شبکه اجتهاد: مسائل و امورات مبتلابهی در جوامع اسلامی وجود دارد که دغدغه علما و فقها بوده و در ادوار مختلف، سعی کردهاند بهگونهای با آنها مواجه شوند. در دنیای سنتی که ارتباطات کمتر بود، شاید برخی از این مسائل کمتر در مناطق مرکزی مسلماننشین مشهود بود، شهرهایی مانند بغداد، نیشابور، قم، کوفه، حلّه و … با مسئلهای که مطرح …
Read More »آخرین اخبار
بررسی فقهی شبکههای بازاریابی
در فقه شیعه باید تمام درآمدها از راه حلال و شرعی صورت بپذیرد و لذا معاملهای که از راه نامشروع به دست آید اکلالباطل نامیده میشود و صحیح نیست؛ در اقتصاد اسلامی توزیع، تولید و خدمات مطرح است و در صورتی که فرد در هیچ یک از اینها فعال نباشد درآمد اکلالباطل است به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی …
Read More »گزارشی از دومین جلسه «بررسی زوائد علم اصول»
اکبرنژاد در این نشست به بررسی مسائل زائد در «مباحث الفاظ» اصول فقه پرداخت و مسائلی چون «وضع، حقیقت شرعیه، صحیح و اعم و مشتق» را بدون فایده و ثمرهی روشن فقهی دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین جلسه از همایش «بررسی زوائد علم اصول» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین تقی اکبرنژاد مدیر موسسه فقه و تمدنسازی در حسینیه شهدای قم …
Read More »تفاوت «منفعت» و «مصلحت» در فقه امامیه/ محمد واعظی
شبکه اجتهاد: آیا «منفعت» همان «مصلحت» است و در نتیجه فقط تقابل «مصلحت» با «مفسده» معنا دارد و دیگر تقابلها نیز به آن ملحق میشود؟ برای صحت یا سقم این مطلب باید مفردات مسئله مورد بررسی قرار گیرد. واژهی «منفعت» از نظر کاربرد با کلمات «مصلحت»، «صلاح» و «خیر» عجین شده و در لغت، خلاف مضرّت و به معنای «سود …
Read More »مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه قم در قبال انقلاب اسلامی
به لحاظ حکم اولیه تفاوت جدی بین دیدگاه مراجع نسبت به انقلاب وجود ندارد و تفاوت موضعگیری آنها را باید به لحاظ احکام ثانویه و زمینههای پیدایش حکم ثانویه که به شناخت از شرایط سیاسی ـ اجتماعی و ظرفیتها و نیز برخی ویژگیهای شخصیتی برمیگردد، دنبال نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه …
Read More »قاعده انحلال عقد به عقود متعدده
مهمترین اشکال بر قاعده انحلال، تعارض و منافات معنای این قاعده با قاعده «العقود تابعه للقصود» است. محقّق اردبیلی در این رابطه معتقد است لازمه انحلال این است که آنچه متبایعین قصد کردهاند واقع نشود و آنچه واقع میشود، مورد قصد متبایعین قرار نگرفته است؛ زیرا قصد متبایعین مجموع بما هو مجموع میباشد. شبکه اجتهاد: یکی از انحاء انحلال، انحلال …
Read More »نمیتوان به مسائل حکومتی با تک گزارههای فقه فردی پاسخ داد/ ضرورت شکلگیری فقههای مضاف
از مهمترین آسیبهای فقه حکومتی آن است که بر اساس فقه فردی بخواهیم جواب سیستمی و حکومتی به وضع موجود بدهیم. نباید مسائل فقه حکومتی را با فقه فردی جواب داد. در فقه حکومتی باید ساختارهای نظام و اعمال حاکمیت را به عنوان واحدی کلان نگاه کرد و متناسب با آن ساختار جواب متناسب با آن را داد. به گزارش …
Read More »عدم رویکرد تربیتی در استنباط احکام، بیتوجهی به هدف نهایی معارف اسلام است
حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهیخراسانی در درس خارج «امربهمعروف و نهی از منکر با رویکرد تربیتی و حکومتی» گفت: بیتوجهی به رویکرد تربیتی در استنباط و تبیین احکام یعنی بیتوجهی به هدف نهایی تمام معارف اسلام است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این استاد حوزه در ابتداء با بیان اینکه دو معنای رایج برای اصطلاح «فقه تربیتی» به کار رفته است، افزود: …
Read More »عدالت بهمثابه یک قاعده فقهی فراگیر
عدالت در فرآیند استنباط و حوزه فتوا در فقه فردی، نقشی جز فلسفه احکام ندارد اما در تطبیق احکام در خارج و اجرای اسلام و حوزه صدور حکم حکومتی تأثیر بسیار مهمی دارد و میتوان گفت مهمترین رکن فقه حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی الهیخراسانی پژوهشگر فقه اجتماعی و نویسنده کتاب «قاعده فقهی عدالت» در اولین پیش …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه صفر ۱۴۳۸ قمری + نتیجه استهلال
با توجّه به نقشههای رؤیتپذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، همافق هستند. پیشبینیها و محاسبات کارشناسان نشان میدهد رؤیت هلال ماه صفر ۱۴۳۸ قمری در غروب دوشنبه ۱۰ آبان ۱۳۹۵ شمسی برابر با ۲۹ محرّم الحرام ۱۴۳۸ قمری و ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶ میلادی، در سراسر ایران با چشم مسلّح ممکن است؛ ولی… شبکه اجتهاد: پیشبینی رؤیتپذیری …
Read More »سوءتفاهمها بانکداری اسلامی
برداشت غلط مردم از بانکداری بدون ربا در مقابل بانکداری با بهره و اختلافنظر مجتهدین و مراجع از نحوه فعالیت بانکی و القای برخی شبهات از طرف افرادی که برداشت سطحی از مفاهیم فقهی و بانکی دارند، به این مساله دامن زده است. شبکه اجتهاد: آنچه امروز در ذهن بسیاری از مردم اعم از سیاستمداران یا عامه مردم میگذرد این …
Read More »پاسخ به نقد مقاله حکومت زُدایی از حرم
اساسا بحث در ماهیت مدیریت اوقاف است و نظر سید این است که واقف میتواند بطور کلی جلوی دخالت حاکم را برای همیشه بگیرد وحتی با انقراض متولیان خاص هم سرپرستی با عموم مومنین از عدول خواهد بود و حاکم اجازه دخالت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی انتشار مقاله «حکومت زدایی از حرم»، حجتالاسلام والمسلمین احمد عابدی استاد …
Read More »از توسعه و بازنگری در علم فقه تا عدم خلط فقه حکومتی با فقه سیاسی
همایش فقه حکومتی از دیدگاه فقیه بصیر آیتالله مهدوی کنی(ره) و تجلیل از سه دهه تلاشهای علمی ایشان با حضور روسای دفتر تبلیغات اسلامی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دانشگاه امام صادق و جمعی از شخصیتهای علمی حوزه و دانشگاه در محل پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد واعظی در همایش فقه …
Read More »توجه ویژه امام خمینی به «عرف» در فقه معاملات
امام خمینی (ره) هر چند در استنباط همه احکام عبادی و معاملی از اصول مشترکی تبعیت میکند، اما به مناسبت ویژه احکام معاملات که ملاک صدور آنها روشن و بخش مهمی از آن امضایی است و روش عرف در آن نقش اساسی دارد، مبانی خاص این دسته از احکام را مطرح کرده و با تکیه بر ملاکات احکام به نتایج …
Read More »«تقریرات گعده» آیتالله شبیری زنجانی
آقای نایینی در حاشیه عروه، مطلقاً تقلید از میت را حرام دانسته؛ ولو اعلم بوده باشد؛ ولی در استفتائات خود گفته اگر کسی به فتاوای ایشان دسترسی نداشت، به آثار برخی قدما مثل وحید بهبهانی و… مراجعه کند. ظاهراً ایشان هیچکدام از معاصرین خود را اعلم از خود نمیدانستهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، «تقریرات گعده» عنوان صفحهی ثابتی است که …
