Tag Archives: اصول فقه

بحث عدل که همان حسن و قبح ذاتی است در مسائل علم اصول دو تأثیر دارد: یکی تأثیر مستقیم که مستقیماً مسأله‌‌ اصولی با خود حسن و قبح گره می‌‌خورد و دوم تأثیر با واسطه که به بحث مصلحت‌‌ها و مفسده‌‌ها برمی‌‌گردد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در ادامه سلسله نشست‌های علمی «مبانی کلامی اصول فقه» با موضوع «جایگاه و تأثیرات صفت …

مهم‌ترین نکته‌ای که پیش از موضع‌گیری در مباحث اصول باید در نظر داشت این است که بحث را در چه گفتمانی دنبال می‌کنیم. مثلاً در مواجهه با نظریه محقق خویی در مساله اجتماع امر و نهی که گفتمان حاکم بر آن فلسفی و مبتنی بر ترکیب اتحادی یا انضمامی دو عمل است، اگر بخواهیم از راه گفتمان قانونی ورود پیدا …

مرکز نشر‌ هاجر کتاب «راهنمای الموجز فی اصول الفقه» را در دوجلد منتشر و در اختیار علاقه‌مندان قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «راهنمای کتاب الموجز فی اصول الفقه» نوشته سید محمد صفوی و سید مهدی دادمرزی از اساتید حوزه و دانشگاه به همت مرکز نشر‌هاجر وابسته به مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران چاپ و در دسترس عموم قرار …

شبکه اجتهاد: مبانی فلسفی دانش اصول فقه اگرچه در ابتدای تشکیل دانش اصول فقه، به عنوان یک دانش عرفی، جایگاهی در مباحث و استدلالات این دانش نداشت، اما در قرون اخیر با افزایش تعداد اصولی‌های فیلسوف، مباحث این دانش نیز به دانش اصول فقه وارد شده است، به طوری که در غالب مباحث اصول فقه، می‌توان رد پای آن را …

مدیرعامل موسسه پژوهشی دانشوران، ضمن تشریح کلان پروژه‌های فقهی و اصولی این موسسه نظیر پروژه «اصول فقه کاربردی»، پروژه «اصول تفسیر قران»، پروژه «عرصه مبانی فلسفی دانش اصول» و پروژه «مبانی کلامی دانش اصول فقه»؛ از برگزاری سلسله نشست‌های علمی «بررسی مبانی کلامی اصول فقه» خبر داد و گفت: این نشست‌ها در جهت تدوین «موسوعه مبانی کلامی دانش اصول فقه» …

دانش‌آموخته مرکز تخصصی آخوند خراسانی به تبیین ویژگی‌های آراء شهید صدر در حلقه ثالثه پرداخت و گفت: حلقه ثالثه بهترین کتاب موجود برای آماده‌سازی طلبه برای ورود به مرحله درس خارج و پرورش روحیه انتقادی اوست. طلبه با خواندن حلقه سوم با مبانی اساسی و مشهور در علم اصول آشنا‌‌ می‌شود. و راه پیشرفت همراه با دقت برای وی در مرحله درس …

کتاب «حکم، سنت و شریعت: خوانشی از دیدگاه‌های اصولی آیت‌الله سیستانی» به قلم حمیدرضا تمدن و علی الهی خراسانی توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سیدعلی سیستانی یکی از نظریه‌پردازان برجسته در دانش اصول فقه به‌شمار می‌رود. مکتب اصولی وی ترکیبی از روش تاریخی آیت‌الله بروجردی در قم و قاعده‌مندی آیت‌الله خویی در نجف …

شبکه اجتهاد: در رابطه با محتوای کتب درسی اصول فقه باید گفت آموزش آن به دانش‌پژوهان فقه به دو صورت ممکن است: روش اوّل، آموزش قواعد کشف حکم شرعی به شیوه اجتهادی است، بدین صورت که درستی یا نادرستی این قواعد دانش اصول فقه، مورد بررسی قرار گرفته و به بحث گذاشته شود. در این روش، دانش پژوه، با شیوه …

استاد درس خارج حوزه علمیه قم گفت: نباید در ضرورت علم اصول تردید کنیم؛ بله برخی از مباحث در محدوده کمی کاربرد دارد و برخی در محدوده زیادی کاربرد دارد ولی مسأله‌‌‌ای از مسائل علم اصول نیست که در فقه بدون اثر باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در آغاز دومین دوره درس اصول فقه خود که …

