عالمان و مفتیان مسلمان از مذاهب و فرق مختلف در پاکستان، بالاتفاق حمله انتحاری، اقدام مسلحانه و ترور را به نام اجرای شریعت و جهاد حرام اعلام کردند.
Read More »اجتهاد و اصول فقه
فقه تمدنی، بزرگترین ظرفیت تقریب مذاهب
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی، استاد خارج فقه و رئیس مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی، در این گفتگو از جایگاه فقه تمدنی در تقریب مذاهب سخن گفته است. به باور رئیس پیشین دانشگاه مذاهب، فقه تمدنی، مهمترین ظرفیت را در تقریب بین مذاهب دارد. عضو مجلس خبرگان رهبری معتقد است: هنوز به فقه تمدنی و جایگاه آن در تقریب، آنچنانکه شایسته است، پرداخته نشده است.
Read More »تحلیل تربیتی احکام فقهی در کاربردی کردن فقه مؤثر است
عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه قم اظهار داشت: تعریف خاص فقه التربیه استخراج احکام موضوعات تربیتی با شیوه استنباطی و اجتهادی از منابع و متون دینی است.
Read More »چرا «گذر از فقه» شدنی نیست!/ داود فیرحی
داود فیرحی استاد حوزه و دانشگاه در مجموعهای از یادداشتها و در پاسخ به مجتهدشبستری به تبیین این مدعای خود پرداخته که چرا گذار از فقه شدنی نیست؟
Read More »فقه با خانه تکانی توان مدیریت جهان مدرن را دارد/ بعد از انقلاب در اداره فقهی جامعه دچار خطاهای استراتژیک شدیم
فقه سنتی که گاهی از آن تعبیر به فقه جواهری میشود با این مبانی، روشها، اهداف و ظرفیتی که دارد اگر تغییر و تحولی در آن اتفاق نیفتد توان مدیریت جهان جدید و جهان مدرن را ندارد. چیزی که در عرض این چهار دهه هم نشان داده است یعنی حتما باید فقه موجود در مبانی روشها حتی در حوزه توسعه منابع فقه تحولاتی پیدا کند تا بتواند آن چالشهای موجود در جهان جدید را پاسخگو باشد.
Read More »نسخه الکترونیکی کتاب «مأخذشناسی جامع فقه اسلامی» عرضه شد
مأخذشناسی حاضر شامل اطلاعات منابع مکتوب و چاپی دانش فقه اعم از کتاب، مقاله و پایاننامه است که از کتابخانههای مختلف در ایران و کشورهایی از جمله انگلستان، لبنان، امارات و عراق به دست آمد و بر اساس نام پدیدآورنده ترتیب یافت.
Read More »دروس خارج در برخی شهرستانها رسمیت یافت+ اسامی
بر اساس سیاستهای جدید شورای عالی و مدیریت حوزههای علمیه و به منظور ارتقای سطح علمی مدارس علمیه شهرستانها، دروس خارج در تعدادی از شهرستانها رسمیت پیدا کرد.
Read More »کتاب جامع اصول فقه؛ ویژه دانشجویان و داوطلبان آزمونهای حقوقی
طرحِ انبوهی از مثالهای حقوقی و غیرحقوقی برای درک راحتِ مطالب منطقی و اصولی، راهکار مناسبی است که که برای انتقال مفاهیمِ اصولی در این کتاب استفاده شده است.
Read More »نقد ناپذیری معصومین علیهمالسلام/ سیدعلی میلانی
شبکه اجتهاد: اولا کسی که میخواهد مطلب اخلاقی بگوید، خودش باید اهلیت داشته باشد برای اخلاق گفتن. چون کسی که خودش متخلق به اخلاق نیست نمیتواند مدرس اخلاق باشد. در حدود ۴۵ سال قبل به مرحوم آقای بهجت گفتم یک جلسه اخلاقی برای من بگذارید که من از شما استفاده کنم. ایشان گفتند از کتب اخلاقی چه چیزی را مطالعه کردی؟ گفتم جامع السعادات را خواندم (کتاب اخلاقی مرحوم نراقی اول). ایشان گفتند از هر صفحهای نیم صفحه یا کمتر بخوان، در خودت پیاده کن و بعدا نیم صفحه بعدی را بخوان.
Read More »جایگزینی برای علمای گذشته در حوزه وجود ندارد/ لزوم اهتمام به پرورش فقها و دانشمندان
آیتالله نوری همدانی بر تربیت عالمان و دانشمندان آگاه به زمان تاکید و اذعان کرد: متاسفانه اکنون جایگزینی برای علمای بزرگ درگذشته وجود ندارد که این امر به حوزه برمیگردد.
