اندیشوران فقهی

شبکه اجتهاد: استاد محمد عندلیب همدانی، محقق، مؤلف و استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، معتقد است که نهج البلاغه در سه بُعد مهجور می‌باشد که یک بُعد مهجوریت در میان اهل دانش است، در حوزه‌‌ها از قدیم شروح و ترجمه‌‌هایی بر نهج البلاغه نوشته می‌شد، کلاس‌‌های درس نهج البلاغه وجود داشته و دارد، اما هنوز در تمام ابعاد علوم …

امروزه در فقه جای بحث و بررسی و کار تحقیقی بسیاری هست. تشکیلات حوزوی باید قوی شود. آشیخ هاشم آملی می‌گفتند دوست دارم مدرسه‌ای بسازم که یک عده طلبه متمحّض در اصول و فقه بشوند و درس بخوانند، حتی به تبلیغ هم مشغولیت نداشته باشند. یا مثلا آیت‌الله وحید قبل از انقلاب منبر می‌رفت. آشیخ ابوالحسن اصفهانی به ایشان امر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بانوی فرهیخته حاجیه‌خانم صدیقه مقدسی به نقل‌قولی مستقیم از بانو صفاتی پرداخت که مقام معظم رهبری‌ به من (بانو صفاتی) فرموده‌اند: «مسائل زنان را باید زنان حل کنند و زنان باید در مسائل خودشان اجتهاد کنند». برخی از مسائل زنان است که آقایان نمی‌توانند مثل زنان بر آن اشراف داشته باشند. لذا اگر منویات مقام معظم رهبری‌ …

فقهای سنتی یا استاد ما بوده‌اند یا هم‌بحث ما هستند و با آن‌ها ارتباط داریم. نظر آن‌ها بستگی به این دارد که چه کسی عهده‌دار امور شود. اگر ببینند که هنجارهای جواهری رعایت شده، مخالفتی نمی‌کنند. البته فقهای سنّتی از ورود به این مباحث هراس دارند. می‌گویند اگر ورود ماهرانه‌ای به این کار نشود، چیزهایی سرهم‌بندی می‌شود و در فضای …

گاهی یک خود استادپندار در مقوله‌های متنوع و مختلفی ورود پیدا می‌کند که هیچ علامه‌ای را یارای کسب تخصص در جمیع آن نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیرا به هر گوشه نظاره می‌کنیم بنری از یک رشته فقهی جدید یا پوستر از یک سخنرانی با موضوعی شگرف در فقه مضاف را می‌بینیم. این واقعیت که فقه باید به مسائل مورد …

حجت‌الاسلام رهدار گفت: مشخصا آیت‌الله سیستانی به عنوان سمبل نجف وقتی می‌پرسد که در قم چه درس می‌دهید و می‌گویند همین چیزهایی که در نجف تدریس می‌شود، ایشان نهیب می‌زند که در ایران انقلاب شده است پس کِی می‌خواهید فقه حکومتی و مسائل سیاسی و اجتماعی تدریس کنید؟! به گزارش شبکه اجتهاد، قسمت هفتم برنامه تلویزیونی اندیشه محور چهارسو با …

استادیار جامعه المصطفی العالمیه بر این موضوع تأکید کرد که فقه ما در کنار توجه به احکام تکلیفی باید به حق و حقوق مکلفان نیز توجه بیشتری بیابد، گفت: سال‌ها درباره دگرگونی فقه صحبت کرده‌ایم ولی اصلاً به «فقه الحق» توجه نکرده‌ایم؛ یعنی دانش فقه در کنار تبیین و بررسی احکام تکلیفی، باید حق و حقوق مشروع را نیز بررسی …

محصول انحراف حوزه از مسیر سنتی خود و فروش وفاداری توسط طلاب جوان ظهور نسل جدید مدعی فقاهت و مرجعیت است که سواد چندانی ندارند، اما از قدرتی جدید بهره می‌برند و آن چیزی نیست جز رسانه‌های عمومی. به گزارش شبکه اجتهاد، علیرضا داودی در یادداشتی درباره روند مسیر حوزه‌های علمیه و حوزویان چنین نوشت: برگ اول- حوزه و مرز‌های …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سرکار خانم سکینه بیک‌ خورمیزی، را به‌حق باید یکی از بانوان فعال، عالمه و خوش‌سابقه در امر تعلیم و تربیت در مشهد محسوب کرد. ایشان از سن ۱۲ سالگی وارد حوزه علمیه شد و پس از انقلاب، همزمان با آموختن دروس حوزوی موفق به اخذ مدرک کارشناسی از رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه فردوسی …

