بایگانی برچسب: ابوالقاسم علیدوست

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، تفکیک میان دو مکتب قم و نجف را در حال حاضر سخت دانست و گفت: مبادلات علمی و تضارب آراء به‌ویژه بعد از سقوط صدام به شکل خوبی بین دو مکتب انجام گرفته و روبه رشد است و آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مراجع تقلید، مردم، اقتضائات جهانی و حاکمیت می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، پیرامون مکتب قم و ویژگی‌های آن به شفقنا گفت: سخت است که بتوانیم دو مکتب به‌نام‌های نجف و قم را از هم تفکیک کنیم. اگر پنجاه …

همان قدر که سهم عرف و عادت در شریعت و دخالت فهم آن در استنباط احکام امری مسلم روشن و مقبول همگان است، تعیین دقیق این دخالت و فهم صحیح آن امری مبهم و بحث‌دار است؛ از این رو بسیاری از اظهار نظرهایی که درباره‌ی نقش و تاثیر عرف در این زمینه شده خالی از افراط و تفریط نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: کلاس آموزشی درس خارج اصول فقه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در روزهای پایانی خردادماه ۹۹ در مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان …

استاد ابوالقاسم علیدوست درس خارج «اصول فقه مقارن» را به‌صورت غیرحضوری و در راستای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا برگزار می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، درس خارج «اصول فقه مقارن» استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین و از اساتید مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به‌صورت غیرحضوری برگزار می‌شود. نحوه دسترسی به صوت درس از طریق سایت استاد علیدوست به آدرس www.a-alidoost.ir و در کانال ایتای دروس استاد به آدرس https://eitaa.com/alidost_fiqh فراهم شده است. براساس این گزارش، صوت دروس از روز یک‌شنبه اول تیرماه ۹۹ در دسترس شاگردان و علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.

شبکه اجتهاد: موضوعی که در این یادداشت مورد اشاره قرار می‌گیرد، گرچه از زمان آن قدری گذشته است، اما با توجه به زنده بودن و تکرارش در هر سال، مجالی موجه و موسع برای یادداشت دارد و البته به دلایلی حقیر مصلحت در تأخیر آن می‌دید. ۱. در بسیاری از سال‌ها مراجع عظام تقلید نسبت به رؤیت هلال شوال (عید فطر) اختلاف پیدا می‌کنند؛ و در حالی که بعضی از ایشان روزی را به عنوان عید فطر اعلام می‌کنند، گروهی دیگر فردای آن روز را عید می‌دانند و البته برخی هم در اواسط یا اواخر همان روز اول، عید فطر …

حکم میرزای شیرازی یک حکم حکومتی نبود، بلکه یک فتوای اجتماعی بود. فتوا و حکم هرکدام لوازم خاص خودشان را دارد. در ارتباط با همین مباحث، مسئله‌ی ورود فقیه در تشخیص مصداق مطرح می‌شود. این‌که تشخیص مصداق توسط فقیه چه وضعیتی دارد، برخی مخالف آن هستند و برخی موافقند. شبکه اجتهاد: ایجاد کرسی‌های آزاد بحث فقهی، یکی از مطالبات رهبر انقلاب اسلامی از حوزه‌های علمیه است. ایشان تأکید دارند که «در قم باید درسهای خارجِ استدلالیِ قوی‌ای مخصوص فقه حکومتی وجود داشته باشد تا مسائل جدید حکومتی و چالشهائی را که بر سر راه حکومت قرار میگیرد و مسائل نو …

استاد سطح عالی فقه و اصول حوزه علمیه با تأکید بر ضرورت پرهیز از افراط و تفریط در تبیین نظریه ولایت فقیه و رابطه آن با نظرات کارشناسی و آرای عمومی، گفت: اثبات زعامت فقیه برای حکومت با استناد به قرآن، روایات و عقل دشوار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح عالی فقه و اصول حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه مرحوم امام(ره) با جهات مختلفی از جمله بحث ولایت فقیه شناخته می‌شوند، گفت: اصل مسئله ولایت فقیه از ابتکارات ایشان نیست و فقیهان از صدها سال قبل این بحث را با …

