«مشق اجتهاد» در سال اوّل برگزاری خود، جبهه علمی را با عضویت دهها نخبه حوزوی از سراسر کشور تشکیل داده است. این افراد، جمع نخبگانی بسیار خوبی به شمار میآیند که باید برای ادامه فعالیت پژوهشی آنها برنامهریزی کرد.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در دیدار با حجتالاسلام سید رضیالدین آصفآگاه، دبیر میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی و حجتالاسلام مصطفی دُرّی، مدیر پروژه ملی مشق اجتهاد، از نزدیک در جریان فعالیتهای این پروژه ملی قرار گرفت.
در ابتدای این جلسه که چهارشنبه، ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ در دفتر رئیس دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، ابتدا حجتالاسلام آصفآگاه، با بیان اینکه پروژه «مشق اجتهاد» یکی از موفقترین پروژههای میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی بوده است، آن را حاصل تعامل سهجانبه و مطلوب میان مجریان، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا بهعنوان مرکز هزینه و میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی بهعنوان ناظر عالی توصیف کرد.
عضو هیئتعلمی پژوهشکده فقه و حقوق، با بیان اینکه به لحاظ مالی نیز با جلب مشارکت مراکز فقهی، صرفهجویی بسیار مطلوبی صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: در سال جدید، به دنبال ادامه این پروژه در قالب چهار کارگاه عمومی در شهرهای دیگر کشور، برگزاری دوره پیشرفته برای اساتید فقه و اعضای هیئتعلمی مراکز فقهی و همچنین مجازیسازی دوره عمومی فقه پژوهی برای ماندگار شدن این پروژه و استفاده حداکثری دانشپژوهان از آن هستیم.
پس از صحبتهای آصفآگاه، حجتالاسلام دُرّی، مدیر طرح ملی «مشق اجتهاد» به گزارش تفصیلی در رابطه با فعالیتهای صورت گرفته در سال اوّل برگزاری این پروژه پرداخت و گفت: طرح ملی روشمندسازی تحقیقات علوم اسلامی که در فاز اوّل، تحت قالب کارگاههای فقه پژوهشی «مشق اجتهاد» برگزار شد، به دنبال آموزش روشمند فقه پژوهی به نخبگان حوزههای علمیه کشور بود.
وی با بیان اینکه در کمیته علمی طرح که متشکل از اساتید درجه اول فقه در کشور بود، گفتگوهای زیادی صورت گرفت تا این طرح بهمانند سایر طرحهای مشابه، ابتر و بدون خروجی نماند، عنوان کرد: بحمدالله با استراتژیهای دقیقی که طی بحثهای متعدد در کمیته عملی و با مشورت با متخصصان صورت گرفت، تقریباً با ریزش افراد در طول برگزاری کارگاهها روبرو نبودیم. این در حالی است که در کارگاههایی با زمان طولانی نظیر «مشق اجتهاد» معمولاً با ریزش افراد در طول برگزاری کارگاه مواجه هستیم.
دُرّی با بیان اینکه با رایزنی و امضای تفاهمنامههای متعدد با مراکز فقهی، رسانهای و مجلات فقهی، تقریباً ۸۰ درصد هزینههای این پروژه، از طریق مشارکت سایر مراکز تأمین شد و دفتر تبلیغات اسلامی، تنها نقش ستادی خود در هماهنگی میان مراکز مختلف را ایفا کرد، اظهار داشت: این میزان از مشارکت آن هم در سال اوّل برگزاری یک پروژه که هنوز آشنایی مراکز مختلف با آن صورت نگرفته است، در نوع خود، بینظیر است.
مدیر طرح ملی «مشق اجتهاد» با اشاره به اینکه با تمام مجلات فقهی و حقوقی کشور در تمام ردههای علمی تفاهمنامه امضا شد تا امکان انتشار مقالات برگزیدگان در کارگاهها، بهصورت حداکثری فراهم باشد، تصریح کرد: درحالیکه انتظار از این پروژه، تولید حداکثر ۳۰ مقاله توسط دانشپژوهان بود، اما تاکنون با تلاشها و پیگیریهای فراوان مجریان پروژه، حدود ۶۰ مقاله به دبیرخانه ارسال شده است که غالب آنها، دارای صلاحیت انتشار در مجلات تشخیص داده شدند.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با بیان اینکه این موفقیتها البته به معنای نبودِ نقص و اشکال در روند برگزاری این کارگاهها نیست، اظهار کرد: امید است در سال پیشرو، بتوانیم ایرادات اجرایی برگزاری کارگاهها در سال ۹۷ را برطرف کرده و خروجیهای انسانی و محتوایی بهتری را نسبت به سال گذشته داشته باشیم.
پس از صحبتهای دُرّی، حجتالاسلام دکتر احمد واعظی، با تمجید از برگزاری این طرح ملّی گفت: با توجه به تجربههای مشابهی که در معاونت پژوهش حوزههای علمیه و سایر مراکز پژوهشی دارم، باید اذعان کنم که یکی از دشوارترین کارها، آموزشِ پژوهش به افراد ناآشنا با این امر و وادار کردن آنها به نگارش مقاله است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با تمجید از تلاشهای صورت گرفته توسط مجریان این پروژه و راهبری مناسب میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، اظهار کرد: اخذ این تعداد مقاله از دانشپژوهان، کاری بسیار دشوار و ستودنی است و نشانه علمی بودنِ برنامه و توانمندی مجریان آن است.
عضو هیئتعلمی دانشگاه باقرالعلوم با اشاره به تنوع دروس ارائه شده در هر یک از کارگاههای مشق اجتهاد، عنوان کرد: آموزش فشرده دروسی چنین متنوع و کاربردی به پژوهشگران، حکایت از برنامهریزی دقیق صورت گرفته از ناحیه مجریان و مسئولان میز دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان تجربههای مشابه خود در آموزشِ روشمندِ پژوهش به طلاب و دانشجویان، خاطرنشان کرد: «مشق اجتهاد» در سال اوّل برگزاری خود، جبهه علمی را با عضویت دهها نخبه حوزوی از سراسر کشور تشکیل داده است. این افراد، جمع نخبگانی بسیار خوبی به شمار میآیند که باید برای ادامه فعالیت پژوهشی آنها برنامهریزی کرد.
دکتر واعظی یکی از زمینههای مناسب برای ادامه مسیر پژوهش توسط برگزیدگان مشق اجتهاد را مشارکت در انجام برنامههای پژوهشی دفتر تبلیغات و یا ارائه شبکه موضوعات هدفمند برای نگارش مقاله توسط ایشان عنوان کرد و گفت: میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، باید برنامههای پژوهشی برای ادامه مسیر این طلاب و درگیر شدن ایشان با موضوعات مهم فعلی در فقه پژوهی را طراحی کند تا با توانمند شدنِ این افراد، امکان استفاده از آنها در مراکز مختلف پژوهشی مهیا شود.
در پایان این نشست، حجتالاسلام آصفآگاه، دبیر میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، با بیان اینکه دوره پیشرفته «مشق اجتهاد» که سازوکاری بسیاری متفاوت با دوره عمومی آن دارد در حال طراحی توسط میز و مجریان پروژه است اظهار کرد: امیدواریم با همافزایی صورت گرفته میان بخشهای مختلف دفتر تبلیغات در رابطه با پروژه «مشق اجتهاد»، این پروژه بتواند سهم مهمی در پر کردن خلأ پژوهش در عرصه علوم اسلامی داشته باشد.