کتاب «نظام حقوقی ایران در ترازوی فقه» رصد فقهی نظام حقوقی جمهوری اسلای ایران است که بهتازگی از سوی انتشارات مؤسسه پژوهشی فقه نظام با همکاری موسسه پژوهشی فتوح اندیشه روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در معرفی اثر حاضر آمده است: مطلوب یک نظام مبتنی بر فقه این است که فقه در همه عرصههای اداره جامعه، …
Read More »Tag Archives: نظام حقوقی
آیا فقه باید خودش را با مسائل روز تطبیق دهد؟
برخی گزارهها و قواعد بنیادین هم در حقوق وجود دارند که در فقه نیز موجودند اما برخی گزارهها همانند آزادی بیان و آزادی مطبوعات نیز وجود دارند که در فقه، دقیقا با این عنوان موجود نیستند. بنابراین باید سوالی در مقابل فقه قرار دهیم که آیا نهاد آزادی بیان یا آزادی مطبوعات را قبول دارد یا خیر؟ در این زمینه …
Read More »انتشار دو کتاب جدید در حوزه «قضا»
کتاب «مسئولیت مدنی داور؛ ابزار نظارت و کنترل قضایی» و کتاب «قضات غیرحرفهای در نظامهای حقوقی» از سوی پژوهشگاه قوه قضاییه منتشر و وارد کتابفروشیها شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، امروزه در انعقاد قراردادها و معاملات یکی از موضوعاتی که همواره مورد تأکید حقوقدانان و مسئولان قضایی به منظور کاهش پروندههای وارده به دستگاه قضایی و حل و فصل آسانتر …
Read More »نقش پیشینی و پسینی فقه در نظام حقوقی ایران
با توجه به رابطهای که بین احکام فقهی و نظامهای حقوقی معاصر میتواند برقرار شود در مجموع میتوان سه مدل ارتباطی ادغام، تعامل و استقلال را تبیین نمود. این تقسیم بندی مبیّن میزان و نحوه بهرهگیری نظام حقوقی از احکام فقه اسلامی و به عبارتی نقش نظارتی مقررات فقهی بر فرایند قانونگذاری است؛ البته عنصر اجتهاد نیز تنها میتواند در …
Read More »تحول جایگاه جرم سیاسی در نظام حقوقی ایران بعد از انقلاب اسلامی
تقنین برای تفکیک جرم سیاسی از جرم عادی دو شیوه مرسوم است: یکی احصای مصادیق جرم سیاسی و دوم ارائه ضابطه که هریک مزایای و معایبی دارند اما در مجموع مزایای روش دوم به جهت ثبات و دوام قانون و فراگیری، بیشتر است و در ارائه ضابطه نیز سه نظریه مهم وجود دارد: نظریه ذهنی که به صرف انگیزه اتکا …
Read More »اگر نظام حقوقی اسلامی را کشف نکنیم، قوانین به هرج ومرج حقوقی دچار میشوند/ تحولات پنچگانه حوزههای علمیه در ارتباط با قانونگذاری
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت کشف و ارائه نظام حقوقی اسلام گفت: اگر ما نظام حقوقی اسلامی را کشف نکنیم قوانین ما در معرض ابتلاء به “هرج و مرج محتوایی – حقوقی” قرار خواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی در جمع پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، گفت: برای اجرایی کردن …
Read More »نظارت فقهی پیشینی؛ روشی ابداعی در نظام حقوقی ایران
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ضمن بحث از مطالعه تطبیقی نقش فقه در نظامهای حقوقی گفت: نظام حقوقی ایران برخلاف بسیاری از نظامهای حقوقی کشورهای اسلامی یک شیوه خاصی را در نظارت پیشینی فقه بر فرآیند قانونی در نظر گرفته است؛ میتوان گفت که این شیوه در هیچ یک از کشورهای اسلامی به این شکل نیست. …
Read More »توسعه مطالعات تطبیقی، تحولی شگرف در نظام حقوقی ایران/ انقلاب اسلامی، نظام حقوقی اسلام را احیا کرد
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یکی از مهمترین تحولات نظام حقوقی ایران پس از انقلاب را در پیشرفت در زمینه حقوق بشر دانست و گفت: پس از انقلاب اسلامی ادبیات حقوق بشری ما شکل نظری خوبی پیدا کرد به طوری که میتوان گفت امروزه یکی از نظامهایی که در حوزه حقوق بشر حرف برای گفتن دارد، نظام …
Read More »مىتوان مقررات ارفاق آمیزی در حوزه جرم سیاسی از منابع و سیره معصومان(ع) استخراج کرد
