آخرین اخبار

مجموعه مقالات «قراردادها» به کوشش حسینعلی بای، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. در این مجموعه، مقالاتی از سید عباس موسویان، محمد جواد ارسطا، احمد مبلغی و دیگر شخصیت‌های علمی قرار گرفته است به گزارش شبکه اجتهاد، این مجموعه ارزشمند شامل مقالاتی ذیل است: نظم عمومی و الزام به انعقاد قرار داد از نعمت الله الفت؛ تأملی در مبانی و مفاد الزام و التزام در قراردادها از نعمت الله الفت، ضمانت اجرای شرط فعل حقوقی از اسماعیل نعمت اللهی؛ ارش شرط از ابراهیم عبدی پور و علی ثقفی؛ قراردادهای …

حجت‌الاسلام فیرحی معتقد است حقوق ربطی به مسائل شرعی یا نخبگانی ندارد، بلکه جزء حقوق انسانی است. در سوی دیگر حجت‌الاسلام فخار طوسی مدعی است امکان خطا برای توده مردم زیاد است و عقل اقتضا می‌کند که رأی‌ها را به آن‌ها نسپریم! به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره علمی «حق رأی در اسلام» با حضور حجت‌الاسلام داود فیرحی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، حجت‌الاسلام جواد فخار طوسی، مدرس حوزه علمیه قم و محمدحسن ضیایی‌فر دبیر کمیسیون حقوق بشر اسلامی عصر روز گذشته (دوشنبه ۲۶ بهمن ماه) در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. ‌ ضیایی‌فر: نظام‌های بدون رأی مشروعیت …

در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، دفتر استفتائات مقام معظم رهبری به برخی استفتائات پیرامون انتخابات، مطابق با فتاوای آیت‌الله‌ العظمی خامنه‌ای پاسخ داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، به نقل از khamenei.ir، در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری در هفتم اسفندماه ۱۳۹۴، دفتر استفتائات مقام معظم رهبری به برخی استفتائات پیرامون انتخابات، مطابق با فتاوای آیت‌الله‌ خامنه‌ای پاسخ داده است. ۱- آیا شرکت در انتخابات جمهوری اسلامی ایران شرعا واجب است و عدم شرکت حرام است؟ جواب: شرکت درانتخابات نظام جمهورى اسلامى براى افراد واجد شرایط، یک وظیفه شرعى، اسلامى و …

از نظر فقهی ما چه حجیت و اعتباری می‌توانیم برای نظر اجتهادی فقهای شورای نگهبان در مورد تأیید قوانین و بررسی مصوبات مجلس ارائه بدهیم؟ البته منظور، اکثریت فقهای شورای نگهبان است در جایی که اختلاف نظر پیدا می‌کنند. به چه دلیل فقهی فتوای فقهای شورای نگهبان باید ملاک باشد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر محمدجواد ارسطا عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و رییس سابق دانشگاه باقرالعلوم(ع) یکی دیگر از سخنرانان دومین نشست از سلسله نشست‌های علمی بررسی جایگاه فقهی و حقوقی شورای نگهبان در قانونگذاری بود که پنج‌شنبه هشتم بهمن‌ماه در سالن غدیر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه‌ی علمیه …

مجلس قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ نسبت به قانون پیشین دارای امتیازات و نوآوری‌های فراوانی است. مستندات فقهی برخی از این نوآوری‌ها طیّ گفتارهای کوتاهی تقدیم خوانندگان می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، مسعود امامی دبیر علمی شورای فقهی مرکز تحقیقات، طی گزارشی درباره مستنداتِ فقهی برخی از نوآوری‌های قانون مجازات اسلامی جدید آورده است: براساس این گزارش، قانون مجازات اسلامی از قوانین مهم نظام جمهوری اسلامی ایران و به نوعی مهم‌ترین قانون کیفری کشور است. این قانون نخستین بار بعد از پیروزی انقلاب با عنوان “قانون راجع به مجازات اسلامی” که دربردارنده مقررات مربوط به حدود و قصاص بود …

