دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

اختصاصی شبکه اجتهاد: دوران حیات امام هشتم شیعیان، ‌حضرت رضا(ع) دورانی است که افکار و اندیشه‌های مختلف فلسفی و کلامی بسیاری در معرض برخورد و تعاطی با یکدیگر قرار داشتند و خلیفه وقت مامون نیز به ظاهر به ترجمه و بحث و گفت وگو میان این اندیشه رغبت نشان می‌داد.

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از زیباترین و مهمترین مباحثی که در سالهای اخیر مورد توجه و بررسی اندیشمندان اسلامی قرار داشته، موضوع سبک زندگی اسلامی و شاخص‌های ارزشمند آن است. تهاجم همه جانبۀ فرهنگ‌های غربی و سکولار به سرزمین‌های اسلامی، لزوم توجه به چیستی و شاخص‌های سبک زندگی اسلامی را دو چندان نموده است.

حضور امام‌ رضا(ع) در ایران موجب رشد و گسترش تشیع گردید. مناظرات علمی ایشان از یکسو و تشکیل کلاسهای درس در منزل خود و همچنین مسجد مرو از سوی دوم، و احادیث و سخنان ارزنده ایشان در زمینه‌های مختلف علوم و معارف اسلامی، از سوی دیگر موجب رشد و گسترش تشیع گردید.

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای طرح یک ایدۀ نو می‌توان، ابزارها و راه‌های مختلفی ارائه نمود. دربارۀ شخصیت امام‌رضا(ع) این سؤال مطرح است که برای معرفی آن حضرت به جهانیان از چه شیوه‌ها و ابزارهای جدیدی می‌توان بهره گرفت؟

اختصاصی شبکه اجتهاد: بینش، منش، رفتار، گفتار و سلوک پیامبر(ص) و نوع نگاهشان، در ساحت‌های مختلف اعم از: جامعه سازی، اخلاق مداری، کرامت مندی و... باید مورد بررسی و کندوکاو عالمان، اندیشه‌وران و فقه پژوهان قرار گرفته و آن را معیار و مدل ایده پردازی، نظریه پردازی در ساحت فقه قرار دهند.

روحانی ما باید با مهربانیش، محبتش، پدری‌اش، رأفتش، اخلاق، رفتار، کردارش جلوه‌هایی از آن رحمت و مهربانی و رأفت و کرامت پیامبر (ص) را مردم در رفتارش ببینند. حالا می‌تواند یک تابلو و فلشی باشد که مردم را به سمت آن حقیقت ببرد. بگوید من نمونه هستم، اصلش جای دیگر است، اگر این نمونه را تست کردی و خوب بود، حالا برو دنبال اصلش. آن وقت مردم شیفته پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) می‌شوند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: نقش پیامبر خاتم در گذار دادن مردم حجاز جاهلی به حجاز اسلامی مساله‌ای است که از زوایای مختلف قابل برسی و مطالعه است. یکی از ورودی‌هایی که می‌توانیم از آن به این موضوع نگاه کنیم موضوع رسالت نبی است. نبی وقتی وارد یک قوم می‌شود اولین نیازی که دارد بحث دیالوگ و سخن گفتن با مردم است. پس از این روست که نبی ناگزیر است که زبان مردم خود را استخدام کند تا بتواند در مقام دیالوگ قرار بگیرد.

اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب دو جلدی «محمد (ص)؛ پیام آور صلح و آزادی» اثر دکتر سید یحیی یثربی، محقق و استاد نامدار فلسفه و کلام توسط انتشارات ‌امیرکبیر در سال ۸۵ منتشر شده است. نگارنده اذعان دارد که در این کتاب به جای پرداختن به جزئیات، به مسائل سیاسی و اجتماعی و اصول انسان شناسی اسلام پرداخته است. یثربی در این اثر سعی کرده با بیان سیره آن حضرت، ایشان را به عنوان الگو برای بشریت بیشتر از پیش تبیین و معرفی کند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: در مورد وضعیت حکومت در شبه جزیره عربستان پیش از اسلام به این نکته مهم باید توجه کرد که در نواحی مرکزی حجاز پیش از اسلام به طور قطع حکومت واحد وجود نداشته است و تنها چهار شهر مطرح بیشتر وجود ندارد و غیر این چهار شهر واحه‌ها و مجموعه چادرهایی بوده اند که در کنار هم تشکیل یک واحه را می‌داده‌اند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: اسلام جنگ افروز یا اسلام صلح آفرین؟ این سوالی است که این روزها در بسیاری از مراکز رسانه‌ای جهان و خصوصاً پایگاه‌های رسانه‌ای و مجازی، در شبکه‌های اجتماعی و البته از جانب نواندیشان اسلام ستیز مطرح می‌شود، با تکیه بر برداشت‌های غیر متعارف تاریخی و یا تحریف تاریخ به منظور وارونه جلوه دادن حقیقت در پیشگاه وجدان‌های بیدار جامعه جوانی که نسبت به جنگ و خونریزی احساس نفرت و انزجار می‌کند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: کشور فرانسه بستر مساعدی برای رشد اسلام است و در قرن اخیر، متفکران و صاحبنظران زیادی در این کشور درباره اسلام تحقیق و مطالعه کردند که از آن جمله می‌توان به پروفسور روژه گارودی اشاره کرد. با دکتر کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه ایران و دانش آموخته دانشگاه سوربن فرانسه درباره میزان آشنایی فرانسه با اسلام و بویژه پیامبر رحمت(ص) گفت و گو کردیم.

