شبکه اجتهاد: فقها اصول «فقه عزاداری» را با تأکید بر پیام اصلی عاشورا و ضرورت ترویج معارف دینی در عزاداری پایهریزی کردهاند، آیا بیحجابی به عنوان نفی یک ضروری دین از جمله این اعمال غلط و انحرافی محسوب نمیشود؟ مقاله «نگاهی متفاوت به عزاداری دختران بیحجاب زنجیرزن؛ فرصتی در دل یک تهدید» توسط کاظم راغبی، به بررسی حضور دختران بدون حجاب در مراسم عزاداری محرم میپردازد و آن را از منظری جامعهشناسانه تحلیل میکند. نکات اصلی مقاله را میتوان در موارد ذیل احصا کرد: مردمی بودن: مناسک محرم، برخلاف سایر مناسک مذهبی، ماهیتی مردمی دارد و توسط روحانیت به طور …
توضیحات بیشتر »جامعهشناسی روحانیت در چهل سالگی انقلاب/ بروکراتیزه شدن حوزه در بوته نقد
مؤلف کتاب «پل تا جزیره» در نشست نقد این کتاب اظهار کرد: حوزه مهم است و فقط برای دیروز و امروز ما نیست، بلکه برای فردای خود هم به آن نیاز داریم. حوزه یک تکه از پازلِ خویشتنِ فرهنگی ماست. حوزه نهاد رسمی دین تلقی میشود و هر اتفاقی در آن بیفتد، خویشتنِ فرهنگی دیندار و غیردیندار را تحت تأثیر قرار میدهد. پس به این معنا واجد ارزش است. شبکه اجتهاد: جامعهشناسی روحانیت یکی از گرایشهای نوپا در مطالعات دانشگاهی کشورمان است که سبک زندگی روحانیون، نظام آموزشی و مناسبات آنان با گروههای دیگر جامعه را مورد واکاوی جامعهشناختی قرار …
توضیحات بیشتر »مناسبت سازی، تنازع شیعیان در زمان/ زهره سروشفر
شبکه اجتهاد: شکلگیری مناسبتهای شیعی جدیدی مانند «ایام محسنیه» و «ایام مسلمیه» و یا ایجاد تغییراتی در برخی مناسبتها مانند دهه فاطمیه[۱] چند مدتی است که شدت گرفته است. چنین تحولاتی را میتوان هم ارز و موازی با تغییراتی دانست که در سالهای پس از پیروزی انقلاب از سوی حکومت بر مناسبتهای مذهبی اعمال شده است. تغییرات تقویمی شامل افزایش چشمگیر تعداد مناسبتها، تغییر عنوان آنها، تبدیل برخی از آنها به دهه یا چند روز متوالی و … است. از جمله مهم ترین تحولات ذکر شده، فرایند «مناسبت سازی» است. این فرایند از خلال رجوع به روایتهای متفاوت در مورد …
توضیحات بیشتر »امروزی شدن از دلایل بد حجابی است
عضو هیئت علمی دانشکده علوم انسانی دانشگاه فردوسی معتقد است: با اشاره به این مطلب که اگر هیچگونه ملاحظه اجتماعی وجود نداشته باشد، برخی افراد بی حجاب خواهند شد، گفت: از مهمترین دلایل بی حجابی بهانههایی مانند امروزی شدن، زیبایی و هماهنگ شدن با محیط است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا صدیق اورعی، جامعهشناس و پژوهشگر اجتماعی در نشست «تفسیر خانمهای مشهدی از پوشش خودشان و دلایل کم حجابی و بی حجابی» که در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد گفت: سوء تفاهم نسبت به پوشش به صورت عینی در جامعه وجود دارد چرا …
توضیحات بیشتر »جامعه با عزاداری دچار افسردگی نمیشود/ هیچگاه اصل عزاداری نفی نشده است
همایش آموزشی مبلغان و شبهات عاشورایی با همکاری نهادهای حوزوی، سازمان تبلیغات اسلامی و پژوهشگاه باقرالعلوم (ع) در مرکز همایشهای آستان قدس رضوی برگزار شد.
توضیحات بیشتر »نسبت «فقه» با ساحتهای مختلف جامعه در گفتگو با محسن الویری
الویری با اشاره به مباحث فقه حکومتی در ساحت ثبوتی و اثباتی جامعه و موضوع ساختارها و روابط اجتماعی گفت: صرفنظر از جامعه ایران، یک سری پرسش وجود دارد که پاسخ فقهی میطلبد؛ بهویژه از فقه فردی که فاصله بگیریم و از منظر حکومتی نگاه کنیم، اینها باید خیلی شفاف پاسخ داده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از بایستههای فقه حکومتی این است که فقیه باید فهم اجتماعی داشته باشد؛ زیرا اگر فقیه بدون فهم اجتماعی بخواهد فتوایی صادر کند، چه بسا ضررهای بسیاری به جامعه وارد شود، همبستگی اجتماعی جامعه را به مخاطره بیندازد و آثار منفی در …
توضیحات بیشتر »پنج خطر و آسیب افراط گرایی مذهبی در جامعه
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به خطر و آسیبهای افراط گرایی مذهبی بیان کرد: انجام و تعمیق مطالعات دانش بنیان پیرامون افراط گرایی، مبارزه با این پدیده را تسریع و تعمیق، دامنههای آن را وسعت و نقش آن را پر کیفیت مینماید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در یادداشتی تحلیلی پیرامون موضوع «همایش علوم انسانی و دینی و افراط گرایی» آورد: حقیقت این است در میان دانشهایی که باید بر اساس آنها افراط گرایی را بررسی نمود، سه دانش جامعه شناسی، روابط بین الملل و دانش فقه …
توضیحات بیشتر »مواجهه تقلیلگرایانه با فقه از ایدئولوژی تا مهندسی
به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلاموالمسلمین حمید پارسانیا در مصاحبهای تفصیلی با هفدهمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با عنوان «مرگ جامعهشناسی! احیای فقه بهمثابه معرفت علمی اجتماعی؛ مواجهه تقلیلگرایانه با فقه از ایدئولوژی تا مهندسی» به بررسی فقه اجتماعی و ارتباط آن با با جامعه شناسی مدرن پرداخته است. گزیدهای از اولین بخش این مصاحبه تقدیم علاقمندان میشود: فقه اجتماعی زیرمجموعۀ فقه است و خصوصیات فقه را دارد. فقه در معنای مصطلح خود یک دانش تجویزی و انتقادی است؛ یعنی علمی است که احکام وضعی و تکلیفی افعال مکلفین را بیان میکند، و احکام تکلیفی اعم از واجب، …
توضیحات بیشتر »فقه سیاسی (دکتری)- گرایش فقه جامعهشناسی سیاسی
معرفی رشتهها و گرایشها: فقه سیاسی (دکتری)- گرایش فقه جامعهشناسی سیاسی
توضیحات بیشتر »