توجه داشته باشید که کارآمدی، فعلیت لولاالمانع است؛ مثلا اگر متفکری را زندانی کنند، دیگر کارآمد نیست؛ اما در این ناکارآمدی، او مقصر نیست. متاسفانه با تأسی به علوم مدرن در ایران و جداسازی نهادی بهنام دانشگاه و حوزه از یکدیگر، فاصله زیادی بین علوم انسانی و اسلامی افتاده است. در این جبر تاریخی، نمیتوانیم بگوییم علم فقه در حوزههای …
Read More »Tag Archives: علم فقه
جایگاه نظریه خانواده محوری در علم فقه
شبکه اجتهاد: مفهوم رویکرد خانواده محور (Family Focused) به عنوان یکی از مهمترین نظریات اجتماعی، اولین بار در دهه ۱۹۵۰ معرفی شد؛ با این معنا که نهاد خانواده نقش کنترل و مدیریت هر یک از افراد خانواده به ویژه افراد ناتوان را دارد. به تدریج، این اصطلاح مفهوم گستردهتری پیدا کرد. امروزه میتوان خانواده محوری را عبارت از یک نهاد …
Read More »فقه به مثابه اندیشهورزی و چارهاندیشی برای تمامی ساحات بشری
استاد سیداحمد حسینی خراسانی بر ماهیت فقه بهعنوان علم اندیشهورزی در جهت چارهاندیشی برای مسائل و نیازهای نظام و مردم تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیداحمد حسینی خراسانی، عضو فقهای شورای نگهبان در بازدید علمی از هیئت اندیشهورز اقتصاد حوزه علمیه خراسان، ضمن ابراز خرسندی از فعالیتهای صورتگرفته، به بیان ضرورت تشکیل و استمرار هیئتهای اندیشهورز در حوزههای …
Read More »توصیه به دخالت ندادن فلسفه در فقه منطقی نیست
استاد پردیس فارابی دانشگاه تهران با بیان اینکه توصیه به دخالت ندادن فلسفه در فقه منطقی نیست، گفت: تمام دانشهایی که در علم اصول دخالت دارند با واسطه در فقه نیز دخالت دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، مطلبی در شبکههای اجتماعی نشر یافته است که دیدگاه فقیهی را در باب تأثیر فلسفه در فقه منعکس میکند که «فلسفه برای فهم …
Read More »الگوی بومی پایش علم فقه طراحی شد
سرپرست دبیری میز کار تخصصی توانمندسازی و توسعه علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم از طراحی الگوی بومی پایش علم فقه در قطبهای فکری و فرهنگی این دفتر خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدرضی آصف آگاه (اشکوری) در گفتوگویی اظهار داشت: یکی از کارهای مهمی که میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی انجام داده، پروژه …
Read More »چرا این همه به «فقه» حمله میشود؟/ هادی سروش
شبکه اجتهاد: بیمهریها به فقه محدود به این روزها نیست؛ هزار سال پیش غزالی گفت: فقه از علوم معنوی و اُخروی نیست و یک دانش دنیوی است. و امروز آمدهاند و میگویند؛ «فقه نه تنها از علوم اخروی نیست بلکه از علوم دنیوی هم نیست چون اساسا بیفائده است»! و گفتند؛ «فقه با تکنولوژی و ساختار زندگی فردی و اجتماعی …
Read More »بازخوانی نظرات آیتالله خامنهای در زمینه علم فقه
جامعیت ادیان از مباحث مهم و اصیل فلسفهی دین و کلام جدید است و در مورد ادیان مختلف مطرح گردیده است، در این میان دین مبین اسلام هم از این بحث مستثنی نبوده و از قدیمالایام و به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تلاش برای پیاده کردن اسلام در زندگی اجتماعی بحثی رایج بوده است. در گستره علوم …
Read More »آینده ایران در افق تحولات روش شناختی فقه
اگر حوزه علمیه مقدسه قم که امید شیعه و انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است مدیریتی روش مند و عالمانه را به انجام برساند و گذشته پر از تحولات متنوع و منتشر را در یک تحلیل دقیق، شناسایی کند و یک برنامه ریزی مناسب و هدفمند بر اساس این اطلاعات داشته باشد میتواند مشکلات جامعه را حل کند و برای …