Read More »«الفِقهُ الأرقی»، تعلیقاتی بر عروه الوثقی
مجلدات اول و دوم مجموعه «الفِقهُ الأرقی» که تعلیقاتی است بر کتاب عروه الوثقی به قلم آیتالله اسدالله بیات زنجانی چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلد اول مجموعه «الفِقهُ الأرقی» با بحث تقلید آغاز شده و در خلال آن به بعضی از مسائل مربوط به مجتهد و شرایط اجتهاد نیز پرداخته و مسائل تقلید ابتدائی، …
Read More »تحول متکامل یا مرتجعانه کدامیک!؟
هیچکس مخالف تحول در حوزه نیست اگر هم عدهای نسبت به این امر احتیاط میفرمایند علتش این است که لزوماً هر تحولی را تحول متکامل نمیبینند و دغدغههایی پیرامون این موضوع دارند که در صورت برطرف شدن آنها همگی موافق این جریان هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خار فقه و اصول حوزه علمیه قم در …
Read More »ساحتهای فقه؛ از کشف قوانین تا طراحی الگوهای فرهنگی و زیستی
در کنار اینکه رسالت فقه، کشف قانون است، یک رسالت دیگری به نام طراحی الگوهای فرهنگی و زیستی وجود دارد؛ این رسالت را با توجه به تحولات جامعه و پیچیده شدن جوامع و نیازهایی که پیش آمده برای فقه قائل هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «کارآمدی فقه در عرصههای مختلف» با حضور حجتالاسلام علی الهی خراسانی، محقق و پژوهشگر …
Read More »ضرورت تقویت دانشهای اسلامی ناظر به مسائل فراروی امت
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در نشست مشترک با هیئتی از علمای شیعه و سنی عراق گفت: جامعه اسلامی به شدت نیازمند تقویت بنیهها و زیر ساختهای دانشهای اسلامی در چارچوب رویکرد به امت و توسعه آنها به حوزهها و مسائل اجتماعی معاصر فراروی امت است. به گزارش شبکه اجتهاد، هیئتی متشکل از دیوان وقف سنی و شیعه عراق و عالمانی …
Read More »«وهن دین» به مثابه قاعدهای فقهی / بلال شاکری
شبکه اجتهاد: وهن دین میتواند برای اثبات حرمت برخی افعال انسان، به عنوان قاعدهای فقهی مطرح شده و مورد استفاده قرار گیرد. ادلهای نیز برای اثبات چنین قاعدهای وجود دارد. البته باید توجه داشت، ابتدا مفهوم وهن دین را به خوبی شناخت. در مفهومشناسی وهن دین باید دو نکته را مورد توجه قرار داد: شناسایی قیود مؤثر در تعریف وهن …
Read More »نقدی بر مقاله «حکومت زدایی از حرم»
نویسنده در بحث از انتفاع از حرم میگوید: «دولت اسلامی نمیتواند ادعای سهیم بودن در منفعت حرم نیز داشته باشد» عجیب است که ایشان گاهی «منفعت» میگوید و گاهی انتفاع. با اینکه وقف منفعت غیر از وقف انتفاع است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد عابدی استاد حوزه علمیه قم در واکنش به ادعاهای حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی …
Read More »الگوی اجتهاد چند مرحلهای در فقه مالی
این الگو، با ایجاد حلقه واسط از خبرگان فقهی- مالی بین مراجع عظام تقلید و پژوهشگر فقه مالی، از یک سو به پژوهشگر برای دستیابی به بینش فقهی عمیقتر کمک میکند و از سوی دیگر فرایند موضوعشناسی در مسائل مالی را برای فقها و مراجع عظام تقلید تسهیل میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «اجتهاد چند مرحلهای؛ روش تحقیق …
Read More »تاکید آیتالله نوری بر وحدت شیعه و سنی/ جای خالی کرسی فقه شیعه در الأزهر
