قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / آخرین اخبار / دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) (صفحه 35)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) با موضوعات فقهی و دانش های وابسته

مروری انتقادی بر کتاب تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه/ کامران محمدحسینی

مروری انتقادی بر کتاب تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه/ کامران محمدحسینی

شبکه اجتهاد: کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» نوشنه محسن صبوریان با فصلی در شرح برخی نظریات ماکس وبر آغاز شده است. با اینکه نویسنده در این فصل مقدماتی شرحی مختصر از آنچه دیوانسالارانه شدن نهاد مرجعیت تقلید شیعه نامیده، ارائه کرده است، اما در ادامه کتاب چنان که انتظار است، به بسط ارتباط چارچوب مفهومی برگزیده شده با داده‌های تاریخی نپرداخته است. در واقع، غیر از فصل چارچوب پژوهش، باقی کتاب تنها شرحی است تاریخی (و تا حدود زیادی تکراری) از قدرت‌گیری مرجعیت شیعه در عرصه اجتماعی و سیاسی. این چیزی است که نویسنده در فصل مقدماتی نامش را …

توضیحات بیشتر »

بدحجابی، گناه کبیره است/ائمه چون قدرت نداشتند از اجبار بر حجاب چیزی نگفته‌اند

بدحجابی، گناه کبیره است/ ائمه چون قدرت نداشتند از اجبار بر حجاب چیزی نگفته‌اند

از نظر عقلی، می‌بینیم که بدحجابی منجر به مشکلات و ضررهایی مثل بلوغ زودرس جوانان، طلاق خانواده‌ها و… می‌شود. یقیناً در جامعه‌ای که در آن مسئله عفت و حیا رعایت نشود، افراد نسبت به خانواده خود اکتفا نمی‌کنند و طلاق‌ها زیاد خواهد شد. لذا افراد در جامعه به‌جای این‌که به دنبال کار و پیشرفت و رشد علم و دانش باشند، جامعه صحنه هوس‌بازی و هوسرانی را پیدا می‌کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بدحجابی و یا بی‌حجابی عبارت است از هرگونه رفتار عملی است که در مقابل نامحرم انجام شود و سبب جلب‌توجه او به ویژگی‌های زنانگی زن شود، مانند آرایش کردن، …

توضیحات بیشتر »

آیا می‌توان دانش فلسفه را در دانش اصول‌فقه دخالت داد؟

آیا می‌توان دانش فلسفه را در دانش اصول‌فقه دخالت داد؟

گاهی مراد از عقل قوه عاقله انسان است که انسان آن را در فهم امور ازجمله کتاب و سنت به کار می‌گیرد گاهی مراد از عقل گزاره‌هایی است که از راه به‌کارگیری قوه عاقله به دست می‌آید مثل گزاره‌های بدیهی عقل نظری یا عقل عملی که در آنجا مراد از عقل، قوه عاقله نیست بلکه گزاره‌هایی است که با به‌کارگیری قوه عاقله به دست آمده است این معنای دوم هم گاهی در معنای موسع به کار می‌رود و مراد از آن هر گزاره‌ای است که از راه کتاب و سنت به دست نیامده است حال چه از راه علم تجربی …

توضیحات بیشتر »

مروت غیر از عدالت است/ اگر مروت در تحقق عدالت شرط باشد، شخصی که مروت نداشته باشد، عدالت هم ندارد

اختلاف بین حقوق مسلمان و کافر، طبیعی و لازمه ذومراتب بودن انسان است

اثر تفاسیر مختلف از مروت و مبانی مختلف در آن، این است که اگر مروت در تحقق عدالت شرط باشد، شخص وقتی مروت نداشت عدالت هم ندارد و در بعضی از عناوین مثل شهادت و قضاوت و…نمی‌تواند وارد شود؛ اما اگر در تحقق عدالت شرط و دخیل نباشد این منصب‌ها را به شخصی که مروت ندارد می‌توان واگذار نمود مگر آن‌که در مواردی، مروت معتبر باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: جوانمردی و مردانگی که در منابع دینی از آن تحت عنوان «مروّت» یاد می‌شود، در حقیقت یک حالت نفسانی است که انسان را وادار می‌کند همواره در مرزهای محاسن اخلاقی باشد، به …