اگر کسی در تحقیقات فقه و اصول رشد نکند، امیدی به محقِّق‌شدن در رشته‌های دیگر هم نداشته باشد؛ زیرا که منطق استنباط را باید از طریق تحقیقات فقهی و اصولی آموخت. طلبه باید تجربه عملی استنباط و کارورزی فهم استدلالی معارف را در کار فقاهتی تجربه کند. تفقه در هرکدام از شاخه‌های علوم اسلامی از دروازه تفقه در احکام می‌گذرد. …

اگر فقهی که می‌گویند به معنای اعم از اصول و فقه باشد، حرف‌شان درست است که فقه نظام‌ساز است. به این صورت بحث شود که آیا کلاً دستگاه تشریع دین می‌تواند نظام‌ساز باشد؟ در جواب می‌گوییم بله می‌تواند نظام‌ساز باشد؛ اما برای پاسخ به این پرسش که آیا خصوص فقه، نظام‌ساز است یا نه، باید ابتدا واژه نظام را معنا …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بر لزوم تاسیس رشته‌های جدید تخصصی فقهی تاکید کرد و ورود بدون دانش و سراسیمه به امور اجتماعی را پر هزینه خواند و افزود: اگر فقه تخصصی شکل نگیرد مسائل و گره‌های بسیاری باز نمی‌شود که نه تنها مجموعه از مسائل بلکه نسلهایی از مسائل مهم و جدیدی بی پاسخ می‌ماند. به گزارش شبکه اجتهاد، …

حجت‌الاسلام والمسلمین ارسطا با اشاره به شبه‌های که سروش درباره ناکارآمدی مدیریت فقهی مطرح کرده است، گفت: این اشکال زمانی وارد است که نگاه ما به فقه فردی باشد اما فقه اجتماعی در مواجهه با چنین مشکلاتی پاسخگو است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا استاد درس خارج حوزه علمیه قم در نخستین جلسه فقه اجتماعی از سلسله …

پژوهشگر فقه سیاسی با اشاره به این که امروز دوره علامه شدن و یادگیری همه علوم و فنون گذشته است، گفت: فقه تخصصی یعنی علوم مختلف را با دیدگاه فقهی و اجتهادی مطالعه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره تخصص گرایی در حوزه به رسا …

حجت‌الاسلام الماسی با اشاره به آسیبهای تخصص گرایی در حوزه علمیه گفت: تکثرگرایی بی ضابطه، نخستین آسیب است؛ به عنوان مثال در پنج سال گذشته تعداد مراکز فقهی به بیش از پنجاه مرکز افزایش یافته است در نتیجه موجب می‌شود نظارت بالادستی کاهش پیدا کند. همچنین افزایش مراکز فقهی، ضابطه ورودی به مراکز را نیز کاهش می‌دهد زیرا در صورتی …

عصر حکومت امام علی(ع) را باید عصر تداوم و آغاز حرکت عظیم در تولید علم، نگارش آثار و مکتوبات شیعی، نشاط علمی، هویت بخشی و تثبیت استقلال نظام آموزشی امامیه نامید. شبکه اجتهاد: آموزش، تربیت و به طور کلی رشد و تعالی انسان از مهمترین اهداف ائمه بوده است و در این میان، آغازگری نظام مند و سامان دهی نظام آموزشی …

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به تأکید رهبر انقلاب بر توجه به فقههای تخصصی به تبیین مزایای تخصص گرایی در حوزه و راهکارهای حل مشکلات آن پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر محسن الویری عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفت‌وگویی، در ارتباط با سخن رهبر معظم انقلاب در دیدا با طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه مبنی بر …

رییس جدید مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع) در تشریح آخرین فعالیت‌های این مؤسسه از تولید ۴۱ جلد موسوعه فقه شیعه و ۱۱ جلد موسوعه فقه مقارن برداد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم معارفه رییس جدید مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع) امروز در سالن نشستهای این مرکز در قم برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین …

استاد فاضل لنکرانی می‌گوید: اگر بیاییم فقه مرحوم آقای بروجردی، شیخ عبدالکریم حائری، حاج‌آقا مرتضی حائری، آقای داماد، فقه مرحوم امام و فقه مرحوم والد ما را با معاصرین و اقران خود آن‌ها در نجف مقایسه بکنم ادعا می‌کنم روش مکتب قم به فقه جواهری اقرب از نجفی‌هاست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام» تألیف …

یکی از میراث ارجمند به‌جا مانده از استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر،‌ نامه‌های پرتعداد وی به شاگردان و شخصیت‌های علمی و سیاسی است. این نامه‌ها افزون بر جنبه‌های علمی و سیاسی، در درون خود بیان‌گر جایگاه و نقش اشخاص در وضعیت حوزوی و اجتماعی وقت است. به گزارش شبکه اجتهاد، به بهانه درگذشت استاد سید نورالدین حسینی اشکوری بخشی …