شبکه اجتهاد: از پدیده‌هایی که ضرورت، صلاح و سداد آن بر هیچ کس پوشیده نیست، ازدواج و تشکیل خانواده است. در شریعت حکیم اسلام نه‌تنها بر ضرورت این کار تاکید شده، بلکه “امری مقدس” انگاشته شده است. از آیات الهی به شمار رفته، محبوب ترین بنا نزد خداوند قلمداد گردیده است و فقیهان، به استحباب ذاتی آن فتوا داده‌اند. در کنار این تاکید و تقدس انگاری، شریعت عفیف بر تولید نسل و تشکیل خانواده هم تاکید کرده است. واضح است که این دو دستور حکیم تا چه پایه می‌‌تواند به رستگاری فرد و جامعه کمک کند، عفاف را نهادینه سازد …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: در خانه ماندن، اگر به تشخیص متخصصان و کسانی که در این‌گونه مسائل تخصص دارند، باشد، تکلیف شرعی و هم تکلیف ملی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به شیوع ویروس کرونا بر اهمیت ماندن مردم در خانه تأکید کرد و گفت: در خانه ماندن، اگر به تشخیص متخصصان و کسانی که در این‌گونه مسائل تخصص دارند، باشد، تکلیف شرعی و تکلیف ملی است. وی با بیان اینکه موضوع در خانه ماندن برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، تنها جنبه نظری و …

رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به ادعاهای دکتر سروش علیه حوزه و روحانیت واکنش نشان داد و با پوپولیستی خواندن رفتار سروش، وی را به مطالعه آثار حوزویان توصیه کرد و گفت: آیا واقعا داریم مصلحانه قدم برمی‌داریم یا خدای نکرده با خرافه زایی می‌خواهیم خرافه زدایی کنیم؟ جناب آقای سروش، راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است که چیزی از آن در نمی‌آید و یک نه بزرگ به تراث است و کشاندن مباحث به فضاهای غیرعلمی و غیرآکادمیک، غلط است. شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …

شبکه اجتهاد: اخیراً بحثی در برخی فضاهای مجازی راجع به موضوع فوق (حکم روزه در ماه رمضان بر فرض خوف روزه‌دار از گرفتن یا تشدید مرض ناشی از ویروس کرونا به‌واسطه روزه گرفتن) صورت گرفته است. مطالب خوبی گفته شده است لکن سخنان غیر فنی هم کم گفته نشد. برخی هم به‌طور غیر جامع حکم به جواز روزه نگرفتن کردند. در پیوند با موضوع فوق نکاتی را یادآور می‌شویم‌: ۱- آنچه در ادامه گفته می‌شود، هرچند مطابق قاعده و  بالطبع نباید در آن اختلافی صورت گیرد، لکن مقلدان باید نظر مرجع خود را در این باره جویا شوند. با این …

یک عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم می‌گوید: اگر نهادهای مربوطه تشخیص بدهند تجمع عده‌ای از مردم در مکانی ضرر دارد و یا خوف ضرر است، در این‌جا فقه تابع نظر کارشناسان است. تجمع چه برای فیلم، چه برای بازی و یا زیارت و نمازجماعت باشد صحیح نیست و این یک بحث روشن در فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در پاسخ به این سوال که اگر شورای تامین بر اساس نظر کارشناسان حکمی را صادر کرد و اجتماعات حتی در نمازهای جماعت و زیارت اماکن مقدسه را به دلیل خطرات موجود (مانند شیوع ویروس کرونا) …

استاد سطح عالی حوزه علمیه ضمن تأکید بر لزوم تحول در فقه برای کارآمدی بیشتر، گفت: باید معلوم شود که چه مقدار از مشکلات ناشی از کمبودهای فقهی و تا چه حد ناشی از نخواستن‌ها، نتوانستن‌ها و … دیگران است؛ لذا نباید هر جا در کشور مشکلی پیش آمد آن را به ضعف فقه ربط دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح عالی و خارج حوزه علمیه، درباره عملکرد فقه در تحولات جامعه به ایکنا گفت: برخی می‌گویند که فقه در مواجهه با مسائل نوپیدا و نوپدید کاری نکرده و خود را به‌روز نساخته و به …

در آثار مرحوم امام، اصفهانی، سید یزدی، شهید اوّل، مرحوم حکیم، سیستانی و… آثاری از تمسک به مقاصد را مشاهده می‌کنید. مثل مستمسک، ج۹، ص۷۰ که مرحوم حکیم در اشکال به صاحب عروه، تمسک به مقاصد داشته است؛ یا مرحوم امام مثلاً در بحث حیل ربا از مقاصد استفاده می‌کند و آن را رافع ظلم  نمی داند چرا که عدم ظلم از مقاصد مهم شارع است. همچنین در بحث خیار غبن باز از مقاصد استفاده می‌کند و در مقابل مرحوم محقق اصفهانی، کلام شیخ اعظم را ترجیح می‌دهد. این بیانگر آن است که استفاده از مقاصد در نصوص شیعه بی‌سابقه …