توضیحات بیشتر »

تحلیلی بر پیام ولی امر در شهادت سیدالشهدای مقاومت/ علی رحمانی

تحلیلی بر پیام ولی امر در شهادت سیدالشهدای مقاومت/ علی رحمانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: امروز امت مقاوم اسلام در سوگ فرزند مجاهد و سردار رشیدش نشست. سوگی که آنان را اندوهناک ساخت و قومی دیگر را در شادمانی فرو برد. بی‌شک درخت پرثمر اسلام در تنگناهای خطرآفرین، از خون مجاهدان والایی سیراب گشته است که به صاحب ذوالفقار و فرزند مظلومش سالار شهیدان اقتدا کرده‌اند. به این مناسبت پیامی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی صادر گردید که باید آن را پاسخی به پرسش‌های غم‌بار امیرمؤمنان علیه‌السلام پس از شنیدن شهادت مالک اشتر دانست. شیخ مفید نقل می‌کند که امام علیه‌السلام پس از شنیدن خبر جانکاه شهادت مالک به منبر رفته …

توضیحات بیشتر »

چرا حاج قاسم سلیمانی نیستیم؟/ علی‌اصغر همایون

چرا حاج قاسم سلیمانی نیستیم؟/ علی‌اصغر همایون

اختصاصی شبکه اجتهاد: هر اندازه که شهادت حاج قاسم سلیمانی، عجیب و غیر مترقبه بود، حوادث پس از شهادت وی، غیرقابل انتظارتر به نظر می‌رسد. تنها چند ساعت پس از اعلام خبر شهادت وی، تقریبا در تمام شهرهای کشور، مردم بی دعوت و اعلامیه، به خیابان آمدند و در عزای فقدان او به سوگ نشستند. در همان چند ساعت، بسیاری از مغازه‌ها، پارچه سیاه بستند و هر عکسی که از حاج قاسم داشتند را به در و دیوار آویختند. تقریبا تمام ایران ناراحت و غمگین بودند. شاید بتوان گفت این حجم از ناراحتی و غمی که کشور را فراگرفته است …

توضیحات بیشتر »

حاج قاسم سلیمانی؛ شهید امت اسلامی

گونه‌شناسی شبهات عاشورایی و رهیافتی برای پاسخ به آنها/ محسن الویری

شبکه اجتهاد: امروز بار دیگر مردی آسمانی که تنها ۶۳ بهار به خود دیده بود، کوله‌بار عزت و شجاعت و غیرت و مردانگی و شرافت و حق‌طلبی و خداگونگی خود را نزد ما زمینیان به یادگار گذاشت، کالبد تن رها کرد، به دنیا خندید و رفت. میلیون‌ها انسان وارسته حق‌جو به ویژه در میان آحاد امت اسلامی از لحظه شنیدن این خبر با دلی شکسته و دیده‌ای اشک‌بار و بغضی بر گلو نشسته و قلبی داغدار با آمیخته‌ای از اندوه و حسرت و حس انتقام و نفرت فزاینده از “شقی‌ترین آحاد بشر” و اتباع و اذنابش همراه شدند. او به …

توضیحات بیشتر »

فقه روابط بین الملل، با قول به نجاست کفار و عدم احترام اموال ایشان، قابل تصویر نیست

راننده ماشین دودزا، باور نمی‌کند که مرتکب حرام شده است!/ عدم افتای جدی فقها، کار حامیان محیط‌زیست را دشوار کرده است/ مبانی فقه محیط‌زیست، قابل تغییر نیست!

انسان بماهو انسان پاک و طاهر است. نجاست ذاتی ندارد. بله اگر نجاست عارضی داشت باید انسان پرهیز بکند و لذا اگر گفته‌شده انما المشرکون نجس این نجس به معنای پلیدی است، پلیدی فکری و عقیدتی و احتمالاً رفتاری است نه به معنای نجس که بگوییم دست خیس به بزنید، دستتان نجس می‌شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز پیام تاریخی امام خمینی به گوباچف، به بحث فقه روابط بین‌الملل، تعریف، بایسته‌ها و نظام مسائل آن پرداختیم. حجت‌الاسلام دکتر احمدعلی قانع، علاوه بر اینکه معاون پژوهش دانشکده ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع) را بر عهده دارد، سال‌ها نیز رییس دانشگاه …

توضیحات بیشتر »

فقه بین‌الملل، عهده‌دار مدیریت روابط بین‌المللی نیست!