مجموعه مقالات «حکومت اسلامی» به کوشش حسینعلی بای، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این مجموعه ارزشمند شامل مقالاتی چون: حکومت و مشروعیت از محمدتقی مصباح یزدی، مشروعیت حکومت ولایی از عبدالحسین خسروپناه، مبانی فلسفی و کلامی حکومت دینی از محمد محمدرضایی، اصول و مبانی حکومت اسلامی از حسین نوری همدانی، اهداف و آرمان‌های حکومت از محمدسروش محلاتی، حکومت اسلامی از مهدی‌هادوی تهرانی، ولایت فقیه از محمدهادی معرفت، ولایت فقیه و خبرگان منتخب ملت از کاظم قاضی‌زاده، پیشینه تاریخی نظریه ولایت فقیه از احمد جهان …

نشست علمی «ارتداد از منظر اسلام و حقوق بشر»، باحضور فظلا و طلاب در موسسه زبان و فرهنگ شناسی قم برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، این نشست علمی در سالروز صدور فتوای ارتداد سلمان رشدی توسط امام خمینی (ره) به همت معاونت پژوهش موسسه زبان و فرهنگ شناسی جامعهالمصطفی العالمیه برگزار می‌گردد. در این نشست علمی، حجت‌الاسلام والمسلمین سیف‌الله صرامی رئیس پژوهشگاه فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، فردا چهارشنبه ۲۹ بهمن‌ماه ۹۴ از ساعت ۱۰ الی ۱۲ به سخنرانی خواهد پرداخت. قابل ذکر است، مکان این نشست در خیابان ارم روبروی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی(ره) موسسه …

آشنایی با نمایندگان ادوار مجلس خبرگان رهبری به صورت جدول یکپارچه، گفتگو و یادداشت پیرامون بررسی فقهی احراز صلاحیت‌ها و مهم‌ترین کتاب، مقالات و پایان‌نامه‌های مرتبط با موضوع خبرگان رهبری در این پرونده قابل مشاهده است. به گزارش شبکه اجتهاد، مجلس خبرگان رهبری، از نهادهاى ابتکارى در نظام سیاسى جمهوری اسلامی ایران است که براى اوّلین بار، با تدوین قانون‏اساسى جمهورى اسلامى، در حقوق اساسى مطرح شد. نقش مجلسِ خبرگان هر چند در فعالیت‏هاى خُرد کشور، محسوس نیست، ولى حضور فعّال آن، پشتوانه اطمینان بخشى در جهت صیانتِ نظام است. این مجلس، از بحران خلأ رهبرى در نظام پیش‏گیرى مى‏کند …

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در جلسه تحریریه شبکه اجتهاد حضور و با اعضای آن دیدار و گفتگو کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با حضور در تحریریه شبکه سه زبانه اجتهاد، با اظهار مسرت و تشکر از تلاش همکاران مجموعه، پیرامون مسائل راهبردی دفتر تبلیغات اسلامی و توانمندی شبکه اجتهاد گفت‌وگو کرد و بر لزوم معرفی شایسته‌تر در سایر پایگا‌ه‌های علوم اسلامی و انسانی عربی و انگلیسی تأکید نمود. گفتنی است در ابتدای این دیدار صمیمی، گزارشی از فعالیت هر سه زبان و معرفی اعضای تحریریه …

حجت­‌الإسلام سید محمدعلی مدرسی طباطبایی، استاد خارج فقه و اصول حوزه‌ی علمیه قم است. با ایشان در موردبررسی فقهی روند احراز صلاحیت‌ها در انتخابات به گفت‌وگو نشستیم. وی معتقد است موضوع احراز صلاحیت، بخصوص در اعطای مسئولیت‌های کلیدی، دارای مبنای محکم فقهی است. آنچه در قانون انتخابات ذکرشده است، التزام عملی نامزدها به اسلام است. به نظر حضرت‌عالی این تفسیر شورای محترم نگهبان از قانون که این شرط را نیازمند احراز دانسته و با اجرای برائت تصحیح نمی‌کند، صحیح است؟ در قانون آمده است نامزدها باید التزام عملی به اسلام داشته باشند. سؤال این است که این را می‌توان به‌عنوان …