حق مطلب این است که این مسئله و مسائل این چنینی، با «الناس مسلطون علی اموالهم» حل نمی‌شود. صنعت چاپ با تحولی که در این عرصه پدید آورده است، موضوع‌ساز بوده است و عقلا در این شرایط حق تألیف را لازم می‌دانند و موضوع‌سازی می‌کنند. به نظر ما، در اینجا لازم نیست این رفتار عقلا در تراث پیگیری شود تا به زمان معصوم برسد و نیاز به امضاء شارع داشته باشد. این قبیل موضوعات اصلاً در آن زمان وجود نداشته است که سکوت یا عدم سکوت امام معصوم نسبت به آن برای ما منشأ اثر باشد، بلکه تغییر کارکرد در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، یادداشتی در مورد سلسله نشست‌های «فقه مقاصدی» و ناظر به بیانات آیت‌‏الله علیدوست در شبکه اجتهاد منتشر شد. نوشته مورد اشاره، ادعاهایی را مطرح و نیز نسبت‏‌هایی به استاد علیدوست می‏‌دهد که مطابق با واقعیت نبوده و ملاحظات متعددی بر آن وارد است. در این یادداشت به برخی از آن ملاحظات اشارتی می‌‏رود. ۱- پیشینه تحقیقات و مباحث مربوط به مقاصدالشریعه نویسنده یادداشت مورد اشاره در ابتدا ادعا می‏‌کند که اقدام صورت گرفته در برگزاری نشست‌‏ها پیرامون مقاصدالشریعه، دیرهنگام بوده و می‌‏بایست مدت‏ها پیش‏تر، مباحث مقاصدالشریعه مورد توجه محققان و اساتید قرار می‏‌گرفت. «دیرهنگام پنداری» …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشین نوآوری‌ها‏‌ و ابدعات استاد علیدوست در حوزه «فقه و عقل» تبیین شد؛ اکنون به نوآوری‌های استاد در حوزه‌های «فقه و عرف» و «فقه و مصلحت» می‌پردازیم. فقه و عرف ۱) معرفی کتاب (ساختار، محتوا و وضعیت کتاب در مجامع و همایش‏های علمی) «فقه و عرف» بررسی پردامنه ‏ای پیرامون عرف، تبیین مرزهای دقیق و کاربردهای ظریف آن  آن در سطوح مختلف استنباط و اجرا، در قالب کارکرد استقلالی و ابزاری عرف و زدودن برخی از برداشت ‏های ناروا و ناصواب از کابردهای آن را در دستور کار خود قرار داده، و در ضمنِ آن …

شخصی به نام سولومون در انگلیس صاحب یک کارخانه کفش چرم با ارزش آن ۲۹۰۰۰ پوند بوده است و این شرکت را خودش مدیریت می‌کرده. اما بعد از مدتی، تصمیم به تبدیل این کمپانی به یک شرکت مسئولیت محدود می‌گیرد. او سپس این ۲۹۰۰۰ پوند را به دو بخش ۲۷۷۰۰ پوندی و ۱۳۰۰ پوندی تقسیم می‌کند. البته از آن ۲۷۷۰۰، ‌۲۰۰۰۱ سهم را خودش برمی‌دارد و بقیه را به خانواده‌اش اختصاص می‌دهد و قیمت این سهم را ۲۹۰۰۰ پوند اعلام می‌کند و در پرونده شرکت ۱۰۰۰۰ پوند بدهی ثبت می کند و با خروج خود از شرکت و برداشتن تمام …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ارتباط فقه و زمانه و رویکردهای گوناگون بدان را، حول دو محور اساسیِ: یکم) انضباط فقهی جهت محافظت از ستون فقه و هنجارهای علم فقه؛ و دوم) توجه به اقتضائات و حوادث واقعه مبتنی بر ظرفیت‏ های موجود در فقه؛ می‏ توان به سه دسته نگرش کلی تقسیم ‏بندی نمود: یکم) گروهی با جمود بر محور اول عملاً اجازه نمود محور دوم را از فقه ستانده ‏اند. این گروه سودای حفظ ستون فقه و هنجارهای آن را داشته و خود را مؤظف به رعایت انضباط فقه، فارغ از اقتضائات و حوادث واقعه می‏ دانند. دوم) گروهی نیز …

