بایگانی برچسب: حکمرانی

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به تقدم مصالح اخروی بر منافع دنیوی در حکمرانی حسینی، تفاوت‌های حکمرانی اسلامی و اموی را برشمرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین نجف لک‌زایی در اولین قسمت از ویژه برنامه «مسیر» به تشریح موضوع حکمرانی پرداخت و گفت: با توجه به اینکه قیام امام حسین(ع) در تقابل با حکومت وقت بوده، یک بعد پررنگ در این قیام بُعد سیاسی آن است. در حوزه سیاست گاهی از حکومت صحبت می کنیم و گاهی از حکمرانی سخن به میان می آوریم. وقتی ما از حکومت سخن می گوییم، بیشتر جنبه ایستایی آن مد …

استاد کعبی گفت: رهبر انقلاب از نظریه تمدنی و فکر فاخر در حکمرانی برخوردار است که رهبری در این نظریه تمدنی دوگانه‌هایی مانند علم و ایمان، عقلانیت و معنویت، شریعت‌گرایی و مدنیت، جمهوریت و اسلامیت، عدالت و پیشرفت، اقتدار بازدارنده و قاطعیت و مرزبندی با دشمن و مهر و محبت و مدارای اجتماعی با مردم را در تفکر خود جمع کرده است. همچنین استاد اراکی سیره حکمرانی رهبر انقلاب را در چهار عرصه تقسیم کرد و گفت: ما یک نظریه حکمرانی داریم که از آن به فقه حکمرانی تعبیر می‌شود و محتوای سیره حکمرانی در عرصه‌های گوناگون فقه حکمرانی بیان …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه اندیشه حکمرانی و گفتمان اسلامی و مردمی امام(ره) بر پایه عدالت استقرار یافته است، گفت: شاید بتوان گفت از نگاه امام(ره) وجه اسلامیت نظام جمهوری اسلامی افزون بر رأی اکثریت و مشارکت آنان در عرصه‌های مختلف، براساس عدالت جلوه‌گر می‌شود و معیاری برای محک زدن اسلامیت نظام است تا ببینیم اسلامیت چه وضعیتی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائل مهم در خصوص اندیشه امام(ره) فهم اندیشه حکمرانی ایشان و شاخص‌های کلیدی و محوری حکمرانی شایسته از منظر تفکر دینی امام خمینی(ره) است که روش‌شناسی درست اندیشه سیاسی …

رحیم‌پور ازغدی گفت: تشکیل حکومت صددرصد دینی در عصر غیبت امکان پذیر نیست و دروغگوها مدعی این امر هستند. فقط مهدی موعود (عج) می‌تواند این حکومت را تشکیل دهد. حکومت شیعی بر خلاف نظام‌های زرسالار، زورسالار و تزویرسالار است. بعدها از امام (ره) در ارتباط با حکومت عدل علی پرسیدند و ایشان فرمودند: حکومت اسلامی باید دارای ملاک‌های اسلام باشد، فرم آن باید جمهوری باشد و مسئولان باید با رأی اکثریت انتخاب شوند. در عصر حضور معصوم هم مردم حق انتخاب دارند یعنی تا مردم نپذیرند آنها حق حاکمیت دارند اما وظیفه حکمرانی ندارند چون کار دینی فقط حکومتی نیست …

استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: تحلیل فرآیندمحوری کارآمدی قانون‌گذاری بر روش بررسی و رسیدگی‌های پارلمان به قانون تمرکز می‌کند؛ اینکه پارلمان چگونه لوایحی را که قوۀ مجریه تقدیم مجلس کرده، موردبررسی قرار داده است. آیا این بررسی‌ها کارآمد بوده است؟ آیا طرح‌هایی را که نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به‌جهت اختیاری که قانون اساسی به آن‌ها داده، به مجلس ارائه کردند، موفقیت‌آمیز بوده است؟ با بررسی تک‌تک این موارد می‌توان کارآمدی مجلس را مشخص و معین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر خیرالله پروین، استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفتگو با «رویش …