فقه بین‌الملل، عهده‌دار حل مشکلات بین‌المللی نیست!

از فقه روابط بین‌الملل نباید انتظار مدیریت روابط بین‌الملل و یا تبیین قوانین مدیریتی عرصه روابط بین الملل داشت؛ بلکه فقه روابط بـین الملل تنها از اصول، ارزش‌ها و احکام لازم الاجرا برای مؤمنانه ساختن عرصه روابط بین الملل سخن می‌گوید. اختصاصی شبکه اجتهاد: بشر برای ادامه حیات خود نیاز به ارتباط است. باتوجه به جهانی شدن ارتباطات نیاز‌های بشری نیز تغییر کرده است و بر اساس این ارتباطات معاهداتی بین ملت‌ها صورت گرفته است. برخی از گزاره‌ها در فقه وجود دارد که ممکن است این ارتباط را با چالش مواجه کند. لذا ظرفیت فقه روابط بین‌الملل در این رابطه …

توضیحات بیشتر »

اگر نجات جان مؤمن ضرورت یابد، پرستار می‌تواند حجاب واجب خود را کنار بگذارد!

اگر نجات جان مؤمن ضرورت یابد، پرستار می‌تواند حجاب واجب خود را کنار بگذارد!

قانون اولیه در اسلام این است که هرکاری که مستلزم فعل حرام باشد باید تا جایی که ممکن است ترک شود. تا جایی که ممکن است توسط جنس مخالف هرکدام از کارهایی که مستلزم حرام است مثل تزریق، لمس کردن، جابه‌جا کردن بیمار یا دارو دادن به بیمار و…از جنس مخالف نباید استفاده کرد. این قانون اولیه است؛ اما این‌که ضرورت داشت یا پرستاری دیگری نبود، اینجا باید به حداقل عمل نمود. اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه پرستاری چون دیگر شاخه‌های علوم، جنبه‌های تخصصی و روان‌شناختی پیدا کرده است و دانشکده‌های پرستاری در سرتاسر گیتی شکل‌گرفته‌اند. اسلام و فقه نیز به …

توضیحات بیشتر »

وحدت را مسیحیان بر هم زدند، نه ما!/ مسیحی‌ها اصلا فقه ندارند، بلکه تنها قانون و حقوق دارند/ اسقف مسیحی ۵۰۰ نسخه از کتاب من خرید!

وحدت را مسیحیان بر هم زدند، نه ما!/ مسیحی‌ها اصلا فقه ندارند، بلکه تنها قانون و حقوق دارند/ اسقف مسیحی 500 نسخه از کتاب من خرید!

مهم‌ترین پایه ارتباط با مسیحیان همان اعتقاد به حضرت عیسی و حضرت مریم علیهماالسلام است؛ و همچنان، اعتقاد ما به نزول حضرت عیسی از آسمان است. آن‌ها از این مطلب خیلی تعجب می‌کنند. من کتابی دارم به نام عصر ظهور. اسقفی گفت: من می‌خواهم ۳۰۰ یا ۵۰۰ نسخه از این کتاب را بخرم. پرسیدم چرا؟ گفت می‌خواهم به جوانان مسیحی بگویم ببینید این عالم مسلمان می‌گوید حضرت عیسی می‌خواهد بیاید. اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه مرزهای جغرافیایی، تقریباً کان لم یکن انگاشته شده و دنیا به‌مثابه دهکده‌ای کوچک فرض شده که همه افراد می‌توانند در این دینا با یکدیگر در ارتباط …

توضیحات بیشتر »