Read More »رفتارشناسی «شیخ انصاری» با محوریت حدیت تسلط
استاد علیدوست در این نشست با نگاه سیستمی به بحث ورود فقها در باب معاملات با بیان چهار مقدمه و پنج مبحث مرتبط با موضوع «رفتارشناسی شیخ اعظم، ترسیمگر شناخت کلی از موضعگیری شیخ در بحث تسلط» بود و در این خصوص برخی از دیدگاههای شیخ را مورد نقد و بررسی قرار داد.
Read More »مکتب قم؛ هجرت از فقه فردی به فقه اجتماعی
تا قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی عمدتا عالمان و بزرگان حوزه بر پایه فقه فردی جلو میرفتند و هرچه پژوهش و تولید علم بود بر این مبنا استوار میساختند. اما در این میان عدهای نیز بودند که قائل به فقه حکومتی بوده و هم در نظریات و هم در تولید علم بر پایه فقه حاکمیتی تکیه داشتند. علاوه بر صاحب مکتب یعنی امام خمینی و بزرگانی همچون رهبرمعظم انقلاب، شهید مطهری، شهید بهشتی و شهید مفتح و دانش آموختگان حوزه علمیه قم بودند که صاحب نظران و منتشرکنندگان این نوع فقه بودند.
Read More »نگاهی به مقالات نهمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
نهمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به عنوان نخستین مجله تخصصی در حوزه فقه مقارن با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینه مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، با مدیرمسئولی احمد مبلغی و سردبیری عابدین مومنی چاپ و روانه بازار نشر شد.
Read More »«فقه و تمدن»؛ هفتمین مجله «شبکه اجتهاد» منتشر شد
نقش فقه در پیریزی تمدن اسلامی، موضوعی است که نظرات متفاوتی درباره آن وجود دارد که هرکدام در جای خود، ارزشمند و قابل تأمل است. این مجله، تلاش میکند تا فضایی برای نگریستن به این نگاهها در کنار یکدیگر فراهم آورد.
Read More »عرفی شدن فقه، مذموم نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، زاده ۱۳۴۰ تهران است. نبوغ او وقتی بیشتر نمایان شد که در ۱۶ سالگی به دانشگاه وارد شد و در رشته فیزیک مشغول به تحصیل گردید. وی پس از وقوع انقلاب فرهنگی، وارد حوزه علمیه قم شد و تاکنون نیز در آن ماندگار شده است.
Read More »فقه فردی و سراب «تمدن اسلامی»/ محمدرضا مُلایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا پی ریزی تمدن اسلامی با نگاه فردگرایانه موجود به فقه ممکن است؟ رابطه جهان بینی و تمدن سازی چگونه تعریف می شود؟ علوم اسلامی موجود چه سهمی در ارائهٔ بُعد نرمافزاری برای تمدن اسلامی دارند؟ ...
Read More »درباره زوائد علم اصول نباید فقط چرتکته و قیچی نقد دست گرفت/ کارشناسان باید نظر دهند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: درخصوص اینکه چه بحثی زائد است و کدام نیست نباید چرتکه انداخت بلکه باید گروهی کارشناس انتخاب و تمامی مراکز به صورت هماهنگ ـ نه صرفا یک مرکزـ اقدام به این کار کنند.
Read More »پرونده «روزآمدی روحانیت» در شماره جدید خیمه
آیتالله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در گفتگو با ماهنامه خیمه به بررسی وضعیت علمی حوزه علمیه میپردازد و تصریح میکند «فقه شیعه به روز است».
Read More »اگر فقه جوابگوی اداره اجتماع نبود، باید احتیاط کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: اشکال مهمی که در باب فقه تمدن ساز، مطرح است، این است که آیا فقهی که تمام هموغم خود را بر تنجیز و تعذیر گذاشته است، میتواند جامعه مسلمانان را بهسوی تمدن و پیشرفت که از امور واقعی و غیرتعبدی هستند، برساند یا نه. حجتالاسلام والمسلمین محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، از مدافعان فقه سنتی است. به باور وی، همین فقه موجود با همین رویکرد تنجیزی، تمدن پیشین مسلمانان را ساخته و بعدازاین هم خواهد ساخت.
Read More »فقه تمدنی، نیازمند روش جدیدی در اجتهاد نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالإسلام محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه «دانشهای وابسته به فقه» در پژوهشکده فقه و حقوقِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است. این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم تا به حال، موفق به نگارش دهها مقاله و کتاب پژوهشی شده است.
Read More »شاخصههای اصلی فقه تمدن ساز
ما میتوانیم تمدن اسلامی را مجددا احیا کنیم باید همتها را جذب کرد و اهل عمل بود؛ باید از عصر حاشیه و انزوا و ناکارآمدی معرفتی و عملی بیرون بیاییم تا برسیم به دوره تعیین کنندگی و ایفای نقش.
