قرارداد «جعاله تأمین هزینههای ضروری زندگی» که در بانک ملی ایران اجرایی میشود، دارای ایرادات فقهی و حقوقی است و این بانک علیرغم تذکرات دفتر مقام معظم رهبری نسبت به این مسئله همچنان در حال اجرای این قرارداد است. به گزارش شبکه اجتهاد، براساس اطلاعات واصله، بانک ملی ایران، دستکم به مدت یک سال است که قراردادی با عنوان «جعاله تأمین هزینههای ضروری زندگی» را اجرایی میکند که دارای ایراد شرعی است و حتی از طرف دفتر مقام معظم رهبری هم نسبت به این موضوع و لزوم پایان دادن به اجرای آن هشدارها و تذکرات لازم داده شده اما علیرغم …
توضیحات بیشتر »رونمایی از کتاب «مأخذشناسی اقتصاد اسلامی»/ گردآوری ۱۲۶۰۰ منبع برای محققان
«مأخذشناسی اقتصاد اسلامی» به قلم حسین صمصامی و همکاران، با حضور نویسنده کتاب و حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد محققنیا، رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب به تازگی در چهار جلد منتشر شده که جلد اول آن به تاریخ عقاید اقتصاد اسلامی، نظام اقتصادی اسلام و نقد سایر نظامها از منظر اسلام، اخلاق و اقتصاد اسلامی و عدالت اقتصادی اختصاص دارد. جلد دوم این کتاب شامل اقتصاد خُرد و اقتصاد کلان با رویکرد اسلامی و جلد سوم آن شامل اقتصاد مالی (فاینانس) اسلامی است. جلد چهارم کتاب «مأخذشناسی اقتصاد اسلامی» نیز به مباحثی …
توضیحات بیشتر »دفاع موسویان از اجرای آزمایشی قانون جدید بانکداری/ شورای جدید فقهی بانک مرکزی از چه زمانی آغاز به کار میکند؟
عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی درباره دلایل دفاع خود از اجرای آزمایشی قانون جدید بانکداری کشور گفت: بنده از این جهت موافق هستم که با توجه به اینکه تحولات و نوآوریها در حوزه بانکداری بسیار سریع اتفاق میافتد و از طرف دیگر هم، شیوه قانونگذاری در کشور بسیار کُند و زمانبر است؛ بنابراین بنده با این اقدام موافق هستم چون تصویب قانون دائمی، متصدیان را بیخیال اصلاح آن میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال بررسی است و در هر جلسه موادی از آن مورد بررسی و تصویب قرار …
توضیحات بیشتر »احتکار در روایات اسلامی از دزدی بدتر است/ سهم اخلاق در اقتصاد
محقق نیا، رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه گفت: در روایتی از امام کاظم(ع) نقل شده است که فرمودند: احتکار از دزدی بدتر است چون دزد از یک نفر دزدی میکند، اما محتکر از کل جامعه دزدی میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، احتکار از ماده حکر به معنای ذخیره کردن آذوقه مردم به امید افزایش قیمت آن در آینده است. هر چند اسلام احکام فقهی در مورد مسائل اقتصادی دارد، اما گزارههای اخلاقی اسلام که مهمتر از بخش فقهی آن هستند، مغفول مانده اند. در خصوص وضعیت اقتصادی جامعه و پدیده احتکار، با محمدجواد محقق نیا، عضوهیأت علمی دانشگاه علامه …
توضیحات بیشتر »جزئیات جدید قانون بانکداری اسلامی/ بانک مرکزی متحول میشود
رئیس کمیته پولی، مالی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره طرح جامع اصلاح نظام بانکی در مجلس گفت: با این قانون ساختار بانک مرکزی تغییر میکند و بانک مرکزی با مصوبه کمیسیون اقتصادی کاملاً متحول میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسینزاده بحرینی رئیس کمیته پولی، مالی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در برنامه تیتر امشب گفت: از اولین روزی که طرح قانون بانکداری اسلامی بدون ربا در مجلس نهم اعلام وصول شد تا امروز که طرحی جامع در کمیسیون اقتصادی داریم، بخش عمدهای از آن تصویب شده است. او افزود: این طرح، طرحی جامع …
