شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
رهبر انقلاب در درس خارج فقه، اشکالات وارده به روایات کتاب تحف العقول را مورد بررسی قرار دادند و نظر خود را با دلیل بیان فرمودند.
به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در جلسه ۱۵ درس خارج فقه، بحث مکاسب محرّمه در تاریخ دی‌ماه ۱۳۸۳، اعتبار روایت کتاب تحف العقول را از دیدگاه فقهاء مورد بررسی قرار دادند و نظر خود را این زمینه ابراز کردند.
معظم‌له در مورد اشکالات سندی روایان این کتاب فرمودند: بعضی‌ها می‌گویند که استناد کتاب تحف‌العقول به جناب حسن بن علی بن شعبه حرّانی معلوم نیست؛ این اشکال وارد نیست؛ چون شیخ حرّ عاملی در خاتمۀ وسائل، با ذکر این عبارت «فی ذکر الکتب المعتمده الّتی نقلتُ منها أحادیث هذا الکتاب، و شهد بصحّتها مؤلّفوها و غیرهم، و قامت القرائن علی ثبوتها و تواترت عن مولّفیها، بحیث لم‌یبق فیها شکٌ و لاریب» کتاب‌هایی را که در وسائل از آن‌ها استفاده کردند، به انضمام مؤلّفین آن، اجمالاً بیان می‌فرمایند.
رهبر انقلاب در ادامه افزودند: شیخ حرّ عاملی در مورد تحف‌العقول می‌فرمایند: «تحف‌العقول عن آل الرسول، تألیف شیخ الصدوق حسن بن علی بن شعبه»، پس در استناد کتاب به ایشان شبهه‌ای نیست.
معظم له با اشاره به اینکه که بعضی‌ها می‌گویند در کتب قدما، مطلقاً نقلی از این کتاب نشده است، و این را دلیل ضعف حدیث گرفته‌اند، اظهار داشتند: این مناقشه، قابل قبول نیست، زیرا عدم نقل می‌تواند ناشی از عدم دسترسی به روایت باشد، نه ضعف سند.
ایشان اشکال عمده روایات تحف العقول را ارسال سند دانستند و اظهار داشتند: برای رفعِ عیب ارسال، حرف‌هایی زدند یکی از این حرف‌ها، عمل مشهور است که می‌گوییم عمل قدماء به روایت معلوم نیست تا منجبر ضعف سند باشد.
آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه ابراز کردند: عدهای دیگر می‌گویند مضامین این روایت، مطابق با قواعد فقهی است؛ لذا از این جهت معتبر است. (سید یزدی) ولی حرف ایشان مورد تصدیق نیست؛زیرا اگر قسمتی از روایت، منطبق بر قواعد است، عمل ما در آن قسمت، به آن قاعده خواهد بود، نه فقره‌ی روایت؛ پس حقیقتاً عمل به روایت نمی‌کنیم و حداکثر کاری که این روایت انجام می‌دهد، به عنوان مؤیّد خواهد بود؛ پس اشکال ارسال سند، حلّ نشد.
