عضو جامعه مدرسین و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به اینکه حرف حوزه علمیه در مباحث مختلف بویژه قانونگذاری باید روشن، متقن و همراه با ادله باشد، گفت: اینکه دین و فقه در مباحث قانونگذاری کجا باید ورود پیدا کنند و کجا وارد نشوند، نیاز به مرزبندیهای شفاف دارد و باید این مرزبندی توسط مرکز تحقیقات اسلامی مجلس تهیه و تدوین شود، تا هم قانونگذاری و هم حوزههای علمیه، مرزهای خود را بدانند و بر اساس آن به وظایف خود عمل کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار با حجتالاسلام والمسلمین علی نهاوندی رئیس …
Read More »آسیبشناسی تقنین و قوه مقننه در ایران
مهمترین خلایی که در بررسی نظام قانون گذاری موجود مشاهده میشود نیازمندی ساختار تقنینی به قواعد و اصولی جهت چگونگی وضع قانون براساس موازین اسلامی و فرایند تبدیل فقه به قانون در شرائط گوناگون است. از این رو، کتاب «آسیب شناسی تقنین و قوه مقننه در ایران» از سوی پژوهشگاه فقه نظام با همکاری دانشگاه جامع امام حسین (ع) چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، با ورود مجلس قانونگذاری به ایران، از ابتدای مشروطه، همواره مباحث فقهی، دربارهٔ برابرسازی شریعت با قانون گذاری، از کارها و دغدغههای مهم پیشروی فقیهان بوده است. با پیروزی انقلاب اسلامی و برقراری …
Read More »فتوایی کارآمد است که سومندی اجتماعی داشته باشد
استاد دانشگاه شهید مطهری ضمن اشاره به دو راهکار برای ایجاد پیوند میان فقه و قانون تاکید کرد: فتوایی کارآمد است که سومندی اجتماعی داشته باشد و مصالح عامه در آن لحاظ شده باشد و تناسبش با ضروریات انسان معاصر بیشتر باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «فقه، حقوق و پیشرفت با محوریت فقه و تقنین» در روزهای پایانی بهمنماه، با همکاری انجمنهای علمی حوزه و مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد. در این نشست دکتر سید ابوالقاسم نقیبی، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد محمد قائینی به سخنرانی پرداختند که گزیده سخنان اساتید به نقل از «ایکنا» را میخوانید؛ نقیبی، …
Read More »ظرفیتها و چالشهای استفاده از فقه در تقنین
کتاب «ظرفیتها و چالشهای استفاده از فقه در تقنین» به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در هشت بخش و ۱۹۷ صفحه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بررسی رویکرد قانونگذار در تقنین احکام شرع درجمهوری اسلامی ایران، فتوای معیار در قانونگذاری، چالشها و ظرفیتهای نظریهای استفاده از منابع شرعی در تدوین قوانین با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تقنین شریعت؛ مبانی، هستها و بایستهها، فقه، مانع یا مجری اراده قانونگذار، قانونگذاری در کشورهای اسلامی براساس منابع شرعی، روشهای تبدیل قانون شرع به قانون جدیددر مشروطه و چالشهای رویاروی فرایند و ساختار نظام قانونگذاری درخصوص تقنین براساس موازین شرعی …
Read More »ظرفیتها و چالشهای استفاده از فقه در تقنین
دومین مدرسه حقوق پارلمانی با عنوان «ظرفیتها و چالشهای استفاده از فقه در تقنین» به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با همکاری حوزه علمیه قم در تاریخ ۲۹ تا ۳۱ اردیبهشت ماه سال جاری در قم برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر جواد ابراهیمی با بیان این خبر اعلام کرد: علاقمندان میتوانند با مراجعه به سایت رسمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس به آدرس www.cmirq.ir از تاریخ ۱ الی ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ ثبت نام اولیه کنند. سرپرست معاونت پژوهش مرکز تحقیقات اسلامی مجلس ادامه داد: ۱۵ الی ۲۰ اردیبهشت زمان ثبت نام نهایی و دریافت هزینه و ۲۹ الی …
Read More »حوزه علمیه، نظام تقنین و برنامه هفتم توسعه/ مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، نماد ظاهری نباشد
انتظار از مرکز تحقیقات اسلامی مجلس این است که نماد ظاهری نباشد، یعنی اینکه فقط تابلویی را بلند کنیم و بگوییم رابطه بین مجلس و حوزه برقرار است. این کافی نیست. این تابلو باید واقعی باشد و تابلو زمانی واقعی است که همّ و غم مجلس این باشد که حوزه را وارد عرصه قانونگذاری کند و قانونگذاری را بر پایه شریعت قرار دهد. من از مرکز تحقیقات مطالبه دارم که این تابلو را بلند کند. اگر صوری شد، این تابلو را با وجود عزت و احترام، ببوسیم و عطایش را به لقایش ببخشیم. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید کاظم رجایی از …
