نهان و نهاد حکمرانی عبارت است از اقامه و اجرای قوانین در راستای اداره کشور و مراد ما از «فقه حکمرانی» «مرحلهای از فقه/فقاهت است که به اجتهاد پیرامون روش اقامه و اجرای احکام استکشافی در مرحله فقه الافتاء میپردازد» که با توجه به گستردگی قلمرو فقه، فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی (از گهواره تا گور) حضور دارد. یعنی در هر جا حکمی فقهی وجود دارد، بحث روش و نحوه اقامه و اجرای آن حکم نیز مطرح است و قلمرو فقه حکمرانی به شمار میرود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی عرضه …
توضیحات بیشتر »شهید مدرس؛ فقیه کارگزار/ عباسعلی مشکانی سبزواری
شبکه اجتهاد: ما در انقلاب و نظام اسلامی، با محوریت فقه و کارگزاری فقیه عادل در مسیر اداره کشور در سطوح و ساحات گوناگون، دارای نیازهای مختلفی هستیم. بهعنوان مثال در سطح «فقه دولت» بهعنوان شاخهای مهم از فقه نظام سیاسی، در سه حوزه فقه تقنین، فقه تشکیلات و فقه کارگزار نیازمند تولید محتوا، طراحی ساختار و تربیت نیرو هستیم. روشن است که بخش مربوط به فقه کارگزار از اهمیت بالایی برخوردار است و چنانکه مشهور است، بهترین قوانین در صورت فقدان کارگزار صالح، کاری از پیش نبرده، دردی را دوا نمیکند! این بخش از فقه دولت، متولی «پردازش نظریه …
توضیحات بیشتر »«فقه حکمرانی» بهمثابه «فقه الاقامه»/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیرامون «ماموریت فقه/فقیه» دو نگاه مطرح است: یک. نگاهی که ماموریت فقه/فقیه را صرفاً «استنباط و بیان احکام» میانگارد و حوزه «اجرا و اقامه احکام» را خارج از قلمرو ماموریت فقه/فقیه میداند. دو. رویکرد دیگر اما، بر این باور است که مسئله «اجرا و اقامه احکام» نیز از مولفهها و ارکان اصلی فقاهت است و فقیه در این رویکرد، موظف است عملیات فقاهی خود را از «فهم و استنباط احکام» تا مرحله «اقامه و اجرای احکام» امتداد دهد. بنیاد کلامی این دونگاه نیز نهفته در اختلاف نظر بزرگان در مسئله «شئون امام/فقیه» است. ۱. قلمرو ماموریت فقه: …
توضیحات بیشتر »مناسبات حوزه و نظام اسلامی؛ دیدگاه آیتالله مهدی مراورید
شبکه اجتهاد: نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی برآمده از متن معارف دینی، با محوریت فقه و کارگزاری فقیه عادل، حدوثاً و بقائاً وابسته و پیوسته با حوزههای علمیه، علمای اسلام و فقهای عظام است؛ چنانکه رهبری معظم انقلاب، نسبتِ حوزه و نظام را نسبتِ «مادری-فرزندی» تعبیر نموده و میفرمایند: «نظام جمهوری اسلامی به طبیعت خود، نظامی وابستهی به علمای دین است» (۳۰/۱۱/۱۳۷۰). از سوی دیگر کنشگری علمی و عملی بسیاری از فقیهان در حوزههای علمیه، در طول تاریخ انقلاب اسلامی، در حوزههای علمی شیعی در عراق و نیز در حوزههای علمیه قم، خراسان، تهران و دیگر حوزههای علمی …
توضیحات بیشتر »«فقه معاصر» یا «فقه در دوران معاصر»!/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: پرسش اصلی نوشتار پیرامون اصطلاح نوپدید «فقه معاصر» است که مقصود از فقه معاصر چیست؟ آیا فقه معاصر میتواند به عنوان رویکردی جدید در فقه، در کنار دیگر رویکردهای پیشگفته تلقی شود؟ آیا ما در ظل و ذیل تعبیر فقه معاصر، با رویکردی جدید در فقه مواجه هستیم که مقابل آن، مثلا تعبیر «فقه متقدم» و نظائر آن قرار دارد؟ یا اینکه مقصود از این تعبیر، «فقه در دوران معاصر» است؟ یعنی فقهی که در دوران معاصر به آن نیازمندیم! ۱. فقه نرم افزار پاسخگویی به نیازهای جامعه انسانی/اسلامی در ساحات و سطوح مختلف حیات آدمی از …