مناسبات فقه و حقوق در ساحت فقه حکومت/ محمدجواد ارسطا

فقه اجتماعی و روابط بین همسران/ محمدجواد ارسطا

شبکه اجتهاد: در ساحت فقه حکومتی، فقه با حقوق از دو جهت کلی می‌تواند رابطه داشته باشد: یکی از جهت روشی و دیگری از جهت ماهوی. منظور از مناسبات، روابط است؛ یعنی چگونه می‌توان در حوزۀ مباحث مربوط به حکومت و حقوق عمومی از فقه استفاده کرد. از دو جهت می‌توان از فقه بهره‌مند شد: از حیث روشی و از حیث ماهوی. در این بخش به مناسبات روشی فقه با حقوق پرداخته می‌شود. از حیث روشی، سه عنوان را می‌توان از هم‌دیگر متمایز کرد. الف) باز خوانی کتاب و سنت بر اساس حقوق عمومی می‌توان کتاب و سنت را بر …

توضیحات بیشتر »

بررسی فقهی طرح بانکداری جمهوری اسلامی نسبت به شرایط کنونی نظام بانکی/ سیدعباس موسویان

سخنان منتشر نشده مرحوم سیدعباس موسویان درباره ابزارهای مالی

مراجع بزرگوار تقلید و عالمان دینی اشکالات متعددی از جهت فقهی بر وضعیت کنونی نظام بانکی‌ دارند که مهم‌ترین آن‌ها عدم اهتمام بانک‌ها بر اعطای قرض‌الحسنه، شبهه ربوی بودن سودهای علی‌الحساب بانکی، صوری شدن قراردادهای تسهیلاتی بانک‌ها، معضل جریمه تأخیر و عدم نظارت شرعی بر عملکرد بانک‌هاست. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در یادداشتی، به بررسی فقهی طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران نسبت به شرایط کنونی نظام بانکی پرداخته است که متن این یادداشت به نقل از ‌رسانه‌ها در ادامه می‌آید: بسم الله الرحمن الرحیم فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ …

توضیحات بیشتر »

میراث فقهی آیت‌الله جوادی آملی؛ از تقریرات تا تألیفات/ سید محمدمهدی رفیع‌پور

پیام آیت‌الله جوادی آملی در پی رخداد تلخ و غمبار آبادان

شبکه اجتهاد: آیت‌الله جوادی آملی علاوه بر پرداختن تخصصی و عمیق به مباحث قرآنی و فلسفه و عرفان- بر خلاف بسیاری از حکمای گذشته و حال- توفیق شایانی هم برای پرداختن تخصصی و مفصل به مباحث فقهی-اصولی [۲] داشته‌است و حجم قابل توجهی در کتابخانه بزرگ و پربار وی به آثار فقهی اختصاص دارد. مطالعه همین نوشته کوتاه به خوبی روشن می‌کند که دستاوردها و توفیقات فقهی وی-با توجه به تعدد و تنوع ساحات فکری که دارد- از بسیاری از علما که فقط به فقه و اصول پرداخته‌اند بیشتر است و این مسئله با مقایسه به خوبی روشن می‌شود. درآمد …

توضیحات بیشتر »

ورود نقادانه به بحث مقاصد شریعت، نیاز به ورزیدگی علمی دارد/ حمزه بحرانی

نگاهی به ایده فقه مقاصد و نقد آن/ محمد متقیان تبریزی

اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از برگزاری چند نشست از سلسله نشست‌های علمی فقه مقاصدی توسط گروه عصرانه علمی مدرسه علمیه امام کاظم (ع)، حمیدرضا تمدن، پژوهشگر حوزه دین، در این رابطه یادداشتی را در شبکه اجتهاد منتشر کرد. (بخوانید). در واکنش به این یادداشت، حمزه بحرانی، مدیر گروه عصرانه علمی این مدرسه، جوابیه‌ای داده است که بی کم و کاست، منتشر می‌گردد. شایان ذکر است هم متن و هم تیتر، به انتخاب گروه عصرانه علمی بوده است. محتوای سلسله نشست‌های فقه مقاصدی که توسط حوزه علمیه امام کاظم (علیه‌السلام) درحال برگزاری است توسط سایت اجتهاد مورد نقد قرار گرفته که …

توضیحات بیشتر »

بسیاری از کشورهای آمریکایی و اروپایی، دارالاسلام هستند!

