بایگانی برچسب: سید محمدمهدی رفیع‌پور

مجموعه ۴ جلدی «کاوش‌های فقهی»، اثرِ حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور تهرانی (محقق و مدرس حوزه علمیه قم)، نگاشته‌هایی پیرامون مسائل گوناگون فقهی و اصولی است که با تدوین و گردآوریِ یادداشت‌ها، مقالات، نشست‌ها و… در قالب کتاب منتشر شده است؛ جلد اول آن در زمستان ۱۳۹۷ و جلد دوم آن در زمستان ۱۳۹۹ توسط انتشارات دارالعلم چاپ شده است. همچنین جلد سوم آن در سال ۱۴۰۱ و جلد چهارم آن نیز در سال ۱۴۰۲ توسط انتشارات خویی، به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مطالعه این مجموعه برای دو گروه از مخاطبین سودمند خواهد بود؛ گروه اول، …

کتاب «رسالتان فی تنجیس المتنجس و نجاسه الخمر و العصیرالعنبی» اثر ‌‌آیت‌الله سید یونس اردبیلی (ره) با تحقیق و تعلیق حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ‌‌آیت‌الله سید یونس اردبیلی (ره) در این دو رساله به بررسی مسأله تنجیس متنجس و نجاست خمر و عصیر عنبی پرداخته است. این دو اثر نسبتا مختصر پیشتر یک‌بار و بدون تحقیق چاپ شده است و اینک و با توجه به دردسترس نبودن نسخ آن، به‌تازگی با تحقیق حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور تهرانی در اختیار فضلا و علاقه‌مندان قرار گرفته است. درباره ‌‌آیت‌الله حاج سید یونس اردبیلی(ره) …

استاد حوزه علمیه قم درباره هوش مصنوعی و دینداری گفت: باید رساله توضیح‌المسائل هوش مصنوعی تدوین شود و فهرستی از واجبات و محرمات استفاده از هوش مصنوعی را در اختیار مخاطبان و جامعه متدین بگذارند؛ چراکه فقه و فقاهت نمی‌تواند نسبت به مسائل اجتماعی کلان بی‌تفاوت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی رفیع‌پور تهرانی، درباره هوش مصنوعی و زندگی دینی به ایکنا گفت: یکی از فناوری‌ها و تکنولوژی‌های جدیدی که در دوران معاصر مورد توجه و در اختیار عموم قرار گرفته است، هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی دارای ویژگی‌هایی است که برخی از آن‌ها برای دین و دینداری …

درمورد کمک به اهل‌سنت، فقهای بزرگ شیعه مانند مرحوم آقا سید محمد کاظم طباطبایی یزدی صاحب عروه در مورد اشغال کشور مسلمان لیبی، مرحوم آیت‌الله ‌‌‌العظمی بروجردی درباره اشغال فلسطین، امام شیخ محمد حسین کاشف الغطاء، مرحوم آیت‌الله ‌‌‌العظمی حکیم و آیت‌الله ‌‌‌العظمی خوئی و خیلی دیگر از مراجع معاصر مانند امام خمینی و مقام معظم رهبری، در مسئله دفاع از مظلوم و کمک به مظلومین مسئله مذهب را لحاظ نکردند و در واقع جان و مال و عِرض مسلمان، با قطع نظر از اینکه مذهبش چه باشد، در شریعت محترم شمرده شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: بى‌تردید رشد و بالندگى دانش فقه در دوران ما محصول زحمات و تلاش‌‏هاى گسترده فقهاى بزرگى است که با چشم‌‏پوشى از زخارف دنیوى، بستر موجود را فراهم آوردند و اندیشمندانى که آثار مکتوبى از خود به یادگار گذاشتند، سهم بیشترى داشته‏‌اند. روشن است که رسالت حفظ و تعمیق و ارائه فقه گرانقدر شیعه، امروز برعهده ماست و بدین منظور لازم است از تمام امکانات موجود بهره بردارى کنیم. شناخت آثار برجسته و ارزنده فقهى و معرفى آن به پژوهشگران مى‏‌تواند گامى کوتاه در این زمینه قلمداد گردد. امید است که مقاله حاضر مفید واقع گردد، یکى از موسوعه‏‌هاى …

کتاب حاضر، تقریرات درس مضاربه آیت‌الله سیدحسین بروجردی، در سال‌های ۵۶ و ۵۷ ه.ق در شهر بروجرد است که توسط شاگرد مبرّز ایشان، استاد شیخ علی جواهری بروجردی (از نوادگان صاحب جواهر) نگاشته شده و با همت حجت‌الاسلام سیّدمحمّدمهدی رفیع‌پور تهرانی، مورد تحقیق و تصحیح قرار گرفته و به‌تازگی از سوی نشر الخویی به‌زیور طبع آراسته گردیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، عظمت و جلالت شأن آیت‌الله بروجردی، جه در بعد علمی، چه در بعد اخلاقی و چه در بعد اجتماعی بر احدی پوشیده نیست. تضلّع و تبحّر ایشان در فقه و اصول و رجال، زبان زد اهل فنّ است. …

موضوع امر به معروف و نهی از منکر از اهمّ مباحث فقهی و کتاب علّامه فانی جزء بهترین آثاری است که دارای دیدگاه‌های قابل توجّهی در این موضوع است. این کتاب از جمله رساله‌های فقهی مؤلّف است که به تازگی با مقدّمه، تحقیق و تعلیق حجت‌الاسلام سیّدمحمّدمهدی رفیع‌پور به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، علّامه فانی اصفهانی متوفّی ۱۴۰۹ قمری از فقهای معاصر و در علوم مختلف صاحب آثار متعدّدی است. رساله «الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر» که تقریر درس ایشان در نجف اشرف (۱۳۷۹ قمری) است، مباحث حول محور امر به معروف و نهی از منکر …

برخی از عمل‌های زیبایی همراه با جراحی و شکافت بافت بدن است، مثل عمل بینی یا کاشت مو و برخی از عمل‌های زیبایی بدون جراحی است مثل برداشتن موهای زائد، یا خال‌کوبی. روایاتی در این موضوع می‌تواند مورد استدلال قرار گیرد از جمله روایت نبوی «لعن الله الواصله و المستوصله» که مرحوم شیخ در مکاسب محرمه به آن استدلال کرده‌اند. همچنین فراز دیگر این روایت که می‌فرماید: «لعن الواشمه و المستوشمه»، اشاره به خال‌کوبی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین رفیع‌پور، در نشست تخصصی فقه سلامت که با موضوع «جراحی زیبایی از منظر فقه امامیه»، توسط هیئت اندیشه‌ورز …

شرح استدلالی فقهی بر کتاب اعتکاف عروه اثر فقیه برجسته مرحوم آیت‌الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی با عنوان «الکفاف فی شرح الاعتکاف» تألیف حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور تهرانی، مدرس سطوح خارج حوزه علمیه قم، از سوی انتشارات خویی در قم به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب العروه الوثقی مرحوم سید محمد کاظم یزدی طباطبایی، یکی از مهمترین کتب فتوایی در فقه شیعه است که در صد ساله اخیر توجه بسیاری از فقهاء را به خود معطوف داشته و شروح، حواشی و تعلیقه‌های متعددی بر آن نگاشته شده است. اثر پیش روی با عنوان «الکفاف فی …

حجت‌الاسلام سیدمحمدمهدی رفیع‌پور ضمن اشاره به دو رویکرد فقه فردی و فقه حکمرانی در بررسی موضوعات فقهی تصریح کرد: کرونا و بیماری‌های مثل آن، با حیات و سلامت دیگران مرتبط است، لذا اگر مصلحت اقتضا کند فقیه می‌تواند فتوا به وجوب واکسیناسیون بدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، وبینار «بررسی فقهی واکسیناسیون» با حضور حجج‌اسلام سیدمحمدمهدی رفیع‌پور، مدرس حوزه و دانشگاه و احمد سلامی، پژوهشگر مرکز تحقیقات طب و دین به میزبانی مرکز تحقیقات طب و دین برگزار شد. حجت‌الاسلام رفیع‌پور در این نشست اظهار کرد: بحث ما در مورد کلیت واکسن است ولی تاکید و توجه ما روی واکسن کرونا …