توضیحات بیشتر »ربای معاملی در عقد بیمه وجود ندارد/ در بیمه و اقسام آن مسلماً غرر وجود دارد، اما مضر به صحّت عقد نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمّدجواد فاضل لنکرانی استاد باسابقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهالسلام) در بخش اول گفتگوی خود پیرامون «عقد بیمه» اظهار کرد: معاملات شکلهای بسیار جدید پیدا کرده، و اگر فقه بخواهد توقف کند در اینکه این معاملات باید تحت یکی از عناوین رایج درآید در بسیاری از موارد مشکل پیدا میکنیم، اصلا هرچه زمان پیش میرود، معاملات جدید پیدا میشود، مثلاً معاملات بازار بورس، یا بیع زمانی نه تحت عنوان بیع است، نه اجاره، نه صلح بلکه یک معاملۀ جدید است. پس به نظر ما از ادلّه استفاده میشود برای تصحیح …
توضیحات بیشتر »طرح جامع بانکداری گامی به عقب است/ ۸۰ درصد عقود بانکی صوری هستند/ شورای فقهی بدون ترکیب قوی به پوشش شرعی رباخواری بانکها منجر میشود/
عضو هیئتعلمی جامعهالمصطفی (ص) العالمیه اظهار کرد: شورای فقهی بانک مرکزی باید هم ترکیب و هم جایگاه قوی داشته باشد که نظرات آن در آنچه خلاف شرع قلمداد میشود به خوبی مورد توجه قرار گیرد وگرنه صرفاً ظاهری اسلامی به تخلفات نظام بانکی خواهیم داد و از این جهت هم به مشکلات نظام بانکی دامن خواهیم زد. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال بررسی است و در هر جلسه موادی از آن مورد بررسی و تصویب قرار میگیرد. طبق خبرها قرار است این طرح ذیل اصل ۸۵ قانون اساسی به …
توضیحات بیشتر »جامعه بیش از گذشته به نگاه فقهی حوزویان نیازمند است/ حوزههای علمیه مسئله محور عمل کنند
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه امام صادق (ع) با تاکید بر اینکه حوزههای علمیه با توجه به نیاز امروز، باید مسئله محور عمل کنند، گفت: چرا بعضی مسائل که جزو اوّلیات نیازهای کشور میباشد، بر زمین مانده است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عادل پیغامی در ششمین نشست «اولی الابصار» با موضوع «جنگ اقتصادی و رسالت حوزویان» در جمع مدیران و معاونان مدارس علمیه خراسان رضوی گفت: اگر ما بخواهیم ارتباطی را بین اقتصاد مقاومتی و تربیت اقتصادی مطرح کنیم، اول بایستی اقتصاد مقاومتی را خوب بشناسیم و آن را تعریف کنیم و بعد ببینیم با این تعریف، تربیت اقتصادی …
توضیحات بیشتر »طرح جدید بانکداری، بدون حل مشکلات اصلی به هیچ وجه مطلوب نیست/ ایرادات جدی است؛ آدرس غلط ندهیم!
مدیر گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی گفت: گرچه تلاش کسانی که طرح جدید بانکداری اسلامی را آماده کردهاند، مأجور و مشکور بوده اما واقعیت آن است که این طرح ساختار بانکداری را دگرگون نکرده، بلکه رفرمی را در همان ساختار غلط ربوی پدید آورده که قطعاً این مساله راهگشا نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر غلامعلی معصومی نیا در خصوص هدف از صدور بیانیه جمعی از اساتید اقتصاد حوزه در خصوص طرح جدید بانکداری اسلامی و اشکالات وارده به آن اظهار داشت: با توجه به این که ما یک حکومت اسلامی تاسیس کرده ایم باید به …
توضیحات بیشتر »این معامله باطل است!
