شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
بعضی بانک‌ها می‌گویند ما کارمزد بیش از ۴ درصد نمی‌گیریم، ما می‌گوییم ۴ درصد برای تمام مدت وام بگیرید، یعنی اگر وام ۵ ساله است یک بار چهاردرصد بگیرید اما آنها سالی ۴ درصد می‌گیرند، یعنی مجموعا ۲۰ درصد می‌شود، اسمش را چهاردرصد می‌گذارند اما در واقع ۲۰ درصد می‌گیرند.
به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در برنامه «چشمه معرفت» که از شبکه سوم سیما پخش شد، با اشاره به اینکه بحث ما در ادامه تفسیر دعای مکارم الاخلاق صحیفه سجادیه در رابطه با پیشگیری از گناه در اسلام بود، اظهار داشت: ما باید مراقب باشیم که مردم آلوده نشوند نه اینکه بعد از آلوده شدن به دنبال چگونه جبران کردن باشیم.
ایشان، یکی از طرق پیشگیری از گناه را پرهیز از کلاه شرعی عنوان کرد و گفت: یکی از عوامل آلودگی به گناه این است که بعضی‌ها کلاه شرعی درست کرده و صورت قضیه را شرعی می‌کنند در حالی که واقعیت قضیه نامشروع است و همین مسئله سبب می‌شود گناه در نظرشان کوچک شود.
معظم له با بیان اینکه قرآن در آیه ۱۶۳ سوره اعراف «وَ سْئَلْهُمْ عَنِ الْقَرْیَهِ الَّتِی کانَتْ حاضِرَهَ الْبَحْرِ إِذْ یَعْدُونَ فِی السَّبْتِ إِذْ تَأْتِیهِمْ حِیتانُهُمْ یَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعاً وَ یَوْمَ لا یَسْبِتُونَ لا تَأْتِیهِمْ کَذلِکَ نَبْلُوهُمْ بِما کانُوا یَفْسُقُونَ» به بحث کلاه شرعی پرداخته است، گفت: گروهى از بنى‌اسرائیل که در ساحل دریا زندگى مى‌کردند، به فرمان خدا در روزهاى شنبه صید ماهى براى آنها ممنوع بود، امّا در همان روز، ماهى‌هاى دلخواه آنان جلوه‌گرى بیشترى مى‌کردند و مردم را بیشتر وسوسه مى‌کردند که این خود آزمایش الهى بود. این قوم، قانون الهى را مزوّرانه شکستند و با ساختن حوضچه‌هاى ساحلى و بستن راه فرار و خروج ماهى‌هایى که شنبه‌ها به آن وارد مى‌شدند، روز یکشنبه به راحتى آنها را صید مى‌کردند و ادّعا مى‌کردند که از فرمان الهى تخلّف نکرده و روز شنبه صید نکرده‌اند.
این مرجع تقلید تصریح کرد: این کارها دور زدن قانون خداست که نامش کلاه شرعی است، گویا ابتکارش را آنها داشتند اما امروز هم این مسئله در بین افراد، بسیار مشاهده می‌شود.
رباخواران برای خود کلاه شرعی درست کرده‌اند
آیت‌الله مکارم شیرازی با اشاره به رباخوارانی که برای خود کلاه شرعی درست کرده‌اند، گفت: مثلا رباخوارانی هستند که تعدادی قوطی کبریت مقابل خود می‌گذارند و می‌گویند این ده میلیون تومان را به اضافه یک قوطی کبریت وام می‌دهیم اما ماه بعد دوازده میلیون تومان باید پرداخت کنید؛ یعنی یک قوطی کبریت دو میلیون تومان فروش برود؛ هیچ عاقلی چنین قیمتی برای قوطی کبریت می‌گذارد؟
ایشان با بیان اینکه این رباخواران سر خودشان کلاه می‌گذارند، ابراز داشت: آنها می‌گویند هرکسی می‌تواند در معامله هر قیمتی تعیین کند در حالی که اینها کلاه شرعی است و در اسلام ممنوع می‌باشد، خریدن دو میلیون تومانی یک قوطی کبریت هرگز به معنای معامله واقعی نیست.
آیت‌الله مکارم شیرازی با اشاره به اجناسی که بر روی آنها نام کشور دیگری به عنوان تولیدکننده ثبت می‌شود، گفت: تولیدکننده‌ای، کالایی را تولید کرده اما روی آن می‌نویسد ساخت ژاپن؛ وقتی به او می‌گوییم جنس شما که ساخت ژاپن نیست پس چرا این کار را انجام می‌دهید، می‌گوید موادش را که از ژاپن آوردند! این افراد کلاه شرعی درست می‌کنند تا حرام را برای خودشان حلال کنند.
کلاه شرعی در بانک‌های امروز بسیار زیاد است
ایشان با ابراز تاسف شدید از اینکه در بانک‌های امروز کلاه شرعی بسیار است، اظهار داشت: مثلا شخصی برای خرید جهیزیه، وام می‌خواهد که به او می‌گویند برای جهیزیه نمی‌توانیم وام بدهیم، اما برای خرید ماشین می‌توانیم، بروید یک فاکتور قلابی صوری بیاورید و ما وام را می‌دهیم.
معظم له افزودند: این فاکتورهای قلابی معامله را حرام می‌کند، این وام ربوی محسوب می‌شود، اگر فاکتور واقعی باشد معامله صحیح است اما این یک چیز صوری و کلاه شرعی است که بر سر یکدیگر می‌گذارند.
اسم ربای ۲۸درصدی را کارمزد می‌گذارند
این مرجع تقلید با بیان اینکه مسئله کارمزد در بانک‌ها هم به همین شکل دنبال می‌شود، گفت: کارمزد یعنی هزینه پرداخت این وام، فرض کنید صندوق قرض الحسنه ای هزینه محل اجاره، پرسنل و … دارد، ما این هزینه را حساب کردیم حداکثر چهاردرصد هزینه است و بیش از این رباست؛ اما برخی بانک‌ها اسم ربای ۲۸درصدی را کارمزد می‌گذارند و همین مسئله باعث می‌شود که بین مردم رباخواری رواج پیدا کند.
کارمزد هرساله کلاه شرعی بانک‌هاست
حضرت آیت‌الله مکارم با اشاره به اینکه کلاه شرعی مقدمه آلودگی به انواع حرام‌ها می‌شود، اظهار داشت: همچنین در بعضی بانک‌ها می‌گویند ما کارمزد بیش از ۴ درصد نمی‌گیریم، ما می‌گوییم ۴ درصد برای تمام مدت وام بگیرید، یعنی اگر وام ۵ساله است، چهاردرصد بگیرید، آنها می‌گویند سالی ۴ درصد می‌گیریم، آن بخشی از وام که اقساطش سال پنجم میافتد، مجموعا ۲۰ درصد شده است، اسمش را چهاردرصد می‌گذارند اما در واقع ۲۰ درصد می‌گیرند، کلاه شرعی می‌گذارند و با این آلوده می‌شوند.
ایشان در پایان خاطرنشان کرد: اسلام با این ظاهرسازی‌ها و کلاه شرعی‌ها مخالف است زیرا این امر، گناه را در نزد اسلام کوچک می‌کند و افراد، آلوده گناه می‌شوند.