شبکه اجتهاد: در میان راهکارهای ارائه شده برای مقابله با ویروس کرونا و پیامدهای آن، واکسیناسیون مهمترین راهکار شمرده شده است. در این نوشتار که ماحصل مصاحبه «مناط» با حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور است ابعاد فقهی این مسئله مورد واکاوی قرار گرفته است. این مدرس حوزه علمیه قم ابتدا نحوه ورود فقه به مسئله رتبه‌بندی دریافت کنندگان را تبیین کرده و سپس الزام واکسیناسیون را از دو منظر فقه فردی و فقه اجتماعی مورد دقت قرار می‌دهند. او در ادامه ابعاد شرعی تلفات و آسیب‌های تزریق واکسن را بررسی و ضوابط فقه برای مسئولیت ضمان و مسئولیت‌های کیفری را تبیین …

کتاب «بحثی فقهی پیرامون توریه» به قلم حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور تهرانی، از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم مکتوب و توسط انتشارات خویی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نویسنده کتاب حاضر این بحث نخستین بار ۱۱ سال پیش در مجله فقه اهل‌البیت علیهم‌السلام منتشر ساخت و سپس در سال ۱۳۹۷ در جلد اول کاوش‌های فقهی که به تجمیع مقالات و یادداشت‌های کوتاه و بلند فقهی و اصولی نگارنده اختصاص داشت، بدون تغییر بازنشر شد و اینک با اصلاحات و اضافاتی مستقلاً از سوی انتشارات خویی روانه بازار نشر شده است. در این رساله درباره توریه …

کتاب «ترجمه و تبیین فرائدالأصول» در سه مجلد به قلم حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور، از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم مکتوب و توسط انتشارات حقوق اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فرائد الاصول» معروف به «رسائل» اثر مانای فقیه بزرگ امامیه، شیخ مرتضی انصاری قدس سره (۱۲۱۴-۱۲۸۱هـ.ق)، از مهم‌ترین منابع اصول فقه امامیه و فصل نوینی در ادوار این دانش بنیادین است که محور ده‌ها شرح و حاشیه قرار گرفته است. ترجمه دقیق و تبیین عمیق این کتاب ارزنده تلاشی است برای ارتقای سطح دانش طلاب و دانشجویان تا ضمن فراگیری این کتاب، منبعی موثق …

شبکه اجتهاد: برخلاف دوران قدیم که فتاوای فقها و تغییر و تحول آن مورد توجه زیاد جامعه و نخبگان نبود امروزه فقه زیر ذره‌بین مطالعات رشته‌های مختلف دانشگاهی قرار دارد و از جامعه شناسی دین تا مطالعات تشیع و تاریخ فقه و فقها به‌دقت فتاوا را ملاحظه و ابعاد اجتماعی و تغییر و تحولات آن‌ها را مورد توجه قرار می‌‌دهند و به‌راحتی با کشیدن نمودارهای معهود رویکردها و گرایشات هر فقیه و پیشرو و پیرو بودن فتاوایش از منظر کارکردی و قابلیت انطباق با نیازهای جامعه دینی را نمایش می‌دهند. درست است که میزان انطباق با ادله و قوت و …

شبکه اجتهاد: نخستین نشست زندۀ اینستاگرامی صفحۀ رسمی پژوهشگاه شهید صدر، با عنوان «صحبت صدر»، با موضوع «روحانیت چنان‌که صدر می‌گفت» با حضور حجج‌الاسلام محمدمهدی رفیع‌پور و محمدرضا زائری پنجشنبه گذشته برگزار شد. حجت‌الاسلام رفیع‌پور در ابتدا سخنان خود بیان کرد: پیش‌فرض مرحوم صدر بدون آنکه از واژه فلسفه فقه استفاده کرده باشد، مسائلی است که امروز با این عنوان در حوزه سرفصل دارد؛ از نظر شهید اگر صدر تحولات جامعه اسلامی بخواهد به سرانجام برسد و ریشه و اصالت داشته باشد باید منشأ حوزوی داشته باشد؛ این دیدگاه برخلاف کسانی است که از حوزه نومید شده‌اند؛ لذا به دنبال …

اساسا تعریف حضانت، شامل اختیاراتی از ولایت است. این دوگانه‌ای که ما به عنوان حضانت برای یک نفر و ولایت برای یک نفر دیگر درست کرده‌ایم قلمرو هریک باید بازنگری شود تا تزاحمات به حداقل خود برسد یا برطرف شود. شما وقتی به کسی حضانت می‌دهید در واقع او را در یک حوزه‌ای نسبت به بچه دارای ولایت و اختیار می‌کنید. اتفاقا دیدیم که فقهای بزرگی حضانت را ولایت بر تربیت بچه می‌دانند و برخی امروزی‌ترها آن را به ولایت بر نفس تعبیر می‌کنند. شبکه اجتهاد: در قانون ما مقررات سختگیرانه‌ای در خصوص ولایت وجود دارد. قانون ولی را صاحب …

