Tag Archives: پرونده محاربه

یک اشکال روشی که نو‌اندیشان با همین مساله دارند بسیار جالب است. در مورد مجازات محارب روایات را می‌گویند و کلمات فقها را می‌آورند و می‌گویند نباید مجازات محارب فلان مجازات باشد، من می‌گویم چرا شما به روایات و فقها تمسک می‌کنی؟ شما که تا دیروز می‌گفتید تمام آیات و روایات زمان‌مند و تاریخ‌مند هستند. مجازات اقدام علیه امنیت ملی در تمامی کشور‌ها اعدام است. برای پایین‌تر از آن هم مجازات اعدام در‌نظر می‌گیرند. به گزارش شبکه اجتهاد، در روزهای اخیر بحث‌های مختلفی درباره حکم محارب و مصداق آن درباره چند تن از اغتشاشگران حوادث اخیر صورت گرفته است. در …

اعدام یکی از اغتشاشگران در هفته‌های اخیر باعث شد برخی افراد شبهاتی وارد نمایند که حکم چنین فردی محاربه نیست. ازآنجایی‌که محاربه و افساد فی‌الارض مانند دیگر مباحث فقهی و حقوقی بعضاً دارای چالش‌های نظری است، «شبکه اجتهاد» برآن شد در جُستارهایی فقهی و حقوقی موضوع محاربه و افساد فی‌الارض را مورد مداقه قرار داده و به برخی شبهات پاسخ دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بعد از صدور رأی دادگاه مبنی بر محارب بودن محسن شکاری و تائید آن از سوی دیوان عالی کشور و سپس اجرای حکم، برخی از اساتید حوزوی و دانشگاهی زبان به انتقاد گشوده و این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: درباره نقش احکام در اصلاح محیط اجتماعی، آن‌ها را می‌توان در دو دسته جای داد: احکامی که فلسفه نفسی آن‌ها اصلاح محیط است و احکام که فلسفه آن اصلاح محیط نیست اما زمینه اصلاح محیط اجتماعی می‌شوند؛ یعنی فلسفه دیگری دارند و محدود به اصلاح محیط نیستند و فارغ از آن، فلسفه‌ای دارند؛ اما می‌توانند طریق و راهی باشند برای اصلاح محیط عام اجتماعی. احکامی که به‌ظاهر درصدد اصلاح اجتماعی نیستند دسته‌ای از احکام، فلسفه نفسی دیگری دارند و انجام آن‌ها مقید به تأثیر در اصلاح محیط نیست؛ اما می‌توانند طریق و راه برای اصلاح محیط عام …

در حکم محارب بودن، ظاهراً درگیری عمومی لازم نیست؛ اما برای «محارب» درگیری عمومی لازم است، چرا که ناامنی اجتماعی را ایجاد می‌‌کند. بنابراین خود محارب، کسی است که یک إخافه‌‌ی عمومی داشته باشد. منظور از إخافه عمومی یعنی ایجاد ترس عمومی در مردم است. البته منطقه این ترس عمومی می‌‌تواند گسترده یا غیرگسترده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمود قیوم زاده، استاد تمام فقه و حقوق دانشگاه آزاد اسلامی به تبیین مفهوم محاربه و «افساد فی الارض» پرداخت و گفت: امام خمینی(ره) پایه‌‌گذار این جهت بودند و فقه‌‌الحکومه را به صحنه اجتماع آوردند و پیاده کردند؛ …

شبکه اجتهاد: چند دسته حقوق در اسلام داریم؛ حق اللّه و حق الناس. حق الناس هم دارای دو بعد است؛ حق الناس عمومی و خصوصی. در جرائم حق الناسی که حق خصوصی است، باید از طریق شاکی خصوصی برای ایفای حق اقدام کرد که بحثی در این مورد نیست. اما نسبت به جرایم حق اللّه و جرایم حق الناس عمومی از وظایف نظام اسلامی و دولت اسلامی است که این حق اللّه عمومی و حق الناس عمومی را استیفا کند؛ حتی اگر شاکی خصوصی وجود نداشته باشد. اسلام نسبت به بحث امنیت و آرامش در جامعه اهتمام ویژه‌‌ای دارد. به …