شبکه اجتهاد: اقتصاد آشفته کشور که موجب شده در ماههای اخیر معیشت بسیاری از خانوادهها با درآمد متوسط دچار نوسان شود در هفتههای اخیر با اجرای طرحهای مختلف برای کنترل بازار روبه رو بوده است. کشف انبارهای اجناس مختلف، دستورات متنوع برای کنترل بازار ارز، پیشنهاد افزایش وام مسکن و البته پیشفروش خودرو توسط دو خودروساز بزرگ از اقداماتی است که توسط سیاستگذاران اقتصادی کشور انجام شده است. اما مورد اخیر، یعنی فروش خودرو از سوی خودروسازان بازتاب گستردهای در جامعه داشت. بسیاری از فعالان در فضای مجازی نسبت به شیوه فروش آن انتقاد کردند. این انتقادها از آن رو …
توضیحات بیشتر »برتری حکم ولی فقیه بر سایر مجتهدان در برخورد با احتکار/ هر احتکاری که به مردم زیان رساند، خیر و برکتی در آن نیست
مدیر مؤسسه پژوهشهای کاربردی تبلیغی راه اهل بیت(ع) با اشاره به برتری حکم ولی فقیه بر سایر مجتهدان در برخورد با احتکار اظهار کرد: محتکران در روایات بسیاری مذمت شدهاند؛ در روایتی از نبی گرامی اسلام(ص) آمده است: «هر کس طعامی و کالایی را بخرد و چهل روز برای ایجاد گرانی نگه دارد و بعد به قیمت بالاتر بفروشد و درآمد آن را هم در راه خدا صدقه بدهد کفاره احتکار خود را نداده است». به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین صادق زینی، مدیر مؤسسه پژوهشهای کاربردی تبلیغی راه اهل بیت(ع) که کتابی با عنوان «درسنامه احکام بازار» را به …
توضیحات بیشتر »ناسازگاری بانکداری بدون ربای کنونی با حقوق شهروندی
وقتی نظام بانکداری اسلامی را تأمینکننده حقوق شهرندی تعریف کنیم قطعاً هیچ سازگاری با نظام بانکی موجود ندارد که شاهد چنین سطحی از تورم هستیم و میتوانیم این استدلال را بپذیریم که تورم که محصول نظام بانکی ناکارآمد است ضرر بزرگی را به مردم جامعه وارد میکند به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عباس شفیعینژاد، کارشناس اقتصاد اسلامی و مدیرگروه فقه اقتصادی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به بیان نکاتی درباره جایگاه حقوق شهروندی در بانکداری اسلامی پرداخت و اظهار کرد: بانکداری اسلامی یک نهاد غیرانتفاعی است که تنظیمات و ترتیبات پولی را در جامعه انجام میدهد؛ بنابراین وقتی معتقدیم که …
توضیحات بیشتر »تازهترین مصوبات کمیته فقهی سازمان بورس
نایب رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، آخرین مصوبات کمیته فقهی این سازمان را تشریح کرد و گفت: یکی از مباحثی که اخیرا در کمیته فقهی سازمان بورس به جمعبندی رسید و نهایی شد، انتشار اوراق وکالت یا صکوک وکالت بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سیدعباس موسویان در این خصوص گفت: صکوک وکالت بر پایه قرارداد وکالت طراحی میشود و ویژگی اصلی این اوراق در انعطافپذیری آن است و دست بانی در بهکارگیری و تخصیص منابع حاصل از انتشار اوراق باز است. موسویان با بیان اینکه در اوراق وکالت میتوان به بانی وکالت داد که …
توضیحات بیشتر »اتمام حجت صاحبنظران اقتصاد اسلامی/ ۱۳ اشکال اساسی طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران»