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیامبر اسلام (ص) در حدیثی پیش از وفات خود تاکید می‌کنند که «امت من بیشتر از‌امت‌های دیگر دچار فتنه و فرقه سازی خواهند شد، پس از من‌امتم به ۷۲ فرقه تقسیم می‌شوند که از این همه تنها یک فرقه در مسیر نجات قرار دارد.»

اختصاصی شبکه اجتهاد: در مورد سبک زندگی حضرت محمد (ص) پیامبر عظیم الشأن اسلام نکات زیر قابل تأمل است:

اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر انسان، راه زهد و عبادت و ریاضت و به اصطلاح فلسفی، جنبۀ یلی الرجی را گرفت، رفتارش با مردم خوب نیست و نمی‌تواند در میان جامعه راه یابد، نمی‌تواند بر دلها حکومت کند و سرانجام جنبۀ یلی الخلقی او قوی نخواهد بود. پیامبر گرامی، جنبۀ «یلی الرجی» بسیار قوی داشت.

اختصاصی شبکه اجتهاد: درست و غلط و خوبی و بدی، اغلب اوقات نسبی هستند و معیار و محور مشخصی ندارند. ما خوبی را با معیارهای آن در اندیشه و عقیده خودمان می‌سنجیم. ‌اما اگر ریز نشویم، کلیت خوبی و بدی و آدم‌های خوب و بد بر همگان و در همه جا و زمانی، قابل تشخیص بوده و تقریباً یکی است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: یادداشت عاشورا، عدالت و حکومت دینی، نوشته آقای سید محمد عیسی‌نژاد در نقد برخی دیدگاه‌های استاد محمدرضا حکیمی، یکی از بسیار نوشتجاتی است که در بررسی دیدگاه‌های این اندیشمند مطرح شده است و این بار کتاب قیام جاودانه ایشان بهانۀ این نوشتار گردیده است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدتقی اکبرنژاد، مؤسس و مدیر مؤسسه‌ای است که نام «تمدن» سازی را برای خود انتخاب کرده است. مدیر مؤسسه فقاهت و تمدن‌سازی اسلامی، در این گفتگو از تلاش‌های خود و مؤسسه تحت مدیریتش، برای رسیدن به تمدن اسلامی با محوریت فقه سخن می‌گوید.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان دانش‌آموخته دکتری کلام با گرایش فلسفه دین و متخصص فرق و مذاهب اسلامی است که هم اکنون ریاست دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه مطالعات ادیان و مذاهب قم را بر عهده دارد.

حرکت اربعین باید به یک حرکت شیعی- اسلامی- انسانی تبدیل شود و به تناسب آن، آرمان‌ها، تبلیغات، مفاهیم و معانی مشترک میان این سه حوزه‌ی مهم، تولید و تبلیغ شود. حرکت‌های مقطعی و یا جزیره‌ای در مورد هر یک از رویکردهای سه گانه می‌تواند به اصل حرکت آسیب وارد سازد. بنابراین، باید به این مسأله توجه بیشتری کرد که هدفِ حرکت اربعین، رساندن پیام حسینی (ع) در عصر جدید به جهانیان است. اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر حسن بشیر دکتری جامعه شناسی ارتباطات بین‌الملل از دانشگاه لیستر انگلستان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) است. ایشان استادی است که …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در ارتباط با زیارت اربعین تأکیدات فراوانی شده است؛ امام حسن عسکری علیه‌السلام می‌فرمایند: «من علامات المؤمن خمس»؛ «پنج چیز از علامات مؤمن است» یا «صلاۀ الخمسین و زیارت الاربعین»؛ «بعد از نماز واجب و مستحب، زیارت اربعین آمده است» یا در روایت دیگری از امام صادق علیه‌السلام آمده است که ایشان شیوۀ خواندن زیارت اربعین را آموزش داده‌اند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: امام حسن عسکری علیه‌السلام در حدیث معروف خود به پنج نشانۀ مهم مؤمن اشاره می‌فرماید که از آن جمله خواندن زیارت اربعین است. اساساً زیارت حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام به ویژه در روز اربعین در کلام ائمۀ اطهار علیهم‌السلام از جایگاه بسیار ویژه‌ای برخوردار است. در حدیث داریم که خدای تبارک و تعالی براى زیارت کربلاى امام حسین علیه‌السلام، پاداش هزار حج و عمره قرار داده است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: راهپیمایی چند ده کیلومتری شیعیان از کشورهای مختلف در آستانۀ اربعین حسینی به سمت کربلای معلی دارای ویژگی‌ها و خصوصیات منحصر به فردی است که هر کدام از زوایای آن، نیاز به تحلیل مبسوطی دارد. با این همه، آثار فردی، اجتماعی، سیاسی و به ویژه بین‌المللی این رویداد، آنچنان مهم و تأثیرگذار است که نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد؛ بنابراین باید رسانه‌های مکتوب، مجازی و تصویریِ جهان شیعه، توجه بیش از پیشی به این مقوله داشته باشند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیین بزرگداشت اربعین حسینی از طریق سوگواری و زیارت مزار سیدالشهدا علیه‌السلام از باشکوه‌ترین یادمان‌های حادثه عاشوراست. در این میان شبهاتی درباره مستند نبودن این آیین به معارف دینی طرح شده است. در این نوشتار، نویسنده نخست به دو کاربرد عمده عدد چهل در روایات اشاره می‌کند؛

