یک اصل در شاخصهای حکمرانی اقتصادی در الگوی علوی این است که انسانها موجودات آزاد و مختاری هستند که باید در عرصه اقتصادی هم میداندار باشند. در این الگو دخالت دولت در مسائل اقتصادی دخالت حداقلی است و درصورتی دخالت میکند که ضرورت پیدا کند و بازار و ساز و کار بازار دچار اختلالاتی مانند احتکار، تبانی، انحصار و … شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم نیازمند بازنگری در حکمرانی به ویژه در حوزه اقتصادی است، اما پرسش این است که شاخصهای حکمرانی شایسته در حوزه اقتصاد چیست؟ با توجه به اینکه در اسلام الگوهای …
توضیحات بیشتر »نظریهها ذیل واقعیتها شکل میگیرند؛ مدل پیشنهادی «حکمرانی حِکمی ـ شبکهای» استاد خسروپناه
استاد خسروپناه گفت: چالشهای جامعه خودمان و مباحث فقهی مرا بهسمت بحث در باب فقه حکمرانی سوق داد و از طرفی دیدم حکمرانی نوین در غرب مبتنی بر مبانی فلسفی است، از این رو متوجه شدم پیوند وثیقی بین حکمرانی و حکمت وجود دارد؛ بنابراین باید بحث حکمت و فقاهت حکمرانی را دنبال کنیم یعنی هم به مبانی حکمرانی بپردازیم هم اهداف و هم اصول آن، تا از این ۳ ضلع بتوانیم به یک الگوی حکمرانی حکمی ـ شبکهای مطلوب برسیم که متناسب با فرهنگ جامعه خودمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عبدالحسین خسروپناه، عضو هیأت علمی گروه فلسفه …
توضیحات بیشتر »تیغهای بیتقوایی بر حکمرانی امام علی(ع)/ داود مهدویزادگان
شبکه اجتهاد: گرچه مدت حکمرانی امیرالمومنین علی(ع) کوتاه بود ولی حامل هزاران پیام خُرد و کلان است. فهم و درک این پیامها، برای پیروان راستین آن حضرت که خواهان برپایی حکمرانی علوی هستند، بسیار لازم و ضروری است؛ اما شرط لازم برای فهم درست و جامع این پیامهای نورانی آن است که سخنان آن حضرت را منسلخ از متن و شرایط زمانه نگاه نکنیم. مطالعه انتزاعی و غیرانضمامی این سخنان زمینه استفاده ابزاری از آنها را فراهم میآورد. ۱- آغازین جمله در دومین سوره قرآن کریم آن است که کتاب وحی از برای متقین و پرهیزکاران است: «ذلِکَ الْکِتابُ لا …
توضیحات بیشتر »حکمرانی اسلامی در انتظار دولت اسلامی/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: یکی از آسیبهای سازمانها، بانکها و بخشهای مختلف انقلاب اسلامی، در نظر نگرفتن حکمرانی در تدوین قانون و اسناد است، به گونهای که با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی هنوز نقص نبود حکمرانی آشکارا خود را نشان میدهد و راهکار چیرگی لحاظ حکمرانی اسلامی در دولت است. حکمرانی اسلامی فرایند راهبردی در سیاستگذاری، تقنین و سازمانسازی بر اساس مبانی اعتقادی احکامی و اخلاقی در مسیر اهداف کلی دین و حاکمیت است و در صورتی محقق میشود که دولت اسلامی در سیاستگذاری، تقنین و سازمانسازی بر اساس مبانی اعتقادی احکامی و اخلاقی در مسیر اهداف حاکمیت و مقاصد …
توضیحات بیشتر »تحقق عدالت با فقه تمدنی ممکن است
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: فقه باید به فقه تمدنی تبدیل شود تا بتواند به ایجاد دولت اسلامی کمک کند و تحقق عدالت که مهمترین شاخصه کارآمدی یک دولت است تسهیل شود. یبه گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، در کرسی «حکمرانی عادلانه»، گفت: از نظر سیدمرتضی، دولت اگر عادل باشد کارآمد است و اگر نباشد کارآمد نیست؛ وی در رساله مع السلطان به این سؤال جواب داده است که آیا در دولت ظالم و جائر کسی حق دارد مسئولیت بپذیرید ؟پاسخ وی این است که اگر چهار کار را بتواند انجام داد و اگر نپذیرد بر …
توضیحات بیشتر »کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران
دکتر علیرضا زهیری در معرقی کلان پروژه «کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران»، گفت: در بررسی و امکان سنجی بوم شناسانه الگوی حکمرانی خوب در ایران و تطبیق آن با ارزشهای دینی جنبههای نظری و اهداف علمی این کلان پروژه را دربر میگیرد و بررسیهای ساختاری و کارکردی و امکان تحقق حکمرانی خوب ذیل اهداف کاربردی این کلان پروژه قرار خواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از کلان پروژههایی که اخیرا در گروه علوم سیاسی پژوشکده علوم و اندیشه سیاسی مطرح شد و مورد تصویب قرار گرفته است، کلان پروژه «کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی …
توضیحات بیشتر »عدهای برای مقابله با حکمرانی فقهی، حکمرانی اخلاقی را پررنگتر میکنند/ نه فقه مسئول کشف مسائل غیر اخلاقی است و نه خواستگاه فقه و اخلاق چنین تقابلی را میپذیرد
عدهای معتقدند باید میان شریعت، فقه و اخلاق تفکیک قائل شویم، اینها با برجستهسازی مقوله اخلاق، میخواهند میدان را از دست شریعت و فقه بگیرند. چنین افرادی تصویری که از حکمرانی شایسته ارائه میدهند، یک تصویر نادرست و ناشایست است. یعنی میگویند حکمرانی اگر بخواهد براساس فقه باشد، ناشایست خواهد بود به همین دلیل اخلاق را برجسته میکنند. این هم از مصادیق تفسیر به رأی است. چنین افرادی در میان سخنان خود، حرکت به سمت اندیشههای دیگر همانند فضیلتگرایی را طرح میکنند. یعنی تلاش میکنند میان فقه و اخلاق نوعی ناسازگاری را نشان دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »فلسفه سیاسی شهید صدر برای حکمرانی خوب/ مجتبی الهی خراسانی
شبکه اجتهاد: چندی است مفهوم حکمرانی در ادبیات علمی رشتههای علوم سیاسی، مدیریت و جامعهشناسی رایج شده و در مطالعات اقتصادی و حقوقی نیز به کار گرفته میشود. مفهوم حکمرانی(Governance) همخانواده با با مفهوم حکومت (Goverment) اما متفاوت از آن است. حکمرانی به جای تمرکز بر دولت، قدرت را در داخل و خارج از اقتدار رسمی و نهادهای حکومت و در قالب سه رکن: «حکومت»، «بخش خصوصی» و «جامعه مدنی» جریان میدهد. به علاوه شالودۀ حکمرانی، فرآیند تصمیمسازی و اجرای تصمیمات است که مشخص میکند چگونه سه بازیگر یادشده با اولویتها و سلایق متفاوت، به هماهنگی میرسند. سازمان ملل متحد …
توضیحات بیشتر »فراخوان مقاله کنفرانس علمی «سیاستگذاری عمومی و حکمرانی اسلامی» + محورها
کنفرانس علمی سیاستگذاری عمومی و حکمرانی اسلامی با طرح موضوعاتی نظیر سیاستگذاری پیشگیری و کاهش آسیبهای اجتماعی، سیاستگذاری عرصه خانواده و سیاستگذاری ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی اعلام فراخوان مقاله داد. به گزارش شبکه اجتهاد، کنفرانس علمی «سیاستگذاری عمومی و حکمرانی اسلامی» آبان ماه سال آتی به همت مجمع عالی علوم انسانی اسلامی در محل مرکز همایشهای بینالمللی سازمان صداوسیما برگزار میشود. محورهای اصلی کنفرانس شامل مواردی نظیر مبانی، نظریهها، مدلها و تجربههای حکمرانی اسلامی، سیر تطورات حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در ایران، حکمرانی ابر چالشهای اقتصادی کشور، انتخابات و مشارکت سیاسی، باز مهندسی ساختار مدیریتی کشور، سیاستگذاری تحقق عدالت …
توضیحات بیشتر »شیوه حکمرانی امام علی علیهالسلام
این کتاب، به شیوهای علمی با رویکرد تاریخی و استفاده گسترده از منابع اولیه تاریخ اسلام، نهجالبلاغه و آثار تحقیقی موجود در این زمینه در قالب تجزیه و تحلیل افکار امام علی (علیهالسلام) به مسأله حکومتداری میپردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، امام علی (علیه السلام) نفس نفیس خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله و سلم) شخصیتی غیر قابل وصف و نزد تمام فرق، مذاهب و ادیان مورد پذیرش است. از سوی دیگر ایشان یکی از بزرگترین شخصیتهای اسلامی در عرصه سیاست و تفکر هستند. آن حضرت فضیلتهای بسیار و ویژگیهای مختلفی دارند که سبب شده قرنها نام، یاد و …
توضیحات بیشتر »بایستهها و الزامات حکمرانی براساس فقه/ مجید رجبی
شبکه اجتهاد: پس از شکلگیری انقلاب شکوهمند اسلامی، دانش فقه که کاربردیترین دانش علوم اسلامی است، به عنوان تئوری اداره جامعه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. از یک طرف حکومت اسلامی نشان دهنده جنبه علمی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی، سیاسی، نظامی و فرهنگی شناخته شد و از سوی دیگر فقه تئوری واقعی و کامل اداره انسان از گهواره تا گور. بدیهی است در این شرائط دانش فقه پا به عرصه جدیدی نهاده که پیش از این تجربه نکرده بود. قبل از این فقه امامیه که دارای پیشینهای روشن از آغاز غیبت کبری بوده، بیشتر به …
