آخرین اخبار

اقامه عزای سیدالشهداء (ع) در ماه محرم از جمله مهم‌ترین شعائر دینی است که هرگز نباید فراموش شود؛ اما کرونا، محرم ۱۴۰۰ را کاملاً متفاوت کرده تا جایی که فضای کشورمان را تحت تأثیر قرار داده و شرایط را بحرانی کرده است. سؤال این است با فرا رسیدن ماه محرم و با توجه به ادامه وضعیت هشدار نسبت به شیوع کرونا و تأکید متخصصین بهداشتی به پرهیز از برپایی تجمّعات، وظیفه مؤمنین و ارادتمندان به آن حضرت نسبت به اقامه عزا و سوگواری این ایام چیست؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: شیوع ویروس کرونا نتوانسته ذره‌ای خلل در ارادت دلباختگان اهل‌بیت عصمت …

رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در سخنانی تلویزیونی درباره وضعیت و طغیان بیماری کرونا، آن را مسئله اول و فوری کشور خواندند و با تأکید در خصوص انجام قاطع وظایف و تصمیم‌ها برای مقابله با بیماری، توصیه‌ها و نکاتی خطاب به مسئولان و مردم بیان کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، لازمه مقابله با تغییر شکل و جهش ویروس را به‌کارگیری آرایش و شیوه‌های دفاعیِ جدید و محکم خواندند و گفتند: جان‌‌باختن بیش از ۵۰۰  تن در یک روز و داغدار شدن خانواده‌هایشان و همچنین ابتلاء دهها هزار نفر به بیماری و مشکلات درمانی آنها حقیقتاً …

شبکه اجتهاد: ما از دو درگاه‌‌ می‌‌توانیم درباره «علم دینی» و مدعایی که در این باب هست بحث کنیم. یکی از مسیر بحث از ماهیت علم و تعریف آن بر اساس مباحث جدید فلسفه علم است که کسانی دنبال یافتن نقطه نفوذی در آن برای وارد کردن امکان وجود «علم دینی» (علوم طبیعی یا علوم انسانی) در حیطه «علم» هستند. غالب آن‌ها، تکیه‌گاهشان، رفتن به دنبال نظریات نسبیت گرایانه است که بتوانند نشان دهند اطمینانی به دانش رسمی به‌عنوان علم قطعی نیست و خود غربیان هم قطعیت علم را نقد کرده‌‌‌اند و …‌‌ می‌‌توان راه‌های دیگری را هم برای علم …

شبکه اجتهاد: برخی گمان نکنند که امام بزرگوار انتخابات را از فرهنگ غربی کرد و آن را با فرهنگ یا شریعت اسلامی قاطی کرد! نه، اگر انتخابات و مردمسالاری جزو دین نمی‌بود و از شریعت اسلامى استفاده نمی‌شد، امام هیچ تقیدى نداشت. اسلامیت و جمهوریت دو بُعد از یک حقیقت‌اند. اسلامِ ما اجازه نمی‌دهد که مردمسالاری در کشور نباشد. جهوریت ما از اسلام گرفته شده است و اسلام به ما یاد داد جمهوریت را، اسلام جمهوریت را املاء کرد. خدا و مردم در طول هم در این نظام قرار دارند.    

کتاب «دراسه فقهیه لمعاییر العزاء الحسینی_التطبیر نموذجا» تالیف حجت‌الاسلام مسلم منفرد به بررسی فقهی معیارهای صحیح عزاداری حسینی پرداخته است. این کتاب که به زبانی عربی نگاشته شده به نقد افراط‌گرایی در عزاداری و نقد ادله ترویج کنندگان این نوع عزاداری‌ها می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام منفرد از پژوهشگران و مولفین جوان حوزه علیمه قم و مدیر مسئول موسسه علمی فرهنگی حبل الله در این کتاب تلاش نموده بحثی علمی، فقهی و تحقیقی ارائه دهد و در تمامی فصول و بخشهای کتاب، از حدود بحث علمی خارج نشود و بایسته‌های علمی تحقیقی را رعایت کند. مولف در مقدمه این …

آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی از مراجع و علمای کربلای معلی در آستانه ماه محرم و ایام عزاداری اهل بیت علیهم السلام، طی سخنانی بر ضرورت بهره‌گیری از منابر حسینی در جهت آگاهی دینی تأکید کرده و سهل‌انگاری در استفاده از این فرصت را خیانتی بزرگ به اهداف امت اسلامی برشمرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مدرسی در توصیه ای به خطبای منابر حسینی گفت: اول: «ضرورت افزایش آگاهی نسبت به مصیبت کربلا، چرا که آنچه در کربلا گذشت در تمام تاریخ بی‌مثال است. ائمه علیهم السلام بارها فرموده‌اند: (هیچ روز و سرنوشتی مانند روز و سرنوشت تو نیست یا اباعبدالله)، …

