلی خامنه‌ای
۱۴۰۳/۲/۳۱
