شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
بنابراین گزارش، به رغم اهمیت و وجوب حج، ممکن است مسلمانان برخی مناطق آن را بنا به دلایلی ترک کنند. ادله ترک حج گاه جنبه فردی و گاه جنبه حکومتی دارد. دلیل فردی ترک حج، دلیلی شخصی است که تشخیص آن به خود مکلف برمی‌‌گردد، مثل بیماری و عدم استطاعت و دلیل حکومتی ترک حج اموری است که مربوط به مصالح عمومی اسلام و مسلمین بوده و تشخیص آن بر عهده حاکم اسلامی است.
همچنین از آن جهت که چند سالی است که با دستور پادشاه عربستان طرح تخریب کامل مسجدالحرام به غیر از بنای کعبه برای توسعه آن دنبال می شود. طراح توسعه مسجد الحرام یکی از شرکت های انگلیسی است از این رو در معماری ساختمان‌ها و هتل‌های مکه از نمادهای غربی فراوان استفاده می‌شود و مسجدالحرام نیز از این آسیب های جدی بی بهره نیست. از آنجا که هر گونه ساخت و ساز و تغییرات در منظره و دورنمای کعبه، طواف، مقام و جایگاه نماز طواف و نماز جماعت باید با رعایت موازین شرعی انجام شود.
با توجه به بی کفایتی عربستان در اداره حج، متاسفانه حادثه عظیم منا رخ داد و هزاران حاجی در حال احرام جان خود را از دست دادند، به همین مناسبت امروز برنامه « فقه پویا» رادیو معارف به «راهکارهای فقهی حل مشکل ازدحام در منا» اختصاص یافت.
کارشناسان این سلسله نشست‌ها با حضور حجج اسلام و المسلمین رضا عندلیبی و مهدی درگاهی و به تهیه کنندگی محمدجواد طوسی و اجرای سیدمرتضی موسوی نژاد ساعت ۴۵ : ۱۴ از رادیو سراسری معارف پخش می‌شود.