شبکه اجتهاد: مراسم تشییع پیکر استاد سید عادل علوی لاجوردی صبح امروز از مسجد امام حسن عسکری(ع) تا حرم حضرت معصومه(س)، با حضور علما، اساتید و طلاب حوزه علمیه برگزار شد و استاد سید هاشم حسینی بوشهری، دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه بر پیکر مطهر وی اقامه نماز کرد و بعد از آن در حرم مطهر به خاک سپرده شد. بخوانید: نگاهی به حیات علمی و اجتماعی مرحوم استاد سید عادل علوی لاجوردی [easy_image_gallery gallery=”722″]

ویژگی‌ای که آقای محسنی را متمایز می‌‌کند این است که ایشان یک متکلّم برجسته است. بنظرم بهترین کتاب در کلام را در حوزه علمیه نجف نوشته به اسم «صراط الحق فی المعارف الاسلامیه». کلام در حوزه نجف کمرنگ بود، همانطور که در ایران کلام کمرنگ است. به نظرم ایشان از آیت‏‌الله سبحانی در اینجا (حوزه علمیه قم) هم برتر است، حتی از آقای مطهری هم در کلام بالاتر است. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرسول محقق بلخی از روحانیون فاضل افغانستانی مقیم حوزه علمیه قم است که در حوزه علمیه نجف در دروس امام خمینی و شهید صدر و بزرگان دیگر …

شبکه اجتهاد: امروز می‌توان با اطمینان بیشتری گفت که اگر در زمان انقلاب مشروطیت، آخوند خراسانی زعامت حوزه نجف و مرجعیت اعلای شیعیان را بر عهده نداشت، جامعه ایران با چالش‌های مهمی بر سر پذیرش برخی مفاهیم و محصولات دنیای مدرن مواجه می‌شد و این چالش در زمان رضاشاه با شدت بیشتری تعمیق می‌یافت. احمد کسروی به‌درستی اذعان کرده که: «اگر پشتیبانی‌های آخوند خراسانی و حاجی شیخ مازندرانی از نجف نبودی، اینان مشروطه را برانداختندی (تاریخ مشروطه ایران، امیرکبیر، ۱۳۷۰، ص ۴۳۰)… مشروطه‌خواهان را بیرون از دین و بابی می‌نامیدند. اگر این فتواهای علمای نجف نبودی کمتر کسی به یاری …

کتاب بررسی فقهی و حقوقی «اجرت کار زن در خانه» از سوی پژوهشگاه قوه قضاییه منتشر شد و در دسترس علاقمندان قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، در این کتاب با انتخاب آرای شعب مختلف با موضوع مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت، اختلاف رویه قضات دادگاه‌های خانواده مورد بررسی قرار گرفته است زیرا برخی شعب دادگاه‌ها مبتنی بر ماده ۲۶۵ قانون مدنی با تمسک به اصل عدم تبرع زوجه را واجد شرایط استحقاق اجرت المثل دانسته اند. البته برخی نیز مانند شعبه ۲۶۱ دادگاه عمومی و حقوقی تهران بر این مبنا که در عرف جامعه ایرانی، غالباْ زوج جهت کارهای …

شبکه اجتهاد: در روزهای گذشته و در پی کودتای نظامی امنیتی در تونس، رئیس جمهور در اقدامی کم سابقه نخست وزیر این کشور را برکنار و پارلمان – به ریاست راشد الغنوشی – را به حالت تعلیق درآورد. با این شرایط تونس در بحرانی ترین شرایط سیاسی پس از انقلاب ۲۰۱۱ میلادی قرار گرفته است وآینده این کشور در‌هاله‌ای از ابهام فرو رفته است. این نوشتار در پی تحلیل وقایع سیاسی چندروز اخیر تونس نیست؛ بلکه در پی بیان نکاتی در مورد نقش حرکه النهضه به عنوان بزرگترین نسخه از اسلامی سیاسی در زادگاه ابن خلدون است. یکم. جنبش النهضه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: «حجیت خبر واحد» یکی از بحث‌های علمی کاربردی مهم در حوزه استنباط احکام دین است که آیت‌الله سیدعلی حسینی سیستانی به تدریس آن پرداخته است و نیز تقریر ارزشمند آن به همت حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی ربانی از اساتید و فضلای حوزه علمیه به رشته تحریر در آمده است. استاد محمد عندلیب همدانی از شاگردان حضرات آیات میرزاجواد تبریزی، فاضل لنکرانی و وحید خراسانی و عضو سابق جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است. او که اکنون به تدریس خارج فقه اصول و تألیف کتب علمی در حوزه علمیه مشغول است در گفتگویی با «موسسه به سوی اجتهاد»(۱) به …

