دیدگاه حضرت امام اگرچه در کتب و آثار علمی که قبل از تشکیل نظام مطرح نمودهاند بر اساس نظریه نصب استوار است که همان دیدگاه سنتی در فقه شیعه است بحث جایگاه مردم طرح نشده است. ولی پس از تشکیل نظام جمهوری اسلامی از شیوه حکمرانی و رفتار سیاسی ایشان و هم جملات منقول از ایشان بیانگر این حقیقت است که ایشان به مشروعیت مردمی قائل هستند. امام حکم ولی منتخب مردم را نافذ میداند در نفوذ حکم ولایی انتخاب مردم را شرط میدانند. تولی امور مردم را منوط به آرای اکثریت مردم میدانند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »نسبت «جمهوریت» و «اسلامیت»
شبکه اجتهاد: برخی گمان نکنند که امام بزرگوار انتخابات را از فرهنگ غربی کرد و آن را با فرهنگ یا شریعت اسلامی قاطی کرد! نه، اگر انتخابات و مردمسالاری جزو دین نمیبود و از شریعت اسلامى استفاده نمیشد، امام هیچ تقیدى نداشت. اسلامیت و جمهوریت دو بُعد از یک حقیقتاند. اسلامِ ما اجازه نمیدهد که مردمسالاری در کشور نباشد. جهوریت ما از اسلام گرفته شده است و اسلام به ما یاد داد جمهوریت را، اسلام جمهوریت را املاء کرد. خدا و مردم در طول هم در این نظام قرار دارند.
Read More »دو جریان سنتگرا و تجددگرا؛ در صدد عبور از ارکان جمهوریت و اسلامیت هستند
حجتالاسلام دکتر منصور میراحمدی نسبت به تحریف دو رکن جمهوریت و اسلامیت در اندیشه و آثار امام خمینی(ره) هشدار داد و گفت: جریان تحریف به دنبال تفسیری جدید از مسأله مصلحت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین منصور میراحمدی عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در گفتگو با رسا، به تبیین تحریف اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) توسط دو جریان سنت گرا و تجددگرا پرداخت و گفت: اگر میراث فکری امام را در حوزه اندیشه سیاسی نظریه ولایت فقیه و الگوی نظام جمهوری اسلامی بدانیم؛ تمام تلاش امام راحل در جهت تحقق الگویی از نظام سیاسی اسلامی بر مبنای نظریه …
Read More »مردمسالاری پیش از آنکه در دنیای غرب مطرح شود، در دین مطرح بوده است/ سه برهان برای اثبات دینی بودن «جمهوریت»
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: مردمسالاری دینی اصطلاح جدیدی است برای یک مفهوم بسیار قدیمی که از صدر اسلام مطرح بوده است. معتقدم مردمسالاری پیش از آنکه در دنیای غرب مطرح شود، در دین مطرح بوده است. حکومت مردمسالار به معنای دقیق کلمه با عناصری که حتی امروزه بهصورت کامل در حکومتهای دموکرات غربی دیده نمیشود، برای اولینبار در دین اسلام وجود داشته و سپس در کشورهای دیگر مطرح شده است. شبکه اجتهاد: نظریهی «جمهوری اسلامی» یا به تعبیر رهبر انقلاب «مردمسالاری دینی»، اگرچه توسط امام خمینی رحمهالله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نهادینه شد، اما …
Read More »توجه به خواست مردم در جهت پایایی نظام است/ تمایزات وجه جمهوریت در نظام مردمسالاری دینی
با وجود ناکارآمدیها ولی امتداد وضعیت مردمسالاری دینی برای پایایی نظام، ارزش بیشتری دارد تا اینکه در کوتاه مدت بخواهیم بخشی از بدنه نظام را از مردم جدا کنیم و مصلحت آنها را بر خواست مردم ترجیح دهیم. اینکه در جمهوری اسلامی اینقدر بر انتخابات و حمایت رهبری از منتخب مردم تأکید میشود، به همین واسطه است. به گزارش شبکه اجتهاد، شکلگیری نظامی که با عنوان نظام مردمسالاری دینی در ایران شناخته میشود، نظر به گذشت زمان، راه خودش را در ادبیات سیاسی اجتماعی دوران جدید باز کرده است. جذابیت این نظام در نگاه دیگران را شاید بتوان در تلفیق …
Read More »جمهوریت و اسلامیت، تعارض یا تناسب؟/محمدجواد ارسطا
