Tag Archives: مجتبی الهی خراسانی

فقه و نیازهای معاصر؛ توسعه روش فقاهت در اندیشه رهبری

فقه و نیازهای معاصر؛ توسعه روش فقاهت در اندیشه رهبری

مقام معظم رهبری، در حوزه فقاهت معتقد هستند روش فقاهت را باید توسعه داد و روش‌های مورد نیاز را در روش فقاهتی دید، در واقع مهم‌ترین دغدغه ایشان وسعت فقه و استباطات فقهی است. ایشان معتقدند مساحت فقه، تمامی نیازهای انسان را در ابعاد فردی، اجتماعی و حکومتی پاسخگو نیست از همین رو فقه باید در حوزه سطح فقاهت پیشرفت …

Read More »

اجتهاد بانوان در حوزه‌های علمیه خواهران: گذار از چالش‌های نگرشی به افق‌های نوین تربیت مجتهدین زن

اجتهاد بانوان در حوزه‌های علمیه خواهران: گذار از چالش‌های نگرشی به افق‌های نوین تربیت مجتهدین زن

استاد الهی خراسانی پیشنهاد داد: برای حوزه خواهران، تشکیل یک شورای فقهی برجسته برای حل مسائل فقهی به صورت جمع‌سپاری می‌تواند راهکار مناسبی باشد. در ابتدا نیازی به کار اجتهادی نیست و اولویت باید با مسائل اختصاصی بانوان باشد. این رویکرد به اعتمادسازی کمک می‌کند و اگر با قوت عمل شود، همان آقایانی که مدعی اجتهادند، خواهند فهمید که دیدگاه …

Read More »

ظرفیت‌های نوآورانه حوزه علمیه مشهد در تربیت فقهای حکمرانی و قانونگذاری

ظرفیت‌های نوآورانه مشهد در تربیت فقهای حکمرانی و قانونگذاری

در اولین هم‌اندیشی بررسی ظرفیت‌های پشتیبانی علمی و تحقیقاتی حوزه علمیه خراسان در فرایند قانون‌گذاری، حجت‌الاسلام والمسلمین نهاوندی با اشاره به تورم قوانین در کشور و وجود بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ قانون و ۱۱۰ هزار مقرره در شوراهای مختلف، بر ضرورت تطبیق قوانین با موازین شرعی و فقهی تأکید کرد و با استناد به سخنان رهبر معظم انقلاب، …

Read More »

تقاطع فناوری و فقه: آیا علوم اسلامی سهامدار انقلاب هوش مصنوعی می‌شود؟

تقاطع فناوری و فقه: آیا علوم اسلامی سهامدار انقلاب هوش مصنوعی می‌شود؟

اساتید حاضر در نشست اول پنجمین هم‌اندیشی «توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی» که به موضوع ظرفیت‌ها و چالش‌های هوش مصنوعی در علوم اسلامی» اختصاص داشت، با تأکید بر لزوم گذار از نقش مصرف‌کنندگی به «سهامداری فعال» در فناوری، به واکاوی فرصت‌هایی همچون پردازش زبان‌های دینی، تحلیل نسخ خطی، شبکه‌های دانشی و حتی مهندسی فقه شخصی‌شده پرداختند. در کنار این ظرفیت‌ها، …

Read More »

تبدیل دانش به عمل؛ چگونه فناوری و علوم اسلامی می‌توانند زندگی را متحول کنند؟

تبدیل دانش به عمل؛ چگونه فناوری و علوم اسلامی می‌توانند زندگی را متحول کنند؟

نشست سوم چهارمین هم‌اندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور اساتید به بررسی موضوعات کلیدی همچون «روش کاربردی‌سازی علوم اسلامی»، «فناوری‌های تبدیل معارف اسلامی به کاربست‌ها»، «نظام‌سازی در علوم» و «نقش علوم اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی» پرداخت. سخنرانان این هم‌اندیشی، از جمله استاد مجتبی الهی خراسانی، استاد محمد قطبی، استاد رضا اسلامی، استاد علیرضا پیروزمند و استاد …

Read More »

از حقوق خصوصی تا فقه حکمرانی: گستره‌ی نوین مطالعات فقه خانواده

از حقوق خصوصی تا فقه حکمرانی: گستره‌ی نوین مطالعات فقه خانواده

افتتاحیه رسمی «حلقه فقه خانواده» مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) با حضور و سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین فرج‌الله هدایت‌نیا، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی و حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، در جمع دانش‌پژوهان این حلقه در مرکز تخصصی طوبی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین فرج‌الله هدایت‌نیا، در این مراسم به تبیین …