Read More »فقه رسالتی؛ پایانی بر فقه رسالهای
شبکه اجتهاد: فقه را دانشی معرفی کردهاند، که احکام فرعی و تفصیلی را از منابع آن استخراج میکند، که خروجی آن در رساله عملیه یا توضیح المسائل نمایان است. تفکری که سایه بر حوزه فقاهت افکنده، چنین مینماید که تمام تلاش فقیه برای صدور فتواست. جهان این فقاهت، دارای ابعادی است که گاه از رسالتِ حقیقی فقه دور شده و به تار و پود ذهنیتهای تاریخی گره خورده است. چنین فقاهتی، که فقه رسالهای بر آن مینامیم، فرد را موضوع تلاش خویش قرار میدهد، آن هم فردی که در زمان صدور نصوص و در قرون اولیه تاریخ اسلام زیست میکند.
Read More »ضابطه عمد در جنایات/ محمد قائینی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد قائینی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در گفتار پیشروی موضوع ضابطه عمد در جنایات را یکی از مسائل مبتلابه برای جامعه بشریت مطرح نمود و با اشاره به وجود معیار مشهور در مسأله، و ادعای اجماع بر آن، لزوم بررسی دقیق اجماع را متذکر شده است و بر این مسأله تأکید دارد که با بررسی کلمات فقها مشخص میشود که چنین اجماعی و یا شهرت قدمائیهای وجود ندارد.
Read More »تناقضنمای انسداد و تمدن اسلامی/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه انسداد باب علم و علمی، از دیرباز مورد توجه اصولیان بوده است. بزرگانی همچون میرزای قمی و از میان متأخرین، آیات سید محمد روحانی و شبیری زنجانی را میتوان از پیروان مشهور این نظریه برشمرد. بسیاری از قائلین به این نظریه البته از آنجا که جو غالب محافل فقهی و اصولی برخلاف آن است، از ابراز آن استنکاف میکنند. باری، با تشکیل حکومت اسلامی و کاربردی شدن هرچه بیشتر دانشهای فقه و اصولفقه، به نظر میرسد هر روز طرفداران این نظریه افزون گردند.
Read More »نگاشتههای اصول فقه مقارن
اختصاصی شبکه اجتهاد: اصولفقهمقارن مانند فقهمقارن دارای تألیفات فراوانی نیست و بهسختی میتوان در کتابخانهها کتابی را در این زمینه یافت کرد. در بین متقدمین اهلسنت و شیعه بههیچوجه رویکرد مقارنهای وجود نداشته و تنها در میان علمای قرن اخیر آنها، بعضاً این رویکرد دیده میشود. همچنین در میان متأخرین نیز برخی اگرچه کتابی تحت عنوان «اصولفقهمقارن» تألیف کردهاند،
Read More »پنج شخصیتی که تشیع را حفظ کردند
آیتالله سبحانی اظهار داشت: در قرن گذشته پنج شخصیت حافظ تشیع بودند، علامه کاشف الغطا در عراق، سید محسن جبل عاملی و شرفالدین جبل عاملی در لبنان و آقابزرگ تهرانی و آیتالله امینی.
Read More »مناسبات «فقه شهر» با «فتاوای غیرجازمانۀ فقه سنتی»
امروزه شاهدیم، شهر به عنوان یک پدیده پویا اثرات انکارناپذیری بر زندگی مردمان خود گذاشته است. از آنجا که ساخت شهرها مبتنی بر اندیشهای بنیادین رقم میخورد و خود بستری برای انتقال این اندیشه به ساکنانش میگردد، ضروری است نظام شهرسازی مبتنی بر آموزههای اسلامی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و این مهم جز با هماندیشی متخصصان علوم اسلامی و شهرسازی تحقق نمییابد.
Read More »رونمایی از موسوعه ۱۳ جلدی علامه محمدحسین کاشف الغطاء
موسوعه کلامی علامه محمدحسین کاشف الغطا در ۱۳ جلد و مأخذشناسی جامع فقه اسلامی از سوی مرکز احیای آثار اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی منتشر و توسط آیتالله صافی گلپایگانی رونمایی شد.
Read More »از تشریح آسیبهای «فقه موجود» تا تبیین بایستههای «فقه مطلوب»
حجتالاسلام مبلغی با تاکید بر اینکه اگر فقه شبکهای نباشد از پس این جامعه بر نمیآید، به تبیین مقصود از غنیسازی روش استنباط پرداخت و گفت: متاسفانه در حوزه روش استنباط فقهی هنوز تعریف مشخصی وجود ندارد.
Read More »فقه القلوب میتواند در تحول علوم انسانی مؤثر باشد
رئیس مؤسسه بهداشت معنوی میگوید: فقه معنویت یا فقه القلوب از مهمترین عرصههایی است که نتایج آن میتواند علوم انسانی را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از مباحث هنجاری در علوم انسانی به معنویت گره خورده و فقه معنویت میتواند از رهگذر حل مسائل معنوی، بر این علوم اثر بگذارد.
Read More »