شبکه اجتهاد: انقلاب اسلامی فرآیند فراگیر همه جهانی ذات و ماهیت، نرم افزارش علوم انسانی اسلامی و راه رسیدن به تمدن نوین اسلامی تلاش است؛ باید علوم انسانی اسلامی با رویکرد تمدنی تولید کنیم و در سبک زندگی ما وارد شود؛ نمی‌شود سبک زندگی و حتی سر در خانه‌های ما نماد تثلیث مسیحیت باشد، منطق ما اسلام است، باید نرم‌افزارسازی …

جریان سنتی در حوزه به مسیر خود ادامه می‌دهد و معمولا پیشتاز نیست، نگه دارنده کف حوزه است. ولی اکثریت پیشتازان و نوگرایان جریان نواندیش حکمی و فقاهی هستند که شمارشان در حال حاضر فوق العاده است. البته همه در یک سطح نیستند، با خودشان نیز اختلاف دیدگاه دارند و حتی در درصد انقلابی بودن با یک دیگر اختلاف دارند …

استاد رشاد با بیان اینکه با رایج شدن کتاب‌‌ها و روش‌‌های جدید، سهم طلبه در تحصیل صفر شده و در حالی که ادبیات عرب نماد درس حوزه علمیه بوده است، امروز متون به صورت ترجمه در دسترس است، اذعان کرد: خسارت آثار سوء ترجمه‌‌ها و تلخیص‌‌ها به گونه‌‌‌ای است که اگر من در مقام و شان فتوا بودم، به طور …

شبکه اجتهاد: چندی قبل در یک گروه حوزوی گفتگوی مکتوبی بین حجت‌الاسلام رسول جعفریان و مهدی نصیری پیرامون «اخباری و اصولی؛ فقه و تمدن سازی» صورت گرفت و طرفین در صدد پذیرش یا رد و نقد همه مدعیات مطرح شده نبوده‌اند و هر کس بیشتر بر بیان ایده خود متمرکز بود. آنچه در پی می‌خوانید متن این گفتگو می‌باشد. رسول …

موضوع یابی، مسأله شناسی و روش‌شناسی سه‌گام مهم در شناخت مباحث اجتماعی شهید صدر است، متأسفانه در حوزه و دانشگاه بر روی این مسائل یا کار نشده و یا اگر هم شده بسیار کم است. شهید صدر بیشترین تأکید را بر روی روش‌شناسی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان با «بازخوانی اندیشه‌‌های اجتماعی شهید صدر» چندی …

در حوزه علمیه چه کسانی که در مطالعات خودشان از روش سیستمی بهره می‌گیرند و چه کسانی که بخواهند با روش سنتی استنباط کنند، چون این اصل که اسلام حوزه عمل اجتماعی ما را در برمی‌گیرد، یک اصل پذیرفته شده است، عملاً تحقیقات آن‌ها منجر به تحقیقات سکولار نخواهد شد، سکولاریزم از غرب به دنیای اسلام و ازجمله ایران وارد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌‌الاسلام والمسلمین دکتر رضا حق‌پناه، دارای دکترای علوم قرآنی و حدیث و استادیار این گروه در دانشگاه علوم اسلامی رضوی می‌باشد. ایشان ضمن تدریس در مدارس و مراکز حوزوی و دانشگاهی، به‌صورت اختصاصی، مدرس «درس خارج فقه زنان» در مدرسه اسلام‌شناسی حضرت زهرا‌سلام‌الله‌علیها مشهد می‌باشند. استاد حق‌پناه، ریاست کمیسیون فرهنگ و اخلاق شورای عالی حوزه علمیه خراسان …

همایش «شهید مطهری و تمدن نوین اسلامی» روز چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ در سالن همایش‌های مدرسه دارالشفای قم برگزار شد. در این همایش، ابتدا استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزه علمیه قم و دکتر حمید پارسانیا، عضو شورای انقلاب فرهنگی، به سخنرانی پرداختند. سخنران پایانی نیز آیت‌الله سبحانی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدای این مراسم، استاد اعرافی، با تبریک …

نمی‌توان در حوزه رسائل و مکاسب و کفایه را خواند ولی در جامعه، نقش یک سکسولوژیست، روانشانس تربیتی و یا متکلم روان‌درمان‌گر را اجرا کرد. از همین رو است که طلبه‌هایی که به چنین کارهایی دست می‌زنند، به ابزاری متوسل می‌شوند که نه از حوزه که از جای دیگری گرفته‌اند و در نتیجه، حوزه نمی‌تواند و نمی‌خواهد مسئولیت حرف‌ها و …

به اعتقاد شهید صدر، ولی‌فقیه یعنی مجتهد و مجتهد کسی است که در حدود بشری مسلط بر خواست‌های شرع مقدس است. ولی‌فقیه براساس آن خواست‌های کلی، موظف است که احکام متغیر را صادر کند، اما از جانب خود نمی‌تواند حکمی صادر کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدنورالدین اشکوری از نخستین شاگردان و همراهان متفکر شهید آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر که …