حجت‌الاسلام رفیع پور با اشاره به اینکه متأسفانه احکام فقهی در مورد رانت خواری به روزرسانی نشده، گفت: یک نیازجدی است که مسئولین بورس و کسانی که در مسائل اقتصادی فعالیت می‌کنند، این قبیل مسائل را به صورت مصداقی و جزئی از آیات اعظام استفتا کنند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی رفیع پور فقیه و استاد حوزه در ارتباط با استفتای اخیر از مقام معظم رهبری در مورد استفاده از رانت اطلاعاتی در بورس گفت: اول اینکه ما باید متن استفتاء را توضیح دهیم. مقام معظم رهبری فرموده‌اند که استفاده از اطلاعات اقتصادی به صورت غیرقانونی یا به گونه‌ای …

بحث هنر باید زمینه آشتی و تعامل هنرمندان و اصحاب رسانه را با مجتهدان و فقیهان فراهم سازد. حکم، نیازمند شناخت موضوع است و دستیابی به حکم گاهی هم نیازمند کارشناس است که می‌تواند کمک‌کارو همیار فقیه باشد و همین باعث می‌شود که هنرمندان و مجتهدان از نزدیک صحبت و تعامل کنند. چه بسا طراحی و تأسیس نهادی تحت عنوان موضوع‌شناسی احکام فقهی در همین راستا باشد و خیلی هم خوب است؛ لذا در عرصه هنر هم یکی از الزامات همین است که باید به کارشناسان هنری در احکام اختصاصی هنر اعتماد کرده و استمداد خواست؛ زیرا سبب تعامل و …

در این کتاب موارد اختلاف میان نظرات و فتاوی دو تن از مشهورترین فقهاء قرن چهاردهم، سید محمد کاظم یزدی در عروه و سید ابوالحسن اصفهانی در حاشیه آن، نقل شده و بعد از ذکر دلیل طرفین، حق در مسئله بنظر مؤلف بیان گردیده است. شبکه اجتهاد: از جمله کتاب‌های مرتبط با عروه الوثقی کتاب ارزشمند «بین السیدین» است که به تازگی منتشر شده است. فقیه مقبول مرحوم آیت‌الله سید احمد حسینی زنجانی در این اثر ارزشمند به تحقیق و بررسی موارد اختلاف نظر مرحوم آیت‌الله سید محمد کاظم طباطبائی در کتاب معروفش- عروه الوثقی- و مرحوم آیت‌الله آقا سید …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله جوادی آملی علاوه بر پرداختن تخصصی و عمیق به مباحث قرآنی و فلسفه و عرفان- بر خلاف بسیاری از حکمای گذشته و حال- توفیق شایانی هم برای پرداختن تخصصی و مفصل به مباحث فقهی-اصولی [۲] داشته‌است و حجم قابل توجهی در کتابخانه بزرگ و پربار وی به آثار فقهی اختصاص دارد. مطالعه همین نوشته کوتاه به خوبی روشن می‌کند که دستاوردها و توفیقات فقهی وی-با توجه به تعدد و تنوع ساحات فکری که دارد- از بسیاری از علما که فقط به فقه و اصول پرداخته‌اند بیشتر است و این مسئله با مقایسه به خوبی روشن می‌شود. درآمد …

حجت‌الاسلام رفیع پور، استاد حوزه علمیه قم گفت: قرائت مخالفین تقریب می‌خواهد شیعه را متفرد نشان دهد و اساساً به دنبال زندگی مسالمت آمیز نیست. امروزه یکی از دلایل تحیر مردم در میانه تقابل دو طرف موافق و مخالف وحدت، استناد هر دو طرف به نصوص دینی است، یک جا می‌گویند مأمور به لعن شده‌ایم و در جای دیگر مأمور به تعامل و ارتباط و احسان، کدام را مبنای عمل قرار دهیم؟ تنها زمانی می‌توانیم از این تحیر خارج شویم که مبنای ترجیح در میان نصوص برای ما مشخص باشد و به نظر ما ترجیح با لحاظ جنبه حیات بخش …