عدم احراز صلاحیت طیف گسترده­ای از داوطلبان دو مجلس خبرگان رهبری و شورای اسلامی از جانب شورای نگهبان، بحث روز این ایام است. در این میان، بسیاری از نامزدهای مجلس شورای اسلامی به استناد بند اول ماده­‌ی ۲۸ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، رد یا عدم احراز صلاحیت شده‌­اند. این بند، شرط نامزدی انتخابات مجلس را «اعتقاد و التزام عملی به اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران» می‌­داند. نوشتار زیر بدون نظر به علقه‌­های سیاسی و خاستگاه حزبی نامزدهای رد صلاحیت شده، در پی بررسی فقهی این بند از ماده‌­ی ۲۸ قانون انتخابات است؛ اینکه آیا رویکرد فقه شیعی …

مدیرکل اعزام مبلغ و امور دینی سازمان اوقاف و امور خیریه از برگزاری نخستین دوره درس خارج وقف در قم خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد از روابط عمومی سازمان اوقاف و امور خیریه، حجت‌الاسلام احمد شعبانی، مدیرکل اعزام مبلغ و امور دینی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به برگزاری درس خارج وقف از سوی آیت‌الله خائفی استاد مطرح حوزه علمیه قم اظهار کرد: این درس از روز شنبه دهم بهمن با حضور مبلغانی که پایه دهم حوزه را به پایان رساندن، آغاز شده است. وی با بیان این‌که این دوره برای آشنایی بیشتر مبلغان با امور وقفی، …

کتاب «گفتارهای بنیادین»، برگردان فارسی «محاضرات تأسیسیه» تازه‌ترین کتاب ترجمه‌شده از شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر، به همت انتشارات دارالصدر منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر، انتشارات دارالصدر (وابسته به پژوهشگاه تخصصی شهید صدر) برای نخستین بار این کتاب را با ترجمۀ سید ابوالقاسم حسینی (ژرفا) منتشر کرده است. «گفتارهای بنیادین» شش درس‌گفتار ارزشمند شهید صدر است که خمیرمایه برخی از آثار مهم او را شکل می‌دهند و شماری از نظریه‌پردازی‌های مهم و تأثیرگذار وی در خلال این دروس روی داده است. این درس‌ها که به‌نوبه‌خود نمایان‌گر نوآوری، ژرفا، دقت و …

آیت‌الله نوری همدانی از تعطیلی مساجد در شهرها انتقاد کرد و گفت: می‌گویند مساجد شهر تهران در روز جمعه بسته است، همه مردم که روز جمعه به نماز جمعه نمی‌روند؛ باید برای این مسئله فکری شود. به گزارش شبکه اجتهاد از مرکز خبر حوزه، آیت‌الله نوری همدانی در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن ربانی رئیس مرکز خدمات حوزه‌های علمیه گفت: قدمی که شما برای رفاه حال طلاب بر می‌دارید تا آنان راحت تر بتوانند به اهداف و برنامه‌های تبلیغی خود برسند، بسیار ستودنی و ارزشمند است. ایشان بیان داشت: تمرکز زدایی باید صورت بگیرد و طوری نباشد که همه فعالیت‌ها در …

تحقیق پیش رو، سلسله گفتگوهایی درباره «فقه هنر» و شیوه استنباط در آن است و شامل شش گفتگوست؛ که چهار مورد در چارچوب فقه خُرد (بررسی‌یک قالب خاص هنری مانند مجسمه‌سازی، شعر، غنا و…) و دو مورد آخر نیز در چارچوب فقه کلان است. به گزارش شبکه اجتهاد، انتشارات «پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات» و «مدرسه اسلامی هنر» کتابی را با عنوان «سلسله گفتگوها در باب فقه هنر» از حجت‌الاسلام همازاده(معاون پژوهشی مدرسه اسلامی هنر) که در بردارنده‌ی شش گفتگوی انجام گرفته توسط ایشان، با شش تن از اساتید و پژوهشگران فقه هنر در حوزه‌‌ی علمیه می‌باشد منتشر کرده است. …