گروهی از خبرگان حوزوی و دانشگاهی متخصص در اقتصاد اسلامی تشکیل شده و از سویی به طور دقیق ریشهها و علل عدم موفقیت اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا در سی و چهار سال گذشته را بررسی کنند و از جانب دیگر در مورد قابلیت طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» برای اصلاح و رفع ناکارآمدی قانون فعلی بانکداری، ارزیابی و داوری درستی را صورت دهند و نتایج آن به مجلس شورای اسلامی جهت اصلاح طرح منعکس گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، ۲۲ نفر از صاحبنظران حوزوی و دانشگاهی اقتصاد اسلامی با صدور بیانیهای، خطاب به نمایندگان مجلس شورای …
توضیحات بیشتر »بانکداری اسلامی؛ آن دستهای قابل اعتماد
شبکه اجتهاد: هنگامی که در محافل عمومی و حتی بعضا کارشناسی از «بانکداری اسلامی» سخن به میان میآید عموما کلیدواژههایی مانند ممنوعیت ربا و بهره و یا عقود شرعی همچون مشارکت، مرابحه یا قرضالحسنه در ذهن تداعی شده و در کنار آن، وضع ناخوشایند نظام بانکی کشور به عنوان نمونهای از کارنامه بانکداری اسلامی قلمداد میشود! حال آنکه نه ضوابط بانکداری اسلامی صرفا محدود به منع ربا و استفاده از عقود شرعی است و نه وضع فعلی بانکداری کشور نماینده حقیقت عینیتیافته بانکداری اسلامی میتواند باشد. این نوشتار قصد دارد صرفا با اشاره به دو قاعده بانکداری اسلامی، از ظرفیت …
توضیحات بیشتر »برای تصحیح معاملات نیاز به امضای شارع نیست/ لزوم توسعه دایره صحت معاملات
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمّدجواد فاضل لنکرانی استاد باسابقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهالسلام) طی گفتگویی پیرامون «عقد بیمه» اظهار میکند: اکنون معاملات شکلهای بسیار جدید پیدا کرده، و اگر فقه بخواهد توقف کند در اینکه این معاملات باید تحت یکی از عناوین رایج درآید در بسیاری از موارد مشکل پیدا میکنیم، اصلا هرچه زمان پیش میرود، معاملات جدید پیدا میشود، مثلاً معاملات بازار بورس، یا بیع زمانی نه تحت عنوان بیع است، نه اجاره، نه صلح بلکه یک معاملۀ جدید است. پس به نظر ما از ادلّه استفاده میشود برای تصحیح معاملات نیاز …
توضیحات بیشتر »دخالت صاحبان قدرت و ثروت در طرح جدید بانکداری/ اجرای آزمایشی، روح سیستم ربوی را حفظ میکند
مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: اگر قانون جدید بانکداری به صورت آزمایشی اجرایی شود، برای مدت طولانی مبنا قرار خواهد گرفت و تجربیات تلخ گذشته دوباره تکرار خواهد شد و این مسئولیت نمایندگان مجلس است که اجازه چنین کاری را ندهند؛ چراکه در غیراینصورت، روح بانکداری ربوی حفظ خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی معصومینیا، مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی، با اشاره به بررسی طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» در کمیسیون اقتصادی مجلس، به نقد و بررسی این طرح پرداخت و به ایکنا گفت: این طرح جدید از تلفیق دو طرح و یک …
توضیحات بیشتر »مبنای معاملات در زندگی اجتماعی از باب حمل بر صحت است/ عقد سفهی اصلاً اشکال ندارد/ شرط بندیها در فوتبال اگر مبنای علمی داشته باشد صحیح است
