استاد حوزه علمیه خراسان ضمن تبیین نسبت فقه حکومتی با فقه سیاسی و بیان قلمروی سیاست؛ «تبار فقه حکومتی» را بهلحاظ جنس، اصل و ذاتیات؛ در پنج محور «وحیانی، نقلی، کلامی، فلسفی و عرفانی» برشمرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشستها علمی مرکز تحقیقات اسلامی وابسته به آیتالله اشرفی شاهرودی، نشست علمی «تبارشناسی فقه حکومتی» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر نوایی، استاد حوزه علمیه مشهد برگزار شد. این محقق و نویسنده توانا که بیش از ۱۰ کتاب و ۸۰ مقاله در زمینه فقه حکومتی دارد، پس از بیان دو رویکرد در تبارشناسی به تبیین «نسبت فقه حکومتی با …
توضیحات بیشتر »لزوم تخصصگرایی، تجزّی در اجتهاد و ایجاد رشتههای تخصصی در حوزه علمیه/ علیاکبر نوایی
شبکه اجتهاد: حوزه علمیه یک جریان پاک و نشأت گرفته و بالیده از روح آموزههای اسلامی است که بر این اساس یک رسالت بسیار مهم و سنگین و پیامبرانه دارد؛ رسالت حوزه علمیه این است که شریعت را بیان و لایههای پنهان آن را استخراج کند، فهم عمیقی از معارف دینی به دست آورد و برای پاسخ به نیازهای روز مکلّفان جامعه، پاسخ به نیازهای درونی خود، حکومت و جهان، پیش برود و اجتهاد کند. پس فلسفه شکلگیری حوزههای علمیه، اجتهاد، با رویکردهای مختلف و متنوع آن است. ضرورت تخصصگرایی در مسائل دینی دو نکته خیلی ضرورت دارد؛ یکی تخصصی …
توضیحات بیشتر »آیا نظام اسلامی میتواند مردم را الزام به واکسن زدن کند؟
حجتاسلام نوایی با بیان اینکه برای دفاع از حق عمومی و سلامت جامعه، فقه اسلامی به حکومت اسلامی اجازه داده که افراد را ملزم به واکسن زدن کند، گفت: احکام تابع مصالح و مفاسدند؛ اگر در حکمی مصلحت ملزمه باشد، چه در تحریم و چه در تحلیل آن، حاکم اسلامی و صاحب ولایت میتواند به آن اقدام کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر نوایی در پاسخ به این سوال که «آیا نظام حکومتی میتواند مردم را الزام و اجبار به واکسن زدن کند یا خیر؟»، گفت: ممکن است افرادی در جامعه وجود داشته باشند که به مصلحت خودشان …
توضیحات بیشتر »فقه و اجتهاد حکومتی
کتاب «فقه و اجتهاد حکومتی» در سه بخش تدوین یافته است. بخش اول با عنوان «نگاه کلی به دیدگاه عالمان شیعی در لزوم تشکیل حکومت اسلامی» و «مفهوم شناسی فقه حکومتی» در سه فصل ارائه گردیده است. بخش دوم با عنوان «فقه سیاسی و حکومتی»، «چشم انداز»، «راهبردها و آرمانهای آن» بررسی شده است. بخش سوم به «اجتهاد در حکومت اسلامی» و «نگرش سیستمی به دین» میپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقه اسلامی با استعداد پایان ناپذیر و تکامل یاب خویش، ناظر به اداره جامعه و حکومت است، و از توانمندی لازم جهت اداره نظام اجتماعی برخوردار است. حکومت، در …
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی، فقه آیندهنگر و دورانساز است/ چالشهای موجود به لحاظ تئوریک در برابر فقه الحکومه
حجتالاسلام نوایی با اشاره به نقش فقه حکومتی در ادامه جریان و روند تاریخی حکومت اسلامی، اظهار کرد: فقه حکومتی در مقام اجرای حکومت باید به آینده بیندیشد و لذا فقه حکومتی فقه آیندهنگر است، آیندهساز است، دورانساز است، آینده را میسازد، آینده را تنظیم میکند؛ زیرا که فقیه عادل در دوره غیبت وارث انبیاست که علمش را از نبی یا از جانشین نبی گرفته است کسی که فهم او زیاد است، روشنبین است که از این دو در نزد اصحاب به قوه قدسیه تعبیر میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت دهه فجر سلسله نشستهای علمی با عنوان مبانی …
توضیحات بیشتر »اجتهاد روشمند یکی از دغدغههای رهبر انقلاب است/ لزوم توجه به روششناسی در کوتاه کردن فرایندهای استنباطی
مسئول مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان با تأکید بر این موضوع که نظامات دموکراسی تفاوت جوهری با نظام سیاسی اسلامی دارند، گفت: فقهای حکومت نگر با اجتهاد پاسخگو باید از برداشتهای شخصی خارج شوند و اجتهاد روشمند که یکی از دغدغههای مقام معظم رهبری است را، تدوین کنند. همچنین معاون آموزش حوزه علمیه خراسان، بیان کرد: وجود استعدادهای برتر در حوزه، باید زمینهای باشد تا فرایند استنباطهای فقهی و اصولی را کوتاهتر کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر نوایی به عنوان نخستین سخنران در اجلاسیه سالانه نخبگان و استعدادهای برتر این حوزه، ضمن تبریک ایام …