فتوای مشهور فقها همان فتوایی است که امام راحل اختیار کرده است؛ امام قائل شدند که نیازی به قتل و جرح در مجازات قتل نیست، همینکه «شهر سلاح» برای اخافه الناس کرد حاکم شرعی حق دارد حکم قتل او را بدهد، کما اینکه سایر مجازاتهای محارب هم برای او می‌تواند جاری شود و انتخاب نوع مجازات بنا به مصحلتی است که حاکم تشخیص می‌دهد. کسانی که مدعی راه امام هستند و وابسته به بیت امام می‌دانند چگونه کسانی را عَلَم می‌کنند که در مقابل این حکمی که قوه قضائیه صادر و اجرا کرده است موضع مخالف بگیرند، البته بعضی از …

حجت‌الاسلام باقرزاده، مجازات اعدام را ضمانت اجرای مؤثر حقوق بشر دانست و گفت: اگر مجازات جدی وجود نداشته باشد ضمانت اجرایی لازم وجود نخواهد داشت، وقتی در حقوق بشر قواعد حقوقی فقط به عنوان یک شعار دنبال شود و هیچگاه به این قواعد عمل نشود پس هیچ توجهی به ضمانت اجرای آن هم نمی‌شود. همچنین حجت‌الاسلام محمدی کرجی اظهار کرد: نسبت به مجازات‌هایی که در نظام‌های حقوقی وجود دارد شدیدترین مجازات برای اقدام علیه امنیت ملی در نظر گرفته شده است. در اسلام نیز محاربه یکی از مواردی است که مجازات سنگینی همانند، قتل، سلب، قطع دست و پا و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بسته پیشنهادی «سیر مطالعاتی بحث مُحارب و مُحاربه» در پنج بخش «چیستی، گستره‌شناسی و مصداق‌شناسی محارب و محاربه»، «نگاه تاریخی به حد محاربه»، «نسبت سنجی مفهومی و جرم‌شناختی بین “محاربه” با پدیده‌های بغی، افساد فی الارض، “نافرمانی و اخلال مدنی»، «مبانی و معیارهای محاربه» و «آیا استفاده از سلاح در تحقق محاربه، شرط شده است؟» با معرفی ۳۰ مقاله علمی از سوی حجت‌الاسلام محمدصادق ابوالحسنی گزارش شده است. بخش اول: چیستی، گستره‌شناسی و مصداق‌شناسی محارب و محاربه ۱. عنوان: محارب کیست؟ و محاربه چیست؟ (بحثى در شناخت موضوع حد محارب) منبع: مجله فقه اهل بیت (ع) لینک …

مناظره «محاربه در فقه و قانون» با حضور دکتر محسن برهانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و حجت‌الاسلام دکتر جلیل محبی عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس به همت بسیج دانشجویی دانشگاه، یکشنبه شب ۲۰ آذرماه در تالار آیت‌الله مهدوی کنی (ره) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر برهانی در ابتدای این نشست گفت: دوست داشتم در فضای آرامی خدمت دانشجویان باشم اما اکنون درگیر التهاب و بحرانی اجتماعی هستیم. وی خاطر نشان کرد: «نباید موضوعات را بر اساس‌ احساسات و گرایشات خاص فکری و سیاسی نگاه کرد ولو اینکه هزینه زیادی برای ما یا برای جایگاه اجتماعی داشته …

شبکه اجتهاد: عنصر معنوی جرائم عمدی از یک رکن اجباری و دو رکن اختیاری تشکیل شده است. تفاوت رکن اجباری با اختیاری آن است که قانونگذار نمی‌تواند در جرمی عمدی رکن اجباری را نادیده گرفته و شرط نکند لکن رکن اختیاری به دست شارع یا قانون‌گذار است و می‌تواند در جرمی از جرائم عمدی آن را قید کرده یا رها کند. رکن اجباری عنصر معنوی عبارت است از سوءنیت عام که از دو بخش قصد رفتار (فعل و ترک فعل) و علم به موضوع تشکیل می‌شود و اگر کسی متهم به ارتکاب جرم عمدی شود اما ثابت شود که سهواً‌ …

شبکه اجتهاد: بعد از صدور رای دادگاه مبنی بر محارب بودن آقای محسن شکاری و تایید آن از سوی دیوان عالی کشور و سپس اجرای حکم، چند روزی است که چند نفری از دانشگاهیان و برخی حوزویان زبان به انتقاد گشوده و این حکم را هم از نظر فقهی و هم از نظر قانونی مخدوش دانسته و آن را ظلم دستگاه قضا تلقی کرده‌اند. یکی اشکال به اصل شمول موضوع محارب برای فرد فوق الذکر کرده و دیگری در حکم اعدام برای آقای شکاری بر فرض پذیرش این‌که او محارب بوده، تشکیک نموده است. اولی گفته آقای شکاری محارب نبوده …