اگر بخواهیم محدوده جغرافیایی جهان اسلام و «دار الاسلام» را به سرزمین‌هایی محدود کنیم که تحت سیطره حکومت اسلامی باشند، با مشکل جدّی روبه‌رو خواهیم شد؛ زیرا در حال حاضر سرزمین‌هایی وجود دارند که از تحت سیطره حکومت اسلامی خارج‌شده‌اند و بنابراین نباید بر آن‌ها عنوان «دار الاسلام» صدق کند، مانند سرزمین فلسطین که تحت سیطره غاصبان صهیونیستی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: در احکام شرعی بین المللی، آنچه موضوع حکم واقع شده است، دارالاسلام و دارالکفر است. این درحالی است که در حال حاضر آنچه موضوع حقوق بین الملل است مرزهای جغرافیایی کشورهاست. در این رابطه با حجت‌الاسلام سید جواد …

توضیحات بیشتر »

اذن در تقنین به افراد، از اختیارات ولی امر است/ بین حوزه تقنین و مواجهه مکلفین با قانون، خلط شده است/ می‌شود قانون اساسی بر اساس فقه اسلامی را نوشت

اذن در تقنین به افراد، از اختیارات ولی امر است/ بین حوزه تقنین و مواجهه مکلفین با قانون، خلط شده است/ می‌شود قانون اساسی بر اساس فقه اسلامی را نوشت

در تقنین باید ملاحظاتی را در نظر بگیریم. این ملاحظات شامل ملاحظات اجتماعی، مصلحت جامعه، مصلحت نهاد خانواده، ملاحظات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و مانند آن را تشکیل می‌دهد، همه این ملاحظات فقهی هستند؛ اما ممکن است گاهی منظور این باشد که احکام فقه منهای ملاحظات عناوین ثانویه در فقه حکومتی چه وضعیتی دارد و با ملاحظات آن‌ها چه وضعیتی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حکومت نیازمند قانون‏گذارى است و در جامعه اسلامى مبناى قانون‏گذارى شریعت اسلامى است؛ از این رو، ارتباط فقه و قانون‏گذارى به ‏ویژه با توجه به تجربه‏هاى دو دهه گذشته در جمهورى اسلامى، نیاز به تأمل و …

توضیحات بیشتر »

دانش اخلاق، مختص به مکلفان نیست/ فقه اخلاق و فقه تربیت دو حوزه معرفتی جدا از هم هستند/ بایسته‌های اخلاق استنباطی به عنوان روشی جدید در استنباط گزاره‌های اخلاقی

دانش اخلاق، مختص به مکلفان نیست/ فقه اخلاق و فقه تربیت دو حوزه معرفتی جدا از هم هستند/ بایسته‌های اخلاق استنباطی به عنوان روشی جدید در استنباط گزاره‌های اخلاقی

گزاره‌های فقهی دارای جعل و اعتبار شرعی از ناحیۀ پروردگارند و فقیه در عملیات تفقه، این جعل شرعی را کشف می‌کند؛ درحالی‌که گزاره‌های اخلاقی، انشای قانونی الهی و جعل و اعتبار شرعی ندارند، بلکه تنها مبتنی بر خوبی و بدی واقعی هستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مهم فلسفه علوم، بررسی رابطه آن‌ها با یکدیگر است، در این میان بررسی رابطه فقه و اخلاق از اهمیتی ویژه‌ای برخوردار است؛ یعنی فقه و اخلاق، با کمک یکدیگر انسان را در رساندن به مدارج عالی و کمالات یاری می‌دهند و چنانچه بین این دو تغایر یا تباینی وجود داشته باشد، انسان …

توضیحات بیشتر »

غروب شمس/ حسن طالبیان شریف

غروب شمس/ حسن طالبیان شریف

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدحسین شمس خراسانی(ره)، از اساتید برجسته حوزه علمیه و از شاگردان شاخص آیت‌الله العظمی میلانی بود که از ابتدا تا انتهای درس خارج فقه و اصول ایشان حاضر شد و تقریرات درسش را نگاشت. آیت‌الله شمس سال‌ها در مشهد به تدریس سطوح عالی و خارج اشتغال ورزید، تا انقلاب اسلامی پیروز شد و پس از آن در قم سکونت یافت و به تدریس دروس خارج تا زمان حیات اشتغال داشت. این فقیه اصولی شاگردان و فضلای زیادی را در حوزه علمیه مشهد و قم پرورش داد که سالیانی است به تدریس سطوح و خارج فقه و …