شبکه اجتهاد: خطا در اینجا مقابل گناه است. عمدِ مُجاز مثل اجرای قصاص یک قاتل درصورت عدم عفو خانواده مقتول، از سوی دستگاه حکمرانی انجام می‌شود نه خانواده مقتول، اما گناه نیست و استیفای حق مقتول است. منظور از قتل و جرح خطایی در حوزه حکمرانی، جایی است که به نوعی حکمرانی طرف اتهام واقع می‌شود نه یک شخص حقیقی. گاهی حتی چون شخص حقیقی معینی در طرف مقابل معلوم نیست، ادای حق مقتول گردن حکومت می‌افتد! رخ داد قتل خطایی در حوزه حکمرانی صور مختلفی دارد مثل: ۱. فوت شدن در ازدحام‌هایی که برای مناسک و شعائری انجام می‌شود. …

عطاءالله رفیعی آتانی، رئیس جدید مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با بیان اینکه باید یک گفتمان فقهی قوی برای پاسخ به نیازهای جامعه و مسائل مستحدث و جدی پیش روی نظام در دل حوزه‌های علمیه شکل بگیرد، گفت: لازم است یک گفتمان فقهی قوی در تعامل حوزه‌های علمیه و نظام حکمرانی کشور در فضای حل مسائل کشور شکل بگیرد و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس باید به عنوان درگاه ورود و خروجی این گفتمان فقهی، نقش آفرینی نماید. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عطاء الله رفیعی آتانی در نشست شورای فقهی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بیان داشت: فقه ما پویا و قادر …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی علاوه بر اینکه تأکید دارد حوزه علمیه در دهه اخیر سیر صعودی و تکاملی داشته است، به دو آسیب فعلی دروس خارج فقه اشاره دارد: یک آسیب اینکه دروس خارج «نگاه نظام وار و شبکه‌ای» به مسایل ندارند و دومین آسیب اینکه دروس خارج فقه تخصصی نیاز به یک «مدیریت سیستمی» دارد تا در نتیجه پاسخ بسیاری از مسایل داده شود. خسروپناه پیشنهادی برای رفع این کاستی‌ها ارایه داد و آن اینکه در مرکز مدیریت حوزه علمیه، «شورای دروس خارج فقه‌های حکمرانی» شکل بگیرد تا بسیاری از مسایل و مباحث را سیاستگذاری …

حجت‌الاسلام حسنعلی علی‌اکبریان ضمن اشاره به جایگاه عدالت در عرصه حکمرانی تصریح کرد: ما یقین داریم احکام از روی عدالت وضع شده است. با این حال ممکن است در ظرف خاص یک جامعه و در یک زمان خاص به دلیل بروز عوارضی اجرای یک حکم ظالمانه باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «زوایای عدالت در حکمرانی اسلامی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به همت مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی اسلامی برگزار شد. گزیده متن جلسه را به نقل از «ایکنا» در ادامه می‌خوانید؛ موضوع بحث این است که در حکمرانی اسلام، …

شبکه اجتهاد: زندگی انسان در اجتماع تحقق می‌یابد و معنا پیدا می‌کند و از اجتماع یک زن و مرد به عنوان اساس خانواده، اولین واحد اجتماعی تشکیل می‌شود و در شکل‌های متنوع و کوچک و بزرگ دیگر متجلی شده و استمرار می‌یابد؛ یعنی محله و شهر و منطقه و کشور و قاره تا اجتماع جهانی، همه جامعه انسانی هستند. انسان مدنی و اجتماعی به راهنمایی و حکم عقل، دریافت که بدون حکومت و نظم و انتظامات، جامعه انسانی قوام و دوامی نخواهد داشت؛ لذا وجود حکومت در جوامع بشری، همزاد شکل گیری جوامع انسانی است. نگاه به تاریخ سیاسی ـ …

در حال حاضر کل دنیا به سمت اینترنت ملی می‌رود. چون حکمرانی فضای مجازی نداریم لذا ممکن است دولت باشد یعنی وزارتخانه‌ها باشند، ادارات و ساختار هرمی باشد اما حکمرانی نباشد. یعنی ممکن است سیاستگذاری باشد اما تنظیم‌گری متناسب با سیاست‌گذاری نباشد، تنظیم‌گری قانون‌گذاری باشد ولی رصد و ارزیابی نباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، اساس و سرچشمه قدرت سیاسی و توانایی حکومت بر انجام امور و وظایف و اعمال آمریت را «حاکمیت» می‌نامند. هر حکومتی با تکیه بر حاکمیت خود به اعمال اقتدار سیاسی می‌پردازد و خواست خود را در داخل و خارج از کشور تحقق می‌بخشد. مقوم حاکمیت، سلطه …