Read More »

معنویت در فقه: فراتر از احکام ظاهری/ رسالت حوزه در عرصۀ معنویت چیست؟

معنویت در فقه: فراتر از احکام ظاهری/ رسالت حوزه در عرصۀ معنویت چیست؟

شبکه اجتهاد: مفهوم معنویت، بر اساس آنچه در مطالعات معنوی (spiritual studies) مطرح می‌شود، قلمرویی گسترده و مطرح در حوزه‌های مختلفی است. شاید گسترده‌ترین کاربرد معنویت در حوزه زیستی ـ به معنای زیست معنوی ـ باشد که عبارت است از معنادادن به زندگی با هویتی ثابت و متعالی. رویکرد معنوی در زندگی، همواره نیاز طبیعی آدمی بوده و متولیان و …

Read More »

نیازمند فناوری‌هایی برای کاربردی‌سازی علوم اسلامی هستیم/ فربه‌شدن کتاب‌های فقهی و اخلاقی جامعه را اخلاقی نمی‌کند

نیازمند فناوری‌هایی برای کاربردی‌سازی علوم اسلامی هستیم/ فربه‌شدن کتاب‌های فقهی و اخلاقی جامعه را اخلاقی نمی‌کند

ما مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات داریم ولی صرفاً این پاسخ‌ها جامعه را دینی‌تر نخواهد کرد و به نیازها جواب نمی‌دهد؛ اگر رساله عملیه به ۳ جلد هم افزوده شود یا کتب اخلاقی مفصل‌تر را درس بدهیم، باز جامعه اخلاقی‌تر نخواهد شد. لزوماً از فربه‌شدن کتب فقهی، جامعه عامل‌تر و آگاه‌تر به احکام ایجاد نخواهد شد یا لزوماً با تصحیح …

Read More »

هشت گام حل مسئله فقهی

هشت گام حل مسئله فقهی

استاد الهی خراسانی در یک کارگاه علمی که با حضور فضلا و طلاب حوزه علمیه برگزار شد، هشت گام حل مسئله فقهی را تشریح کرد: ۱. مسئله‌یابی؛ ۲. نیازسنجی؛ ۳. صورت‌بندی مسئله؛ ۴. فرضیه شناسی یا فرضیه‌سازی؛ ۵. ارزیابی عمومی فرضیه‌ها؛ ۶. تحلیل و ارزیابی اطلاعات (ادله و مدارک)؛ ۷. جمع و ترجیح ادله؛ ۸. استوار سازی نتیجه. به گزارش …

Read More »

گستردگیِ فقه معاصر و الزامات آن

استاد مجتبی الهی خراسانی ضمن بیان اهداف و اهمیت فقه و اجتهاد در دنیای معاصر به تعریف چیستی فقه معاصر از سه منظر پرداخت و گستره آن را در مطالعات درجه اول و دوم فقهی چون رویکردها، محورها، لایه‌ها، عرصه‌ها، موضوعات، تألیفات و تصنیفات دنبال کرد و در نهایت از الزامات گستردگیِ فقه معاصر سخن گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

Read More »

کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری

کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری

این پژوهش قصد دارد قواعد فقهی‌ای که از مؤلفه‌های بسیار مهم جهت تدوین قوانین و مقررات در جامعه اسلامی در عرصه‌های مختلف ازجمله سیاست‌های راهبردی مدیریت شهری و طراحی شهری آن است، تدوین نماید؛ چرا‌که فاصله گرفتن طراحان شهری در عصر حاضر از مبانی دانش تفقه و قواعد فقهی آن، سبب آشفتگی و عدم تعادل و ناپایداری طراحی شهری شده …

Read More »

سنت کارورزی در فرایند کسب اجتهاد، در کارگاه تحلیل و نمایه‌سازیِ تربیتی احادیث بر اساس روایات عیون أخبار الرضا (ع)

سنت کارورزی در فرایند کسب اجتهاد، در کارگاه تحلیل و نمایه‌سازیِ تربیتی احادیث بر اساس روایات عیون أخبار الرضا (ع)

مدرسه تابستانی «عیون تربیت» از سوی مرکز تخصصی آخوند خراسانی (ره) و مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیهم‌السلام) با حضور علمی اساتید و جمعی از فضلای حوزه علمیه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در حال برگزاری است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کارگاه تحلیل و نمایه‌سازیِ تربیتی احادیث بر اساس روایات عیون أخبار الرضا (علیه‌السلام) با نظارت علمی استاد …