طبق نظر مشهور، خود اجتماعِ حقوق طرفین، شرکت است و شرکت حاصل از عقد شرکت به عبارت دقیق تر تشریک است و انواع متفاوتی دارد. مثلا اگر در دیون باشد یا اگر شرکت در منافع باشد یا شرکت اعمال یا ابدان که از شکل‌های دیگر شرکت است. شرکت وجوه –وجوه به معنای همان اعتبار بازاری مصطلح در عرف بازار-، شرکت مفاوضه یعنی واگذاری: مثلاً دو نفر با هم قرارداد ببندند که هر چه دارایی در آینده عائد آنها شد اعم از هبه و ارث و… با هم شریک باشند. تمام این شرکت های پنج گانه در نظر مشهور باطل است. …

در برخی ملل شرقی مثل هند، بت، شخصیت حقوقی دارد، کلیسا نیز همینطور است. در برخی از کشورها مثل کانادا و نیوزیلند برای جنگل‌ها و رودخانه‌ها نیز شخصیت حقوقی تعریف شده تا از حقوق آنها بتوان دفاع کرد. شرکت‌ها در صورت طرح دعوا می‌توانند از خود دفاع کنند اما از آنجا که این عناوین اعتباری‌اند، نماینده آنها در محکمه حاضر می‌شود. از طرفی شرکت‌ها همچون افراد حقیقی موظف به اموری همچون پایبندی به مقررات زیست محیطی و یا کارآفرینی و… هستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلسه سوم از سلسله جلسات فقه بورس استاد علیدوست، در روز پنجشنبه ۲۸ دی ماه …

در قاعده «الخراج بالضمان» اگر نص‌بسند باشیم باید بگوییم تمام منافع کالایی که دزدیده شده است برای دزد محفوظ است چرا که در زمانِ غصب،ضمان این کالا به عهده این دزد بوده و طبق این روایت باید منافع – الخراج – نیز برای او باشد اما امام صادق در مقابل این استدلال ابوحنیفه نگفت که این حدیث سند ندارد و یا اینکه مشکلات دیگری دارد بلکه فرمود این جور حکم کردن برخلاف عدل است و پیداست که با در نظر گرفتن مقاصد کلی شارع، این جورحکم کردن-یعنی همچو ابو حنیفه- منهی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین نشست فقه مقاصدی …

اگر هم بخواهیم آزاد تصور کنیم هیچ منعی برای شخصیت حقوقی داشتن برخی نهادها وجود ندارد، مثل شخصیت حقوقی مسجد، حسینیه، حوزه علمیه و کمیته امداد و … که برای آنها پول جمع می شود و همچنین وزارت خانه ها و شرکت های دولتی که مورد تعاملات اقتصادی قرار می گیرند و آنچه مهم است در این بحث تصور دقیق و درست از این شخصیت حقوقی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست فقه بورس در مدرسه آیت الله گلپایگانی با حضور طلاب برگزار شد. در ابتدای این جلسه، استاد علیدوست گفت: در جلسه گذشته با چند سوال فقهی مواجه …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که بخش‌های زیادی از گستره شیعه باید در اصول فقه بیاید، گفت: به طور کلی اصول فقه نیاز به تنقیح، تهذیب در مباحث، تکمیل و اضافه کردن مسائل و در نهایت نیز نیاز به تغییرهای ساختاری دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در کارگاه توانمندسازی و دانش افزایی اساتید فقه و اصول حوزه علمیه خراسان که به همت مدیریت امور اساتید معاونت آموزش این حوزه در مدرسه علمیه سلیمانیه بر گزار شد به تبیین مراحل تکوین،  تدوین و زمینه پیدایش اصول فقه، …

استاد حوزه علمیه قم گفت: حقیقت این است که اصل مهندسی ژنتیک مشکل فقهی و شرعی ندارد، فقط باید اطراف قضیه را دید. از این نظر مسائل مهندسی ژنتیک از نوع سیاه و سفید نیست و کارشناسان باید موضوعات را به صورت موردی مشخص کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در اولین نشست علمی «فقه مهندسی ژنتیک» در ارائه مقاله خود با عنوان «فقه مهندسی ژنتیک گیاهی» به ضرورت بررسی دو مرحله در حوزه فقه مهندسی ژنتیک اشاره کرد و گفت: مرحله اول بحث از مقتضی است که آیا برای جواز تصرف در ژن دلیل کافی داریم …