رئیس دانشکده الهیات دانشگاه میبد در پنجمین روز از مدرسه تابستانه دین و سلامت که به همت هیئت اندیشه ورز دین، سلامت و سبک زندگی معاونت پژوهش حوزه علیمه خراسان برگزار شد، با موضوع «روش شناسی برداشت از روایات طبی (نقد درونی و نقد بیرونی حدیث)» به ایراد سخن پرداخت و گفت: رویکردهایی هستند که توقع دارند دین باید در ریزترین امور نیز برای انسان تکلیفی معین کرده باشد، باورمندان به این نگاه حداکثری از دین، معمولاً به دنبال تاسیس یک نظام کامل پزشکی در اسلام هستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر یحیی میرحسینی با بیان اینکه نگاه خاص به …

اثر پیش رو به تبیین ماهیت فقهی و حقوقی قمار می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه تعریف ما از ماهیت قمار بر استنباط احکام و قوانین مرتبط با آن تاثیرگذار است؛ همچنین این اثر، ادله فقهی تحریم قمار را مطالعه و بازنگری می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «بررسی فقهی و حقوقی عقد قمار» نوشته رضا پورمحمدی به مؤسسه همت مؤسسه بوستان کتاب در ۴۱۶ صفحه منتشر شد. یکی از موانع تولید و اشتغال استفاده از منابع مالی در قمار به مثابه یک فعالیت غیر مولد اقتصادی است؛ در بسیاری از کشورها متولیان امور سیاسی و اقتصادی در کنار اتخاذ روش‌های …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ۱) اسلام دین خاتم است و از همین‌رو، مشتمل بر جامع‌ترین، گسترده‌ترین و کامل‌ترین قوانین برای تکامل حیات فردی و جمعی بشر در دو ساحت دنیا و آخرت می‌باشد. چنین ویژگی‌هایی اقتضاء «درک سیستمی»، شبکه‌ای و منظومه‌ای از اسلام را دارد. منظومه بودن اسلام به معنی پشتیبانی کردن اجزاء و ابعاد آن از یک‌دیگر است. به عنوان مثال؛ علم کلام آن پشتوانه و پشتیبان علم اصول فقه آن و علم اصول فقه آن پشتوانه و پشتیبان علم فقه آن و علم فقه آن پشتوانه و پشتیبان علم اخلاق آن و… می‌باشد و فقدان یا ضعف هر کدام …

شبکه اجتهاد: یکی از وظایف و اختیارات مقام رهبری بر اساس بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی،‌ امضای حکم ریاست‌جمهوری پس از انتخاب مردم است. این صلاحیت در مراسمی با حضور مقامات عالی‌رتبه‌ی کشوری و لشکری تحت عنوان مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری از طرف ولی‌فقیه برگزار می‌شود. از مفهوم امضاء در اصطلاح فقهی و حقوقی تحت عنوان تنفیذ یاد می‌شود. اگرچه این تعبیر در قانون اساسی ذکرنشده، امّا در ماده‌ی یک قانون انتخابات ریاست‌جمهوری اسلامی ایران مصوب (۱۳۶۴/۴/۵) مقررشده که دوره‌ی ریاست‌جمهوری ایران چهار سال است و از تاریخ تنفیذ اعتبارنامه به دست مقام رهبری آغاز می‌شود. در این زمینه، …

سؤال اصلی این پژوهش این است: گفتمان جمهوری اسلامی ایران در قبال جنبش‌های اسلامی ایران در قبال جنبش‌های اسلامی طی چهار دهه گذشته چه ویژگی‌هایی داشته و چگونه شکل گرفته است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام گرا؛ از شیفتگی اولیه تا مواجهه گزینشی» نوشته یحیی فوزی به تازگی توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شد. در ماه‌های بعد از انقلاب ایران، بحث از چگونگی حمایت از جنبش‌های اسلامی، به عنوان کارگزاران پیشبرد اسلام سیاسی در منطقه، یکی از مباحث مهم انقلابیون در ایران بود و دلبستگی‌های فکری و سیاسی آنها به این …

استاد سید عادل علوی، از مدرسان خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از شاگردان آیان مرعشی نجفی و تبریزی صبح امروز به علت ابتلاء به ویروس کرونا در ۶۵ سالگی درگذشت.