یک اصل در شاخص‌های حکمرانی اقتصادی در الگوی علوی این است که انسان‌ها موجودات آزاد و مختاری هستند که باید در عرصه اقتصادی هم میدان‌دار باشند. در این الگو دخالت دولت در مسائل اقتصادی دخالت حداقلی است و درصورتی دخالت می‌کند که ضرورت پیدا کند و بازار و ساز و کار بازار دچار اختلالاتی مانند احتکار، تبانی، انحصار و … شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم نیازمند بازنگری در حکمرانی به ویژه در حوزه اقتصادی است، اما پرسش این است که شاخص‌های حکمرانی شایسته در حوزه اقتصاد چیست؟ با توجه به اینکه در اسلام الگوهای …

استاد خسروپناه گفت: چالش‌های جامعه خودمان و مباحث فقهی مرا به‌سمت بحث در باب فقه حکمرانی سوق داد و از طرفی دیدم حکمرانی نوین در غرب مبتنی بر مبانی فلسفی است، از این رو متوجه شدم پیوند وثیقی بین حکمرانی و حکمت وجود دارد؛ بنابراین باید بحث حکمت و فقاهت حکمرانی را دنبال کنیم یعنی هم به مبانی حکمرانی بپردازیم هم اهداف و هم اصول آن، تا از این ۳ ضلع بتوانیم به یک الگوی حکمرانی حکمی ـ شبکه‌ای مطلوب برسیم که متناسب با فرهنگ جامعه خودمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عبدالحسین خسروپناه، عضو هیأت علمی گروه فلسفه …

شبکه اجتهاد: گرچه مدت حکمرانی امیرالمومنین علی(ع) کوتاه بود ولی حامل هزاران پیام خُرد و کلان است. فهم و درک این پیام‌ها، برای پیروان راستین آن حضرت که خواهان برپایی حکمرانی علوی هستند، بسیار لازم و ضروری است؛ اما شرط لازم برای فهم درست و جامع این پیام‌های نورانی آن است که سخنان آن حضرت را منسلخ از متن و شرایط زمانه نگاه نکنیم. مطالعه انتزاعی و غیرانضمامی این سخنان زمینه استفاده ابزاری از آنها را فراهم می‌آورد. ۱- آغازین جمله در دومین سوره قرآن کریم آن است که کتاب وحی از برای متقین و پرهیزکاران است: «ذلِکَ الْکِتابُ لا …

شبکه اجتهاد: یکی از آسیب‌های سازمان‌ها، بانک‌ها و بخش‌های مختلف انقلاب اسلامی، در نظر نگرفتن حکمرانی در تدوین قانون و اسناد است، به گونه‌ای که با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی هنوز نقص نبود حکمرانی آشکارا خود را نشان می‌دهد و راهکار چیرگی لحاظ حکمرانی اسلامی در دولت است. حکمرانی اسلامی فرایند راهبردی در سیاست‌گذاری، تقنین و سازمان‌سازی بر اساس مبانی اعتقادی احکامی و اخلاقی در مسیر اهداف کلی دین و حاکمیت است و در صورتی محقق می‌شود که دولت اسلامی در سیاست‌گذاری، تقنین و سازمان‌سازی بر اساس مبانی اعتقادی احکامی و اخلاقی در مسیر اهداف حاکمیت و مقاصد …

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: فقه باید به فقه تمدنی تبدیل شود تا بتواند به ایجاد دولت اسلامی کمک کند و تحقق عدالت که مهمترین شاخصه کارآمدی یک دولت است تسهیل شود. یبه گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، در کرسی «حکمرانی عادلانه»، گفت: از نظر سیدمرتضی، دولت اگر عادل باشد کارآمد است و اگر نباشد کارآمد نیست؛ وی در رساله مع السلطان به این سؤال جواب داده است که آیا در دولت ظالم و جائر کسی حق دارد مسئولیت بپذیرید ؟پاسخ وی این است که اگر چهار کار را بتواند انجام داد و اگر نپذیرد بر …