توضیحات بیشتر »

بر مؤمنین واجب است فرزندانشان را در مدارس عادی ثبت نام کنند/ مدارس مسجدمحور، زمینه اصلاح را از جامعه سلب می‌کند

بر مؤمنین واجب است فرزندانشان را در مدارس عادی ثبت نام کنند/ مدارس مسجدمحور، زمینه اصلاح را از جامعه سلب می‌کند

در جامعه باید خوبان بیشتر فعال باشند تا منفعل. با کناره‌گیری، جدا کردن و انفعال جامعه به دست افراد ناباب سپرده می‌شود که این کار درستی نیست امر به معروف و نهی از منکر می‌گوید هر انسانی وظیفه دارد در حد توان خود افراد ناباب را اصلاح کند و یکی از راه‌های زمینه‌ساز امر به معروف اختلاط است و تا اختلاط  نباشد از کجا می‌توانیم آن فرد را اصلاح کنیم؟ بنابراین با نگاه کلی به آموزه‌های اسلام معتقدم که این‌گونه کارها در مجموع آسیب‌هایی برای جامعه نیز دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر، موج جدیدی از مدارس مذهبی در …

توضیحات بیشتر »

فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است/ آموزش و پرورش مخالف مدارس مسجد محور است/ نباید همه مساجد را مدرسه کنیم!

فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است/ آموزش و پرورش مخالفت مدارس مسجد محور است/ نباید همه مساجد را مدرسه کنیم!

قطعاً فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است اما به جهت فضای تحصیلی چطور؟ فضای تحصیلی در برخی از مدارس مسجد محور گاهی اوقات نگران‌کننده است چون از نیروی توانمندی که کتب درسی و روش تدریس را بشناسد برخوردار نیستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر، با نامناسب شدن سطح علمی و فرهنگی مدارس دولتی، برخی به فکر تأسیس مدارس جدیدی همچون مدارس غیرانتفاعی، محیط زیست و … شدند. در این میان، قشر مذهبی نیز بیکار ننشسته و مدارسی را تحت عنوان مدارس مسجدمحور، مدارس معارفی و … تأسیس کرده است. به مناسبت روز سوادآموزی، …

توضیحات بیشتر »

مخالف نفرستادن بچه‌ها به مدارس کلاسیک هستم/ مدارس مسجدمحور و خصوصی، فایده‌ای ندارد/ متدینین و علما، از رشته معارف اسلامی خبر ندارند!

مخالف نفرستادن بچه‌ها به مدارس کلاسیک هستم/ مدارس مسجدمحور و خصوصی، فایده‌ای ندارد/ متدینین و علما، از رشته معارف اسلامی خبر ندارند!

با این عمل که بچه‌های خود را به مدارس کلاسیک نفرستیم، یا تدریس‌های خصوصی راه بیندازیم و یا مدرسه‌های چندنفره ایجاد کنیم مخالف هستم. اما این مخالفت من دلیل بر این نیست که ضعفی در مدارس ما وجود ندارد و این را کاملاً قبول دارم که مدارس، ضعف و مشکلاتی دارند. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدرضا خسروی از سال ۸۷- ۸۸ کار دانش‌آموزی را با مجموعه مدارس رستگاران به صورت جدی در زاهدان آغاز کرد، در سال اول روحانی مستقر در مدرسه ابتدایی بود و بعد از آن مسئول مجتمع زابل را بر عهده گرفت، در ادامه به مدت ۴ …

توضیحات بیشتر »

تصحیح چند باور نادرست درباره «مقاصد الشریعه»/ حمیدرضا تمدن

نگرش تاریخی در فقه؛ از فقیهان تا نواندیشان/ حمیدرضا تمدن

اختصاصی شبکه اجتهاد: چند روز پیش بود که متوجّه شدم سلسله نشست‌هایی با عنوان «فقه مقاصدی» در مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) در حال برگزاری است و هر هفته یکی از پژوهشگران حوزوی در این زمینه به ارائه یافته‌های خود می‌پردازد. این اقدام گرچه دیر انجام گرفته اما در عین حال از آن جهت که بالأخره میان برنامه ریزان دروس دینی، احساس نیاز به آگاهی از زمینه‌های پژوهشی جدید در سایر مذاهب به وجود آمده می‌تواند مایه امیدواری باشد. اما در کنار این نکته مثبت، به عنوان نقطه ضعف نشست‌هایی از این دست می‌توان «عدم ارائه نکات جدید» و «برخورد …

توضیحات بیشتر »

مراجع فعلی تفاوتی با مراجع گذشته ندارند/ در گذشته هم تعدد مراجع بوده است ولی اخبار آن نرسیده است!/ بعدها در مورد زمان ما می‌گویند که شیعه تنها دو مرجع تقلید داشت!