فقه حکومتی همان فقهی است که برای تنظیم روابط جمعی از جانب حاکم اسلامی وضع می‌شود. فقه حکومتی نه تنها در حقوق کاربرد دارد، بلکه اصلاً عین حقوق است. به عبارتی رابطه‌ای که بین فقه حکومتی با حقوق برقرار است، رابطه تساوی می باشد، با این تفاوت که مصدر این حقوق حاکم اسلامی است. شبکه اجتهاد: در یادداشت پیش‌رو دکتر علیرضا عالی‌پناه عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، به تبیین «قلمرو کاربرد فقه در حقوق» می‌پردازد. وی ابتدا به واکاوی مفهوم حقوق، مفهوم فقه و تفاوت‌های بین فقه و حقوق می‌پردازد و معتقد است که فقهی که در حقوق تأثیرگذار …

پرونده ویژه «حجاب؛ تکلیف یا قانون؟» با آثار و گفتارهایی از سیداحمد مددی‌موسوی، سیدمحمدعلی ایازی، محمدرضا زائری، مهدی مهریزی، مجتبی الهی‌خراسانی، محمدحسین ترکاشوند، حسین سوزنچی، زهر رجبیان و دیگر اساتید و فضلا به همت «شبکه اجتهاد» منتشر شد. شبکه اجتهاد: در بحث فقه و حقوق زنان، حفظ چارچوب‌های روشمند فقهی و درعین‌حال پاسخ به مسائل نو پیدا، موجب نگاهی دوباره به ‏احکام و تکالیف و حقوق خانواده ـ اعم از همسران، والدین و فرزندان ـ و زنان شده است. این نگاه تازه، آثار تازه و مباحثات جدیدی را در حلقه‌های تفکر اسلامی به‌ویژه فقه، پدید آورده است. ‏در کشور ما …

آیت‌الله شبیری زنجانی در اثر جدید خود به نام «جرعه‌ای از دریا» به کتاب «انوار الفقاهه» پرداخته و اعتقاد دارد، هر فردی اگر «انوار الفقاهه»‌ را با «جواهر الکلام» مقایسه کند به اعلمیت نوشته شیخ حسن کاشف الغطاء اعتراف می‌کند زیرا این کتاب سرشار از کثرت احتمالات است. به گزارش شبکه اجتهاد، «انوارالفقاهه» اثر شیخ حسن کاشف الغطاء، عنوان کتابی است که از سوی مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده و از سوی داوران سی و سومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در حوزه دین گروه «فقه و اصول» به عنوان اثر برگزیده …

شماره ۴۱ مجله علمی- ترویجی «مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی» دانشگاه مذاهب اسلامی با سرمقاله‌ای از دکتر سید احمد زرهانی با عنوان «قرآن، کلید درهای بسته امت» چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد از روابط عمومی دانشگاه مذاهب اسلامی، مجله «مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی» که با درجه علمی ـ ترویجی از کمیسیون بررسی نشریات علمی کشور از سوی دانشگاه مذاهب اسلامی منتشر می شود در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نیز نمایه می‌گردد. در جدیدترین شماره این مجله که به صورت فصلنامه منتشر می‌شود سرمقاله‌ای با عنوان «قرآن، کلید درهای بسته امت» از دکتر سید احمد زرهانی چاپ …

درس موضوع شناسی احکام فقهی همراه با جلسه پرسش و پاسخ احکام، از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح‌زاده هر هفته روزهای پنج‌شنبه در شهرک پردیسان قم برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، درس موضوع شناسی احکام فقهی از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حسین فلاح زاده در شهرک پردیسان قم برگزار می‌شود. شرکت عموم طلاب و فضلاء سطوح عالی حوزه در این درس آزاد بوده و تقریرات کلاس برای مصاحبه دروس خارج، مورد پذیرش مدیریت حوزه علمیه قم است. درس موضوع شناسی احکام فقهی همراه با جلسه پرسش و پاسخ احکام، هر هفته روزهای پنج‌شنبه رأس ساعت ۱۰ صبح در مسجد امام …

در فقه، بحث پوشش زنان در برابر سه دسته از مردان، مورد بحث قرار گرفته است: ۱٫ در برابر مردان نامحرم بالغ ۲٫ محارم ۳٫ همسر. آنچه در این نوشته مورد بحث است، حد پوشش زنان در برابر مردان محرم است. پرسشی که مطرح می‌شود این است که آیا داشتن پوشش در برابر محارم لازم است؟ اگر لازم است، حد آن چیست؟