عضو شورای عالی و مدیر بخش فقه، علوم قرآنی مرکز دائره‌المعارف اسلام، گفت: غرض علم پزشکی رهایی از بیماری و تضمین سلامت انسان است. اینجا درباره بدن انسان بحث می‌شود و هدف قرار می‌گیرد، نه جلب رضایت کسی. پس قرار نیست رفتار ما رضایت کسی را جلب کند بلکه رفتار ما موجب سلامت یا بیماری بدن خواهد شد. تمام روش‌هایی که در پزشکی اتخاذ می‌شود تماماً در راستای همین غرض است نه چیز دیگر. در طب مفاهیمی مثل اصول عملیه پاسخگو نیست. خبر واحد دیگر هیچ حجیتی در معالجه بیمار ندارد، چرا که علم آور نیست و نهایتاً مفید ظن …

این کتاب، مقدمه‌ای در باب شناسایی منابع علمی اسلامی در خصوص رمزارزها است. نویسندگان در این اثر کوشیده‌اند تمام آثار پژوهشی به زبان عربی و انگلیسی را ملاحظه و خلاصه‌نگاری کنند. این اثر از نقد آرای نویسندگان مقالات خودداری کرده است، اما می‌تواند گام مهمی برای پژوهش‌های فقهی تطبیقی پژوهشگران شیعه در خصوص ارزهای رمزپایه باشد.

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …

چالش‌ دین و قانون در دوران جدید و با تغییر ساحت قانون‌گذاری از دین به اراده‌ی جمعی یا فردی، جدی‌تر شده است. با گذشت نزدیک به ۱۱۵ سال از انقلاب مشروطه به نظر می‌رسد مسائل و چالش‌های تازه‌ای نیز در سال‌های اخیر مورد توجه بوده است. چنان که برخی از جریانات خواستار عبور از عدم مغایرت با دین به قانون‌گذاری بر مبنای دین بوده‌اند. برخی نیز این شیوه از پیوند میان دین و قانون را موجب سکولار شدن جامعه و نظام دانسته‌اند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در دوران جدید و با تغییر ساحت قانون‌گذاری از دین به اراده‌ی جمعی یا …

شبکه اجتهاد: فقهای عصر مشروطه که نقش فعالی در نهضت عدالت خواهی و مقید کردن سلاطین به رعایت قانون داشتند، در هنگام مواجهه با موضوعات جدید سیاسی به بررسی هر یک از آن‌ها پرداخته و مواضع متفاوتی در قبال آن‌ها اتخاذ کردند. برخی آن‌ها را منطبق بر موازین شرع و بعضی مخالف شرع و بدعت شمرند. برخی هم به بازسازی و منطق ساختن آن‌ها با موازین و احکام شرع پرداختند. البته فقیهان شیعه در برابر مسائل مستحدثه بی‌تفاوت نبوده و به دلیل نیاز مردم و مراجعه به آنان، حکم شرعی مسائل نوپیدا را از منابع استنباط کرده و در اختیار …

کتاب «بحثی فقهی پیرامون توریه» به قلم حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور تهرانی، از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم مکتوب و توسط انتشارات خویی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نویسنده کتاب حاضر این بحث نخستین بار ۱۱ سال پیش در مجله فقه اهل‌البیت علیهم‌السلام منتشر ساخت و سپس در سال ۱۳۹۷ در جلد اول کاوش‌های فقهی که به تجمیع مقالات و یادداشت‌های کوتاه و بلند فقهی و اصولی نگارنده اختصاص داشت، بدون تغییر بازنشر شد و اینک با اصلاحات و اضافاتی مستقلاً از سوی انتشارات خویی روانه بازار نشر شده است. در این رساله درباره توریه …

شبکه اجتهاد: «تاریخ معلم انسان‌ها است». این جمله کوتاه و آزموده شده‌ای است که امام خمینی (ره) بر اساس قرآن، احادیث و تجربه بشری به یادگار نهاده است. یکی از دوران‌های مهم تاریخی که باید بسیار مورد مطالعه و عبرت آموزی واقع شود، جریان مشروطیت است؛ انقلاب بزرگی که به ثمر هم رسید، اما با دسیسه‌های دشمنان و اختلاف و ساده‌لوحی دوستان به شکست انجامید و بلکه به ضد خود تبدیل شد. عبرت آموزی از تاریخ مشروطیت امام خمینی که بارها به عبرت آموزی از تاریخ مشروطیت و بوی‍‍‍ژه سرنوشت شیخ فضل‌الله نوری، تاکید کرده است، در یک نمونه فرموده …