دکتر علیرضا زهیری در معرقی کلان پروژه «کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران»، گفت: در بررسی و امکان سنجی بوم شناسانه الگوی حکمرانی خوب در ایران و تطبیق آن با ارزش‌های دینی جنبه‌های نظری و اهداف علمی این کلان پروژه را دربر می‌گیرد و بررسی‌های ساختاری و کارکردی و امکان تحقق حکمرانی خوب ذیل اهداف کاربردی این کلان پروژه قرار خواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از کلان پروژه‌هایی که اخیرا در گروه علوم سیاسی پژوشکده علوم و اندیشه سیاسی مطرح شد و مورد تصویب قرار گرفته است، کلان پروژه «کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی …

عده‌ای معتقدند باید میان شریعت، فقه و اخلاق تفکیک قائل شویم، این‌ها با برجسته‌سازی مقوله اخلاق، می‌خواهند میدان را از دست شریعت و فقه بگیرند. چنین افرادی تصویری که از حکمرانی شایسته ارائه می‌دهند، یک تصویر نادرست و ناشایست است. یعنی می‌گویند حکمرانی اگر بخواهد براساس فقه باشد، ناشایست خواهد بود به همین دلیل اخلاق را برجسته می‌کنند. این هم از مصادیق تفسیر به رأی است. چنین افرادی در میان سخنان خود، حرکت به سمت اندیشه‌های دیگر همانند فضیلت‌گرایی را طرح می‌کنند. یعنی تلاش می‌کنند میان فقه و اخلاق نوعی ناسازگاری را نشان دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: چندی است مفهوم حکمرانی در ادبیات علمی رشته‌های علوم سیاسی، مدیریت و جامعه‌شناسی رایج شده و در مطالعات اقتصادی و حقوقی نیز به کار گرفته می‌شود. مفهوم حکمرانی(Governance) هم‌خانواده با با مفهوم حکومت (Goverment) اما متفاوت از آن است. حکمرانی به جای تمرکز بر دولت، قدرت را در داخل و خارج از اقتدار رسمی و نهادهای حکومت و در قالب سه رکن: «حکومت»، «بخش خصوصی» و «جامعه مدنی» جریان می‌دهد. به علاوه شالودۀ حکمرانی، فرآیند تصمیم‌سازی و اجرای تصمیمات است که مشخص می‌کند چگونه سه بازیگر یادشده با اولویت‌ها و سلایق متفاوت، به هماهنگی می‌رسند. سازمان ملل متحد …

کنفرانس علمی سیاست‌گذاری عمومی و حکمرانی اسلامی با طرح موضوعاتی نظیر سیاست‌گذاری پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی،‌ سیاست‌گذاری عرصه خانواده و سیاست‌گذاری ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی اعلام فراخوان مقاله داد. به گزارش شبکه اجتهاد، کنفرانس علمی «سیاست‌گذاری عمومی و حکمرانی اسلامی» آبان ماه سال آتی به همت مجمع عالی علوم انسانی اسلامی در محل مرکز همایش‌های بین‌المللی سازمان صداوسیما برگزار می‌شود. محورهای اصلی کنفرانس شامل مواردی نظیر مبانی، نظریه‌ها، مدل‌ها و تجربه‌های حکمرانی اسلامی، سیر تطورات حکمرانی و سیاست‏گذاری عمومی در ایران، حکمرانی ابر چالش‌های اقتصادی کشور، انتخابات و مشارکت سیاسی، باز مهندسی ساختار مدیریتی کشور، سیاست‌گذاری تحقق عدالت …

این کتاب، به شیوه‌ای علمی با رویکرد تاریخی و استفاده گسترده از منابع اولیه تاریخ اسلام، نهج‌البلاغه و آثار تحقیقی موجود در این زمینه در قالب تجزیه و تحلیل افکار امام علی (علیه‌السلام) به مسأله حکومت‌داری می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، امام علی (علیه السلام) نفس نفیس خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله و سلم) شخصیتی غیر قابل وصف و نزد تمام فرق، مذاهب و ادیان مورد پذیرش است. از سوی دیگر ایشان یکی از بزرگترین شخصیت‌های اسلامی در عرصه سیاست و تفکر هستند. آن حضرت فضیلت‌های بسیار و ویژگی‌های مختلفی دارند که سبب شده قرن‌ها نام، یاد و …