مسئله تقریب، ایجاد وحدت و اتحاد لازم و اثرگذار است، امروز در شرایط خاصی قرار داریم که باید در برابر حوادث و جریانات متحد باشیم و به دشمنان میدان ندهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار با هیأت دیوان وقف اهل سنت و تشیع عراق، اظهار کرد: در این ملاقات مقدم علما و اساتید را گرامی …
Read More »بررسی نظر موافقان و مخالفان در «زوائد علم اصول»
قدما در تدوین اولین کتابهای اصولی ناظر به فضای اهل تسنن قلم زدهاند که خود به خود سبب ورود برخی مباحث زائد به اصول شیعی شده است. چنانچه «العده فی اصول الفقه» نام مشترک کتاب شیخ طوسی و قاضی ابو یعلی از علمای اهل تسنن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی اکبرنژاد مدیر مؤسسهی فقاهت و تمدنسازی و …
Read More »دغدغههایی که بیپاسخ ماند
مدیر حوزههای علمیه گفت: طلاب و فضلا باید دغدغههای رهبر انقلاب در باب حوزههای علمیه را بازخوانی و به گفتمان رایج در بدنه حوزه تبدیل کنند. اگر حوزه به نیازهای اجتماعی پاسخ ندهد، خطرات بزرگی پیش میآید. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه به مناسبت ایام سالروز سفر مقام معظم رهبری به شهر قم (۲۷ مهر …
Read More »راهاندازی «دانشگاه مذاهب اسلامی» در عراق
هیئتی از عراق که برای بررسی چگونگی راهاندازی دانشگاه مذاهب اسلامی به ایران سفر کرده بودند با آیتالله اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در قم دیدار کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، هیئتی از عراق متشکل از نمایندگانی از وزارت تحصیلات عالیه عراق، دیوان وقف اهل سنت عراق، دیوان وقف شیعه عراق، دانشگاه اهل بیت(ع)، مشاور وزیر تحصیلات عالیه …
Read More »مرکز تخصصی فقه؛ گزارهای تناقضنما! / میرزاعلی نعمتی
شبکه اجتهاد: حرکت حوزه بهسوی تخصصی شدن _که عمر درازی نیز ندارد_ اگرچه در ابتدای راه خود و دچار کاستیهای فراوان است اما فی حد ذاته پدیده بسیار مبارکی در حوزههای علمیه است که باید گامهای تکاملی خود را باقدرت بردارد. حال، سؤال اساسی این است که تخصصها کدامند و چگونه باید تعیین گردند؟ سادهترین پاسخ، این است که هر …
Read More »آیا وجود «ملاک» همیشه مساوی با جعل «حکم» است؟ / بلال شاکری
شبکه اجتهاد: احکام شرعی تابع ملاکات هستند و در این میان تفاوتی میان عدلیه و اشاعره نیز وجود ندارد. به عبارتی بر خلاف آنچه مشهور و معروف است اشاعره نیز قاعده تبعیت احکام از ملاکات را پذیرفتهاند، تنها تفاوت دو گروه در نحوه اثبات این قاعده است. عدلیه قاعده تبعیت را بر اساس استدلالهای عقلی و نقلی ثابت میدانند، …
Read More »پایان همایش بینالمللی «وحدت اسلامی-وحدت مسلمین: مبنای گفتگو»
همایش بینالمللی «وحدت اسلامی- وحدت مسلمین: مبنای گفتگو» با حضور علما و اندیشمندان شیعه و سنی در روسیه با صدور بیانیهای به کار خود پایان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش بین المللی «وحدت اسلام – وحدت مسلمین: مبنای گفت وگو» با حضور هیئت جمهوری اسلامی ایران به سرپرستی آیتالله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی روز چهارشنبه …
Read More »دانشجویان و مسأله نماز در غیر وطن / سیدحسن شیرازی
این یادداشت با فرض قبول عدم صدق وطن در صورت قصد اقامت دو یا سه سال که خود مشهور ملتزم شدهاند، به طور خلاصه به بررسی نظر مشهور و روایاتی که ممکن است بر خلاف مشهور به آنها استدلال شود میپردازد. شبکه اجتهاد: یکی از مسائل مبتلا به بسیاری از دانشجویان و طلابی که برای تحصیل به شهری غیر از …
Read More »