دیگر تغییری که اثر شرعی دارد، مسئولیت محدود بود که در شرکت‌های غربی اتفاق افتاد؛ یعنی سرمایه‌گذار در صورت بدهکار شدن شرکت به میزان آورده خود مسئولیت دارد نه مسئولیت نامحدود؛ و این‌یک تفاوت اساسی با فقه الشرکه است. سؤال اساسی از آقای علیدوست این است که این شخصیت حقوقی آیا می‌تواند طرف معامله قرار بگیرد و آیا مسئولیت محدود را می‌توان پذیرفت و آیا این شرکت‌ها فقط اشتراک لفظی با شرکتِ در فقه دارند و یک پدیده مستحدثه است یا خیر؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین جلسه کارگاه درس خارج فقه بورس، روز پنجشنبه هشتم آذرماه ۹۸ در مدرسه …

اگر فقیه در استنباط اتمیک به یک فتوایی رسید و در استنباط نظام به این رسید که فتوایش در نظام جواب نمی‌دهد چون می‌خواهد تأسیس نظام کند، لذا می‌تواند به فتوای فقیهی مراجعه کند که مخالف با فتوایش است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همایش ملی «فلسفه فقه نظام»، روز چهارشنبه ششم آذرماه ۹۸ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد. در این همایش که به مناسبت روز جهانی فلسفه برگزار شد، اساتید علی‌اکبر رشاد و ابوالقاسم علیدوست، به سخنرانی پرداختند. در ابتدا، حجت‌الاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی، دبیر علمی همایش، گزارش کوتاهی ارائه کرد و گفت: لازم به ذکر …

کارگاه درس خارج «فقه بورس» توسط استاد ابوالقاسم علیدوست و با حضور استاد سیدعباس موسویان از هفتم آذرماه، پنج‌شنبه‌های هرهفته برگزار می‌گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بیست‌وهشتم آبان‌ماه سال جاری رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار جمعی از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی، مردم را به سرمایه‌گذاری در بورس توصیه کردند و فرمودند: در مورد عموم مردم توصیه‌ی من به مردم مکرراً گفته شده، آن کسانی که می‌توانند در سرمایه‌ گذاری‌های مولد از جمله تعاونی‌ها و یک جاهایی مثل بورس حتماً شرکت کنند. با توجه به اهمیت بازار داد و ستد اوراق بهادار و توصیه رهبر انقلاب مبنی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در شبکه‌‌ها آمده بود که آیت‌الله خویی فقه را به انحراف کشانده است. ایشان بها را به سند روایات می‌داد در حالی که باید به محتوا و متن حدیث توجه ویژه کرد این اندیشه به یکی از اساتید نجف که با او مصاحبه شده است نسبت داده شده است. (در شبکه اجتهاد بخوانید) در پیوند با متن فوق یادکرد، چند نکته لازم است: ۱) توجه‌ به متن روایات و وثوق به محتوا به جای توجه ویژه به سند در استنباط احکام صدها سال است که مطرح است و نسبت دادن آن به فاضلی معاصر نشان از بی‌خبری …

امروز مسئله‌‌ای که خیلی تعجب برانگیز است، این حملات از خودی نماها است. در این رابطه توجیهی دیده نمی‌شود. کلیپی از آقای معممی در فضای مجازی همراه با صدا و تصویر منتشر شده است. کلیپ در مورد حمله شیخ مفید به جناب شیخ صدوق است. در این کلیپ بیان می‌کند که شیخ مفید، شیخ صدوق را دیوانه، غیر عاقل و… معرفی کرده است و بعد هم نتیجه می‌گیرد که شما مردم دارید دینتان را از کسانی می‌گیرد که همدیگر را فاسق و دروغ گو می‌پندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در ابتدای درس خارج فقه که در …

استاد سطح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه برخی تصور می‌کنند که مقام معظم رهبری براساس حکم حکومتی یا مصلحت، فتوای حرمت تولید سلاح هسته‌ای را صادر فرموده‌اند، ولی این نظر فتواست، اظهار کرد: سلاح هسته‌ای تهدیدکننده بشریت و طبیعت است، نه کسانی که سیاست‌های استکباری را در دنیا برنامه‌ریزی و اجرا می‌کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح عالی و خارج حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا در مورد فتوای حرمت تولید و انباشت سلاح هسته‌ای از سوی مقام معظم رهبری گفت: یکی از مواردی که مخالفان فتوای حرمت تولید سلاح هسته‌ای بر آن تأکید …