شبکه اجتهاد: پس از شکل‌گیری انقلاب شکوهمند اسلامی، دانش فقه که کاربردی‌ترین دانش علوم اسلامی است، به عنوان تئوری اداره جامعه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. از یک طرف حکومت اسلامی نشان دهنده جنبه علمی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی، سیاسی، نظامی و فرهنگی شناخته شد و از سوی دیگر فقه تئوری واقعی و کامل اداره انسان از گهواره تا گور. بدیهی است در این شرائط دانش فقه پا به عرصه جدیدی نهاده که پیش از این تجربه نکرده بود. قبل از این فقه امامیه که دارای پیشینه‌ای روشن از آغاز غیبت کبری بوده، بیشتر به …

حجت‌الاسلام خسروپناه گفت: در مباحث کتاب، استفاده نادرستی از فقه رایج صورت گرفته و به عبارت دیگر، استنباط‌های فقهی دکتر فیرحی در مشروع‌سازی فقهی حزب، ناتمام می‌باشد. اگر ایشان حزب را به حکم ثانوی مشروع می‌دانست مشکلی وجود نمی‌داشت؛ اما ایشان تلاش می‌کنند تا استنباطی ارائه دهند که بر طبق آن، به حکم اولی، وجود حزب، واجب باشد. در واقع ایشان می‌خواهند از یک حق، به حکم اولیه، یک واجب را استنباط نمایند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست نقد کتاب «فقه و حکم‌رانی حزبی» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی، با حضور وی و نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه و دبیر …

استاد دانشگاه تهران گفت: در جامعه مذهبی ایران که حکومت پایه مذهبی دارد، حکمرانی حزبی بدون فقه حزبی بی معنا است. بزرگ‌ترین رهبران دینی ما پایه گذار حزب جمهوری اسلامی بودند اما هیچ گاه فقه تحزب در ایران شکل نگرفته است و هنوز دانشی به نام فقه تحزب در ایران و مذهب شیعه وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی پژوهشگر علوم سیاسی و استاد دانشگاه تهران، پنج‌شنبه گذشته در همایش علمی «تحزب و توسعه» که در وزارت کشور برگزار شد، سخنان خود را با موضوع «فقه و حکمرانی حزبی» انجام داد و در همین زمینه اظهار …

شهید صدر در مسئلۀ حکمرانی عادلانه، یافتن ملاک عدالت را به اجتهاد فقیه در هر موضوع وابسته می‌دانست؛ با این نگاه تفکیک حوزه‌های فقاهت و کارشناسی بی‌معناست و می‌توان گفت که هر دستگاه کارشناسی، چارچوب فقهی خاص خود را دارد و این چارچوب فقهی ممکن است مبتنی‌بر فقه لیبرالیسم یا سوسیالیسم یا اسلام باشد. به‌ گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین جلسه از سلسله نشست‌های آشنایی با آرا و اندیشه‌های علامه شهید سیدمحمدباقر صدر به همت انجمن علمی تحول در علوم انسانی، در سالن اجتماعات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. در این نشست دکتر علی سعیدی، عضو …

این پژوهش به ساخت‌شناسی اخلاقی قدرت در نظام اسلامی مبتنی بر ولایت‌ می‌پردازد. شناختی که به درک درست‌تر از نسبت میان حکومت ولایی و سایر انواع حکومت کمک خواهد کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «چالش‌های یک حکومت خاص» حاصل پنج سال تحقیق و پژوهش حجت‌الاسلام محسن خاکی دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه، در حوزه‌ی ولایت و حکومت ولایی و چالش‌های اخلاقی- سیاسی حکومت در اسلام است. نگارنده در این اثر به مسائلی چون نسبت میان ولایت و قرآن٬ نسبت میان ولایت و قبله، تقدس قدرت در نظام سیاسی ولایی، چرایی عمل ولایت به ظواهر و نه به علم غیب خود، …

غالباً اندیشه ورزی در عرصه‌ تعاملات بیرونی بر عهده‌ی سیاست است. تنظیم‌گر روابط درونی انسان که از درون سامان می‌گیرد و بعد وارد روابط سیاسی می‌شود، اخلاق است. هردوی این‌ها هم یک هدف‌دارند؛ یعنی هدف اخلاق و سیاست از منظر اسلام، سعادت است. لذا در این مرحله اخلاق و سیاست در کنار هم قرار می‌گیرند. پس ما می‌توانیم بگوییم که در اخلاق و سیاست می‌خواهیم به عمل صالح برسیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی با موضوع «کارکردهای عدالت در حکمرانی اخلاقی» زیر نظر گروه سیاست پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی واقع در شهر …