توضیحات بیشتر »نائینی از قائلین به گفتمان فقه حکومتی و فقه نظام ساز است/ چپ و راست تلاش کردهاند نائینی را بهنفع خود تفسیر و قرائت کنند/ نائینی؛ عالمی معتقد به گستره حداکثری دین، شریعت و فقه
مشکانی سبزواری با اشاره به تلاشهای نائینی در زمینه ارائه نظریه و نظام مشروطه گفت: نائینی در زمره نخستین فقیهانی است که در وادی نظام سازی فقهی وارد شده و مبتنی بر فقه و متناسب با شرایط زمانی و مکانی، به ارائه الگویی برای نظام سیاسی پرداخته است. بهطور قطع میتوان گفت نائینی از جمله فقیهانی است که به مناسبات حداکثری دین و سیاست و آمیختگی این هر دو باور دارد. از دیدگاه نائینی سیاست در دل دین و احکام اسلامی تشریع و جعل شده و اصول آن در کتاب و سنت درج شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی …
توضیحات بیشتر »فقه گزینش سیاسی/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزینش سیاسی یکی از محورهای مهم و اصلی جامعه شناسی سیاسی به شمار میرود. از سوی دیگر مسئله گزینش سیاسی در چارچوب فقه دولت سازی -که به دنبال طراحی و ارائه نرمافزار اداره جامعه توسط ولی امر است- نیز از جایگاه مهمی برخوردار است، به گونهای که یکی از سه موضوع اصلی فقه دولت، یعنی «فقه کارگزار» را، در کنار دو موضوع دیگر آن، یعنی «فقه تقنین» و «فقه تشکیلات» به خود اختصاص داده است. یادداشت حاضر با تمرکز بر ماهیت و ساختار گزینش سیاسی در فقه دولت سازی، با محوریت روایات کتاب القضاء وسائل الشیعه به …
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی مستلزم چشمپوشی روحانیون از مناصب اجرایی!/ عباسعلی مشکانی سبزواری
شبکه اجتهاد: یکی از پرسشهایی که پیرامون و در پرتو رویکرد حکومتی به فقه (فقه حکومتی) مطرح شده این است که: آیا فقه حکومتی مستلزم حضور بیشتر روحانیون در مناصب اجرایی کشور (مانند ریاست جمهوری، نمایندگی مجلس، وزارت و …) است! یادداشت حاضر، با خدشه در این انگاره، معتقد است، حضور روحانیون در مناصب، نه تنها راه کار حل معضل نیست که اتفاقاً به مثابه گرهی کور بر روی گرههای پیشین، مشکلات را دوچندان میکند. به بیان دیگر، گزینش و نصب روحانیون در مناصب اجرایی کشور، پاک کردن صورت مسئله است، در حالی که ما باید به دنبال حل مسئله …
توضیحات بیشتر »نگاهی انتقادی بر دوگانه «حکومت اسلامی» و «جمهوری اسلامی»/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: از ابتدای انقلاب اسلامی، در مورد نوع حکومت و نظام سیاسی حاکم بر ایران (بعد از انقلاب اسلامی)، حرفها و دیدگاههای مختلفی ارائه شده است. یکی از حرفهایی که بارها و بارها تکرار شده، سخن از دوگانگی «جمهوری اسلامی» و «حکومت اسلامی» است. ادعا نیز این است که نظام حاکم بر ایران معاصر «جمهوری اسلامی» است و نه «حکومت اسلامی». از نگاه قائلان این سخن، بین جمهوری اسلامی و حکومت اسلامی فاصله زیادی وجود دارد. به زعم این گروه، در «حکومت اسلامی» بر خلاف «جمهوری اسلامی» خبری از «نقش مردم» و «انتخابات» و «مشارکت سیاسی» نیست. گروهی …