عده‌‌ای از فقهای میان سال حوزه به دلایلی، تشخیص داده‌اند کم‌کم وارد عرصه مرجعیت شوند. این کار آن‌ها با سیره عده‌‌ای از بزرگان گذشته که مرجعیت گریز بودند منافات دارد و با سیره عده‌ای دیگر که مرجعیت پذیر بودند مطابق است. طبق انما الاعمال بالنیات، ما حق نداریم آن‌ها را متهم کنیم چنانکه بزرگان قبل را هم متهم‌ نمی‌کنیم. اگر مرجعیت پذیری اتهام دنیاطلبی را برمی‌تابد، مرجعیت گریزی هم ممکن است فرار از مسئولیت و عافیت طلبی قلمداد شود! شبکه اجتهاد: اخیراً برخی از کانال‌های کم‌اطلاع یا جهت‌دار اشکال کرده‌اند که چرا برخی از اساتید و فقهای طبقه دوم حوزه …

دانش اصول فقه یکی از علوم پویا و گسترده اسلامی است که نقش بی بدیلی در مقام فهم و استنباط احکام شریعت دارد. مطالعه آثار مختلف اصولی برای خوانندگان تسلط وپختگی فکری به بار می‌آورد و به اشکالات احتمالی فکری آنان در حوزه این دانش پاسخ می‌دهد. شبکه اجتهاد: موسوعه پانزده جلدی “المباحث الاصولیّه” حاصل تلاش علمی اصولی برجسته و معاصر آیت‌الله شیخ محمد اسحاق فیّاض است. کتاب یک دوره کامل مسائل دانش اصول فقه را به تفصیل مورد بررسی و کاوش قرار داده و با قلمی گویا به گشودن ابهامات این دانش اهتمام ورزیده است. آنچه ملاحظه می‌کنید سیری …

پس از انقلاب اسلامی ایران براساس قانون اساسی جدید، جایگاه فقاهت بسیار بالا رفت و علاوه بر آن مفاهیم جدیدی به منظومه معرفت فقهی افزوده شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن زیر با عنوان «نگاهی گذرا به تحولات فقهی چهل ساله اخیر» به قلم حجت‌الاسلام سیدمحمد مهدی رفیع پور، پژوهش‌گر و مدرس سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم است که در ماهنامه زمانه منتشر شده است. برای تنظیم کارنامه فقهی انقلاب چهل‌ساله ما مسائل مختلفی را باید ملاحظه کرد و از همین‌رو تبیین این بحث مهم در یک نوشتار کوتاه کار ساده‌ای به نظر نمی‌رسد. فقه ضامن اسلامیت نظام …

حجت‌الاسلام رفیع‌پور عدم شناخت کافی از ماهیت عینی پدیده‌های هنری را نیز از جمله موانعی دانست که زمینه برخورد احتیاطی و نه چندان کارآمد فقیه را فراهم ساخته است و دخالت برخی از ارتکازات فقها در این زمینه را نیز بی‌تاثیر ندانست و بیان کرد: این ارتکازات ریشه در عللی، مانند همراهی آثار و محصولات هنری با برخی از مقولات لهوی و هنرمندان مفسد در طول تاریخ دارد که با عدم ورود مستقیم فقها به این عرصه تشدید گشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه سلسله کرسی‌های آزاداندیشی مؤسسه فتوح اندیشه، کرسی «روابط فقه و هنر» با ارائه حجت‌الاسلام …

آیا اساسا تقسیم موسیقی مجاز به موسیقی مطلوب و متعالی و موسیقی عادی دارای مبنای فقهی است یا خیر؟ آیا با عمومات می‌توان به استحباب و بلکه وجوب کفایی تولید آثار هنری فاخر در راستای اهداف والای دینی فتوا داد، یا این کار امکانپذیر نیست؟ آیا انسان معاصر نگاهش به مقوله موسیقی همانند انسان سنتی است یا این نگاه تغییر کرده و در صورت دوم آیا این مسئله تحولی در استنباط احکام آن ایجاد می‌کند یا خیر؟ شبکه اجتهاد: بررسی «مسئله موسیقی»، جهات مختلفی دارد: جهت هنری، جهت فقهی، جهت عرفانی، جهت فلسفی، جهت روانشناختی، جهت روان درمانی و جهت …