   سه رویکرد اساسی در حوزۀ فقه و حقوق زنان در بحث فقه و حقوق زنان، حفظ چارچوب‌های روشمند فقهی و درعین‌حال پاسخ به مسائل نو پیدا، موجب نگاهی دوباره به ‏احکام و تکالیف و حقوق خانواده ـ اعم از همسران، والدین و فرزندان ـ و زنان شده است. این نگاه تازه، آثار تازه و مباحثات جدیدی را در حلقه‌های تفکر اسلامی به‌ویژه فقه، پدید آورده است. ‏در کشور ما سه رویکرد متمایز نسبت به این مقوله به چشم می‌خورد: رویکرد اول، دغدغۀ پژوهشگران دین‌باوری است که از موضع فقهی، نگران حفظ میراث فقهی هستند. به عبارت واضح‌تر، آنها نگران …

یکی از احکام ثابت اسلام که همه‌­ی مذاهب اسلامی بر آن اتفاق دارند، دستور رعایت حجاب برای بانوان است و از آنجا که بخش قابل توجهی از جهان اسلام را اهل تسنن، تشکیل می‌دهند، این مسأله در تمام جهان اسلام مطرح است. در این نوشتار دیدگاه مفسران و فقهای اهل تسنن در زمینه­ی اصل لزوم پوشش و محدوده­‌ی آن با توجه به آیات، روایات و استنباط‌های فقها مورد بررسی قرار گرفته ­است و دلایل و مبانی آن مطرح شده است.

حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی (پژوهشگر، نویسنده و استاد سطوح عالی حوزه­‌ی علمیه­‌ی قم) تلاش می‌کند تا پاسخی برای پرسش‌های زیر پیدا کند: بدحجابی یا بی‌حجابی در میان محرمات دینی، چه جایگاهی دارد؟ عالمان دینی باید نسبت به کدام‌یک از گناهان و واجبات شریعت، حساسیت بیشتری نشان دهند؟ حکومت اسلامی در اِعمال اجبار به ترک گناهان یا ترغیب نسبت به ترک گناهان، به چه ترتیبی باید تلاش کند؟

رهبری غیر از اجتهاد شرایط دیگری نیز دارد. چرا کارشناسانی از رشته‌های مختلف در مجلس خبرگان رهبری حضور ندارند؟

با درنظر گرفتن این تنوع در زمینه‌های هنری، این سوال مطرح می‌شود که برای تبیین درست فقه هنری چه باید کرد تا مسیری درست طی شود و از یک سو جوانب دینی موضوع و از سوی دیگر اقتضائات زمینه‌های هنری به صورت دقیق مد نظر قرار گیرد.

محروم کردن افراد قوی که نیت خدمت به نظام را دارند یک حجت بسیار قوی شرعی می‎طلبد و اینگونه نیست که کسی به راحتی کسی را از شرکت در این عرصه محروم کند و اگر این حجت با تمام ادله قطعی ثابت نشود، کسی حق تایید یا رد کسی را ندارد.

چاپ اول کتاب «خبرگان و پرسش‌های مبنایی» به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی از سوی مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، به تازگی راهی بازار نشر شد.

مسئله تکفیر در جهان اسلام تا آنجا پیش رفته که حتی وضعیت را بدتر از تفتیش عقاید در اروپا کرده و ضربه زیادی به حیثیت اسلام و مسلمین وارد آورده است؛ اشتباه در تفسیر آیات، نداشتن پیش‌زمینه علمی و بی‌اطلاعی از حقایق عالم و معانی آیات قرآن، ازجمله عواملی هستند که موجب می‌شوند فتاوای وحشتناک توسط مفتیان وهابی صادر شود.

از نظر فقهی و حقوق اساسی، نقش و جایگاه ولی فقیه در انتخاب و انتصاب کارگزاران جامعه اسلامی چگونه است، آیا کارگزاران نظام اسلامی لزوماً باید از طرف ولی فقیه تعیین شوند یا نیازی به تعیین ولی فقیه نمی‌باشد؟