توضیحات بیشتر »از «فقه و اجتهاد حکومتی» تا «منشور حکمرانی در حکومت اسلامی»
کتاب «فقه و اجتهاد حکومتی» نوشته علیاکبر نوایی و کتاب «منشور حکمرانی در حکومت اسلامی مطابق با سیره امام علی علیهالسلام» اثر سیدهاشم بطحائی گلپایگانی (ره) بهتازگی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «فقه و اجتهاد حکومتی» نوشته حجتالاسلام والمسلمین علی اکبر نوایی، استاد حوزه علمیه مشهد و مسئول مرکز نخبگان و استعدادهای برتر این حوزه است که در سه بخش تدوین یافته است. بخش اول با عنوان «نگاه کلی به دیدگاه عالمان شیعی در لزوم تشکیل حکومت اسلامی» و «مفهوم شناسی فقه حکومتی» در سه فصل ارائه گردیده است. بخش دوم با عنوان «فقه سیاسی و حکومتی»، …
توضیحات بیشتر »اجرای طرح «میز مطالعات فقه جواهری» در حوزه علمیه خراسان
مسئول مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان، با تاکید بر لزوم شناخت نحوه و سبک آموزش حوزوی گفت: در این راستا به زودی طرح «میز مطالعات فقه جواهری» در حوزه علمیه خراسان اجرایی میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر نوایی، مسئول مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان، درباره طرح میز مطالعات فقه جواهری به خبرگزاری حوزه گفت: مرکز نخبگان و استعدادهای برتر در راستای کارهای مربوطه طرحهای فراوانی در حال اجرا و در دست اقدام دارد که یکی از این طرحها میز مطالعات فقه جواهری است. وی با تاکید بر اینکه فقه جواهری، فقهی …
توضیحات بیشتر »نوایی: فقه حکومتی زمینه را برای اهداف بیانیه گام دوم مهیا میکند/ شبیری: فقها با در نظر گرفتن عنصر حکومت اسلامی، در فرآیند استنباط تجدید نظر کنند/ مقدسی: دینی کردن جامعه؛ رسالت بزرگ فقه حکومتی است
نشست علمی «جایگاه فقه حکومتی در تحقق گام دوم انقلاب اسلامی» با حضور و سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیاکبر نوایی، مسئول امور نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید حسن وحدتی شبیری، رئیس دانشگاه علوم رضوی و سرکار خانم صدیقه مقدسی، مدیر مدرسه علمیه اسلامشناسی حضرت زهرا(س) در مجتمع آفتاب ولایت مشهد برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیاکبر نوایی در این نشست به نقش فقه حکومتی در تحقق اهداف بیانیه گام دوم انقلاب پرداخت و اظهار داشت: مقصود ما از فقه حکومتی این نیست که تنها پژوهشهایی در حوزه عملیه صورت گیرد. …
توضیحات بیشتر »ساز و کار فقه، ساز و کار رونق تولید است/ حوزه باید گفتمان فقهی رونق تولید را به مدارس و مساجد بکشاند
ساز و کار فقه ساز و کار رونق تولید است. رونق تولید به این معنا که محصولات تولیدی در جامعه رونق پیدا کند و نیازها از طریق کالای داخلی برطرف شود که این رونق در گرو حمایت از تولید داخلی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: مقام معظم رهبری از سال ۱۳۸۷ بر اساس اولویت ها و ضرورت جامعه اقدام به نامگذاری هر سالی تحت عنوان خاص کرده اند و از سال ۱۳۹۰ به بعد مهمترین جهت نامگذاری سالها دارای بعد اقتصادی بوده است. نقطهنظر ایشان در هر سال اولویتدادن و توجه به ضرورتهای خاصی بوده که با تحقق آن نامگذاری، شرایط …
توضیحات بیشتر »فقهی به غیر از «فقه نظامات» وجود ندارد/ فقه فردی، در حقیقت «قرائت» فردی از فقه نظام است
تعبیر من راجع به فقه اسلامی این است که فقه موجود ما با همه موجودیت و کلیت خودش، در حقیقت فقه نظام است و قابلتقسیم به فقه فردی و فقه حکومتی نیست. همین فقه موجود، فقه نظام است؛ اما قرائتهای آن، فردی است. از این قرائتهای فردی تعبیر به فقه فردی میشود که یک تعبیر مسامحی است و الا معنا ندارد که فقه موجود را فقه فردی بنامیم؛ چون فقه در همه لایههای خودش ناظر به سیستم و حکومت و نظام است. اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز پنجمین دهه انقلاب اسلامی و بیانیه اخیر رهبری تحت عنوان «گام دوم»، نقشآفرینی فقه …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی اصول سیاست خارجی اسلام در سوره ممتحنه