کتاب شرحی گویا بر کتاب «الوسیط فی اصول الفقه» در ۲ مجلد از سوی انتشارات توحید به‌زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب الوسیط تألیف آیت‌الله جعفر سبحانی سالیانی است که در حوزه‌های علمیه  تدریس می‌شود و برخی اظهار کرده‌اند بر این کتاب شرحی نوشته نشده است؛ سال گذشته جلد اول این کتاب (مباحث الفاظ) منتشر شد، و …

مرکز تراث کربلا وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی آستان قدس عباسی در راستای مجموعه آثار خود در زمینه احیای میراث علمی علما و اندیشمندان به تازگی کتاب (رساله فی نفی حجیه الظن) تالیف شیخ محمد تقی هروی حائری ( ۱۲۱۷ -۱۲۹۹ه) از علمای قرن سیزدهم را منتشر کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب توسط حجت‌الاسلام …

قواعد استظهار مجموعه‌ای از قواعد اصولی است که با تشخیص ظهور تاسیس می‌شود و در راه کشف بسیاری از احکام شرعی از نصوص دینی موجود در قرآن و سنت به کار گرفته می‌شود. بحث از قواعد استظهار در حل مسائل نوپیدایی فکری و معرفی توانمندی فقه برای پاسخگویی در رشته مطالعات فقهی ضروری است. جدیدترین اثر علمی قلم حجت‌الاسلام والمسلمین …

درسگفتار اصول فقه به شیوه تفکر انتقادی با تدریس حجت‌الاسلام دکتر سید حسین حسینی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه تمدن اسلامی پژوهشکده اندیشه سیاسی، انقلاب و تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، درسگفتار اصول فقه به شیوه تفکر انتقادی به صورت آنلاین برگزار می‌شود. مدرس …

مجلد چهارم از مجموعۀ «اصول فقه نوین» به قلم استاد محسن اراکی توسط انتشارات مجمع الفکر الإسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، در این مجلد دربارۀ جهت پنجم «مباحث دلالت امر بر کیفیت واجب» به بحث ‌پرداخته‌ است. در ادامۀ مطالب استاد به تبیین و توضیح مباحث «قواعد دلالت …

حجت‌الاسلام متقیان گفت: در نگاه اصولیون، «مولویت» مربوط به علم کلام دانسته شده و امتداد در اصول پیدا نکرده است اما شهید صدر (ره) این نگاه کلامی را در مفهوم سازی و در منطق تفقه و علم اصول جریان داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «شأن شارع در مقام تخاطب از منظر شهید صدر» به همت فرهنگستان علوم …

فاطمه سادات نبوی، در مقاله خود با عنوان «رویکردی منطقی-ریاضی به اصول فقه» پس از معرفی اجمالی رویکرد ریاضی به منطق و بیان مختصری در تعریف اصول فقه، منطق صوری اصول فقه را در قلمرو منطق ریاضی جستجو می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در دهه‌های اخیر، صوری سازی با استفاده از ساختارهای ریاضی، در بسیاری از مباحث که ماهیت منطقی …

حجت‌الاسلام معلمی با تأکید بر فهم قرآن و دین در پذیرش عقاید و اخلاق می‌گوید: ما نیاز به اصول فقه و قواعدی داریم که بتواند ما را در برداشت مسائل علوم انسانی از منابع دین کمک کند. به گزارش شبکه اجتهاد، در باب اصول فقه که مبنای اجتهاد است، کتب مختلفی به نگارش درآمده ولی جای کتاب یا کتاب‌هایی که …

نظر مختار این است که حاکم در وادی مباحات، الزامیات و وضعیات و مقاصد شریعت مثل عدالت و با ضابطه تزاحم در واجبات شرطی می‌تواند ورود پیدا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین جلسه پیش اجلاسیه کرسی تخصصی «نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانون‌گذاری» به همت پژوهشکده فقه و حقوق برگزار شد. این کرسی در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم …

کتاب «المغنی فی الاصول» در سه مجلد، از مهم‌ترین مباحث علم اصول که توسط آیت‌الله وحید خراسانی تدریس شده است، به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «المغنی فی الاصول» در سه جلد به مباحث «الاستصحاب» و «التعادل و التراجیح» از مهم‌ترین مباحث علم اصول پرداخته که آیت‌الله حسین وحید خراسانی در مسجد اعظم قم تدریس نموده …

دانش اصول فقه یکی از علوم پویا و گسترده اسلامی است که نقش بی بدیلی در مقام فهم و استنباط احکام شریعت دارد. مطالعه آثار مختلف اصولی برای خوانندگان تسلط وپختگی فکری به بار می‌آورد و به اشکالات احتمالی فکری آنان در حوزه این دانش پاسخ می‌دهد. شبکه اجتهاد: موسوعه پانزده جلدی “المباحث الاصولیّه” حاصل تلاش علمی اصولی برجسته و …