دکتر غلامرضا پیوندی، در تبیین مبانی و جایگاه جرم سیاسی در فقه امامیه گفت: در فقه اسلامی نیز نزدیکترین عنوان به جرم سیاسی که در حقوق مدرن مطرح شده جرم بغی است. البته از نظر تعریف بین جرم بغی و جرم سیاسی حقوق دوران مدرن تفاوتها و شباهتهایی دارد. اما در این که مصداقی از جرم سیاسی به مفهوم امروزی …
Read More »نگاه «یوزف شاخت» به ریشههای قوانین حقوقی اسلام/ محمد صادقیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: شاخت در معرفی خصوصیات فقه اسلامی عنوان میدارد که از بارزترین خصیصه این علم، عدم یکنواختی آن است که در مقایسه با فقه یهود به خوبی قابل تشخیص است. فقه یهود با وجود آنکه بین دو بخش فقه دارای حاکمیت واحد مستقل و فقه سرزمین متفرق تفاوتهایی دارد اما از یکدستی بیشتری نسبت به فقه اسلامی برخوردار …
Read More »در نظام حقوقی اسلام، غیرمسلمانان چه جایگاهی دارند؟/ ضمانتهای اجرایی حقوق بشر اسلامی
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: اعتقاد به اسلام و مسلمان شدن در حقوق بشر تاثیری ندارد. چون همه افراد از حقوق کفی برخوردارند. اما در برخورداری از حقوق اسلام تاثیر دارد. حقوق اسلامی شامل حال کسانی میشود که مسلمان باشند. افرادی که مسلمان نیستند حق ندارند توقع داشته باشند از حقوق اسلامی برخوردار شوند. مسلمان شدن مزایایی را …
Read More »عوامل توجیهگر قانون را نباید با مقاصد خلط کرد/ دکترینهای حقوقی میتواند متأثر از دکترینهای فقهی باشد
عضو هیأت امنای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اینکه در نظریههای حقوقی، دکترین را به عنوان منبع استنباط قوانین در نظر میگیرند، گفت: در حقوق ما نیز بر اساس اصل ۱۶۷ قانون اساسی آراء فقهی را معتبر میدانند؛ بنابراین دکترینهای حقوقی ما میتواند متأثر از دکترینهای فقهی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمود حکمتنیا عضو هیأت …
Read More »صیانت از حریم خصوصی در نظام حقوقی ایران/ سید محمدمهدی غمامی
شبکه اجتهاد: حریم خصوصی، حق افراد بر خلوت آنهاست که هیچکس حق ورود و افشای آن را ندارد و حتی در مواردی هم خود فرد نمیتواند آن را افشا یا اجازه افشا و ورود دیگران از هر قسمی که باشد اعم از دولتی و غیردولتی را بدهد؛ در نتیجه هر نوع قرارداد یا فرم قبول اجباری نیز فاقد وجاهت قانونی …
Read More »استنباط حکم شرعی در پارادایم فقه حکومتی، ابزاری برای بسط عدالت است/ نتوانستهایم در تدوین نظام حقوقی از ظرفیت فقه استفاده کنیم
حجتالاسلام دکتر واعظی با اشاره به تغییر پارادایم نگاه فقهی از فقه فردی به فقه حکومتی پس از انقلاب اسلامی گفت: در پارادایم فقه فردی، استنباط حکم شرعی برای فقیه اهمیت دارد اما در پارادایم فقه حکومتی، احکام ابزار و وسیلهای برای بسط عدالت است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «ظرفیتهای فلسفه حقوق جهت اصلاحات بنیادین در نظام حقوقی» …
Read More »ظرفیتشناسی و تدوین مواد فقهی در چارچوبهای نظامحقوقی
استاد دانشگاه شهید بهشتی ضمن تأکید بر تجددی نظری در طرحهای فقهی تصریح کرد: اگر بتوانیم مواد فقهی را در چارچوبهای نظام مدون امروز قرار دهیم، نظام حقوقی اسلامی در کنار نظامات حقوقی دیگر تبلور بیشتری خواهد داشت.
Read More »چگونه قانون مدنی ایران بر اساس فقه امامیه تدوین شد؟
قانون مدنی ایران جزو نادر قوانین مدنی کشورهای اسلامی است که مستقیماً بر مبانی حقوق اسلامی استوار شده و تنها قانون مدنی است که در آن قواعد فقه امامیه رعایت گردیده است و تدوین کنندگان آن از چنان صلاحیتی برخوردار بودند که به خوبی موفق شدند از مبانی مستحکم فقه امامیه در قالب نوین و منطبق با اسلوب پیشرفته تدوین …
Read More »