این پژوهش تاکنون انجام نشده است لذا ضرورت داشت تا اصول و معیارهای سیاست خارجی براساس فقه اسلامی و یک نواختی قوانین و احکام آن از نگاه سوره ممتحنه و نظر علمای دین و با توجه به نیاز امروز دول اسلامی، مورد بررسی قرار گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایان نامه سطح سه، حجتالاسلام سیدحسنهاشمی نسب با موضوع «بررسی فقهی اصول سیاست خارجی اسلام در سوره ممتحنه» با حضور و ارزیابی حجتالاسلام والمسلمین دکتر علی اکبر نوایی، سه شنبه، ۳۰ بهمن ماه در اتاق جلسات مرکز مدیریت، برگزار شد. حجتالاسلام نوایی با اشاره به عنوان کاربردی این پایان …
توضیحات بیشتر »با گذشت چهل سال، هنوز اسناد پشتیبان قانون اساسی تدوین نشده است/ اصل ولایت فقیه نیز به صورت کامل تبیین فقهی نشده است/ تولیدات علمی حوزهها، تأثیری در نهادهای نظام نداشته است
اشکالی که بر این چهل سال میتوانیم وارد کنیم این است که تولیدات علمی حوزه در عرصههای فقه نظام که در سالهای اخیر شروعشده است اولاً دیر شروعشده و ثانیاً فراگیر نیست و ثالثاً به تدوین نظام کلی منتهی نشده است و در مقام فعلیت، خروجی اندکی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: تولیدات علمی حوزه های علمیه و نقش آنها در راهبری علمی حکومت اسلامی، موضوعی است که در سالهای اخیر به محل بحث و گفتگوی موافقان و مخالفان تبدیل شده است؛ یکبار به بهانه بودجه دولتی حوزههای علمیه و بار دیگر، به بهانهای دیگر. در این میان، برخی تولیدات علمی …
توضیحات بیشتر »کسی که میگوید روحانیون در سیاست نباشند، چرا برای پزشکان یا قومیتها، این مسأله را مطرح نمیکند؟!/ تشکیل حزب توسط روحانیون، خطا است
مسئول مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان گفت: اینکه بگوییم روحانی در مناصب سیاسی نباید حضور داشته باشد مانند این است که بگوییم پزشکان و یا یکی از قومیتها در مناصب سیاسی حضور نداشته باشند به ویژه روحانیون بنا به اینکه تکلیف سنگینی را در حوزه دین بر عهده دارند. اختصاصی شبکه اجتهاد: «اینطور نیست که آدم خوب کسی باشد که در کناری نشسته باشد و تسبیحی دست بگیرد و در مسجد ذکر بگوید. اگر انسان خوب اینگونه بود حضرت رسول صلیالله علیه و آله و سلم و حضرت امیرالمؤمنین (علیهالسلام) هم این کار را میکردند. ما ندیدیم …
توضیحات بیشتر »از چالش نظام سازی و کرامت انسانی تا فقه و توسعههای سیاسی و اجتماعی
آیا آنچه در ادله ولایتفقیه مطرح میشود، به معنای ولایت حکومت کلی و جهانی است یا اینکه صرفاً در مقابل حکومتهای ظالم باید بدان رجوع کرد؟ حال اگر منظور از روایات تشکیل دولت است، نظام تشکیل دولت چگونه است؟ آیا همانطور که در نظام فردی میباید بهیقین رسید تا عملی را انجام داد، در نظام اجتماعی نیز کارساز است؟ یا اینکه در نظام جمعی بایستی تصمیمگیری جمعی را که در دنیای جدید موردپذیرش است، مدنظر قرارداد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آخرین روز نوبت اول طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی با عنوان «مشق اجتهاد» در مدرسه علمیه سعادت مشهد، …
توضیحات بیشتر »میزگرد «چالشهای فقه در دنیای معاصر» با حضور ایازی، قاضیزاده و نوایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: ششمین روز از کارگاههای فقهپژوهی «مشقاجتهاد»، که با حضور طلاب استعداد برتر و نخبه حوزه علمیه خراسان در دو مدرسه سعادت و آیتالله خویی(ره) برگزار شد، با میزگرد علمی پرهیجان به پایان رسید. در این میزگرد علمی حججاسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی، کاظم قاضیزاده و علیاکبر نوایی به بیان چالشهای فقه در دنیای معاصر از منظر خود پرداختند و نگاهی جدید برای پژوهش را فراروی طلاب این کارگاهها قرار دادند. در پایان این جلسه طلاب حاضر در دوره مشق اجتهاد به همراه اساتید و مسئولین دوره عکس یادگاری گرفتند.