مراجع فعلی تفاوتی با مراجع گذشته ندارند/ در گذشته هم تعدد مراجع بوده است ولی اخبار آن نرسیده است!/ بعدها در مورد زمان ما می‌گویند که شیعه تنها دو مرجع تقلید داشت!

مراجع تقلید فعلی و مراجع گذشته همه بر اساس حجت شرعیه عمل می‌کردند و ملتزم به اخلاقیات بودند و تفاوتی از این حیث نیست. اگر کسی مسئله‌ای داشته باشد او در حقیقت مرجعیتش زیر سؤال است نه اینکه بگوییم مرجع هست و متخلق نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله سید احمد خوانساری، علاوه بر فقاهت، به معنویتی کم نظیر در میان مراجع تقلید معروف بود. به مناسبت سوم دی ماه، سالروز درگذشت وی، سلوک اخلاقی مراجع تقلید را به بحث گذاشتیم. حجت‌الاسلام سید اباذر علوی گنابادی، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه گیلان و مدیر آموزش مدرسه نائب‌الصدر رشت معتقد است …

توضیحات بیشتر »

در شرایط کنونی، نپذیرفتن مقام مرجعیت، اخلاقی‌تر از پذیرفتن آن است

در شرایط کنونی، نپذیرفتن مقام مرجعیت، اخلاقی‌تر از پذیرفتن آن است

نفس نپذیرفتن مرجعیت در روزگار ما، در شرایطی که برای مؤمنین و متدینین در اثر کثرت رساله‌های عملیه و تعدد به لحاظ تاریخی مشکلاتی را به وجود آورده است و تاکنون  سابقه نداشته تا به این اندازه ما تعدد مراجع داشته باشیم و این به انسجام مؤمنین و به وحدت رفتاری که می‌تواند یک جامعه متدین داشته باشد صدمه زده است، اگر این نکته را در نظر بگیریم، در مجموع باید گفت: بلی. این نپذیرفتن در زمان ما طی شرایطی که به وجود آمده است، از پذیرفتن بهتر است. اختصاصی شبکه اجتهاد: «متدینین بسیاری، رساله‌های عملیه در خانه دارند اما …

توضیحات بیشتر »

تصمیم بزرگ آیت‌الله موسوی خلخالی/ مصطفی دُرّی

تصمیم بزرگ آیت‌الله موسوی خلخالی/ مصطفی دُرّی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی خلخالی، اگرچه مردی بزرگ بود و خصوصیات علمی و اخلاقی فراوانی داشت، اما یک خصوصیت او، هیچ‌گاه از خاطر من فراموش نمی‌شود و در این سال‌های طولانی آشنایی با وی نیز همیشه در خلوت خود، متذکر آن بوده‌ام. او در تمام سال‌های زندگی‌اش، خانواده را بر شخص خود مقدم داشته است. هر جای که تزاحمی میان موفقیت سایر اعضای خانواده با آسایش خود وی ایجاد شده است، او خانواده را بر خود مقدم کرده است. طلاب به‌خصوص اگر متأهل باشند حتماً بارها مجبور به انتخاب میان موفقیت‌های شخصی و رفاه خانوادگی شده‌اند. این …

توضیحات بیشتر »