اختصاصی شبکه اجتهاد: اینکه اصل عقد بیمه، یا بیمههای موجود، وضعاً و تکلیفاً دارای چه حکمی هستند موضوع گفتگویی است که با آیتالله محمدعلی گرامی قمی انجام دادیم. این استاد عالیرتبه حوزه علمیّه قم معتقد است اصل و انحاء موجود عقد جدید بیمه دارای هیچگونه اشکال شرعی نمیباشند، امّا در مقایسه با بعضی بیمههای اصیل شرعی نظیر بیمۀ عاقله یا بیمههای تعاونی مرجوح بوده و لذا در موارد مشابه، تبدیل آنها به بیمههای اصیل شرعی أولی و بعضاً الزامی است. لزوم مداخله تعزیرات به نفع بیمه شوندگان در موارد گزاف بودن عوض، یا عدم ردّ بایستۀ معوّض، از دیگر مباحث …
توضیحات بیشتر »مشکلات فقهی ابزار «ریپو»/ راهحلهای شورای فقهی میتواند مبنایی برای اصلاحات در نظام بانکی باشد
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به بررسی ابزار «ریپو» در شورای فقهی بانک مرکزی و مشکلات شرعی این قرارداد گفت: بانک مرکزی واسطه میشود که منابع مازاد بانکها را به بانکهایی که کمبود دارند انتقال دهد، اما این قرارداد دارای مشکل فقهی است و مهمترین مشکل آن هم نرخ بهره است؛ بنابراین اگر بتوانیم برای جایگزینی آن، ابزار دیگری را ارائه دهیم یا آن را اصلاح کنیم، میتوانیم آن را مورد استفاده قرار دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحیمقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار …
توضیحات بیشتر »هیچ ارادهای برای حذف ربا از بانکداری وجود ندارد/ طراحی ساختار نظام بانکداری اسلامی بر عهده حوزه علمیه است
حجتالاسلام مادرشاهی گفت: در راستای بانکداری اسلامی کارهای خوبی در حوزه علمیه انجام شده ولی بعضی مشکلات اصلی آن جاست که گویی هیچ قصدی برای تغییر ساختار بانکداری وجود ندارد. به عبارت دیگر نگاه تحولی به ساختار نظام بانکداری وجود ندارد و صرفاً نگاه اصلاحی است. خود بانکها نیز علاقه مندند تسهیلاتشان را به جایی بدهند که سود بیشتری به آنها بدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، بانکداری اسلامی به نوعی از بانکداری گفته میشود که در جهت تحقق اهداف نظام اقتصادی اسلام است از آنجا که اهداف نظام اقتصادی سرمایهداری و سایر نظامات اقتصادی غیر اسلامی با اهداف نظام اقتصادی …
توضیحات بیشتر »تیغ تیز بنگاه داری زیر گلوی بانکداری اسلامی
شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی و به طور خاص ربازدایی از عملیات بانکی در ایران نه تنها بعد از پیروزی انقلاب اسلامی که حتی قبل از آن نیز دغدغه جامعه بوده است. تشکیل صندوقهای قرض الحسنه پیش از انقلاب در همین راستا رقم خورد و پس از پیروزی انقلاب، در پی فراز و نشیبهای اوایل انقلاب، در نهایت ایده بانکداری اسلامی با الهام از دیدگاه شهید صدر و بر پایه عقود مشروع در فقه تجارت، در قالب قانون عملیات بانکی بدون ربا جامه عمل پوشید و اراده نظام بر این تعلق گرفت که تمام بانکها ملزم به رعایت مفاد قانون جدید …
توضیحات بیشتر »اسلامی شدن بانکها فقط به حذف ربا نیست/ با استفاده از عقد صلح فعالیت ما صوری تلقی میشود نه واقعی!
رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم با بیان اینکه هدف بانکداری اسلامی، ایجاد عدالت در جامعه است، گفت: حذف ربا بخشی از اسلامی شدن بانکهاست و همه آن نیست. سعی کردیم با استفاده از تبصرهها با استفاده از برخی عقود مثل عقد صلح که بسیار پر کاربرد است به حذف ربا اقدام کنیم و این باعث شده که خیلی جاها، فعالیت ما صوری تلقی شود و نه واقعی. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد محقق نیا رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم، با بیان اینکه بانکداری اسلامی در واقع به مجموعهای از مقررات و قوانینی اطلاق میشود …
توضیحات بیشتر »ترسیم چالشهای جدی پیش روی اجرای بانکداری اسلامی/ لزوم ساختارهای لازم برای حذف ربا در کشور
یک سری از روشهایی که مبتنی بر عقود اسلامی است، جایگزین عملیات بانکی متعارف شده است. درحالیکه از منظر اسلامی قراردادها و عقود بانکی الزاما نباید منحصر به مواردی باشد که در قانون عملیات بانکی بدون ربا از آن یاد میشود. شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی نوعی بانکداری یا فعالیت بانکی است که با احکام اسلام (بهویژه از دید ربا و رباخواری) همخوانی دارد و در قالب اقتصاد اسلامی تعریف میشود. بانک نهادی حقوقی است که عملیاتهای پولی، مالی و اعتباری را بر عهده دارد. بانکداری نیز عبارت است از ارائه خدمات و عملیات بانکی. حال اگر بخواهیم این خدمات و …
توضیحات بیشتر »برخی به اصطلاح فقها فعالیت ربوی بانکها را تسهیل و رباخواری را توجیه شرعی میکنند!/ دو مشکل عمده در نظام بانکی
سرپرست اسبق وزارت اقتصاد عنوان کرد: یکی از انحرافاتی که توسط برخی به اصطلاح فقها که هم در مجلس، هم در بانک مرکزی و نهادهای دیگر حضور دارند، در سیستم بانکی رخ داده، این است که در حال توجیه اقدامات غیرشرعی نظام بانکی هستند. این افراد به ربا، شکل فقهی دادهاند و میگویند بیع است و اشکالی ندارد و با جابه جایی برخی کلمات آن را شرعی میکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه فرا رسیدن هفته بانکداری اسلامی، توجه جدیتر به این موضوع ضرورتی انکارناپذیر وظیفه همه افراد دغدغهمند در زمینه تحقق بانکداری اسلامی در کشور است. در همین …
توضیحات بیشتر »چالشهای اجرای بانکداری بدون ربا/ ارادهای وجود ندارد!
عضو هیئتعلمی دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: الان واقعا سیستم بانکی به شدت از قانون عملیات بانکی بدون ربا منحرف شده است. البته از اول هم ارادهای در اجرای آن نبود و به صورت ناقص اجراء شد و هرچه جلوتر آمدیم شرایط بدتر شد. اگر الان از اجرای بانکداری بدون ربا سخن بگوئید، مردم نیشخند خواهند زد که این چه بانکداری بدون ربایی است. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به در پیش بودن هفته بانکداری اسلامی، توجه جدیتر به این موضوع ضرورتی انکارناپذیر وظیفه همه افراد دغدغهمند در زمینه تحقق بانکداری اسلامی در کشور است. بیش از سه دهه …
توضیحات بیشتر »بررسی مبانی نظری «عدالت اقتصادی» در اندیشه محمدرضا حکیمی
شبکه اجتهاد: در میان فقهای شیعه دو نگرش کلی به عدالت اقتصادی را میتوان یافت. گروهی که غالب فقهای شیعه را شامل میشوند و در اندیشهی آنان عدالت اقتصادی همان ادای واجبات (خمس و زکات و …) و اجتناب از محرمات (ربا و قمار و …) است؛ این دسته، از زاویهی نگاه فقاهتی صرف به عدالت اقتصادی توجه کردهاند. عدالت مفهومی است که دغدغهی فکری بسیاری از متفکران از سپیدهدم تمدن بشر تا عصر ما بوده است. در بین متفکران اسلامی، محمدرضا حکیمی جایگاهی والا در عرصهی عدالتپژوهی دارد. در اندیشهی وی، انگارهی ارزشی عدالت را نمیتوان از هیچ ساحتی …
