آیا فیلمساز دینی نیازمند دانش عمیق فقهی است؟

فیلمنامه نویس و مدرس سینما معتقد است یک فیلمساز دینی علاوه بر تبحر در موضوع سینما باید از دانش عمیق فقهی نیز برخوردار باشد.

به گزارش شبکه اجتهاد، مهدی سجاده‌چی نویسنده و فیلنامه نویس، درباره ضرورت پرداختن به فیلم دینی و انتقال مفاهیم قرآنی از این مسیر به ایرنا گفت: زمانی که یک فیلمساز دینی قصد تولید فیلم به صورت مستقیم یا غیرمستقیم دارد باید از تسلط کافی در مسائل دینی برخوردار باشد، به عبارت دیگر چنین فیلمسازی باید در زمینه کار خود مجتهد بوده و برای ساخت فیلم دینی، فهم فقهی داشته باشد.

وی افزود: گاهی یک کارگردان به خاطر دغدغه‌های دینی، فیلم می‌سازد که این مقوله جداگانه است ولی وقتی قرار است یک فیلم قرآنی و دینی بسازد باید افزون بر دانش عمیق فقهی و دینی با اقتضائات روز نیز آشنا باشد.

نویسنده فیلم سینمایی «روز سوم» بر جوهره و استعداد ذاتی فیلمساز تاکید کرد و گفت: فیلم دینی چیزی نیست که فیلمساز آن را از کسی بگیرد بلکه باید دیدگاه خود را بیان کند و چنین مساله‌ای در تمام گونه‌های فیلم مانند دفاع مقدس یا موضوعات خانوادگی نیز مصداق دارد ولی باید توجه کنیم که این موضوع در فیلم‌های ارزشی و اخلاقی، از اهمیت دوچندانی برخوردار است.

وضعیت ساخت فیلم دینی در جهان

وی درخصوص وضعیت ساخت فیلم دینی در جهان نیز بیان داشت: واتیکان نیز می‌داند که سینما چه تاثیر مهمی بر جوانان دارد ولی با وجود امکاناتی همچون‌هالیوود کمتر می‌بینیم که واتیکان وارد این عرصه شود زیرا از پیچیدگی و تخصصی بودن آن آگاهی دارد و البته آنها در بیان دیدگاه‌های دینی خود توفیق بیشتری دارند.

سجاده‌چی از مشکلات ساخت فیلم دینی در کشور سخن گفت و با اشاره به نظرات مراجع دینی درباره فیلم «رستاخیز» اظهار کرد: گاهی یک موضوع میان فقها مورد اختلاف است که چنین اختلافاتی مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی همین اختلافات ممکن است در عرصه سینما مشکلاتی را ایجاد کرده و حاشیه ساز شود.

وی افزود: مثلا فقها درباره نشان دادن چهره بزرگان دینی نظرات مختلفی دارند به همین دلیل ساخت فیلم «رستاخیز»، حاشیه‌های فراوانی به دنبال داشت و در نهایت قرار شد برای جبران فروش داخلی این فیلم مبلغی درخور توجه به کارگردان آن پرداخت کنند و در واقع این جریمه برای هر دو طرف (فیلمساز و خریدار فیلم) محسوب می‌شود.

سجاده‌چی ساخت فیلم‌هایی درباره پیامبران بنی اسراییل همچون یوسف پیامبر(ع)، حضرت موسی(ع) یا ملک سلیمان(ع) را بدون هر گونه حساسیتی دانست که هزینه‌های میلیاردی نیز صرف ساخت این فیلم‌ها می‌شود زیرا شخصیت‌های دینی حساسیتی در این زمینه ندارند.

نویسنده فیلم «مرد نامرئی» ادامه داد: در حوزه فیلمسازی دینی دو راه بیشتر وجود ندارد، یا باید بخشی از جهان امروز را کنار بگذاریم و بگوییم با آن کاری نداریم و یا به ضرورت تاریخی امروز عقیده داشته باشیم.

وی تاکید کرد: به نظرم اجتناب از این ضرورت تاریخی غیرقابل بخشش است و باید به این حوزه وارد شد، هرچند در آن احتمال خطا و اشتباه نیز ممکن است ولی در نهایت به محصول نهایی آن خوش‌بین هستم که یک فیلمساز بتواند در زمینه دینی قدرت اجتهاد داشته باشد و بداند که درباره چه چیزی صحبت می‌کند.

طلاب سینماگر حوزه فقاهت و شرع از دست ندهند

سجاده‌چی به فعالیت برخی مراکز هنری تخصصی در قم به منظور تربیت طلاب حوزه‌های علمیه برای فیلمسازی اشاره کرد و افزود: اکنون بخشی از طلاب علوم دینی همزمان با فراگیری علوم دینی مشغول آموزش دیدن در هنرهای تصویری نمایشی مانند سینما هستند.

وی افزود: کسانی که از این مسیر وارد عرصه سینما می‌شوند باید مواظب باشند تا به مرور اهمیت و جدی بودن خود را در حوزه فقاهت و شرع از دست ندهند و به همان نسبت که به سینما نزدیک می‌شوند از حوزه علمیه دور نشوند.

این فیلمنامه نویس همچنین گفت: برخی روحانیانی که وارد عرصه سینما شده‌اند در ادامه به مسیر دیگری گام نهاده‌اند و به همین دلیل معتقدم تمام کسانی که وارد این عرصه می‌شوند باید به نقاط زرد و حاشیه‌ای سینما اهمیتی ندهند.

به گفته وی، طلاب علوم دینی در چنین وضعیتی، شخصیتی دوجانبه (یک شخصیت رسانه‌ای و یک شخصیت واقعی) خواهند داشت ولی مشکل زمانی آغاز می‌شود که شخصیت رسانه ای، غالب شود.

سجاده چی افزود: تربیت چندین کارگردان برجسته سینمای دینی، موجب می‌شود این افراد همزمان بر معارف دینی و سینما اشراف داشته باشند و به گونه‌ای برای مردم کشور و حتی جهان فیلم بسازند که هر بیننده‌ای بتواند با هر عقیده و سلیقه‌ای به تماشای آثار آنان بنشیند.