Read More »باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم/ حقوقی کردن فقه، وهن فقه نیست، بلکه نشان از قابلیت آن دارد/ فقه التقنین در راهروها و کمیسیونهای مجلس بهثمر نمیرسد
استاد مبلغی، رئیس شورای دینپژوهان کشور با بیان اینکه فقه التقنین نیازمند اجتهاد منظومهای و نظاممند است، گفت: مادامی که فقها ذهنیت حقوقی پیدا نکنند، نمیتوانند اجتهاد معطوف به قانون را شکل دهند؛ لذا باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم تا بتواند قانونگذاری را پشتیبانی کند و حقوقی کردن فقه، وهن فقه نیست، بلکه نشان دادن قابلیت فقه است، چون فقه در دور دست نمیتواند فضای پیچیده جامعه را سامان دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم در نشست «آسیب شناسی رویکردهای نظری فقه التقنین از منظر فقه حکومتی» که بهصورت …
Read More »اذن در تقنین به افراد، از اختیارات ولی امر است/ بین حوزه تقنین و مواجهه مکلفین با قانون، خلط شده است/ میشود قانون اساسی بر اساس فقه اسلامی را نوشت
در تقنین باید ملاحظاتی را در نظر بگیریم. این ملاحظات شامل ملاحظات اجتماعی، مصلحت جامعه، مصلحت نهاد خانواده، ملاحظات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و مانند آن را تشکیل میدهد، همه این ملاحظات فقهی هستند؛ اما ممکن است گاهی منظور این باشد که احکام فقه منهای ملاحظات عناوین ثانویه در فقه حکومتی چه وضعیتی دارد و با ملاحظات آنها چه وضعیتی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حکومت نیازمند قانونگذارى است و در جامعه اسلامى مبناى قانونگذارى شریعت اسلامى است؛ از این رو، ارتباط فقه و قانونگذارى به ویژه با توجه به تجربههاى دو دهه گذشته در جمهورى اسلامى، نیاز به تأمل و …
Read More »آسیبشناسی قوه مقننه ایران از منظر اقتصاد سیاسی
تجربه ۴ دهه نظام جمهوری اسلامی ایران نشان از برخی عملکردهای غیر بهینه دارد و این ناکارآمدی میتواند به دلیل برخی ساختارهای اشتباه در نظام سیاسی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، میزگرد «آسیب شناسی قوه مقننه ایران از منظر اقتصاد سیاسی»، توسط پژوهشگاه فقه نظام و با همکاری موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)،در ساختمان نورالثقلین پژوهشگاه فقه نظام در قم برگزار شد. بر اساس این گزارش: اعضای این میزگرد را حجج اسلام و آقایان: مجید رجبی معاونت پژوهش پژوهشگاه فقه نظام؛ محمد مادرشاهی، دبیر گروه فقه اقتصاد پژوهشگاه فقه نظام؛ محمد جواد توکلی مدرس حوزه، دکتری اقتصاد، عضو هیئت …
Read More »تأملات فقهی در حوزه قانونگذاری
این کتاب دربرگیرنده نظریات، آرا و افکار بزرگان حوزه فقه و قانون است که در یک مقدمه و شش نشست نوشته شده و هر نشست از شناسنامهای برخوردار است که در آن، ارائه دهندگان، ناقدان، دبیر علمی و دبیر اجرایی معرفی شدهاند و در پایان هر نشست، گزارشی تفصیلی از آن ارائه شده و این گزارش شامل سؤال و جواب مؤلفان و ناقدان است که در نهایت به جمعبندی مباحث رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در جهت اعتلای تقنین کشور از رهگذر ارائه تصویری از تواناییهای معارف دینی بهویژه فقه در پاسخ به مقتضیات زمان …
Read More »تقنین شریعت موجب پویایی بیشتر در زندگی و اجتماع میشود
همایش مشترک ایران و پاکستان با موضوع «شریعت اسلامی و قانون گذاری» دوشنبه گذشته با حضور آیتالله کعبی و جمعی از علمای برجسته کشور پاکستان در دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این همایش حجتالاسلام دکتر مختاری رییس دانشگاه مذاهب اسلامی، ضمن خیر مقدم به میهمانان بیان داشت: در جمهوری اسلامی ایران قوانین برخاسته از کتاب و سنت است. وی با بیان این که اسلام یک دین پویا و همراه با نشاط و بالندگی است اظهار داشت: قوانینی که برای احیای جامعه تاثیرگذار است، منبعث از آموزههای اسلامی است. دکتر مختاری افزود: شریعت پیوستگی وثیقی …
Read More »روند مباحث فقهی تقنینی علمی و عملی پیش برود/ آمادگی برای تاسیس انجمن فقه و قانون در حوزه
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی بر لزوم سرعت بخشیدن و علمی تر شدن مباحث مرتبط به فقه و قانون تاکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی امروز در مراسم تجلیل از ۵۰ قانون پژوه دینی در قم به مناسبت هفته پژوهش، خاطرنشان کرد: از جمله ویژگیهای مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، تولید ایدهها و ادبیات متناسب با سنخ و جنس فعالیتها و مطالعات در حوزههای مهم از جمله اجتهاد معطوف به قانون است. اجتهاد معطوف به قانون وی با اشاره به اینکه اجتهاد معطوف به قانون شامل سه ساحت اجتهاد روح قانون، اجتهاد بنود قانون با …
Read More »راه برای اصلاح نظامواره فقه ناظر به قانون باز است/ نظریات و متون تخصصی فقه و تقنین توسعه یابد
آیتالله اعرافی بر لزوم توسعه نظریه پردازی و متون تخصصی فقه و تقنین در کشور تاکید کرد و گفت: راه برای اصلاح نظام واره فقه ناظر به قانون باز است و قطعا حوزه علمیه با همکاری مرکز تحقیقات اسلامی مجلس میتواند کارهای اساسی انجام دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی در آیین تجلیل ار پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، با بیان اینکه وحدت حوزه ودانشگاه و هفته پژوهش با این جلسه پیوند خورده است، گفت: یکی از عرصههای هم افزایی نخبگان حوزوی و دانشگاهی در تقنین و پایه …
Read More »لازمه اجرای احکام شرعی قراردادن فتوای منتخب در فرآیند قانونگذاری است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: نظام اجتماعی اگر بخواهیم احکام شرعی را اجرایی و عملیاتی کنیم اولا باید یک فتوا از میان فتاوا را برگزینیم زیرا «تقنین فقه» اختلاف آرای فقها را بر نمیتابد؛ ثانیا فتوای گزینش شده را در فرآیند قانونگذاری قراردهیم تا به تصویب و تایید مراجع ذى صلاح برسد و در نتیجه اجرای آن از سوی قوای مجریه و قضاییه، تضمین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، مجلس شورا در ایران قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد و موجودیت آن ریشه در افکار و اندیشههایی دارد که مبنای شکل گیری انقلاب مشروطه را ایجاد کرده …
Read More »بازاندیشی در اعتبار فقهی قانونگذاری مجلس/ اشکال آیتالله گلپایگانی به تقنین مجلس و پاسخ امام
استاد دانشگاه حضرت معصومه(س) با استناد به قاعده «منطقه الفراغ» تقنین در اموری که با شرع مغایرت نداشته باشد را بیاشکال دانست و با اشاره به نامشروع دانستن قوانین مصوب مجلس شواری اسلامی از سوی برخی، علت وجود چنین دیدگاهی را دور ماندن از نگاه عرفی و اجتماعی عنوان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجلس شورا در ایران قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد و موجودیت آن ریشه در افکار و اندیشههایی دارد که مبنای شکل گیری انقلاب مشروطه را ایجاد کرده است. نسبت مجلس شورا و دین و همچنین جایگاه فقها و فقه در این مجلس و محدوده قانونگذاری …
Read More »«شریعت» و «تقنین» در کشورهای اسلامی
در کتاب شریعت و تقنین، ضمن بررسی انتـقادی دیدگاههای مطرح درباره شریعت و تقنیـن در کشورهای اسلامی، و اثبات نظریه ابتناء، وضعیت موجود و مطلوب با تأکید بر کشورهای ایـران، عربستان و پاکستان بررسی، و برای اصلاح روند، پیشنهادهایی ارائه شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، بیش از یکچهارم کشورها را دنیای اسلام تشکیل میدهد. اما شریعت اسلامی تا چه اندازه بر مناسبات آنها، بهویژه در قانونگذاری، حاکمیت دارد؟ در کتاب «شریعت و تقنین»، ضمن بررسی انتـقادی دیدگاههای مطرح درباره شریعت و تقنیـن در کشورهای اسلامی، و اثبات نظریه ابتناء، وضعیت موجود و مطلوب با تأکید بر کشورهای ایـران، عربستان …
Read More »مأموریت بنیادین در رساندن فقه به کالبد نظام تقنین کشور
دبیر اجرایی حوزه مطالعات پایهای مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: این مرکز از سال ۹۰ بهعنوان بازوی کارشناسی و حلقه واسط حوزه و مجلس شروع به فعالیت کرده که مأموریت بنیادین مرکز رساندن فقه حقه جعفری در کالبد نظام تقنین کشور اسلامی ایران و احیای ظرفیت عظیم و غنی حوزه در این عرصه است.
Read More »در جمهوری اسلامی به دنبال فقه هستیم یا تفقه !
به طور کلی قانون اساسی ما در اصول اولیه «تفقه» را اصل قرار داده است ولی در اصول جزئیه «فقه» را جایگزین کرده است؛ پس ما در جمهوری اسلامی در قانون اساسی تعارض داریم که به دنبال فقه بودهایم یا تفقه. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین نشست راهبردی فقه تمدن ساز با موضوع «حکم حکومتی و قانونگذاری در جمهوری اسلامی ایران» با حضور حجتالاسلام دکتر جلیل محبی، عضو مرکز مطالعات حقوقی مجلس و جمعی از نخبگان حوزه و دانشگاه برگزار شد. محبی در ابتدای این نشست با طرح این سؤال که ما در جمهوری اسلامی به دنبال فقه هستیم یا …
Read More »