توضیحات بیشتر »بیمه قرض نیست که ربا در آن مطرح باشد/ بیمه عمر توافقی بین طرفین و در واقع صلح است
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله محمدمهدی شبزندهدار استاد باسابقه خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از فقهای شورای نگهبان در گفتگویی در باب مسئلهی بیمه تصریح میکند بیمه عمر قرض نیست که ربا در آن مطرح باشد، بیمه عمر در واقع صلح است، یعنی توافقی است بین طرفین. این عضو جامعه مدرسین و مدیر مؤسسه بقیهالله خاطرنشان میکند اینکه بیمهشونده مبلغی را در ازاء تأمین با بیمهگر صلح کند، ربا نیست! اجتهاد: آیا از قدما بودهاند که با مسئله بیمه اشاره و اشکالی داشته باشند؟ شبزندهدار: بله، در این باره به کتاب سؤال و جواب مرحوم سیّد مراجعهای داشته …
توضیحات بیشتر »عنوان «اسلامی» از نظام بانکی کشور حذف شود/ رباخواری در پوشش بانکداری اسلامی
استاد اقتصاد دانشگاه تهران تأکید کرد: با توجه به ربوی بودن فعالیت نظام بانکی، بهتر است عنوان «اسلامی» را از نظام بانکی کشور حذف کنیم تا فعالیت ربوی بانکها به نام اسلام تمام نشده و ضربهای به اسلام وارد نشود. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به در پیش بودن هفته بانکداری اسلامی، توجه جدیتر به این موضوع ضرورتی انکارناپذیر و وظیفه همه افراد دغدغهمند در زمینه تحقق بانکداری اسلامی در کشور است. بیش از سه دهه از اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا در کشور ما میگذرد که قرار بود زمینه حذف کامل ربا از نظام بانکی و تحقق …
توضیحات بیشتر »اگر نظام سیاسی اسلام نباشد نمیتوان اهداف اقتصاد اسلامی را پیاده کرد/ چهار دلیل عمده که فقها در مقام اکتشاف گرفتار خطا میشوند
در نظریه «عملیات الاجتهاد و الذاتیه» شهید محمدباقر صدر، ذاتیه را تأثیرات شخصیت عالم تعبیر میکند و میگوید که در عملیات اکتشاف دو خطر متوجه فقیه است که شامل «تأثیر حضور شخصیت فقیه در استنباط» و «فریبندگی واقعیت تاریخی» میشود به همین دلیل چهار موضوع رخ میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی محمدی، مدرس حوزه و دانشگاه در دوره مدرسه تابستانه مفتاح ۲ که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار میشود، براساس کتاب اقتصادنا شهید صدر موضوع «عملیات اکتشاف مذهب اقتصادی» را مورد بحث قرار داد و بیان داشت: شهید صدر میگوید این موضوع شامل دو مرحله «جمع آوری احکام، …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی اوراق اجاره مبتنی بر سهام
مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار، به تازگی گزارشی پژوهشی با عنوان «بررسی فقهی اوراق اجاره مبتنی بر سهام» به قلم مجتبی کاوند را منتشر کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در خلاصله این گزارش آمده است: یکی از چالشهای اصلی دولت جمهوری اسلامی در سالهای اخیر بدهی دولت به پیمانکاران و نظام بانکی است. با توجه به اشکالات روشهای سنتی تسویه بدهیهای دولت از جمله استقراض ار بانک مرکزی و عدم امکان انتشار اسناد خزانه و اوراق قرضه دولتی به دلیل ممنوعیت ربا در اسلام، متخصصان اسلامی راهکارهای جایگزین مانند اوراق بهادار اسلامی (صکوک) …
توضیحات بیشتر »