توضیحات بیشتر »جامعه مدرسین؛ خاستگاه و گرانیگاه اسلام سیاسی و حکومتی در دروان معاصر/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، یکی از معتبرترین و تأثیرگذارترین تشکلهای برآمده از حوزه و روحانیت است که در دوران معاصر برای اولین بار و به طور رسمی به نمایندگی از حوزه و ورحانیت، به فعالیتهای سیاسی و اجتماعی پرداخته و در صدد طرح و بحث اسلام سیاسی و حکومتی بوده است. به بیان دیگر، بزرگترین بازتاب و پیامد تاسیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، طرح «اسلام سیاسی و حکومتی» و به دنبال آن «سیاسی شدن حوزه علمیه» و رویکرد جدید «روحانیت به امور کشور» بود؛ چرا که قبل از آن، همواره مرزهای حوزه علمیه با سیاست …
توضیحات بیشتر »گزارشی از کرسی ترویجی «ساختار و نظام مسائل فقه سیاسی»
ارائه دهنده نشست گفت: اگر بخواهیم گستره موضوعی فقه سیاسی را به لحاظ حوزه مسائل، مورد بررسی قرار دهیم، در فرض مضاف بودن فقه به سیاست، مسائل فقه سیاسی، بخشی از مسائلی هستند که صبغه سیاسی دارند. در فرض ترکیب تألیفی فقه و سیاست، لازم است دامنه مسائل دو عنصر تشکیل دهنده این اصطلاح مرکب یعنی مسائل فقه و مسائل سیاست را در کنار هم بررسی نمود؛ و لکن اگر فقه سیاسی را یک وحدت ترکیبی دانستیم، فقه سیاسی را به مثابه رویکرد سرپرستی تکامل ارادههای اجتماعی دانسته و در این رویکرد گستره موضوعی به لحاظ مسائل مورد بررسی قرار …
توضیحات بیشتر »نیازمند تبویب نوین در «دانش فقه» هستیم/ ابواب فقه متناسب با نیازمندیهای حکومت مورد بازبینی قرار گیرد/ ضرورت تفکیک اجتهاد استنباطی از اجتهاد تدبیری-ولایی
فقه در وضعیت موجود خود، دچار پراکندگی موضوعات و مسائل است و ما نیازمند این هستیم که تبویب نوینی در فقه، ناظر به نیازهای زمانی و مکانی ایجاد کنیم و مسائل و مباحث مرتبط با یکدیگر در فقه را در یکجا گردآوری و تنظیم کنیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: اولین نشست از سلسله نشستهای علمی ـ تخصصی گروه فقه سیاسی مرکز فقهی ائمّه اطهار(علیهم السلام) با عنوان «ساختار و نظام مسائل فقه سیاسی» با حضور مدیران گروههای پژوهشی، اساتید و طلاب فرهیخته در سالن جلسات این مرکز (با رعایت دستورالعملهای بهداشتی و فاصله اجتماعی) در روزهای پایانی مهرماه به صورت حضوری …
توضیحات بیشتر »تدوین فقه دولتسازی؛ بار بر زمین مانده و راه نرفته حوزه
یک پژوهشگر حوزه فقه سیاسی معتقد است: در عرصه «دولت سازی» از یک نظریه غیر بومی و غیر دینی استفاده کردهایم؛ این موضوع سبب شده است که از همان ابتدا مسیر را اشتباه برویم و هر روز بر مشکلاتمان افزوده شود. شبکه اجتهاد: از منظر رهبر معظم انقلاب به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن اسلامی در زنجیرهای منطقی و مستمر است که بر چهار رکن دین، عقلانیت، علم و اخلاق بنا شده است و برای تحقق آن بایستی پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی در …
توضیحات بیشتر »«تمدن نوین اسلامی» در کشاکش قرائت فقهی و تاریخی/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: ایجاد تمدن نوین اسلامی، هدف نهایی و غایت انقلاب اسلامی و آخرین حلقه از حلقات فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی به شمار میرود. این مهم از چنان ارزش و جایگاهی برخوردار است، که -خصوصاً در سالهای اخیر- به مهمترین و از جمله پرکاربردترین کلیدواژهها در ادبیات و گفتمان رهبری معظم انقلاب، امام خامنهای(حفظهالله) تبدیل شده است. در مورد ماهیت تمدن دیدگاههای مختلفی وجود دارد و طیفی از نگاههای سخت و نرم، کمی و کیفی و… پیرامون آن شکل گرفته است. از جمله رویکردهای پیرامون این پدیده مهم، رویکرد و نگاه تاریخی به مسئله است، که درکی سختافزاری و …
توضیحات بیشتر »«فقه حکومتی»، مستلزم چشمپوشی «روحانیون» از «مناصب اجرایی»/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از پرسشهایی که پیرامون و در پرتو رویکرد حکومتی به فقه (فقه حکومتی) مطرح شده این است که: آیا فقه حکومتی مستلزم حضور بیشتر روحانیون در مناصب اجرایی کشور (مانند ریاست جمهوری، نمایندگی مجلس، وزارت و …) است! یادداشت حاضر، با خدشه در این انگاره، معتقد است، حضور روحانیون در مناصب، نه تنها راه کار حل معضل نیست، که اتفاقاً به مثابه گرهی کور بر روی گرههای پیشین، مشکلات را دوچندان میکند. به بیان دیگر، گزینش و نصب روحانیون در مناصب اجرایی کشور، پاک کردن صورت مسئله است، در حالی که ما باید به دنبال حل …
توضیحات بیشتر »نقش امام حسن(ع) در فرآیند تکاملی انقلاب نبوی/ عباسعلی مشکانی سبزواری
شبکه اجتهاد: در مطلب حاضر، نویسنده با رویکردی تحلیلی و با بهره گیری از بیانات دقیق رهبر معظم انقلاب به تبیین نقش شاخص امام حسن مجتبی(ع) در حفظ و استمرار انقلاب نبوی پرداخته است. ۱- «فرآیند تکاملی انقلاب نبوی»، الگو و مدلی از «تبلیغ و اجرای» مکتب اصیل اسلام و احکام آن است که از لحاظ شرایط زمانی و مکانی و نیز جامعه هدف، در نقطه مقابل «فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی قرار دارد. در واقع فرایند تکاملی انقلاب نبوی به زمانه و زمینهای اختصاص دارد که ندای اسلام برای اولین بار به گوش میرسد و اهل آن عصر و مصر، …
توضیحات بیشتر »فقهحکومتی و مردمسالاری دینی/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار در صدد است به تبیین نسبت فقه حکومتی و مردمسالاری دینی بپردازد. بدین منظور طیّ چندین نکته به صورت گام به گام به اصل موضوع نزدیک و به تبیین آن پرداخته است. در نکته اول به تبیین تفاوت الگوی مردمسالاری غربی با الگوی مردمسالاری دینی و اسلامی پرداخته است. در نکته دوم با تکیه بر تفاوت دو الگوی پیش گفته در حوزه مبانی انسانشناختی، تبیین تفاوتهای جایگاه و حقوق انسان در این هر دو الگو را در دستور کار قرار داده است. نکته سوم به بررسی حقوق دوسویه مردم (انسان) در الگوی مردمسالاری دینی اهتمام ورزیده …
توضیحات بیشتر »«پندارهایی ناصحیح» پیرامون «مقاصدالشریعه از دیدگاه استاد علیدوست»/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، یادداشتی در مورد سلسله نشستهای «فقه مقاصدی» و ناظر به بیانات آیتالله علیدوست در شبکه اجتهاد منتشر شد. نوشته مورد اشاره، ادعاهایی را مطرح و نیز نسبتهایی به استاد علیدوست میدهد که مطابق با واقعیت نبوده و ملاحظات متعددی بر آن وارد است. در این یادداشت به برخی از آن ملاحظات اشارتی میرود. ۱- پیشینه تحقیقات و مباحث مربوط به مقاصدالشریعه نویسنده یادداشت مورد اشاره در ابتدا ادعا میکند که اقدام صورت گرفته در برگزاری نشستها پیرامون مقاصدالشریعه، دیرهنگام بوده و میبایست مدتها پیشتر، مباحث مقاصدالشریعه مورد توجه محققان و اساتید قرار میگرفت. «دیرهنگام پنداری» …
توضیحات بیشتر »نوآوریها و ابداعات علمی- فقهی- روشی استاد علیدوست/عباسعلی مشکانیسبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشین نوآوریها و ابدعات استاد علیدوست در حوزه «فقه و عقل» تبیین شد؛ اکنون به نوآوریهای استاد در حوزههای «فقه و عرف» و «فقه و مصلحت» میپردازیم. فقه و عرف ۱) معرفی کتاب (ساختار، محتوا و وضعیت کتاب در مجامع و همایشهای علمی) «فقه و عرف» بررسی پردامنه ای پیرامون عرف، تبیین مرزهای دقیق و کاربردهای ظریف آن آن در سطوح مختلف استنباط و اجرا، در قالب کارکرد استقلالی و ابزاری عرف و زدودن برخی از برداشت های ناروا و ناصواب از کابردهای آن را در دستور کار خود قرار داده، و در ضمنِ آن …
توضیحات بیشتر »نوآوریها و ابداعات علمی- فقهی- روشی استاد علیدوست/عباسعلی مشکانیسبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: ارتباط فقه و زمانه و رویکردهای گوناگون بدان را، حول دو محور اساسیِ: یکم) انضباط فقهی جهت محافظت از ستون فقه و هنجارهای علم فقه؛ و دوم) توجه به اقتضائات و حوادث واقعه مبتنی بر ظرفیت های موجود در فقه؛ می توان به سه دسته نگرش کلی تقسیم بندی نمود: یکم) گروهی با جمود بر محور اول عملاً اجازه نمود محور دوم را از فقه ستانده اند. این گروه سودای حفظ ستون فقه و هنجارهای آن را داشته و خود را مؤظف به رعایت انضباط فقه، فارغ از اقتضائات و حوادث واقعه می دانند. دوم) گروهی نیز …
توضیحات بیشتر »«فقه حکومتی» و «الگوی پیشرفت» در بستر انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی سبزواری
شبکه اجتهاد: در این یادداشت تلاش میشود «فقه حکومتی» و «الگوی پیشرفت» در بستر انقلاب اسلامی نسبت فقه و مقوله پیشرفت و الگوی پیشرفت در فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گیرد، بدین منظور در قالب سه نکته، ابتدا به نسبت فقه و پیشرفت به طور مطلق پرداخته شده است، در ادامه و در قالب نکته دوم، پس از تبیین چیستی فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی، جایگاه مقوله پیشرفت در هندسه انقلاب اسلامی تحلیل شده است. در نکته سوم، با تکیه بر دو نکته پیشین، به تبیین و تحلیل نسبت فقه و مقوله پیشرفت در فرآیند تکاملی انقلاب …
توضیحات بیشتر »مشروطه؛ نظریهای برای عصر عُزلت فقیهان/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی معروف به میرزای نائینی(ره) فقیه و اصولی نامدار شیعه در اواخر دولت قاجار است که همزمان با جنبش مشروطه، پای به عرصه مبارزه گذاشت و تلاش بسیاری، در جهت اقامه حکومت اسلامی و از بین بردن سلطنت مطلقه و نظام شاهنشاهی قاجار نمود. مهمترین تلاش نائینی در نقد نظام سلطنت مطلقه و تبیین سلطنت مشروطه، در کتابی تحت عنوان «تنبیه الامه و تنزیه المله» به قلم خود ایشان و به زبان فارسی منتشر گردید. در این کتاب نائینی در جهت تبیین سلطنت مشروطه تلاش وافری نموده، مبانی آن را مورد بررسی و واکاوای عمیق …
توضیحات بیشتر »مقدمهای بر روششناسی نظامسازی قرآنی/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیرامون «روششناسی و متدولوژی نظامسازی قرآنی» دو معنا محتمل است: اول) معنای اول این است که قرآن کریم برای نظامسازی چه روشهایی را پیشنهاد داده و یا از چه روشهایی بهره برده است؟ آیا از روشهای عقلایی و موجود بهره برده و به اصطلاح در این حوزه به صورت امضائی و پذیرش یک یا چند روش از روشهای موجود اقدام کرده، یا روشی ابداعی و تاسیسی ارائه کرده است؟ در صورت امضای روشهای موجود، از کدام روش بهره برده و در صورت تاسیس روش جدید، معنا و ساختار آن روش چیست؟ دوم) معنای دوم اینکه برای فهم …
توضیحات بیشتر »طلیعهای بر «مرجعیت» و «نظام افتای» طراز انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی
شبکه اجتهاد: متن زیر یادداشتی از حجتالاسلام عباسعلی مشکانی سبزواری، دکتری فقه سیاسی و مدرس دانشگاه باقرالعلوم(ع) در مورد ایجاد تحول در ارتباطات دوجانبه مراجع تقلید و نظام اسلامی میباشد که مفتاح آن را منتشر کرده است و در ادامه میخوانید: «پیشنهاد مىکنم… دادستان کل کشور و دو نفر از قضات عالىرتبه که سوابق حوزوى داشته باشند تشریف بیاورند تا آن چهار مسأله مهم درباره مهریه در محیط عالمانه و دور از عصبانیت حل و فصل شود و چنانچه آن چهار مسأله روشن شد، ان شاء الله به کار بسته شود و اگر بعضى از قوانین موجود با متون اسلامى …
توضیحات بیشتر »جوانان شیعه عراق در گرداب دوباره کمونیسم/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام عباسعلی مشکانی سبزواری، رئیس مؤسسه معارف و اندیشه تمدنی اسلام محقق و مدرس فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در یادداتشتی تحلیلی درباره جریان کمونیسم در عراق و مبارزه و مقابله فقهای معاصر و رویکرد جدید مقتدی صدر و نحوه فعالیتهای او در عراق مینویسد: ۱- پس از جنگ جهانی اول و اضمحلال امپراتوری عثمانی و کوتاهی دست دولت ترکیه از عراق و بهموازات آن تسلط، نفوذ و حضور پیدا و پنهان دولت بریتانیا در صحنه سیاسی و اجتماعی عراق، به سبب حمایتهای گوناگون بریتانیا، برخی نظامیان سنی موفق به تصاحب قدرت و تشکیل حکومت شدند. این گروه …
توضیحات بیشتر »«جستارهایی در فقه حکومتی» با رویکردی تمدنی
کتاب «جستارهایی در فقه حکومتی (فلسفه، حکومت و تمدن)» نوشته عباسعلی مشکانی سبزواری از سوی انتشارات کتاب فردا در قم منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی در مراحل سهگانه خود، یعنی ایجاد، استقرار و توسعه با محوریت فقه حرکت کرده است. در مرحله ایجاد با استفاده از فقه سنتی، در مرحله استقرار با استفاده از فقه پویا و هماکنون و در مرحله توسعه از کشور و دولت اسلامی به «تمدن اسلامی» نیازمند فقه حکومتی است. اثر حاضر جستارگونهای است در راستای تبیین ظرفیتها و توانمندیهای فقه شیعی در عرصه حکومت و تمدنسازی، جریانشناسی فکری فقه شیعه و فواید …
توضیحات بیشتر »نقش حضرت خدیجه در فرآیند تکاملی انقلاب نبوی/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: حضرت خدیجه (س) در سالهای آغازین انقلاب نبوی حضور فعال و فداکارانهای داشت و متأسفانه ظلم ظالمان و نیز دست اجل فرصتی بیشتر برای خدمت به اهداف الهی نبی مکرم به آن بانوی مکرمه را نداد. بر این اساس ضروری است پیش از پرداختن به نقش ایشان در «مرحله ایجاد انقلاب نبوی» به تحلیل این مرحله پرداخته و سپس نقش آن بانو را تبیین و تحلیل نماییم. این یادداشت با تأکید بر دیدگاه رهبر معظم انقلاب سامان یافته است. نهان و نهاد مرحله ایجاد انقلاب نبوی مرحله آغازین انقلاب نبوی، با بعثت پیامبر اکرم(ص) آغاز میشود و …
توضیحات بیشتر »مشکانی: غیر از فقه، دانشی وجود ندارد!/ ناقد: به جای بحث فقهی، بحث تاریخی کردهاید
ارائه دهنده بحث: در مقالهای یک طبقهبندی از علوم را پیشنهاد دادهام و در آنجا گفتهام که غیر از فقه، دانشی نیست. حتی معتقدم دانشهای نظری در فرآیند تولید، بعد از الگوی رفتاری اتفاق میافتد. اخیراً در دانشگاه باقرالعلوم(ع) مطرح شد که اصل دانشها و اینکه چه دانشهایی باید داشته باشیم و چه دانشهایی نباید داشته باشیم. مبتنی بر الگوهای رفتاری دانش به نحو پسینی تولید میشود. به نظر من اشکال ما در فقاهتمان همین مسئله است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع «درآمدی بر فقه دولت (فقه دولت سازی و دولت داری)»، روز چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۷، …
توضیحات بیشتر »تبیین فقه دولت از منظر ساختار و علل اربعه/ فقه حاکمیت با فقه حکومتی متفاوت است
علت غائی فقه دولت، اداره جامعه است. رهبر بعد از انقلاب و تشکیل حکومت برای اداره جامعه، دولت تعیین میکند. علت مادی فقه دولت، قانون و تقنین است که عنصر اول نظریه دولت است. علت صوری فقه دولت، تشکیلات است و علت فاعلی آن هم کارگزاران هستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع «درآمدی بر فقه دولت (فقه دولت سازی و دولت داری)»، روز چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ در مدرسه کریمه اهل بیت (طرح مشکات) واقع در شهر مقدس قم برگزار شد. در این نشست، حجتالاسلام دکتر عباسعلی مشکانی، مدیر گروه فقه دولتسازی موسسه فتوح اندیشه به …
توضیحات بیشتر »دومینوی «ضد ولایت فقیه تراشی»/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: ولایت فقیه، از معارف حقه و ارکان اساسی مکتب و جزو مسلمات شیعی عصر غیبت به شمار میرود، به گونهای که به اعتقاد عیار فقاهت شیعی، مرحوم صاحب جواهر(ره)، «اگر به عموم ولایت فقیه باور نداشته باشیم، بسیاری از امور مربوط به شیعیان، معطل میماند. شگفتآور است که شماری از افراد، در این باره وسوسه میکنند. اینان گویا مزه فقه را نچشیدهاند و تعابیر و معانی و رمز کلمات امامان معصوم(ع) را نفهمیدهاند».[۱] وارث حقیقی فقاهت جواهری در عصر حاضر و رکن رکین انقلاب اسلامی، مرحوم امام خمینی(ره) نیز ولایت فقیه را امری بدیهی میداند که «صرف …
توضیحات بیشتر »