فقیهی عالیقدر از ستارگان حوزه نجف/ ‌هادی انصاری

فقیهی عالیقدر از ستارگان حوزه نجف/ ‌هادی انصاری

همچون اقیانوس آرام  آرام، مهربان و خندان و حلیم، اهل سخنرانی و زیاده‌گویی نیست! آثار فاخری به یادگار گذاشته است. در مواردی که اطلاع عمیق و دقیق نداشت، ورود پیدا نمی‌کند! مجالس گرم علمی او در میان حوزویان، زبانزد است و به مباحثات اهتمام می‌ورزد. اهل تامل و دقت و استنباط بود و به آیات و روایات اهتمام ویژه دارد. آثارش مانند کشتی نجات، بیشتر در معرفی اهل بیت (ع) است. شبکه اجتهاد: چند سالی بود که آرزو داشتم این فرصت را بدست آورده و لحظاتی را در کنار این بزرگ که به گونه‌ای خود را به ایشان وابسته دیده …

توضیحات بیشتر »

تأثیرپذیری از اخباریان یا بروز کاستی‌­های اعتبارسنجی متأخران؟/ عباس مفید

پیامبری و قرارداد!/ محسن فیروزتبار

اختصاصی شبکه اجتهاد: بدون تردید پس از مکتب حله، رویارویی امامیه به احادیث – دست‌کم در بخش اعتبارسنجی- به‌طورکلی دگرگون شد. محدثان حله تمامِ بارِ اعتبار یک حدیث را به دوش راویان و رجال موجود در سند گذاشتند. این رویکرد، تقسیم احادیث با چهار دسته – صحیح، حسن، موثق و ضعیف- را نتیجه داد. حال‌آنکه طبق گفته صاحب منتقی الجمان، متقدمان هیچ آگاهی از این تقسیم‌بندی نداشتند؛ چون اساساً به سبب کثرت قرائن، نیازی به آن نمی‌دیدند. بعدها گفته شد علت تغییر روش اعتبارسنجی توسط محدثان حلی نابودی بسیاری از قرائن بود. جالب آن‌که محدثان حله خود هرگز به فقد …

توضیحات بیشتر »

جواز چندهمسری از احکام متغیر شریعت نیست/ در شرایط فعلی، ازدواج مجدد مستحب نیست/ «عاشروهن بمعروف» حکم وجوبی نیست

جواز چندهمسری از احکام متغیر شریعت نیست/ در شرایط فعلی، ازدواج مجدد مستحب نیست/ «عاشروهن بمعروف» حکم وجوبی نیست

دلایلی که برای استحباب ازدواج مجدد وجود دارد قابل مناقشه است. برخی ادله استحباب خودِ ازدواج را ثابت می‌کنند؛ یعنی خود دلایلی که استحباب ازدواج را ثابت می‌کنند اطلاق دارند و شامل هر ازدواجی می‌شوند. این ازدواج می‌تواند ازدواج اول یا ازدواج دوم یا ازدواج سوم باشد. با این استدلال می‌توانیم قائل به این باشیم که کسی که ازدواج دوم انجام می‌دهد استحباب دارد. این فرق دارد که بگوییم استحباب تعدد به‌عنوان تعدد ثابت نمی‌شود و برای استحباب تعدد دلیل محکمی نداریم. ولی خود ازدواج را می‌توانیم بگوییم مستحب است و هر ازدواجی هم مستحب است. اختصاصی شبکه اجتهاد: چندهمسری …

توضیحات بیشتر »

آیا اعتراضات اخیر، روحانیت را هدف گرفته بود؟/ برات‌محمد هدایتی

از «روایت» تا «فَرا روایت»؛ منزلت اجتماعی روحانیت/ عبدالحسین مشکانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: با ظهور انقلاب اسلامی، حضور روحانیت در عرصه جامعه نیز متفاوت شد. از طرفی مواجهه مخالفان روحانیت نیز رویکرد جدیدی پیدا کرد. برنامه‌های دشمنان در مخالفت با روحانیت، همیشه یک خط اصلی داشته و آن «جدا نشان دادن مردم از روحانیت» است. بعد از انقلاب اسلامی، این رویکرد، تشدید شد و دشمنان با انواع تبلیغات درصدد ترویج این تفکر بوده‌اند که «روحانیت میان  مردم چهره محبوبی ندارد و روزبه‌روز بر این مبغوضیت اضافه می‌شود.» این طرز فکر البته هر از چند گاهی با یک سری حوادث و رفتارهایی تشدید می‌شود و عده‌ای که تحلیل واقع‌بینانه و جامعی …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky