شبکه اجتهاد: همانگونه که آغاز بهار همراه با طراوت و تحول و انعکاسها و بازتابهای آن بر روح، روان و زندگی و اجتماع انسانی است، شروع سال تحصیلی نیز باید خاستگاه توجه هر بیشتر حوزویان به تحولات پرطراوت دانشی و آموزشی باشد.
توضیحات بیشتر »از «بازخوانی انتقادی نگاه شریعتی به روحانیت» تا «امکان تقریب و مدارا در دنیای کنونی»
هفتمین شماره دوماهنامه «تقریرات» با دو پرونده ویژه «خشونت دینی و امکان تقریب و مدارا» و «بازخوانی انتقادی نگاه دکتر شریعتی به شیعه و روحانیت» چاپ و در پیشخوان مطبوعات قرار گرفت.
توضیحات بیشتر »سه دیدگاه در نسبت فقه و تمدن/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: عباسعلی مشکانی سبزواری، از پژوهشگران حوزه علمیه قم، در مقالهای در شماره ۷۲ مجله فقه، به واکاوی نسبت فقه و تمدن میپردازد. در زیر، برشی از این مقاله ذکر میگردد. اصل این مقاله که با راهنمایی حجتالاسلام محسن الویری نگاشته شده، در شماره سوم فصلنامه پژوهشی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی (تابستان ۱۳۹۰) منتشر گردیده است.
توضیحات بیشتر »فقط رهبری و آیتالله مکارم نظرات فقهی خود را نسبت به قانون بانکداری اسلامی ارائه دادند
رئیس کمیته پولی و مالی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اتمام طراحی قانون بانکداری اسلامی گفت: متن کامل این قانون برای دریافت نظرات فقهی تقدیم فقها و مراجع تقلید شد، از مراجع محترم تقلید فقط رهبر معظم انقلاب آیتالله خامنهای و حضرت آیتالله مکارم شیرازی نظرات خود را تفصیلاً برای کمیسیون فرستادهاند.
توضیحات بیشتر »شرعاً میتوانیم با بانکها معامله کنیم/ اشکال در سیستم و حاکمیت بانکی است/ باید احکام فقهی را سیستماتیک کنیم
گاهی مردم به ما مراجعه میکنند میگویند شما که نظام بانکی را نقد میکنید، آیا شرعاً ما میتوانیم با این بانکها معامله بکنیم؟ میگویم: بله! شما میتوانید. شما چون فرد هستید شما به لحاظ فرد وقتی به بانک مراجعه میکنید شما به تکلیف خودتان عمل میکنید،
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری + نتیجه استهلال
شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند.
توضیحات بیشتر »منابع فقهی ظرفیت شناسی شوند/ از افراط و تفریط در ورود به موارد نوپیدای فقهی حذر کنیم
باید از علوم فقهی و با انضباط و با چارچوب مدون و معین، در حل و فصل مسائل نوپیدا و جدید بهره برد و از بی انضباطی و افراط و تفریط در ورود به موارد نوپیدا حذر کرد.
توضیحات بیشتر »اجتماع عظیم علما، اساتید و طلاب حوزه خراسان در محکومیت اقدامات آمریکا
شبکه اجتهاد: اجتماع عظیم علما، اساتید و طلاب حوزه علمیه خراسان در محکومیت اقدامات خصمانه شیطان بزرگ، آمریکا صبح امروز در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد.
توضیحات بیشتر »از تشکیل «هیأت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی» تا سلسله نشستهای «اقتصادنا» در مشهد
از سوی «هیأت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی» حوزه علمیه خراسان، سلسله نشستهای «اقتصادنا» تا پایان سال جاری با حضور صاحبنظران و متخصصان عرصه اقتصاد اسلامی برگزار میگردد.
توضیحات بیشتر »محرم و صفر؛ غیبت فقیهان و بازیگری نابخردان/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان اعتقادات و احکام اسلام، هرگاه فقها به میدان آمدهاند، مسئله، صورتی علمی به خود گرفته و از سلیقه و ذوق، عاری شده است. در مقابل اما، هرگاه فقها میدان را خالی کرده و آن را به دیگران سپردهاند، بازار خرافه و حرف بیربط و سخن گزاف رونق گرفته است.
توضیحات بیشتر »روش شیخ انصاری حوزه را درونگرا کرد!/ حوزه در آینده دو طیف میشود
در دورهای که بابیت و بهائیت در ایران شکل میگیرد چرا مرحوم شیخ باید ذهن حوزه نجف و به تبع آن ذهن مابقی حوزهها را صرف مثلا مقدمه واجبی کند که خود ایشان در اول بحث مقدمه الواجب ثابت میکند که هیچ فایدهای ندارد؟ این یک اشتباه است و همین میشود که حوزه نجف درونگرا میشود.
توضیحات بیشتر »تصاویر تجمع بزرگ حوزویان قم در محکومیت اظهارات شیطان بزرگ
شبکه اجتهاد: تجمع بزرگ حوزویان در محکومیت اظهارات شیطان بزرگ و حمایت از نظام اسلامی با حضور پرشور مسئولان، اساتید و طلاب انقلابی حوزه علمیه قم، ۲۵ مهرماه در مدرسه علمیه فیضیه قم برگزار شد.
توضیحات بیشتر »رابطه وجوهات شرعی و مالیاتهای حکومتی
به طور قطع الگوی مطلوب نظام مالیاتی اسلام، یک الگوی یکپارچه است که دو نظام مالیاتی شرعی و حکومتی در عرض یکدیگر در آن وجود نخواهد داشت.
توضیحات بیشتر »مرزبانی عزاداری با طراحی فقه/ حسن حسینییار
اختصاصی شبکه اجتهاد: در زمینه اعمال نامتعارف در عزاداری اهلبیت(ع) به ویژه امام حسین(ع) اختلاف نظر و افراط و تفریطهای بسیاری به چشم میخورد. برخی هر عملی را که به قصد عزاداری اهلبیت(ع) انجام گیرد، مشروع میدانند اگر چه کوبیدن شمشیر و کاردهای بزرگ به نام قمه بر فرق سر باشد(دفتر فرهنگی فخرالائمه، ۱۳ و ۱۵)
توضیحات بیشتر »فقه القلوب مرز مشترک بین معنویت و فقه است/ تأثیرات و کمک دانش معنویت بر فقه
معنویت فقه را از خشکی درمیآورد و به آن جذابیت داده و بر طراوت آن میافزاید. چرا در جامعه نسبت به تقیدات مذهبی سستی دیده میشود؟ چون جنبه باطنی و شیرینی که بوده الآن در فقه وجود ندارد و خشک است، لذا جاذبهاش را از دست میدهد.
توضیحات بیشتر »تقیه بهمثابۀ رفتاری اجتماعی ـ شبکهای/ سیدامید مؤذنی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آنچه معمولاً از حکم تقیه در اسلام به ذهن شیعیان متبادر میشود، رفتاری فردی است که یکی از امامان علیهمالسلام یا پیروان ایشان برای حفظ جان خویش و ادامه مأموریتهای الهی انجام داده و با کتمان حقیقتی، بهانه قتل خود را از دست دشمنان گرفته است.
توضیحات بیشتر »انطوان بارا: حسین(ع) را شهیدی برای همه ادیان الهی میدانم
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر آنطوان بارا نویسنده، روزنامهنگار و اندیشمند مسیحی در بخش دوم گفتوگوی اختصاصی با «اجتهاد»، به برخی نوشتارهای غربی در خصوص حماسه کربلا اشاره کرده و برای اولین بار بخشهایی از واقعۀ عاشورا را از زبان نویسندگان غربی به خوانندگان ارائه میدهد، علاوه بر آن با نگرشی به تفسیر بر بخشهایی از کتاب مقدس معتقد است که در کتب آسمانی به وضوح کربلا و عاشورا پیشبینی شده و انبیاء بزرگ الهی «حسین بن علی» (علیهالسلام) را احیاگر دین نیای خود؛ یعنی محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم) دانستهاند.
توضیحات بیشتر »تمسک الازهر به «قاعده لاضرر» برای کشف حجاب در غرب
چندی پیش دارالافتای مصر تاکید کرد که زن مسلمانی که در کشورهای غربی ساکن است برای مصون ماندن از آزار و اذیت میتواند با استناد به قاعده لاضرر کشف حجاب کند.
توضیحات بیشتر »جلد سوم «فقه نظام سیاسی اسلام» مکتوب شد
جلد سوم کتاب فقهی، «فقه نظام سیاسی اسلام» با موضوع تأسیس حکومت اسلامی نوشته آیتالله محسن اراکی، عضو خبرگان رهبری و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به چاپ رسید.
توضیحات بیشتر »رازگشایی امام خمینی از چرایی تأکید بر اقامه عزای سید الشهدا/ حسین یاراحمدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مرثیه و گریه و عزاداری بر مصائب حسینی از عناصر غیرقابل تباین و جدایی از انقلاب اسلامی ایران میباشد. تجربه عینی دوران مختلف و مراحل پرفراز و نشیب این نهضت الهی از سال ۱۳۴۲ تا انتهای آن که در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، به وضوح نشان میدهد که این انقلاب با پرچمهای برافراشته حسینی و عزاداریهای فشرده مردم مسلمان همراه بوده است.
توضیحات بیشتر »سلیمیان: بسیاری از روایات علائم ظهور، جعلی است/ جعفری: شیخ مفید، نقطه عطف روایات علائم ظهور نیست/ آیتی: نه استدلالات مقاله مناسب است و نه نتایجش!
با توجه به بررسی منابع روایی در دورههای گوناگون بهروشنی میتوان گفت نقل روایات نشانهها، فرازوفرودهای پردامنهای را پشت سرنهاده است. برخی بر پایهی انگیزههایی، به نقل این روایات اقدام و برخی روایات را نقل نکردهاند. تفاوت در شمار روایات نقلشده در این آثار، گویای این مدعاست.
توضیحات بیشتر »۳۰ اصل بنیادین فقه را استخراج کردیم
اختصاصی شبکه اجتهاد: مرکز الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، در سال ۱۳۹۰، با دستور رهبری آغاز به فعالیت نمود. این مرکز که باهدف پیریزی الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی و گامی آغازین برای طرحریزی تمدن اسلامی، تأسیسشده است، دارای گروههای علمی و اندیشکدههای مختلفی است.
توضیحات بیشتر »نقد دکتر ستوده بر نظریه دکترین امنیت از منظر آیتالله جوادی آملی
این نظریه خیلی آرمانی است!/ برخی معتقدند دین، موجب بیثباتی است، حال چگونه میتواند منشأ وحدت باشد؟!/ باید متاتئوری از تئوری جدا شود.
توضیحات بیشتر »فقه سیاسی شیعه و امنیت بینالملل
ما میتوانیم در حوزه علوم انسانی و علوم سیاسی و در نتیجه علوم و مکاتب امنیتی از دو الگوی کلان فکری استفاده کنیم. یکی الگوی متعالیه و یکی الگوی متدانیه. الگوی متعالیه یعنی برای انسان محتوا و ابعاد روحانی قائل است و غیر از عالم ماده قائل به عالم مثال و عوالم بالاتر هم هست اما الگوی متدانیه دنیاگرا هستند و انسان را منحصر در وجه مادی میدانند.
توضیحات بیشتر »باید از جاذبههای هنری در احکامگویی استفاده شود
ما چه مقدار از نقاشی، خط خوب، شعر یا فیلم در زمینهی تبلیغ و احکامگویی استفاده میکنیم؟ چه مقدار در سریالهای ما احکام آموزش داده میشود؟ ممکن عدهای به این حرف ما بخندند و بگویند آقا میگوید در سریال تلویزیونی احکام بگویید. من نمیگویم در سریال احکام بگوییم؛ اما میتوانیم در سریال طوری نشان ندهیم که مثلاً وقت نماز آفتاب طلوع کرد و نماز خوانده نشد.
توضیحات بیشتر »اجتهاد گروهی سبب افزایش دقت در احکام فقهی میشود/ فتواهای شاذّ امنیت و ثبات جوامع را تهدید میکند
مفتی سابق مصر و عضو هیأت کبار علمای الازهر با تاکید بر اجتهاد گروهی خاطر نشان کرد که این امر به افزایش دقت در احکام فقهی منجر خواهد شد.
توضیحات بیشتر »دانش فلسفه فقه، شکل مدون و منظمی ندارد
فقه و بهویژه فقه سیاسی، در طول تاریخ به چه سمتی رفته است و چه سرنوشتی خواهد داشت؟ این پرسشی است که برای پاسخ به آن باید نگاهی کلان به تاریخ و مسائل فقهی داشته باشیم که این نگاه کلان در شاخه فلسفه فقه یافت میشود.
توضیحات بیشتر »عاشورا، عدالت و حکومت دینی/ سیدمحمد عیسینژاد
اختصاصی شبکه اجتهاد: در این نوشته، محور بحث و گفتوگوی علمی با این شخصیت، کتاب قیام جاودانه است.[۱] کتاب حکومت دینی یا عاشورا مظلومیت مضاعف، مورد استناد این نوشته قرار نگرفته است. اجمالا بگویم که در آن دو اثر دیگر، سخنان تندتر و گزندهتر از آنچه در این اثر مورد بحث آمده، زیاد دیده میشود.
توضیحات بیشتر »عاشورا میان دو حج!/ غلامرضا بنی اسدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: عاشورا، هزاران راز دارد که به روزگاران، شکوفا میشود و چون چراغی فرا راه انسان قرار میگیرد تا معنای «ان الحسین مصباح الهدی» را بهتر بشناسیم و در پرتو انوارش راه بیابیم و بپیماییم و به مقصد رسیم که حضرت حسین (ع) را «سفینه النجاه» هم میخوانند. برای من جالب توجه است که عاشورا را میان دو حج میبینم؛
توضیحات بیشتر »مقاصد غیرقطعی شریعت، حجیتی ندارند
علمای عامه که به ظنون و استحسانات اخذ میکنند مورد تائید ما نیستند. لذا ما در جای خود ذکر کردیم که قول به مصالحمرسله در استنباط احکام اگر به مصالحی که در یک دلیل عام ذکر شده ولو در دلیل خاصی ذکر نشود، منتهی بشود اشکالی ندارد، اما اگر به مصالحی ختم شود که نه دلیل عام و نه دلیل خاصی بر آن وجود ندارد نمیتوان به آن اخذ کرد. چون این کار همان اخذ به ظن است که ما از آن نهی شدهایم.
توضیحات بیشتر »