اختصاصی شبکه اجتهاد: اربعین، نه یک روز در شمار دیگر روز‌ها که یک روز ویژه و سترگ با ظرفیت‌های عظیم در ساحت‌های‌ مختلف است که علیرغم حرکت بزرگ و بشکوه سال‌های اخیر، هنوز ظرفیت‌های مستور آن برایمان نمایان نشده است از جمله ظرفیت‌های کار نشده این قلمرو، اربعین و فقه سیاسی است؛

اختصاصی شبکه اجتهاد: نقش دین عبارت است از واداشتن ما به عمل و کمک کردن به ما برای زیستن. مؤمنی که به حقایق تازه‌ای دست یافته که نامومن از آن‌ها بی خبر است، نیست؛

اختصاصی شبکه اجتهاد: میان حج و حجت خدا، پیوندی نا گسستنی است چنانکه پیش از این، عاشورا را میان دو حج دیدیم و گفتیم، ماناترین قیام و اثر بخش ترین حماسه بشری میان دو حج اتفاق می‌افتد؛ حجی ناتمام در ذی حجه سال ۶۰ هجری قمری، که امام حسین(ع) از عرفات به کربلا پل زد و مناسک منا را در کربلا به جا آورد.

اختصاصی شبکه اجتهاد: سلوک و رفتار فقها، برای ما تراز زندگی مومنانه است. ما که دستی به دامن معصومان نداریم. تاریخ ما را با قرن‌ها فاصله می‌بیند اما این دوری، نمی‌تواند دوری معنوی را هم به دنبال داشته باشد چه خود حضرات ائمه معصومین(ع)، با برگماری فقها به ادامه راه و اشارت‌های روشن به آنها و این تکلیف که «وللعوام ان یقلدوا» راه را نشان داده اند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حسین، علیه‌السلام، آینه گردان خداست، جل جلاله، لذا هر یک از “بندگان خدا” که در او می‌نگرند، نشان از حضرت رب الارباب می‌بینند. به هر زبا و نژاد و حتی هر دین و آیین که باشند، در او به “ایمان” می‌رسند. چه پر شکوه گفت آن فرهیخته که؛ تمام حجت من در مسلمانی، حسین است. و این “حسین” در افق هر نگاه که طلوع می‌کند، آفتاب معرفت را دامن می‌گستراند و مردمان را بر سفره حقیقت می‌نشاند و برای اقامه حق برمی انگیزاند. این حسین را باید شناخت در کلام همه آنانی که کلمات را آگاهانه کنار …

معاون رئیس قوه قضاییه اگر چه از نظر شکلی می‌گوید که شورای نگهبان حق ورود به مسئله عضو زرتشتی شورای یزد را داشته اما معتقد است نظر فقهای شورای نگهبان خلاف مصلحت بود؛ ضمن آنکه او تاکید می‌کند نظر رئیس قوه قضاییه هم همین است که شورای نگهبان می‌توانستند در نگاه فقهی‌شان مصلحت را هم در نظر بگیرند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه مخالفت‌ها با تصمیم شوراین نگهبان با لغو عضویت منتخب زرتشتی شورای شهر یزد، حالا معاون رئیس قوه قضاییه هم می‌گوید نظر فقهای شورای نگهبان خلاف مصلحت بود، او در گفت‌وگویی که با «ایران» داشته، تاکید می‌کند …

شبکه اجتهاد: اختلاف نظرها درباره تعلیق عضویت یک شهروند زرتشتی در شورای شهر یزد به اوج خود رسیده است. از سویی شورای نگهبان بر اعلام نظر خود پابرجا و بر اجرای آن مصمم است، از سویی دیگر رییس مجلس شورای اسلامی اعتقاد دارد که «بازگشت شورای نگهبان به اظهارنظر درباره قوانین مجلس بعد از گذشت فرصت تعیین‌شده، باعث ایجاد اختلال می‌شود». با توجه به این اختلاف‌نظر میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، «صبح نو» به سراغ آیت‌الله یزدی عضو محترم و با سابقه شورای نگهبان رفت تا ابهامات موجود درباره این نظر فقهی شورای نگهبان را بررسی کند. عضو …