شبکه اجتهاد: نظام جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یک نظام مردم سالار دینی، از جمله نظامهایی است، که در عین حفظ ماهیت اسلامی خود به مبانی نظام جمهوری نیز پایبند میباشد و ضمن اینکه قوانین آن از دین مبین اسلام گرفته شده، به طور شایسته با برگزاری انتخابات متنوع نشان داده است که رای و نظر مردم از جایگاه بسیار مهمی در ادامه کار و شیوه مدیریت جامعه برخوردار است؛ با این حال برخی با تفسیرهای ناصواب چنین پنداشتهاند که در صورت پذیرش اسلام و حکومت ولایی امکان تحقق تظام جمهوری از بین رفته و جمع بین این دو غیر …
Read More »آیتالله مصباح تفکیکی بین حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی قائل نیست
ابوطالبی گفت: اینطور نیست که آیتالله مصباح یزدی بگویند با ما هر اندیشهای چون مدرن و غربی است مخالفیم. من ندیده ام آیتالله مصباح یزدی بین حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی تفکیک قائل شوند. در آن مدل مجلس هم منافاتی با انتخاب مردم ندارد بلکه نحوهی انتخاب متفاوت است. در رابطه تفکیک قوا ایشان مطلق رد نمیکنند به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین قسمت از فصل جدید برنامهی تلویزیونی «مصیر» کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما، یکشنبه گذشته با موضوع «اندیشههای سیاسی آیتالله مصباح یزدی» با اجرای محمد مهدی ابراهیمی نصر روی آنتن رفت. مهمانان این قسمت از برنامه سید …
Read More »گذار از مشروطیت به جمهوریت/ محمود شفیعی
شبکه اجتهاد: فقه سیاسی به مثابه شاخهای از دانش فقه در کنار دانشهای دیگر بالندگی، رشد، گسترش و فراز و فرودش بر شرایط تاریخی-محیطی و تاریخی-بینالاذهانی استوار شده است. شرایط متغیر محیطی و بینالاذهانی حاکم بر دوره غیبت در جهان تشیع به عنوان بستری محدودکننده و ظرفیتساز برای فقه سیاسی عمل کرده است و در نتیجه سه نظریه در سه مقطع مختلف تاریخی بروز یافته و برای مدتی در شرایط مشابه گسترش پیدا کرده است. هر یک از این سه نظریه در این سه دوره مقبولیتی فراگیر داشته و به تدریج به گفتمان مسلط آن زمان تبدیل شده است. آنچه …
Read More »مفهوم جمهوری نزد امام عقبههای دینی دارد/ امام با جمهوری سازگاری دارد اما با دموکراسی با احتیاط برخورد میکند/ تفاوت جمهوری و دموکراسی
حضرت امام با جمهوری سازگاری دارند اما با دموکراسی با احتیاط برخورد میکنند. آقای دکتر جمهوری را به سادگی به دموکراسی تعبیر کردند و به امام نسبت دادند. دموکراسی آمیختگی بیشتری با لیبرالیسم پیدا کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست چهارم از سلسله نشستهای «بررسی چالشهای انقلاب اسلامی در دهه پنجم»، چهارشنبه ۲۴ بهمن ماه با سخنرانی علیرضا شجاعی زند و حمیدرضا جلایی پور در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. حمیدرضا جلایی پور در ابتدای این نشست گفت: به دنبال این هستم که ببینم نظام جمهوری اسلامی را بعد از ۴۰ سال چگونه میتوان سنخ بندی …
Read More »حق حکومت، بستگی به رأی اکثریت دارد/ نظریه مردمسالاری دینی در اندیشه امام و رهبری
شبکه اجتهاد: نظریه مردمسالاری دینی بهزعم بسیاری از تحلیلگران مهمترین دستاورد نظری و عملی انقلاب اسلامی، بهویژه در حوزه سیاست است و مهمترین یادگار بنیانگذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره)، نظام جمهوری اسلامی، اسلامی که بر مبنای این نظریه تأسیس شده است. صبحنو در گفتوگو با دکتر محمدحسین جمشیدی، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیتمدرس این نظریه و جوانب معارض آن را به بحث گذاشته است که در پی میآید. به طور خلاصه چه تقریری میتوان از نظریه مردمسالاری دینی با محوریت اندیشه امام (ره) و در امتدادش اندیشه رهبری، ارائه داد؟ جمشیدی: انقلاب اسلامی با نفی نظام پادشاهی طرح …
Read More »جمهوری اسلامی، عدالتگرایی و پاسخگویی حاکمان/ استاد شهید مرتضی مطهری
شبکه اجتهاد: امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی ایران، برای نخستین بار در تاریخ بیستم مهرماه ۱۳۵۷ از نظامی با نام «جمهوری اسلامی» سخن گفت و در روزهای بعد در تبیین آن اظهار داشت: «اما جمهورى، به همان معنایى است که همه جا جمهورى است. لکن این جمهورى بر یک قانون اساسىاى متکى است که قانون اسلام است. اینکه ما جمهورى اسلامى مىگوییم براى این است که هم شرایط منتخب و هم احکامى که در ایران جارى مىشود اینها بر اسلام متکى است، لکن انتخاب با ملت است و طرز جمهورى هم همان …
Read More »حاکمیت بدون جمهوریت امکان بقا ندارد/ مردمسالاری ایران متناسب با اقتضائات و شرایط کشور است
عضو هیات علمی دانشگاه تهران معتقد است: نظام سیاسی بدون حضور مردم مشروعیت خو را از دست میدهد، در ایران مردم هم انتخاب میکنند، هم نظارت میکنند به گزارش شبکه اجتهاد، محمد مهدی اسماعیلی در مناظره چالش جمهوریت که در دانشگاه تهران برگزار شد اظهار کرد: جمهوریت واژه جدیدی است ولی به هرحال در ادبیات دینی و در بطن فقه شیعی وجود دارد. وی افزود: مبانی شکلگیری قانون اساسی ایران برمبنای جمهوریت و کاملا دینی است. مقام معظم رهبری در سال ۹۴ نیز فرموند: «جمهوریت اگر یک مقوله غربی بود امام خمینی آن را پس میزد و مطمئنا مردم تقریر …
Read More »بازکاوری دو دیدگاه درخصوص نسبت جمهوریت و اسلامیت
شبکه اجتهاد: نشست «نقش مردم در الگوی حکمرانی مطلوب بنیانگذاران انقلاب اسلامی چیست؟» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین محمد سروشمحلاتی برگزار شد. سخنرانان این نشست، برای پاسخدادن به این پرسش به بحث درخصوص نسبت جمهوریت و اسلامیت پرداخت. استاد حوزه علمیه قم نسبت این دو را در ابتدای پیروزی انقلاب غیرشفاف دانست و گفت: «بسیاری از بزرگان ما به این موضوع فکر نکرده بودند». او از دو نگاه عمده درباره نسبت جمهوریت و اسلامیت گفت نگاهی مردم را «مولیعلیه» و لاجرم بدون حق میداند و نگاه دیگر اسلامیبودن نظام را در گروی رضایت و مقبولیت مردمی آن میداند. این پژوهشگر حوزوی …
Read More »انتخابات، طریق تحقق مردمسالار بودن حکومت دینی است
علیاکبر رشاد عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه انتخابات، طریق تحقق مردم سالار بودن حکومت دینی و بسیار با ارزش است، گفت: حضور مردم در انتخابات، انجام تکلیف دینی و شرعی است.
Read More »فراخوان مقاله/ گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی و جهان معاصر
همایش بینالمللی «گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) و جهان معاصر» خرداد ماه سال ۱۳۹۵ با محوریت «مبانی فقهی و حقوقی اندیشه امام و جایگاه عقلانیت و جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)» برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین همایش بینالمللی گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) و جهان معاصر با همکاری این مرکز و مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) و مرکز فرهنگی دانشگاهی امام خمینی و انقلاب اسلامی (دانشگاه آزاد اسلامی) برگزار میشود. بنابراین گزارش، آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات این همایش بیستم اسفندماه سال جاری و مهلت ارسال اصل مقالات ۳۱ فروردین …
Read More »