شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
در آستانه سیزدهیمن انتخابات ریاست جمهوری، پرونده ویژه «فقه انتخابات» با آثار و گفتارهایی از صاحب‌نظران و اساتید برجسته حوزه و دانشگاه در پنج بخش (یادداشت، گفتگو، گزارش، رهنمود، پنجره) از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد.
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه انتخابات، ابعاد، زوایا و مسائل مختلفی دارد که بررسی و پاسخ به این مسائل، علاوه بر حل پاره‌ای از شبهات، باب جدیدی در فقه شیعه باز می‌کند تا آیندگان بتوانند از آن بهره‌برداری کرده و بر غنای آن بیفزایند.
یکی از اساسی‌ترین مباحث، جایگاه انتخابات در فقه سیاسی است. این امر هم در نظام‌های مبتنی بر ولایت فقیه و هم در نظام‌های مبتنی بر غیرولایت فقیه قابل طرح است. «اجتهاد» بررسی می‌کند اگر فقیه، ولایت مطلقه دارد، پس جایگاه انتخابات و رأی مردم، در چنین نظام حاکمیتی کجاست؟ و نیز در این پرونده به مسائلی چون: «مبادی فقه انتخابات»، «دسته‌بندی مبانی فقهی انتخابات»، «وظایف حاکمیت، مردم و فعالان سیاسی در حفظ و صیانت از «مردم‌سالاری دینی»» و «استفتائات انتخاباتی» پرداخته شده است.
همچنین، در عرصه انتخابات، کاندیداهای انتخاباتی برای جلب رأی مردم، شعارها و وعده‌هایی را به مردم می‌دهند. برخی از این وعده‌ها، گاه شعار صرف بوده و گاه حصولش منوط به بقیه ارگان‌هاست و به فرد منتخب ارتباطی پیدا نمی‌کند. برخی وعده‌ها نیز داده می‌شوند، اما بعد به آن‌ها وفا نمی‌شود. از طرفی، بسیاری از فقها، عمل به وعده را مستحب می‌دانند، نه واجب. با توجه به این فتاوا، الزام فقهی برای مجازات کاندیداها در عمل نکردن به وعده‌های انتخاباتی‌شان نیز قابل طرح‌ریزی نیست!
«اجتهاد» در پرونده «فقه انتخابات» به «بررسی فقهی و ضمانت اجرایی مقابله با وعده‌های دروغین انتخاباتی»، «حکم فقهی تخلف از وعده‌های انتخاباتی» و تشریح «ویژگی‌های تبلیغات انتخاباتی مشروع از منظر فقه» می‌پردازد و پس از بررسی «ادله فقهی وجوب شرکت در انتخابات» در نوشتارهایی: «امکان یا امتناع انتخابات در فقه اسلامی»، «کاربرد «مقبوله عمر بن حنظله» در انتخاب اصلح در انتخابات»، «شرایط انتخابات از منظر دینی»، «بومی‌سازی انتخابات در فقه شیعی»، «بررسی فقهی انتخاب اصلح»، «ماهیت و حکم شرکت در انتخابات از منظر فقه سیاسی» و «وجب عینی یا کفایی رأی دادن» را تبیین می‌کند.
در پرونده «فقه انتخابات» علاوه بر فرمایشات و تبیین نگاه راهبردی مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و مراجع معظم تقلید پیرامون انتخابات؛ گفتارها و نوشتارهایی از صاحب‌نظران: احمد واعظی، عبدالرضا ایزدپناه، سیداحمد حسینی خراسانی، سید محمدرضا مدرسی یزدی، محمدجواد فاضل لنکرانی، عبدالحسین خسروپناه، علی‌اکبر رشاد، محسن اراکی، عباس رفعتی، رضا اسلامی، عبدالحمید واسطی، محسن فقیهی، محسن مهاجرنیا، عبدالوهاب فراتی، حبیب‌الله بابایی، سید سجاد ایزدهی، سید محمدرضا شریعتمدار، سید احمد حبیب‌نژاد، علیرضا زهیری، غلامرضا بهروزی لک، ذبیح‌الله نعیمیان و مجید رجبی؛ منتشر شده است.
یادداشت:
معیارهای انتخاب رئیس‌جمهور بر اساس بیانات رهبر انقلاب/ محمدباقر باباهادی
بومی‌سازی انتخابات در فقه شیعی/ سید سجاد ایزدهی
امکان یا امتناع انتخابات در فقه اسلامی/ عبدالوهاب فراتی
کاربرد «مقبوله عمر بن حنظله» در انتخاب اصلح در انتخابات
هشت سؤال اساسی از نویسنده «تکلیف دینی در انتخابات»
رأی ندادن، رأی به دیکتاتوری است/ حبیب‌الله بابایی
تأملی دینی بر نامزدی در انتخابات/ عبدالوهاب فراتی
گفتگو:
آیا ورود مصداقی به انتخابات، به صلاح روحانیت است؟
نظریه وکالت، جایی در فقه باز نکرد/ سید محمدرضا شریعتمدار
در انتخابات، عقلاً و شرعاً باید به اصلح رأی داده شود/ علیرضا زهیری
ضمانت اجرایی مقابله با وعده‌های دروغین انتخاباتی ضعیف است/ سید احمد حبیب‌نژاد
در جامعه اسلامی، مردم در چارچوب اسلام حق انتخاب دارند/ غلامرضا بهروزی‌لک
شرکت در انتخابات، واجب عینی است نه کفایی!/ مجید رجبی
اختیارات ولی‌فقیه، از اختیارات یک رئیس‌جمهور هم کمتر است/ سید محمدرضا شریعتمدار
برخی افراد محمل‌های مثلاً فقهی درست می‌کنند تا مردم از انتخابات دلسرد شوند/ رضا اسلامی
اسلام، انسان‌ها را در انتخاب‌های سیاسی، مختار محض قرار نداده است/ غلامرضا بهروزی‌لک
ماهیت فقهی انتخابات، از سنخ شناسایی امین است، نه وکالت/ ذبیح‌الله نعیمیان
گزارش:
مبادی فقه انتخابات از قلمرو تا کارکردها/ علی‌اکبر رشاد
وظایف حاکمیت، مردم و فعالان سیاسی در حفظ و صیانت از «مردم‌سالاری دینی»/ احمد واعظی
انتخابات، تنها راه ادای امانت به اهل آن در عصر غیبت است/ محمدجواد فاضل لنکرانی
ماهیت و حکم شرکت در انتخابات از منظر فقه سیاسی/ محسن فقیهی
سه نظریه فقهی در باب انتخابات در نظام اسلامی/ محسن مهاجرنیا
دسته‌بندی مبانی فقهی انتخابات/ عباس رفعتی
جایگاه رأی مردم در نظریه ولایت مطلقه فقیه/ سید محمدرضا مدرسی یزدی
نظام مسائل فراروی فقه انتخابات/ هادی مصباح الهدی
رفتار برخی نامزدها خلاف شرع بَیِّن، خلاف قانون و جرم قلمداد میشود/ علی‌اکبر رشاد
از تحلیل جامعه‌شناختی نمی‌توان نتیجه مشروعیت فلسفی یا فقهی گرفت/ عبدالحسین خسروپناه
مسئله انتخابات در دایره امانت قرار می‌گیرد نه وکالت/ محمدجواد فاضل لنکرانی
مخالفت با شورای نگهبان مخالفت با جمهوریت و اسلامیت نظام است/ محسن اراکی
ادله فقهی وجوب شرکت در انتخابات/ محسن ملک افضلی اردکانی
توطئه «جدایی مردم از حکومت و علما» خطرناک‌تر از «توطئه جدایی دین از سیاست»/ محمدجواد فاضل لنکرانی
مهمترین مطالبات حوزه علمیه از دولت آینده/ محسن اراکی
حکم فقهی «تخلف از وعده‌های انتخاباتی»/ سیداحمد حسینی خراسانی
رهنمودها:
شیوه رفتاری و مشی سیاسی رهبر انقلاب درباره افراد فعال در عرصه انتخابات چگونه است؟
رهبر انقلاب: راه جبران ناکارآمدی و ضعف‌های مدیریتی انتخاب درست است نه شرکت نکردن در انتخابات
رهبر انقلاب: اگر توان مدیریتی ندارید مسئولیت نپذیرید
رهبر انقلاب: تذکری درباره حرف‌های بیهوده انتخاباتی و برخی اظهارات مسئولان
آیت‌الله مکارم شیرازی: شاخصه‌ها و معیارهای راهبردی انتخابات
جامعه مدرسین شاخص‌‌های کاندیدای اصلح را اعلام کرد
پنجره:
اپلیکیشن «انتخاب سبز» ویژه مسائل انتخابات
رجل سیاسی؛ سیاستمدار تراز انقلاب اسلامی
بررسی احکام انتخابات در یک اثر + دانلود
۱۲ استفتاء انتخاباتی از آیت‌الله خامنه‌ای
۱۷ پرسش انتخاباتی از حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
۱۹ شاخصه نماینده اصلح از نگاه رهبر انقلاب
فرهیختگان و علاقه‌مندان حوزه فقه سیاسی برای مطالعه و مشاهده پرونده «فقه انتخابات» اینجا کلیک کنند.