Read More »

شهید صدر بین تفسیر موضوعی و ترتیبی، نسبتی طولی قائل است/ رهاورد روش استنطاقی شهید صدر در تفسیر موضوعی

شهید صدر بین تفسیر موضوعی و ترتیبی، نسبتی طولی قائل است/ رهاورد روش استنطاقی شهید صدر در تفسیر موضوعی

حجت‌الاسلام والمسلمین الهی خراسانی تفسیر ترتیبی را با تفسیر موضوعی شهید صدر دارای ارتباط طولی عنوان کرد و گفت: تفسیر ترتیبی در مقدمه تفسیر موضوعی، نیازمند استفاده مفسر از اصول فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی در نهمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی تفسیر موضوعی شهید صدر با عنوان «کارآیی دانش اصول فقه در تفسیر …

Read More »

پاسخگویی فقه باعث زایش فقه می‌شود/ مطالبه دستگاه‌ها، اولویت فقه را تغییر می‌دهد/ فقه شیعه در انقلاب اسلامی، رشد کمی و کیفی پیدا کرد/ توسعه فروع کتاب القضا در طول تاریخ فقه شیعه محسوس است

استقرار یک نظام مبتنی بر اسلام و شریعت در کشور ایران، به‌طورکلی انگیزه دستگاه فقاهت را برای رشد و نمو کیفی و توسعه کمی افزایش می‌‌دهد. آنچه از تغییر و رشد در دوره صفوی‌ و غیره می‌بینیم، فقط برای مثال با انقلاب اسلامی مناسب است و واقعاً مشابه یا همپای هم نیستند؛ بنابراین وقتی از دوره‌های فقه شیعه، از مدرسه …

Read More »

تصاویر نشست «انقلاب اسلامی» و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه

تصاویر نشست «انقلاب اسلامی» و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه

اختصاصی شبکه اجتهاد: همزمان با آغاز دهه فجر نشست علمی «انقلاب اسلامی و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه، با حضور آیت‌الله اشرفی شاهرودی و جمعی از اساتید و فضلاء در مرکز تحقیقات اسلامی مشهد برگزار شد. گزارش تفصیلی نشست به‌زودی منعکس می‌شود.

Read More »

امام رضا (ع) و الگوی گذار به عدالت جهانی موعود/ مجتبی الهی خراسانی

امام رضا (ع) و الگوی گذار به عدالت جهانی موعود/ مجتبی الهی خراسانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: راهبردهای چهارگانه حضرت رضا (ع) برای عبور از جهان پر از ظلم و جور به جهانی آکنده از عدل و قسط، الگویی برای اتخاذ راهبردهای جهان تشیع و پیروان اهل بیت علیهم‌السلام و مجموعه مسلمین، برای رهایی از بی‌عدالتی به سوی عدالت فراگیر است. مقدمه: آینده موعود الهی برای عدالت جهانی امام رضا (ع) به روشنی آینده …

Read More »

علم فقه نظام تولید نمی‌کند بلکه مکتب تولید می‌کند/ برای جامعه امروزی باید احکام معلّل شوند نه مدلّل!/ موفقیت فقه در کنار آمدن با امور مدرن و توسعه دایره حلیت نیست

علم فقه نظام تولید نمی‌کند بلکه مکتب تولید می‌کند/ برای جامعه امروزی باید احکام معلّل شوند نه مدلّل!/ موفقیت فقه در کنار آمدن با امور مدرن و توسعه دایره حلیت نیست

توجه داشته باشید که کارآمدی، فعلیت لولاالمانع است؛ مثلا اگر متفکری را زندانی کنند، دیگر کارآمد نیست؛ اما در این ناکارآمدی، او مقصر نیست. متاسفانه با تأسی به علوم مدرن در ایران و جداسازی نهادی به‌نام دانشگاه و حوزه از یکدیگر، فاصله زیادی بین علوم انسانی و اسلامی افتاده است. در این جبر تاریخی، نمی‌‌توانیم بگوییم علم فقه در حوزه‌های …

Read More »

چقدر به امام محمدباقر علیه‌السلام نزدیکیم؟/ مجتبی الهی خراسانی

امام-باقر-علیه-السلام

اختصاصی شبکه اجتهاد: سالیانی است این پرسش در ذهنم ریشه دوانده که آیا ما حوزویان در کار و معیشت و تلاش مادّی و تأمین خانواده، در نقطه بایسته هستیم، یا در نقطه میانی و در فاصله میان زهد و دنیاطلبی؟ یا غالباً بین افراط و تفریط به یک طرف افتاده‌ایم: برخی به «دنیاطلبی» و «ثروت‌اندوزی» روی آورده‌ایم و برخی «سرمایه دنیا» و «تولید ثروت» را وانهاده‌ایم؟

Read More »

فلسطین و عالمان اسلامی/ مجتبی الهی خراسانی

اجماعات سیدمرتضی در عرض روایات نیست، بلکه گویای اتفاق فتاوای علمای شیعه است

اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر جهان اسلام بخواهد برای آینده خود تصویری روشن و جذاب از تمدن اسلامی شامل مجموعه‌ای از کشورهای اسلامی و ملل مسلمان ترسیم کند که در تراز شایسته فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در کنار یکدیگر، و با تعامل و گفتگو و همزیستی همدلانه زندگی می‌کنند، قطعاً چنین آینده‌ای فقط و فقط با نبودن اسرائیل ممکن خواهد بود. …

Read More »

آیت‌الله صافی گلپایگانی به‌مثابه سندی برای نظام، حوزه و مردم/ نگاهی به سبک مرجعیت و پاسخ به برخی ابهامات

 آیت‌الله صافی گلپایگانی به‌مثابه سندی برای نظام، حوزه و مردم/ نگاهی به سبک مرجعیت و پاسخ به برخی ابهامات

اختصاصی شبکه اجتهاد: هفته گذشته بود که قلب تپنده مرجع بیدار و مدافع غیور حریم اهل‌بیت (علیهم‌السلام) آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی از حرکت بازایستاد و روح بلند و بی‌قرارش که مشتاق لقای پروردگار بود، کالبد تن را شکست و به ملکوت اعلی پیوست. این فقیه اهل­بیت‌ (ع) از شاگردان برجسته آیات عظام بروجردی، حجت، خوانساری و گلپایگانی بود و مدتی …

Read More »

نشریه «مناهج» با موضوع «روش‌شناسی علوم اسلامی» فراخوان مقاله داد

نشریه «مناهج» با موضوع «روش‌شناسی علوم اسلامی» فراخوان مقاله داد

پروانه انتشار دوفصلنامه علمی روش شناسی علوم اسلامی به زبان فارسی و گستره ملی و سراسری به صاحب امتیازی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی با شماره ثبت ۸۸۹۹۵ توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دو فصلنامه روش …

Read More »

پیگیری «اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» در چندمرحلۀ فقهی/ دنبال عناوین ثانوی نروید!

پیگیری «اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» در چندمرحلۀ فقهی/ دنبال عناوین ثانوی نروید!

اختصاصی شبکه اجتهاد: پنجمین نشست از سلسله نشست‌های نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجت‌الاسلام مصطفی جلالی و نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، رئیس میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش …

Read More »

کشف، استنباط و تبیین همه ابعاد شریعت بر عهده فقیه است

کشف، استنباط و تبیین همه ابعاد شریعت بر عهده فقیه است

تلقی ما این است که همیشه بین فقه موجود و فقه مطلوب فاصله قابل توجهی است و قلمرو فقه صرفا آن ابوابی نیست که تاکنون بحث شده، قلمرو فقه، مجموعه قلمرو شریعت است و ماموریت فقها کشف مجموعه شریعت است، نه فقط آن بخشی از شریعت که قبلا هم کشف شده و فقهای قبلی به آن توجه کرده‌اند؛ لذا همه …

Read More »

رشاد: فقه تهی از عدالت، فقه مرده است/ الهی: عدالت در تفقه، تأثیرات چندوجهی دارد/ سیدباقری: جامعه‌‌سازی در اندیشه علامه حکیمی برجسته است/ نبوی: جای خالی معیار و شاخص عدالت در منظومه فکری استاد حکیمی حس می‌شود

رشاد: فقه تهی از عدالت، فقه مرده است/ الهی: استاد حکیمی عدالت را زندگی کرد/ سیدباقری: جامعه‌‌سازی در اندیشه علامه حکیمی برجسته است/ نبوی: جای خالی معیار و شاخص عدالت در منظومه فکری استاد حکیمی حس می‌شود

تجربه علامه حکیمی در آنچه در آثار ایشان ملاحظه می‌‌شود فراتر از عدالتی است که در عینیت تفقه ملاحظه می‌‌کنیم. در عدالت معرفتی نگاه متوازن و متعادل ایشان به همه معارف ستودنی است. ایشان در الحیاه برای همه معارف سهم کاملی در نظر گرفته است. آن مقدار که جنبه‌های مغفول احکام را در الحیاه می‌یابیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست …

Read More »

تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

در روش شناسی فقهی، مطالعه روش فقه از منظر بیرونی و با رویکردی فلسفی انجام‌ می‌‌پذیرد. این نوع از مطالعه برای توجه دادن به این نکته است که آیا آنچه در رسیدن به حکم، به فقیه کمک می‌کند واجد عقلانیت است یا نه؟ این پرسش از جنس فلسفه علم و در بحث حاضر از جنس فلسفه فقه بوده و به …

Read More »

سرمایۀ اجتماعی روحانیت و انتخابات سیزدهم/ مجتبی الهی خراسانی

سرمایۀ اجتماعی روحانیت و انتخابات سیزدهم/ مجتبی الهی خراسانی

شبکه اجتهاد: نقل است که پس از توفیق نهضت تنباکو در اثر فتوای تحریم توسط میرزای شیرازی، ایشان با تأثر به نزدیکان خود فرموده که اکنون دشمن قدرت روحانیت شیعه را فهمیده و کمر به نابودی آن خواهد بست! حتی اگر این نقل قول، ثابت نباشد، گویای آن است که سرمایۀ اجتماعی روحانیت و حوزه‌های علمیه و قدرت نرم سیاسی …

Read More »

چرا باید در مبانی کلامی اجتهاد بحث کنیم؟

استنباط در فقه و استدلالات فقهی ما متوقف بر برخی از قواعد کلامی است

‌حجت‌الاسلام مجتبی الهی خراسانی اظهار داشت: تنقیح و دقت مجدد و بازخوانی و اندیشه ورزی در خصوص مبادی تصدیقی علم کلام یکی از راه‌های نوآوری در جریان تفقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام و المسلمین مجتبی الهی خراسانی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی و استاد خارج فقه و اصول حوزه، در نخستین نشست از سلسله نشست‌های «جایگاه …

Read More »

مسئولیت حوزویان در قبال هنر دینی چیست؟

مسئولیت حوزویان در قبال هنر دینی چیست؟

استاد الهی خراسانی با بیان اینکه اقامه دین ابعادی دارد که بخشی از آن هنر است که تقویت هنر دینی و حمایت از هنرمندان دینی، بخشی از اقامه دینی است، گفت: حوزویان باید خلأهای موجود در لایه‌های هنر دینی خصوصا در فهم هنر دینی یا در خلق ایده و مضامین دینی را برطرف سازند. اگر طلابی آشنا به هنر باشند …

Read More »

رحمانی: اگر عمر شهید صدر بیشتر بود، تطبیقات معنای حرفی را هم بیان‌ می‌‌کرد/ الهی‌خراسانی: پرداختن به روش شناسی «فقه»، هنوز زود است/ علی اکبریان: با مبنای اصولی‌، روش‌شناسی فقهی تبیین نمی‌شود

رحمانی: اگر عمر شهید صدر بیشتر بود، تطبیقات معنای حرفی را هم بیان‌ می‌‌کرد/ الهی‌خراسانی: پرداختن به روش شناسی «فقه»، هنوز زود است/ علی اکبریان: با مبنای اصولی‌، روش‌شناسی فقهی تبیین نمی‌شود

بهره‌گیری از مواقف عقلائی، حساب احتمالات، حق الطاعه، نمونه‌هایی از عناصر مشترک دخیل در استنباط فقهی شهید صدر به شمار می‌رود. در حوزه عناصر خاص، اصالت نص، فهم اجتماعی آن، تعویض اسناد، ادوار فقه و جایگاه فقیهان مورد توجه قرار گرفته است. شهید صدر از روش اجتهادی، استقراء، استنطاق، تفریع و تاریخی‌نگری در تحلیل و استنتاج فقهی بهره برده است. …

Read More »

روش ‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

کرسی ترویجی «عرضه و نقد ایدۀ علمی روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر» ۳۰ بهمن‌ماه با ارائه حجت‌الاسلام ‌والمسلمین علی رحمانی(عضو هیئت علمی و مدیر مرکز تخصصی آخوند خراسانی) و نقد حجت‌الاسلام‌ والمسلمین حسنعلی علی اکبریان (دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی) و حجت‌الاسلام‌ والمسلمین مجتبی الهی خراسانی (استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد) از سوی، پژوهشکده اسلام …

Read More »
Real Time Web Analytics