توضیحات بیشتر »راه اندازی «کانون نخبگانی فقاهت و اجتهاد» در حوزه علمیه مشهد
کانون نخبگانی فقاهت و اجتهاد در سطح مستعدان برتر به همت مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان در مدرسه علمیه آیتالله خوئی(ره) راه اندازی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر نوایی در مراسم افتتاحیه کانون فقاهت و اجتهاد در محل مدرسه علمیه آیتالله خوئی(ره) گفت: امروز از برخی کارهایی که توسط بزرگان دین انجام و به کتاب تبدیل شده است، فاصله گرفتهایم و نوعی انفصال حس میشود. وی با بیان اینکه باید قطعات تاریخی و دورههای اوج علمی با توجه به شئونات مختلف و نیازهای اجتماع شاکله شناسی شود، ابراز کرد: اگر همانند این دورههای …
توضیحات بیشتر »هویت و ساختار فقه، سیاسی است
تفکیکی بین فقه مصطلح و فقههای فردی و سیاسی نمیبینیم و اگر سیاست را به معنای علم مدیریت جامعه، علم اداره مجتمع انسانی، تدبیر جامعه، شیوه حکمرانی و چگونگی بهره وری از قدرت بدانیم، فقه ما ناظر به همان مطلب میباشد و با همین نگاه، فقه ما سیاسی است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «فقه حکومتی» با تبیین قلمرو سیاست و محورهای آن با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین علی اکبر نوایی در مدرسه علمیه جعفریه مشهد برگزار شد. معاون فرهنگی اجتماعی حوزه علمیه خراسان در این نشست، تفاوت جوهری و ساختاری بین فقه سیاسی و حکومتی را بیان کرد و سپس …
توضیحات بیشتر »استخراج ۷۵ مصداق حقوق شهروندی بر مبنای فقه شیعه
در این پژوهش سعی شده است قواعد فقهی لازم را جهت اثبات حقوق شهروندی و مصادیق آن در فقه شیعه جمع آوری و استخراج شود؛ و با ذکر تک تک مصادیق ارتباط آن با منابع و قواعد فقهی تبیین گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلسه دفاعیه پایان نامه سطح ۳ حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی جایگاه حقوق شهروندی در فقه شیعه» توسط حجتالاسلام علی برجی تدوین و با حضور اساتید داور، راهنما و مشاور در سالن جلسات مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد. حجتالاسلام برجی در ابتدای جلسه با بیان اینکه دین مبین اسلام جامع و کامل است …
توضیحات بیشتر »اثبات حکومت دینی از راه تحلیل گزارههای شریعت
معاون فرهنگی اجتماعی حوزه علمیه خراسان گفت: گزارههای شریعت کمال ذاتی دارند و چیزی از زندگی فردی و اجتماعی بشر نیست که در این گزارهها مورد غفلت واقع شده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی اکبر نوائی، در کرسی نظریه پردازی که امروز پنجشنبه ۲۱ بهمن در مدرسه علمیه عالی نواب مشهد برگزار شد، با اشاره به آیه «وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِینْفِرُوا کَافَّهً فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِنْهُمْ طَائِفَهٌ لِیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِینْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیهِمْ لَعَلَّهُمْ یحْذَرُونَ» (توبه/ ۱۲۲)، محور اصلی نظریه خود را اثبات حکومت اسلامی از طریق گزارههای شریعت معرفی کرد و گفت: …
توضیحات بیشتر »معرفی پایاننامه: موضوعشناسی اکراه و اضطرار و تأثیر آن در رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق
موضوعشناسی اکراه و اضطرار و تأثیر آن در رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق
توضیحات بیشتر »