با توجه به سهم مهم دو کتاب ذریعه و عده در اصول فقه شیعی بدون مطالعه و تدریس دقیق این کتاب‌ها برخی از پیش زمینه‌ها و مبانی مباحث اصولی و از آن جمله آنچه از اصول معتزله و اهل سنت وارد اصول فقه شیعی شده به خوبی شناخته نخواهد بود. شبکه اجتهاد: در قدیم مرسوم این بود که یکی از …

دشمنان برای مقابله با شیعه، اخباریین را علم کردند و توانستند حوزه را به تسخیر در بیاورند. همین مسئله باعث بدعت‌‌هایی در حوزه شد و در پی این همه مسئله توانستند اصولین و مراجع را مورد تسلط بگیرند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار اعضای انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم، گفت: قبل از صفویه در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مدتی است ریاست انجمن اصول فقه عزم خود را جزم کرده تا روزی را به نام این علم در تقویم به ثبت برساند. اخیرا هم در این راستا دیداری با یکی از مراجع تقلید داشت تا موافقت ایشان را با خود همراه کند و به نظر می‌رسد این دیدارها ادامه خواهد یافت. در این دیدار حجه الاسلام …

دومین کارگاه آموزشی معرفت‌شناسی فقه با موضوع «تفاوت‌های معرفتی اصولیان شیعه و اهل تسنن و نقش آن در استنباط» با حضور استاد حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی طالقانی در مشهد برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین کارگاه آموزشی معرفت‌شناسی فقه با موضوع «تفاوت‌های معرفتی اصولیان شیعه و اهل تسنن و نقش آن در استنباط» ویژه اساتید و طلاب سطح ۳ و ۴ حوزه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسب سالروز رحلت شیخ اعظم انصاری حجت‌الاسلام حسین منافی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، برخی ابداعات اصولی شیخ انصاری را بازگو کرده است. او چندی پیش، مجموعه ابداعات اصولی شیخ انصاری را در کتابی تحت عنوان «مبانی اصولی شیخ اعظم انصاری» منتشر کرده بود. بدون شک یکی از اسطوره‌های متأخرین فقها، شیخ اعظم انصاری …

نشست علمی «کاربرد استصحاب تعلیقی در احکام فقهی» روز چهارشنبه، اول اسفند ۱۳۹۷، در سالن همایشهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد. در این جلسه که به همت انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم برگزار شد، حجج‌اسلام قدیرعلی شمس و محمد تعظیمی‌فر، به ارائه پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدای جلسه، حجت‌الاسلام سید صادق محمدی ریاست انجمن اصول …

امام از اول فرمودند که شاه باید برود. ما در یک جلسه‌ای در همین قم بودیم که عده زیادی از علما و بزرگان و شخصیت‌های سیاسی، حضور داشتند. در این جلسه از این دو نوع رویه صحبت به میان آمد و اکثر حضار جلسه، روش آقای شریعتمدار را قبول داشتند و می‌گفتند مگر می‌شود رژیم شاه را ساقط کرد؟ به‌اصطلاح …

رئیس انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم گفت: این انجمن چند سال قبل به بعضی بزرگان به ویژه دو تن از مراجع پیشنهادی داد روزی به عنوان علم اصول قرار داده شود چون امروزه مرسوم است در علوم و فنون مختلف روز مشخصی را برای پاسداشت آن علم قرار می‌‌‌دهند. از اهداف نامگذاری روزی به نام اصول می‌‌‌توان به آگاه سازی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سیستم یا شبکه، مجموعه‌ای از عناصر است که با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و برای تحقق یک هدف در تلاش‌اند. در هر شبکه، تغییر هر جزء بر دیگر اجزاء و بر کل تاثیر دارد و هیچ یک از عناصر، اثری مستقل و جدا از مجموعه نمی‌گذارند و نمی‌پذیرند. مولفه‌ها یا پارامترهای اصلی سیستم یا شبکه عبارتند از: …

یکی از مسائل مهمی که محقق حلی در علم اصول مطرح نمود و بعد از ایشان تا زمان ما باقی مانده است، بحث تحول مفهومی اجتهاد است. اجتهاد در عصر روایات و در عصر قدما تا زمان محقق مفهومی مذموم و غیرقابل قبول داشت. مرحوم محقق در مفهوم اجتهاد یک تحولی ایجاد کرد که بر اساس آن تحول، مفهوم اجتهاد …