وقتی فقهای ما، آدم ربایی و آتش زدن منازل دیگران را مصداق افساد فی الارض دانسته‌‌اند چطور کسی که در شرایط آشوب و ناامنی کشور با به دست گرفتن سلاح و مسدود کردن خیابان و مجروح کردن نیروی انتظامی ایجاد رعب و وحشت می‌کند مصادق افساد فی الارض نیست؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر احمدعلی قانع، عضو هیأت علمی گروه فقه و مبانی حقوق دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام) طی مصاحبه‌ای به بیان نکاتی پیرامون حکم محاربه در فقه و منازعه در مصادیق آن پرداخت. حجت‌الاسلام قانع با تأکید بر دلالت واضح آیات و روایات بر مصادیق محاربه، …

شبکه اجتهاد: متاسفانه غلبه نگاه تجزیئی بر نگاه کلان در بین قشر زیادی از محققین حوزوی و دانشگاهی رایج است از قبیل آقای سروش محلاتی و دکتر برهانی و البته برخی از کسانی که پاسخ ایشان را داده‌اند نیز همینگونه‌اند. اضافه کنید به این مساله عدم عنایت به فقه فردی و فقه حکومتی که متوجه نیستند خداوند چه ابزارهایی در اختیار حاکمیت نظام اسلامی قرار داده است تا از آن طریق مبتنی بر کلیت فضا، مدیریت کلان را پیش ببرند. به این آیات عنایت کنید: إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِینَ یُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ یُقَتَّلُوا أَوْ یُصَلَّبُوا أَوْ …

شبکه اجتهاد: محاربه و افساد فی‌الارض مانند دیگر مباحث فقهی و حقوقی دارای چالش‌های نظری است. متن قرآن‌کریم، روایات واردشده ذیل روایت، ‌شأن نزول، برداشت فقها و دیگر عوامل موجب شده است مانند همه امور حقوقی بحث و قیل و قال درباره آن بسیار باشد. قرآن‌کریم در آیه ۳۳ سوره مبارکه مائده اینگونه حکم کرده است: «کیفر آنان که با خدا و پیامبرش می‌جنگند و در زمین به فساد و تباهی می‌کوشند، این است که کشته شوند یا به دارشان آویزند یا دست راست و پای چپشان بریده شود یا از وطن خود تبعیدشان کنند. این برای آنان رسوایی و …

اعدام محسن شکاری به عنوان فردی که چاقوکشی و ضرب و جرح انجام داده بود باعث شد برخی شبهه وارد کنند که حکم چنین فردی محاربه نیست، در پاسخ به این مسئله استاد فقه سیاسی دانشگاه امام صادق (ع) توضیحاتی داده است که در این مطلب می‌خوانید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر کاظمی، استاد فقه سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) در مطلبی به مسائل مربوط به حکم اعدام محارب پرداخته است. وی به شبهه‌ای در خصوص «محارب نبودن فردی که سلاح کشیده است» این چنین پاسخ می‌دهد: اولاً: فقها در مورد لاخافه الناس در تعریف محارب بحث کرده‌‌اند که قصد …

شبکه اجتهاد: «إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِینَ یُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَادًا أَن یُقَتَّلُوا أَوْ یُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم مِّنْ خِلَافٍ أَوْ یُنفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَٰلِکَ لَهُمْ خِزْیٌ فِی الدُّنْیَا وَلَهُمْ فِی الْآخِرَهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ»(مائده/۳۳) «مجاﺯﺍﺕ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺷﺮﻭﺭی ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﺳﻮﻟﺶ ﻣُﺤﺎﺭﺑﻪ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺧﺮﺍﺑﻜﺎﺭی‌ﻫﺎی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌ﺭﻳﺰی‌ﺷﺪﻩ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻫﻢ می‌‌ﺯﻧﻨﺪ، ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ: به ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺟﺮﻣﺸﺎﻥ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺣّﻢ، ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻜُﺸﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻُﻠّﺎﺑﻪ ﺑﻜِﺸﻨﺪ ﻳﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻬﺎ‌ﺭ‌ﺍﻧﮕﺸﺖ ﭘﺎی ﭼﭙﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﺷﺎﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪﺷﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ. ﺗﺎﺯﻩ، ﺍﻳﻦ‌ﻫﺎ ﺭﺳﻮﺍیی ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﻫﻢ ﻋﺬﺍبی بی‌ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ …

شبکه اجتهاد: آیا ما در فقه اسلامى عملى به‌عنوان جرم سیاسى داریم یا خیر؟ سؤالى است که باید به آن پاسخ داد. در حقوق اسلام شاید نتوان این عنوان خاص (جرم سیاسى) را پیدا کرد، کما اینکه در حقوق موضوعه هم این عنوان خاص در زمان‌هاى گذشته مطرح نبوده است، ولى مصداق آن مطرح بوده است. فقهاى شیعه، بغى را در «کتاب الجهاد» مورد بحث و بررسى قرار داده‌‏اند هر چند بعضى از فقها در یک کتاب مستقل در کنار مسائل مربوط به حدود و قصاص و دیات مسأله مزبور را مطرح کرده‌‏اند. محقق حلى در عبارتى کوتاه بغى را …

عضو مجلس خبرگان رهبری، فقه را عاری از گونه‌شناسی باغیان می‌داند و معتقد است: این بحث به‌صورت صریح در فقه بیان ‌نشده است که در اطلاق باغی و تمایز آن با عناوین دیگر، چه اموری مؤثر است اما می‌توان با توجه به شرایطی که برای اطلاق باغی بیان کردیم، یک تقسیم‌بندی را بر اساس ملاک‌های «بغات دارای سرکرده و عدم آن»، «دارای مکان مستقل و یا بدون مکان مستقل»، «دارای قدرت و یا بدون قدرت» و یا اینکه «شبهه‌ای اساسی آن‌ها را به شورش وا‌داشته است و یا بدون شبهه شورش می‌کنند» انجام دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نهمین نشست …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با نقد دیدگاه کسانی که معتقدند اضطرار مجوزی برای خارج شدن محارب از ذیل آیه محاربه است، بیان کرد: آنچه از آیات و روایات استنباط می‌شود این است که اضطرار به هیچ وجه مجوزی برای اعمال حربی و بغی نیست. همچنین هیچ روایتی نیست که گفته باشد اگر مضطر بودید، می‌توانید دست به قتل و غارت بزنید و ناامنی ایجاد کنید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین داوود مهدوی‌زادگان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در نشست «اعتراض مردمی و مسئله محارب»، که در محل این پژوهشگاه برگزار …

دستگاه فقه خوارجی، ‌دستگاه فقهی نو ظهوری مدتی است که حوزه فکری فقه شیعی رخنه کرده است. تاریخ ظهور و بروز آن به بعد تاسیس حکمرانی ولی فقیه در چهل سال اخیر باز می‌گردد. گمان می‌رود که مرحوم استاد مطهری زمزمه‌های رویش چنین فقهی را احساس کرده بود و برای همین این مساله برای ایشان بقدری مهم بوده است که لازم می‌دانست در این باره با امام خمینی گفتگو کند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود مهدوی‌زادگان، عضو هیات‌ علمی پژوهشگاه علوم‌ انسانی و مطالعات فرهنگی طی یادداشتی با عنوان «نقد دستگاه فقه خوارج» در نقدی تفصیلی به اظهارت حجت‌الاسلام …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتراض و اغتشاش پدیده‌ای است که ابعاد مختلفی از جامعه را درگیر می‌کند. این چالش به همراه خود مسائلی را در پی دارد که فقه باید نسبت به آن‌ها حکم شرعی مربوطه را بیان کند. در هفته گذشته حجه‌الاسلام احمد رهدار در دانشگاه باقرالعلوم(ع) به ارائه نظریه در این خصوص پرداخت، با توجه به مطالب وی، این مسئله را از چند جهت می‌توان پیگیری نمود. حاکم جامعه در مورد حاکمیت نکاتی وجود دارد:  آیا پیدایش این چالش منتسب به شخص یا نهاد خاصی است؟ گمانه‌زنی‌ها در این خصوص بسیار است برخی دولت را پشت این چالش می‌دانند …

شبکه اجتهاد: فقها به استناد روایاتی که در باب محاربه وارده شده است، یکی از شروط تحقق جرم محاربه را کشیدن سلاح می‌دانند و حقوقدانان نیز به پیروی از آنان در تعریف محاربه این عنصر را وارد کرده‌اند و قانون گذار جمهوری اسلامی ایران نیز آن را پذیرفته است. پرسش مهمی که در این خصوص قابل طرح است، موضوعیت یا طریقیت داشتن سلاح در محاربه و نوع سلاح است. پرواضح است که با پذیرش هر یک از دو رویکرد می‌بایست به آثار و تبعات آن پایند بود.