کتاب «تکمله التبصره فی شرح التبصره» تالیف آیت‌الله محمد اسماعیل غروی تبریزی(ره)، یک دوره فقه استدلالی از طهارت تا دیات در ۱۰ جلد است که جلد نخست آن تحت اشراف آیت‌الله جعفر سبحانی در مؤسسه امام صادق (علیه‌السلام) منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقیهان شیعه دو نوع فقه نوشته‌اند؛ برخی موفق به نگارش تمام ابواب فقه شده‌اند یعنی از طهارت تا دیات؛ برخی موفق به نگارش بخشی از کتاب‌های فقهی شده‌اند. گروه نخست نسبت به گروه دوم اندک هستند و از این قسم می‌توان مبسوط شیخ و شرایع محقق و جواهر را نام برد. از این رو، کتاب تکمله …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مطابق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، یکی از وظایف و اختیارات رهبر «امضای حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم» است. به لحاظ حقوقی، تنفیذی دانستن یا ندانستن امضای رهبری، منوط به این است که امضای رهبری را یک الزام حقوقی و جزء وظایف او بدانیم یا آنکه در ردیف اختیارات وی به شمار آوریم. در صورتی که امضا از اختیارات رهبر شمرده شود، وی می‌‏تواند از امضای حکم ریاست جمهوری پس از مراحل قانونی یعنی پس از رأی مردم و تأیید انتخابات توسط شورای نگهبان خودداری نماید. مفهوم تنفیذ تنفیذ در فقه و حقوق به …

هرچند همه کارگزاران نظام اسلامی به نصب عام، منصوب از جانب رهبر معظم هستند، اما در مورد ریاست جمهوری، به خاطر اهمیت جایگاه آن، این نصب، آشکارتر و با تأکید بیشتر بیان می‌شود تا به وضوح بیانگر بعد اسلامیت نظام جمهوری اسلامی در طول جمهوریت و مردمی بودن آن باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست مشترک کمیته علمی «اساتید انقلابی حوزه علمیه قم» با «لجنه فقه حکومتی بسیج اساتید» و «اندیشکده فقه حکومتی» با موضوع «بررسی شبهات تنفیذ ریاست جمهوری» با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران فقه سیاسی برگزار شد. حجت‌الاسلام سید محمدهادی پیشوایی، محقق فقه سیاسی، تقریر و جمع‌بندی …

بند نهم اصل یک‌صدودهم قانون اساسی که مربوط به وظایف و اختیارات رهبری است، از امضاء حکم ریاست‌جمهوری پس از انتخابات مردم توسط رهبری سخن می‌گوید که از مفهوم امضاء “حکم ریاست‌جمهوری” به کلمه‌ی “تنفیذ” یاد می‌شود. حجت‌الاسلام ‌و‌المسلمین نجف لک‌زایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی ماهیت و چیستی تنفیذ را کنکاش می‌کند. شبکه اجتهاد: در حکومت اسلامی دو عنصر وجود دارد، رضایت خداوند و رضایت مردم و چنین حکومتی را جمهوری اسلامی می‌نامیم، عنصر جمهوری به رأی، رضایت و حضور و مشارکت مردم و قید اسلامی به رضایت الهی و محتوای شرعی و قانونی اشاره دارد. …

برای درک بهتر خاستگاه معرفت سیاسی در اندیشه‌های شیخ فضل‌الله نوری و تجزیه و تحلیل راحت تر مبانی اندیشه‌ی سیاسی وی، باید به حوزه‌یی که مرحوم شیخ به آن تعلق داشت و در آن حوزه اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی او بارور شد و شکل گرفت، نظر افکند. شبکه اجتهاد: تاریخ زندگی سیاسی و اجتماعی شیخ نشان می‌دهد که نشو و نمای سیاسی او در یکی از پرشکوه‌ترین و موثرترین حوزه‌های روحانیت شیعه در دوران معاصر بوده است. حوزه‌‌ی سامرا که پس از هجرت میرزای شیرازی به این شهر به هر دلیلی که انجام نظریه‌‌ی دولت شریعت گرفت پایه ریزی شد، …