توضیحات بیشتر »خسروپناه: استنباطهای دکتر فیرحی در مشروعسازی فقهی حزب، ناتمام است/ آیا تحزب، جزء لوازم نظام سیاسی مشروع است و برای حفظ نظام، لازم و واجب است!/ فیرحی: متأسفانه در حوزه علمیه در موضوعشناسی عجول هستیم و سریعاً میخواهیم به حکم برسیم
حجتالاسلام خسروپناه گفت: در مباحث کتاب، استفاده نادرستی از فقه رایج صورت گرفته و به عبارت دیگر، استنباطهای فقهی دکتر فیرحی در مشروعسازی فقهی حزب، ناتمام میباشد. اگر ایشان حزب را به حکم ثانوی مشروع میدانست مشکلی وجود نمیداشت؛ اما ایشان تلاش میکنند تا استنباطی ارائه دهند که بر طبق آن، به حکم اولی، وجود حزب، واجب باشد. در واقع ایشان میخواهند از یک حق، به حکم اولیه، یک واجب را استنباط نمایند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست نقد کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» تألیف حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی، با حضور وی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه و دبیر …
توضیحات بیشتر »حکمرانی حزبی بدون فقه بی معناست/ شورای نگهبان میتواند نقطه آغاز حکمرانی حزبی باشد
استاد دانشگاه تهران گفت: در جامعه مذهبی ایران که حکومت پایه مذهبی دارد، حکمرانی حزبی بدون فقه حزبی بی معنا است. بزرگترین رهبران دینی ما پایه گذار حزب جمهوری اسلامی بودند اما هیچ گاه فقه تحزب در ایران شکل نگرفته است و هنوز دانشی به نام فقه تحزب در ایران و مذهب شیعه وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی پژوهشگر علوم سیاسی و استاد دانشگاه تهران، پنجشنبه گذشته در همایش علمی «تحزب و توسعه» که در وزارت کشور برگزار شد، سخنان خود را با موضوع «فقه و حکمرانی حزبی» انجام داد و در همین زمینه اظهار …
توضیحات بیشتر »در نگاه شهید صدر تفکیک حوزههای فقاهت و کارشناسی بیمعناست/ جامعیت، عمق و استقلال، سه ویژگی اساسی اندیشه شهید صدر
شهید صدر در مسئلۀ حکمرانی عادلانه، یافتن ملاک عدالت را به اجتهاد فقیه در هر موضوع وابسته میدانست؛ با این نگاه تفکیک حوزههای فقاهت و کارشناسی بیمعناست و میتوان گفت که هر دستگاه کارشناسی، چارچوب فقهی خاص خود را دارد و این چارچوب فقهی ممکن است مبتنیبر فقه لیبرالیسم یا سوسیالیسم یا اسلام باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین جلسه از سلسله نشستهای آشنایی با آرا و اندیشههای علامه شهید سیدمحمدباقر صدر به همت انجمن علمی تحول در علوم انسانی، در سالن اجتماعات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. در این نشست دکتر علی سعیدی، عضو …
توضیحات بیشتر »«چالشهای یک حکومت خاص»؛ بررسی، روشها، محدودیتها و نتایج حکومت ولایی
این پژوهش به ساختشناسی اخلاقی قدرت در نظام اسلامی مبتنی بر ولایت میپردازد. شناختی که به درک درستتر از نسبت میان حکومت ولایی و سایر انواع حکومت کمک خواهد کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «چالشهای یک حکومت خاص» حاصل پنج سال تحقیق و پژوهش حجتالاسلام محسن خاکی دانشآموخته حوزه و دانشگاه، در حوزهی ولایت و حکومت ولایی و چالشهای اخلاقی- سیاسی حکومت در اسلام است. نگارنده در این اثر به مسائلی چون نسبت میان ولایت و قرآن٬ نسبت میان ولایت و قبله، تقدس قدرت در نظام سیاسی ولایی، چرایی عمل ولایت به ظواهر و نه به علم غیب خود، …
توضیحات بیشتر »هسته عدالت، احقاق حقوق شهروندی است/ باید سیاست به دنبال اخلاق و عدالت حرکت کند
غالباً اندیشه ورزی در عرصه تعاملات بیرونی بر عهدهی سیاست است. تنظیمگر روابط درونی انسان که از درون سامان میگیرد و بعد وارد روابط سیاسی میشود، اخلاق است. هردوی اینها هم یک هدفدارند؛ یعنی هدف اخلاق و سیاست از منظر اسلام، سعادت است. لذا در این مرحله اخلاق و سیاست در کنار هم قرار میگیرند. پس ما میتوانیم بگوییم که در اخلاق و سیاست میخواهیم به عمل صالح برسیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی با موضوع «کارکردهای عدالت در حکمرانی اخلاقی» زیر نظر گروه سیاست پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی واقع در شهر …
توضیحات بیشتر »