Read More »فقه را مطابق با اصول اجتماعی اسلام بازتعریف کنیم
عضو مجلس خبرگان رهبری در در کنفرانس علمی الحاد معاصر گفت: ما باید فقه را حاوی و حامل ابعاد سازنده اجتماعی و مطابق با اصول اجتماعی اسلام بازتعریف کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی در کنفرانس علمی الحاد معاصر در جامعه اهل البیت (ع) در قم خاطرنشان کرد: الحاد معاصر با استناد به کارکردهای برخی از اتباع …
Read More »نواندیشی دینی باید از «فقه» آغاز و در چارچوب آن شکل بگیرد/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: دکتر حسن انصاری پژوهشگر حوزه علم کلام و فلسفه اسلامی در انستیتوی مطالعات اسلامی برلین و مدرس اصول فقه و تاریخ علم کلام در این دانشگاه است. این عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات عالی پرینستون آمریکا در یادداشتی در خصوص نواندیشی دینی آورده است: نکته نخست: در اینکه نواندیشی دینی در مآل قصد خدمت به دین و تفکر …
Read More »معرفتشناسی علم فقه؛ آیا اصلاً فقه عصری معنا دارد یا پارادوکسیکال است؟
شیوههای زیستن در انحصار زیست مدرن نیست. بنابراین همچنان میتوان به سراغ فقه رفت و پیشنهاد پیامبر را کشف کنیم و براساس آن زندگی کنیم. پس من به دنبال فقهشناسی و معرفتشناسی فقه، بهمثابه یک دانش و معرفت؛ نه بهمثابه یک پدیده روانشناختی یا پدیده اجتماعی یا نهاد اجتماعی و… هستم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «چهارمین کارگاه آموزشی و پژوهشی …
Read More »بازخوانی فقه برای زندگی در دنیای مدرن
فیرحی از میان مشربهای فقهی، فلسفی، اخلاقی و کلامی متوجه فقه است و با نگاهی همدلانه و درونفقهی پروژه خود را دنبال میکند. او در مورد دلایل مواجهه علمی خود با مسائل از درون فقه، دو دلیل سلبی و ایجابی را برمیشمارد: «دلیل ایجابی این است که اساسا این فقه بود که جامعه را اداره میکرد و وقتی از حقوق …
Read More »نگاهی به جایگاه فقه در شرایط امروز
فقه در یک رویکرد حداکثری دانشی توصیفی، تبیینی و تجویزی است که در حوزه بینشها، ارزشها و رفتارهای انسان و جامعه گزارههایی را از منابع دینی، با بهرهگیری از روششناسی اجتهاد استخراج میکند و با این رویکرد میتوان آن را دستگاهی برای پاسخگویی به سؤالات ناظر به حوزه حکمت عملی دانست. شبکه اجتهاد: برخی شاید بگویند که فقه در این …
Read More »ساحتهای فقه؛ از کشف قوانین تا طراحی الگوهای فرهنگی و زیستی
در کنار اینکه رسالت فقه، کشف قانون است، یک رسالت دیگری به نام طراحی الگوهای فرهنگی و زیستی وجود دارد؛ این رسالت را با توجه به تحولات جامعه و پیچیده شدن جوامع و نیازهایی که پیش آمده برای فقه قائل هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «کارآمدی فقه در عرصههای مختلف» با حضور حجتالاسلام علی الهی خراسانی، محقق و پژوهشگر …
Read More »«فقه» و مهندسی حیات بشری
«فقه مطلوب و بالنده» میبایست هسته مرکزی «منظومه معرفت بشری» را مستند به کتاب و سنت ارائه دهد و در گام بعد، این معرفتهای دینی در لایه «علوم و دانشها» امتداد یابد و در حلقه سوم نیز به «مدلها و برنامههای اجرایی» در صحنه مدیریت اجتماعی فراوری شوند. شبکه اجتهاد: «ملاک و معیار علم»، محور گفتگوهای دانش «معرفت شناسی» است. …
Read More »انتظار جامعه امروز از «علم فقه»
مشخصه فقه منفعل آن است که منتظر میماند تا افراد دیگری تمدنسازی کنند و بعد بیایند و مسأله شرعیاش را بپرسند. بگویند ما میخواهیم در عرصه بانک، سیاست، اقتصاد، تحزب، زادوولد و…، به فلان طرح و نسخه وارداتی عمل کنیم؛ آیا جایز است یا خیر؟ شبکه اجتهاد: سخن در این موجز، از ضرورت تحول و توسعه در «علم فقه» است. …
Read More »